Upload
rosacidgalante
View
554
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
ESPAZO XEOGRÁFICO ESPAÑOL: DIVERSIDADE XEOMORFOLÓXICA TEMA 1
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 2
0.-INTRODUCIÓN
España ten un tamaño medio (505.956 km2). Comprende: A península ten 493.484
km2 e presenta unha posición orixinal entre dous continentes, Europa e Asia, e entre dúas masas de auga.Este feito converteuna nunha ENCRUCILLADA NATURAL XEOPOLÍTICA
O arquipélago balear Arquipélago canario Ceuta e Melilla
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 3
0.-CORDENADAS DA PENÍNSULA
As coordenadas son:
43º47´36´´ Latitude Norte (Estaca de Bares)
36º00´18´´(Punta Tarifa)
3º19´05´´Lonxitude Leste (Cabo de Creus)
9º17´46´´ Lonxitude oeste (Cabo Touriñán)
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 4
0.-DIVERSIDADE NATURAL E HUMANA
Ten unha grande diversidade natural pola gran variedade de relevo (cordilleiras, depresións, vales, mesetas…), climas, vexetación, augas, solos.
A configuración do relevo (ver definición) caracterízase por: Forma maciza Elevada altitude media 660
m(só superada por Suíza) Disposición periférica do
relevo montañoso
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 5
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 6
2.-EVOLUCIÓN AS UNIDADES MORFOESTRUTURAIS DO RELEVO PENINSULAR
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 7
Cronoloxía(m.a.)
Feito xeolóxicoprincipal
Unidades do relevo que aparecen
Era Arcaico ouPrecambrico
4.000-600 Aparición de macizo precámbrico, (banda arqueada a S.E.) arrasado por mar paleozoico.
Galicia, puntos illados de Sistema Central e Montes Toledo
ESTE MACIZO FOI ARRASADO POLA EROSIÓN E CUBERTO CASE NA SÚA TOTALIDADE POR MARES PALEOZOICOS
EraPrimaria ouPaleozoica
600-225 Oroxéneses herciana – Macizo Hespérico (CORDILLEIRA XURDIDA POLO CHOQUE ENTRE GONDWANA E LAURASIA)- Macizo del Ebro y de Aquitania– Macizo Bético-Rifeño
LOGO TODOS ARRASADOS POLA EROSIÓN E CONVERTIDO EN ZÓCOLO OU MESETA.
EraSecundaria ouMesozoica
225-68 Calma xeolóxica,erosión e sedimentación
Continúa o aplanamento das cordilleiras hercinianas.
A inclinación da meseta cara o Mediterráneo permitiu a penetración do mar que depositou sedimentos (calacaria, arenito, marga) e sedimentos en fosas mariñas.
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 8
EraTerciaria
68-1,7 Oroxéneses alpina – Cordilleiras alpinas xorden ao pregarse os sedimentos: Perineos y Béticas– Depresións alpinas: Ebro e Guadalquivir– Rebordes montañosos da Meseta: M. Galaico, C. Cantábrica, S. Ibérico, S. Morena– Serras interiores da Meseta: S. Central e M. deToledo. -O zócolo da meseta fracturou e inclinouse cara o Atlántico: horst Macizo Galaico, Sistema Central e Montes Toledo; e graben: as depresións interiores: Concas sedimentarias de las submesetas norte y sur.As fallas deron lugar á actividade volcánica como o Campo de Calatrava, Olot-Ampurdán e Cabo de Gata)
Era cuaternaria Desde 1,7 Glaciarismo eformación deterrazas fluviais
Terrazas fluviais (Douro, Texo, Guadiana, Guadalquivir, Ebro, etc.). Glaciares:1- de val en forma de U (¿Pireneos?)2- de circo = pequenos lagos (altas cordilleiras).Terrazas fluviais
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 9
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 10
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 11
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 12
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 13
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 14
1.-UNIDADES MORFOESTRUTURAIS
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 15
1.1.-UNIDADES: ZÓCOLOS
O zócolo son chairas ou mesetas formadas na era primaria ou paleozoico como resultado do aplanamento.
As rochas son silíceas: granito, lousa,cuarcita, xistos. Son moi ríxidas polo que fracturan.
Cáceres
Toledo
Cerro Testigo
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 16
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 17
1.2.-Unidades: Macizos antigos
Son montañas formadas na era terciaria polo rexuvenecemento dun bloque ou dun zócolo. Os materiais tamén son antigos. Os cumios son redondeados
Ancares
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 18
1.3.-UNIDADES: CORDILLEIRAS DE PREGAMENTO
Xorden por pregamento dos sedimentos depositados na secundaria. Os materiais son: calcarios. Cordilleiras intermedias.
Sistema Ibérico e parte oriental de C.Cantábrica.
