Upload
walec51
View
489
Download
0
Tags:
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Mimo że niemal każdy z nas ma kontakt z oprogramowaniem open source, zazwyczaj trudno jest nam sobie wytłumaczyć jak ono zostało powołane do życia. Widzimy w sieci dziesiątki ludzi zaangażowanych w projekty produkujące setki tysięcy linii kodu, jednak nie potrafimy wytłumaczyć sobie, co jest źródłem tego całego zamieszania. Szczątkowe informacje, jakie odnajdujemy na temat społeczności open source, często przedstawiają nam idylliczny, wręcz nierealny obraz tego środowiska. W tej książce próbujemy przedstawić zasady funkcjonowania tego typu projektów w jak najbardziej obiektywny sposób. Poprzez obserwację ludzi oraz firm współpracujących w tej społeczności budujemy katalog praktyk zaobserwowanych w ich sferze organizacyjnej oraz biznesowej. Szersze zapoznanie się ze światem open source powinno odsłonić nam kurtynę mitów i osobistych przeświadczeń. Pozwoli nam to na podejmowanie bardziej świadomych decyzji o przyłączaniu się do tego typu przedsięwzięć lub tworzeniu nowych.
Citation preview
Projekty OPEN SOURCE
przegląd sposobów organizacji oraz źródeł finansowania
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak - www.adamwalczak.info
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
że pracują tam głównie wolontariusze ...
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
że kieruje nimi utopija ideologia ...
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
że utrzymują się z dotacji ...
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
?!
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Skala otwartego oprogramowania
według badań wykonanych dla Komisji Europejskiej
Economic impact of FLOSS on innovation and competitiveness of the EU ICT sector
Skala otwartego oprogramowania
● szacuje się że ogół usług i produktów związanych z otwartym oprogramowaniem sięgną 32% rynku usług IT w roku 2010, co stanowiłoby do 4% ogólnej gospodarki europejskiej,
● otwarte oprogramowanie wspiera w dużej skali bezpośrednio 29% wewnętrznych projektów Unii Europejskiej oraz 49% w USA,
● open source pozwala oszczędzić światowej gospodarce szacunkowo 36% kosztów związanych z badaniem i rozwojem oprogramowania,
● wartość środków, zainwestowanych w rozwój open source w Europie szacuje się na 22 miliardy euro co reprezentuje 20.5 % inwestycji ulokowanych w oprogramowanie na kontynencie; w USA jest to 36 miliardów euro i 20 % wartości inwestycji w oprogramowanie.
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
według raportu organizacji badawczej NBER
The economics of sharing: Open source and Beyond
historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:
Nieco historii ...
● lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
według raportu organizacji badawczej NBER
The economics of sharing: Open source and Beyond
historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:
Nieco historii ...
● lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania
● lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
według raportu organizacji badawczej NBER
The economics of sharing: Open source and Beyond
historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:
Nieco historii ...
● lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania
● lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania
● od lat 90' – Rozwój internetu, masowej współpracy oraz Open Source
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Nieoczywisty podział
free software ≈ open source
Richard Stallman
wybór moralny
licencje restrykcyjne
Eric S. Raymond
wybór strategiczny
licencje nierestrykcyjne
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Nieoczywisty podział
Richard Stallman podsumowuje wręczenie mu przez Linusa Torvaldsa nagrody za wkład w Open Source podczas konferencji Linux World 1999:
Przekazanie nagrody Linus Torvalds Community Awarddla fundacji Free Software Foundation
to trochę jak by przekazać nagrodę Han Solodla Floty Rebeliantów.
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Motywacje uczestników projektów
Stała praca lub kontrakt
Wiedza i doświadczenie
Ideologia
Dla zabawy
Przyszłe okazje zarobkowe
Otrzymane dotacje
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Duże Istotne Małe Żadne
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
● traktowanie użytkowników jak współpracowników
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
● traktowanie użytkowników jak współpracowników
● krótkie cykle produkcyjne
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
● traktowanie użytkowników jak współpracowników
● krótkie cykle produkcyjne
● otwarty sposób komunikacji w projekcie
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
● traktowanie użytkowników jak współpracowników
● krótkie cykle produkcyjne
● otwarty sposób komunikacji w projekcie
● wyższa motywacja uczestników projektu
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
● traktowanie użytkowników jak współpracowników
● krótkie cykle produkcyjne
● otwarty sposób komunikacji w projekcie
● wyższa motywacja uczestników projektu
● egoless programming
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
● traktowanie użytkowników jak współpracowników
● krótkie cykle produkcyjne
● otwarty sposób komunikacji w projekcie
● wyższa motywacja uczestników projektu
● egoless programming
● brak ścisłych terminów
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
● traktowanie użytkowników jak współpracowników
● krótkie cykle produkcyjne
● otwarty sposób komunikacji w projekcie
● wyższa motywacja uczestników projektu
● egoless programming
● brak ścisłych terminów
● prosta forma współpracy
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Najwieksze zagrożenie w projektach Open Source
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source
FORK
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source
FORKpropozycja spolszczenia:
FOCH:)
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source
zamarcie projektu
Powstające Używalne0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
AktywneNieaktywne
Stopień zaawansowania oprogramowania
Licz
ba p
roje
któw
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Struktury organizacyjne
● społeczności z życzliwymi dyktatorami
● społeczności merytokratyczne
● proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w społeczności
● proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
● fork
● projekt parasolowy
● dystrybucja
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Społeczności z życzliwymi dyktatorami(ang. benevolent dictator)
● prosta forma organizacji koncentrująca władzę w jednej osobie lub małej grupie
● życzliwi dyktatorzy są zazwyczaj autorami projektu lub osobami, których wkład jest najbardziej istotny
● mimo że są określani dyktatorami powinni podejmować decyzje na drodze konsensusu z społecznością projektu
● powinni natomiast sięgać po swój autorytet wyłącznie gdy konsensus wydaje się niemożliwy
● duże zamieszanie w przypadku odejścia lub utraty autorytetu przez życzliwego dyktatora
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Społeczności z życzliwymi dyktatorami
Przykładowe projekty:
● Python – wysokopoziomowy język programowania ogólnego przeznaczenia, którego rozwój przewodzi Guido van Rossum.
● Blender – aplikacja do modelowania 3D oraz reytraceing'u rozwijana pod przywództwem Ton Roosendaala.
● Slackware – jedna z najstarszych dystrybucji Linux utrzymywana przez Patrick Volkerdinga.
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Społeczności merytokratyczne
● zdecentralizowana struktura
● na co dzień decyzję podejmowane są poprzez dążenie do konsensusu
● w kwestiach spornych uruchamiana jest procedura głosowania
● wagi głosów nie są jednakowe jak w demokracji, wagi powinny teoretycznie odzwierciedlać potencjalną wartość merytoryczną danej osoby w danej dziedzinie
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Społeczności merytokratyczne
● zdecentralizowana struktura
● na co dzień decyzję podejmowane są poprzez dążenie do konsensusu
● w kwestiach spornych uruchamiana jest procedura głosowania
● wagi głosów nie są jednakowe jak w demokracji, wagi powinny teoretycznie odzwierciedlać potencjalną wartość merytoryczną danej osoby w danej dziedzinie
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Społeczności merytokratyczne