Cordilleiras alpinas: Pireneos e Sistemas Béticos
Son montañas novas e elevadas
Sistema Ibérico (Picos de Urbión)
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 19
1.4.-UNIDADES: Concas sedimentarias ou depresións
Concas sedimentarias producidas polo afundimento (Douro, Texo, Guadiana)
Depresións prealpinas: Guadalquivir e Ebro
Son relevos horizontais ou levemente inclinados
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 20
3.-O ROCHEDO PENINSULAR
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 21
3.-O ROCHEDO PENINSULAR E OS TIPOS DE RELEVO
ÁREA MATERIAIS LOCALIZACIÓN RELEVO RESULTANTE
silícea granito Oeste peninsular ( Galicia, provincia de León e Estremadura), parte oriental da Cordilleira Cantábrica, o Sistema Central, os Montes de Toledo e Serra Morena. Tamén; zona axial dos Pireneos e algúns sectores do Sistema Ibérico, da Cordilleira Costeiro-Catalana e do sistema Penibético.
En profundidade: areas pardoamarelentas.Alta montaña: agullas e pedreiras.Zonas menos elevadas: -diáclases paralelas á superficie: domos.-diáclases perpendiculares: barrocais (tores, rochas cabaleiras) , caos granítico
calcaria rocha calcaria
Prepireneos, os Montes Vascos, o sector oriental da Cordilleira Cantábrica, o Sistema Ibérico, parte da Cordilleira Costeiro-Catalana e a Cordilleira Subbética.
relevo cárstico: -lapiás ou lenares -gargantas ou Foces-polxés-dolinas ou torcas-covas.-simas
arxilosa arxilas, margas e xesos
depresións das submesetas norte e sur, depresións do Ebro e do Guadalquivir e chairas costeiras mediterráneas.
relevo basicamente horizontal.zonas secas/ chuvias torrenciais: cárcavas/ badlands
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 22
3.1-ÁREA SILÍCEA:ROCHEDO GRANÍTICO
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 23
3.1-ÁREA SILÍCEA:ROCHEDO GRANÍTICO
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 24
3.2.-ROCHA CALCÁREA
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 25
3.2.-ROCHA CALCÁREA
Dolina Poljés
Lapiás en mesa
Covas
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 26
3.3.-ROCHA ARXILOSA
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 27
3.4.-EROSIÓN DIFERENCIAL
ESTRATOS HORIZONTAIS: alternanDuros e brandos e a rede fluvial separa Plataformas (mesas ou páramos). CandoOs flancos se erosionan moito producenOs CERROS TESTEMUÑA.Atópanse no Ebro e Guadalquivir
ESTRATOS INCLINADOS: alternan Duros e brandos, fórmanse costas.Hai unha parte formada polo estratoDuro, inclinado, e unha fronte Cóncava na capa branda.
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 28
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 29
3.4.-EROSIÓN DIFERENCIAL
Somiedo
Fórmase sobre un relevo herciniano arrasado que experimenta un rexuve-necemento que reactiva a erosión e provoca que as capas duras formencristas paralelas separadas por depresións.
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 30
3.4.-EROSIÓN DIFERENCIAL
Relevo xurásico: fórmasenas cordilleiras novas.Alternanpregamentos convexos (anticlinais)e cóncavos (sinclinais).Nos anticlinais a auga crea vales.Cando se baleira o anticlinal deixaAo descuberto os antigos vales Sinclinais.
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 31
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 32
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 33
orixe unidademorfoestrutural
relevo materiais localización serras
meseta Herciniana zócolo Penechaira:montes illa, gargantas, arribes, cárcavas
granito n. Salamanca
lousacuarcita
s. Salamanca, Estremadura
macizos antigos
Serras interiores: Sistema Central
granito lousagneis
divide a Meseta polametade.
Somosierra, Guadarrama,Gredos, Peña de Francia, Gata
Montes Toledo divide submeseta surTexo-Guadiana
Guadalupe
oroxéneseAlpina
concas sedimentarias (submesetas N/S)
páramos duros: calcariosbrandos: areas,arxilas, xesos,margas.
norte e leste da submeseta norteleste da submeseta sur (La Alcarria,Mesa de Ocaña, La Mancha)
campiñas (cerros testemuñaou outeiros)
do Douro, Texo, Guadiana.
costas Entre páramos e campiñas
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 34
Penechairas cacereña
Monte Illa en Salamanca
Submeseta sur
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 35
orixe unidademorfoestrctural
relevo materiais serras
bordosmontañososda Meseta
Hercinianoalpino
Macizosantigos
Galaico Leonés.
granito lousagneis
SegunderaCabreraOs Ancares
Cordilleira Cantábrica sector oeste
granito lousagneis
Ext. Occ:relevo ApalechensePeña Ubiña
calcarios Ext. Or: Picos de Europa: Torre Cerredo, Peña Vieja,Naranjo de Bulnes.
¿banzo? ¿cordilleira?
Serra Morena granito lousagneis
Madrona, Pedroches,Aracena.
Alpina. Cordilleiras pregamento intermedias.
Cordilleira Cantábrica sector leste
calcarios relevo xurásico.Peña Sagra
Sistema Ibérico Calcariose algún paleozoico
Sector norte: Picos de UrbiónSerras: -da Demanda (paleozoica) -de Moncayo (calcaria) Sector sur (SE. Soria):a- pola interior ou castelá: Serra de Albarracín (paleozoica), Serranía deCuenca (calcaria), Montes Universaisb- pola exterior ou aragonesa: Serras de Javalambre e Gudar (calcarias)
Serra da Ministra: pequena cadeamontañosa que enlaza Sistema Centrale Sistema Ibérica que dispersa os ríos que van o Texo, Douro e o Ebro
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 36
Sarra de San Mamede Montes de León
Sistema Ibérico
Sierra Morena
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 37
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 38
orixe unidademorfoestrutural
localización sectores materiais relevo
Depresiónsexteriores a Meseta.
Alpino:fosas prealpinas
Concas sedimentarias
Depresión do Ebro. Entre: Pireneos, C. Cantábrica,S. Ibérico,C. Costeiro-Catalana.
Bordes montañosos:Perinaico, Ibérico.
Grosos e duros:calcarios
Somontes ou pés de montes:-mallos ou torreóns rochosos. -foxas (mat. brand.)
Centro depresión
Duros: calcarios Moas ou planas
Brandos: areniscas,margas, xesos
badlands
Depresión do Guadalquivir:Paralela as cordilleiras Béticas e Serra Morena
Arxilas, calcarias e margas (mariñas)
Campiñas: mesas, cerros testemuñaou outeiros.
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 39
Depresión do Ebro
Mallos
Piedemonte de Huesca
Planas de Zaragoza
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 40
Orixe Unidademorfoestructural
Nome sectores materiais relevo serras
Alpino Cordilleira pregamento alpino
Pireneos. Zona axial Paleozoicos (macizo Aquitania)
Abrupto alto Montes Malditos (pico Aneto, Monteperdido)
Prepireneos Calcarios (fosa perinaica)
suave Dúas alienacións paralelas á zona axial (serras interiores/exteriores)
Depresiónmedia
margas Longo e estreito Separa: serras interiores/exteriorespreperinaicas.
Montes Vascos
calcario Escasa altura formas suaves
Aralar, Peña Gorbea.
Cordilleira Costeira-Catalana
norte Paleozoicos (macizo Catalano-Balear)
Dúas aliñacións: -paralela a costa(escasa altura)-interior (máis alta)
Serra paralela costa: Altos GarrafSerra interior: Montseny, Montserratsur Calcarios
depresión Areas, margas, arxilas
lonxitudinal Separa as dúas aliñacións
Cordilleira Bética
Penibética Paleozoicos (macizo Bético-Rifeño)
As maiores alturas de España
Paralelas a costa: Serra Nevada (Mulhacén e Veleta)
Subbética Duros: calcariosBrandos: margas
Pregamentos alóctonos (hor. S./N.)
Cazorla, Ubrique, Grazalema.Segura.
Depresión intrabética
Arxilas, calcarios Foxas de Ronda, Antequera, Guadix.
Separa as dúas cordilleiras béticas
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 41
Monte Perdido
Pico de Aneto
Montes Vascos
Cordilleiras Béticas
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 42
Foxas de Guadix que se formou por encaixonamento dos vales fluviais. ObservamosUnha forma baixa rodeada de terreo elevado
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 43
O relevo costeiro peninsular: as costas atlánticas As costas cantábricas: costa rectilínea
Acantilados Rasas Pequenas rías
As rías Galegas: relevo montañoso con grande cantidade de fallas que foron ocupadas por ríos e logo invadidas polo mar.
A costa Atlántica andaluza Marismas: chairas de lama con auga dos ríos e do mar. Frechas litorais son liñas de area que prolongan as costas. Dunas
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 44
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 45
Marisma
Duna
Flecha de Rompido en Huelva
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 46
As costas mediterráneas
Sector Bético Acantilados que alternan con costa baixa Campos de dunas e albufeiras Terrazas mariñas
Golfo de Valencia Praias Albufeira Deltas Tómbolos
O litoral catalán- acantilados
Deltas praias
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 47
Albufeira: lago salgadoseparado do mar por uncordón litoral, ao finalPode converterse nunha marisma
IES Universidade Laboral
Xeografía 2º de Bacharelato 48
A Tramuntana
Timanfaya en Lanzarote