● zazwyczaj wyższe wagi mają osoby, które włożyły więcej pracy w projekt
● wszystkie decyzje w tym także odnośnie:
● przyjęcia nowych członków do projektu● ustalanie wagi głosów poszczególnych osób● zmiana sposobu organizacji
są podejmowane według tych samych reguł, czyli konsensus albo głosowanie
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Społeczności merytokratyczne
Apache Software Foundationfundacja zrzeszająca projekty zarządzane merytokratycznie
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w społeczności(ang. in-house development, community feedback)
● hybryda metodyk stosowanych w zamkniętych projektach z metodykami z środowiska open source
● współpraca z społecznością koncentruje się głównie w obszarach testów oraz wspólnego podejmowania decyzji odnośnie rozwoju oprogramowania
● łatwiejsza kontrola nad kierunkiem rozwoju oraz prawami autorskimi
● przykładowe projekty: MySQL, Qt
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
● sformalizowana struktura organizacyjna
● sam projekt de facto wytwarza specyfikacje oprogramowania
● zazwyczaj występuje podział na:
● organizację pełniącą rolę życzliwego dyktatora i koordynującą prace nad specyfikacjami
● grupy roboczy pracujące nad konkretnymi specyfikacjami oraz komunikujące się bezpośrednio z społecznością
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
podział ról w kontekście specyfikacji
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
proces tworzenia specyfikacji
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
Java Community Process
● rozwój platformy Java
Przykładowe projekty
Internet Standards Process
● standaryzacja protokołów internetowych
● praca wokół dokumentów Request For Comment
● życzliwy dyktator: Internet Engineering Steering Group
● praca wokół dokumentów Java Specification Request
● życzliwy dyktator: korporacja Oracle (poprzednio Sun)
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Fork
Całkowite zerwanie
● fork jest realizacją diametralnie innej wizji projektu
● pobrane kody źródłowe są rozwijane bez uwzględniania kompatybilności z proj. macierzystym
Relacje z projektem macierzystym
Symbioza
● fork jest jedynie specjalizacją macierzystego projektu
● obydwa projekty w miarę możliwości wymieniają się kodami źródłowymi
● obydwa projekty dzielą w pewnej części wspólną pulę bug'ów
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Fork
● GNOME - GoneME
● GCC – EGCS
● Xfree86 - X.Org
● Debian – Ubuntu
● OpenOffice – LibreOffice
Przykładowe projekty
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Projekt parasolowy
Przykładowe projekty:
● GNU
● GNOME● ...
● NUI Group
● fundacja Apache
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Dystrybucja
● sys. z rodziny GNU/Linux: Debian, Ubuntu, Red Hat, SUSE
● sys. z rodziny *BSD: NetBSD, FreeBSD, OpenBSD
● serwery aplikacji Java:
● Oracle Glassfish
● Apache Gieronimo
● Portable Apps
Przykładowe projekty
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Dystrybucja - Przykładowy projekt Debian
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?
X: Nasze prawa intelektualne ...
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?
X: Nasze prawa intelektualne ...
Y: Czy IT zarabia tylko na sprzedarzy licencji ?
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Modele biznesowe
według artykułu Bruce Perensa z George Washington University pt.
The Emerging Economic Paradigm of Open Source
zyski z sprzedarzy licencji na użytkowanie oprogramowania
w USA stanowią jedynie:
25%
rynku
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Modele biznesowe
● podwójne licencjonowanie
● up-selling i cross-selling
● zapewnianie powiązanych usług
● dotacje
● inne cele biznesowe nie przynoszące bezpośredniego zysku
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Schemat pozyskania klienta
zasada: 2% twoich użytkowników generuje 95% zysków
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Open Source jako sposób dystrybucji
Mimo że Open Source niesie ze sobą spore ryzyko w sferze biznesowej może być postrzegany jako lekka metodyka wprowadzania oprogramowania na rynek
● wcześniejsze rozpoczęcie dystrybucji oprogramowania, jako że wymagania klientów tego typu projektów są z reguły mniej wygórowane,
● dystrybucja kosztów oraz ryzyka niepowodzenia projektu na wczesnym etapie,
● ograniczenie kosztów marketingu
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Podwójne licencjonowanie(ang. dual-licensing)
● model oparty na segmentacji użytkowników
● licencja open source dla użytkowników z świata open source
● licencja komercyjna dla użytkowników, którzy nie mogą spełnić warunków licencji dla otwartego oprogramowania
● wymagana ścisła kontrola praw autorskich w projekcie
według The FLOSS Metrics Consorciumten model wykorzystuje 5% firm czerpiących zyski z open source
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Podwójne licencjonowanie
Przykładowe firmy:
Qt MySQL
obydwie firmy rozpoczęły działalność
pod koniec lat 90'
obydwie firmy w ostatnich latach zostały zakupione
przez większych graczy z branży IT
przez Nokię za 100 mln $ przez Sun za 1 mld $
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Up-selling
● de facto technika sprzedaży polegająca na oferowaniu użytkownikowi wersji darmowej (lub tańszej) wersję rozszerzoną
● większość kosztów produkcji pochłania wersja podstawowa produktu
● większość zysków generuje wersja rozszerzona
● w świecie open source jest to często nazywane modelem ang. freemium
● łączenie up-sellingu z podwójnym licencjonowaniem nazywane jest podejściem fazowym
według The FLOSS Metrics Consorciumten model wykorzystuje 12% firm czerpiących zyski z open source
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Up-selling
Przykładowe firmy:
● SugerCRM – wersje Open Source, Professional oraz Enterprise
● Eclipse – komercyjne dystrybucje:
● JBuilder
● IBM Websphere Studio Workbench
● JBoss Developer Studio
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Cross-selling
● de facto również technika sprzedaży polegająca na oferowaniu produktów luźno powiązanych, z tymi które już trafiły do klienta
● subtelność w działaniu
● oprogramowanie open source argumentuje sprzedaż zamkniętych produktów
IBM zapewnia swoim partnerom obszerny instruktarz o nazwie
IBM Software Cross Sell Reference Guide
a w nim opis 871 produktów oraz ponad 3400 relacji występujących między nimi
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Zapewnianie powiązanych usług
● najpopularniejszy model biznesowy, według The FLOSS Metrics Consorcium 29%
● zazwyczaj świadczona przez firmy najbardziej zaangażowane w rozwój projekt, firmy niezaangażowane stanowią jedynie 2% tego rynku
● typy usług:
● subskrypcja certyfikowanej wersji produktu wraz z zapewnianiem łat krytycznych luk w przyszłości,
● konsulting oparty na produkcie,
● wsparcie lub całościowa realizacja wdrożeń,
● integracja z innymi systemami,
● tworzenie nowych elementów produktu na zlecenie,
● szkolenia i wsparcie techniczne,
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Zapewnianie powiązanych usług
Przykładowe firmy:
● IBM, Oracle
● Red Hat, SUSE, …
● MySQL
● ....
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Dotacje i inne formy uznaniowe
Free Software
Foundation
Mozilla Foundation
Apache Software
Foundation
WikiMedia Foundation
Cele statutowe promocja i ochrona wolnego oprogramo-wania
wsparcie organizacyjne, prawne i finansowe dla projektów Mozilla
wspieranie projektówopen source zarządzanych merytokra-tycznie
opieka nad otwartymi projektami opartych na idei Wiki
Roczny przychód 1 mln $ 86,5 mln $ 200 000 $ 8,6 mln $
Dotacje firm i instytucji
>20% 96,60 % >80 % BD
Dotacje indywidualne
BD 0,05 % BD >53 %
Najwięksi darczyńcy
Sun, IBM, HP, Google
Google (ok. 80%), Yahoo, Amazon
Google, Yahoo, Microsoft
BD
Koszt administracji 9 % 19 % 5 % 26 %
Koszt promocji 10 % 12 % <0,01 % 7 %
Koszt infrastruktury
BD 4 % 49 % >60 %
Koszt wynagrodzeńprogramistów
BD 62 % 0 % 0 %
Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka
Cele biznesowe nie generujące bezpośrednich zysków
Przykłady:
● Tokeneer System – system bezpieczeństwa oparty na biometryce. Amerykańska Agencja Bezpieczeństwa
● Maemo – przedsięwzięcie sponsorowane przez Nokię stanowiące projekt dystrybucji (patrz rozdział ) stosu technologicznego zasilającego Nokia N810 Internet Tablet. Suma oprogramowania zawartego w tym stosie wynosi około 10 milionów linii kodu, z czego 85 % pochodzi z oprogramowania open source, natomiast pozostałe 15 % zostało napisane przez pracowników Nokii
● Google dotuje niemal 70% budżetu fundacji Mozilla
● strategi loss leader
Adam Walczak - www.adamwalczak.info