MicroscopeMicroscope

microscope / KWS 04/12/23 1

Antony Van Leeuwenhoek

microscope / KWS 04/12/23 2

Robert Hookemicroscope / KWS 04/12/23 3

microscope / KWS 04/12/23 4

microscope / KWS 04/12/23 5

microscope / KWS 04/12/23 6

1. กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ท �ใช้�แสง (Light Microscope : LM)

2. กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อ�เล้�กตรอน์ (Electron Microscope)

microscope / KWS 04/12/23 7

กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ท �ใช้�แสง กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ท �ใช้�แสง (LM) (LM)

1. กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อย่�างง�าย่หร�อแว่�น์ขย่าย่ (Compound Microscope or Magnifying glass)

2. กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ใช้�แสงเช้�งประกอบ (Compound Light Microscope)

3. กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ใช้�แสงแบบสเตอร�โอ (Stereoscopic microscope)

microscope / KWS 04/12/23 8

กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อย่�างง�าย่หร�อแว่�น์กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อย่�างง�าย่หร�อแว่�น์ขย่าย่ขย่าย่

(Compound Microscope or Magnifying (Compound Microscope or Magnifying glass)glass)

microscope / KWS 04/12/23 9

กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ใช้�แสงเช้�งประกอบกล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ใช้�แสงเช้�งประกอบ(Compound Light Microscope)(Compound Light Microscope)

หลั�กการทำ�างานของกลั องจุ�ลัทำรรศน�คื�อ เมื่��อแสงไฟจุากหล้อดไฟเป'น์แหล้�งก(าเน์�ดแสงจุะถู*กรว่บรว่มื่แสงโดย่ condenser lens ไปตกท �ว่+ตถู�ท �ว่างบน์แท�น์ว่างว่+ตถู� (Specimen stage) จุากน์+,น์เล้น์ส�ใกล้�ว่+ตถู� (objective lens) จุะเป'น์ต+ว่ขย่าย่ว่+ตถู�ให�ได�ภาพท �ใหญ่�ข0,น์ แล้�ว่จุะส�งต�อไปย่+ง เล้น์ส�ใกล้�ตา (eyepiece) เพ��อขย่าย่ภาพส�ดท�าย่

microscope / KWS 04/12/23 10

microscope / KWS 04/12/23 11

microscope / KWS 04/12/23 12

กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ใช้�แสงแบบสเตอร�โอ กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ใช้�แสงแบบสเตอร�โอ (Stereoscopic microscope)(Stereoscopic microscope)

microscope / KWS 04/12/23 13

microscope / KWS 04/12/23 14

-ภาพทำ��เห�นเป็�นภาพ 3 มิ�ติ� มิ�คืวามิชั�ดลั#กแลัะเป็�นภาพเสมิ�อนห�วติ�'ง ไมิ)กลั�บซ้ าย-ขวา

-เลันส�ใกลั ว�ติถุ�มิ�ก�าลั�งขยายน อยกว)า 10X

- ใชั ศ#กษาว�ติถุ�ทำ#กแสงแลัะโป็ร)งแสงmicroscope / KWS 04/12/23 15

การใช้�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�การใช้�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�1. การจุ�บกลั องแลัะเคืลั��อนย ายกลั อง ติ องใชั มิ�อหน#�งจุ�บทำ��แขนแลัะอ�กมิ�อหน#�งรองทำ��ฐานของกลั องติ�'งลั�ากลั องให ติรง2. เป็2ดไฟเพ��อให แสงเข าลั�ากลั องได เติ�มิทำ��3. หมิ�นเลันส�ใกลั ว�ติถุ� ให เลันส�ทำ��มิ�ก�าลั�งขยายติ��าส�ดอย4)ในติ�าแหน)งแนวของลั�ากลั อง4. น�าสไลัด�ทำ��จุะศ#กษามิาวางบนแทำ)นวางว�ติถุ� โดยป็ร�บให อย4)กลัางบร�เวณทำ��แสงผ่)าน5. คื)อยๆ หมิ�นป็�8มิป็ร�บภาพหยาบให กลั องเลั��อนข#'นชั าๆ เพ��อหาระยะภาพหร�อจุ�ดโฟก�ส แติ)ติ องระว�งไมิ)ให เลันส�ใกลั ว�ติถุ�กระทำบก�บสไลัด�ติ�วอย)าง เพราะจุะทำ�าให เลันส�แติกได

microscope / KWS 04/12/23 16

การใช้�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�การใช้�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�6. ป็ร�บภาพให ชั�ดเจุนข#'นด วยป็�8มิป็ร�บภาพลัะเอ�ยด ถุ าว�ติถุ�ทำ��ศ#กษาไมิ)อย4)ติรงกลัางให เลั��อนสไลัด�ให มิาอย4)ติรงกลัาง7. ถุ าติ องการให ภาพขยายใหญ่)ข#'นให หมิ�นเลันส�ใกลั ว�ติถุ�ทำ��มิ�ก�าลั�งขยายส4งกว)าเด�มิมิาอย4)ในติ�าแหน)งแนวของลั�ากลั อง จุากน�'นป็ร�บภาพให ชั�ดเจุนด วยป็�8มิป็ร�บภาพลัะเอ�ยดเทำ)าน�'น ห ามิป็ร�บภาพด วยป็�8มิป็ร�บภาพหยาบเพราะจุะทำ�าให ระยะของภาพ หร�อจุ�ดโฟก�สของภาพเป็ลั��ยนไป็8. บ�นทำ#กก�าลั�งขยายโดยหาได จุากผ่ลัคื4ณของก�าลั�งขยายของเลันส�ใกลั ว�ติถุ�ก�บก�าลั�งขยายของเลันส�ใกลั ติา

microscope / KWS 04/12/23 17

ข�อคว่รระว่+งใน์การใช้�ข�อคว่รระว่+งใน์การใช้�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�

1. ในการยกกลั องแลัะเคืลั��อนย ายกลั อง ติ องใชั มิ�อหน#�งจุ�บทำ��แขนแลัะอ�กมิ�อหน#�งรองทำ��ฐานของกลั อง2. สไลัด�แลัะกระจุกป็2ดสไลัด�ทำ��ใชั ติ องไมิ)เป็:ยก เพราะอาจุจุะทำ�าให แทำ)นวางว�ติถุ�เก�ดสน�มิ แลัะเลันส�ใกลั ว�ติถุ�อาจุข#'นราได 3. เมิ��อติ องการหมิ�นป็�8มิป็ร�บภาพหยาบติ องมิองด านข างติามิแนวระด�บแทำ)นวางว�ติถุ� เพ��อป็;องก�นการกระทำบของเลันส�ใกลั ว�ติถุ�ก�บกระจุกสไลัด� ซ้#�งอาจุทำ�าให เลันส�แติกได 4. การหาภาพติ องเร��มิด วยเลันส�ใกลั ว�ติถุ�ทำ��มิ�ก�าลั�งขยายติ��าส�ดก)อนเสมิอ

microscope / KWS 04/12/23 18

ข�อคว่รระว่+งใน์การใช้�ข�อคว่รระว่+งใน์การใช้�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�

5. เมิ��อติ องการป็ร�บภาพให ชั�ดข#'นให หมิ�นเฉพาะป็�8มิป็ร�บภาพลัะเอ�ยดเทำ)าน�'น เพราะถุ าหมิ�นป็�8มิป็ร�บภาพหยาบจุะทำ�าให ระยะภาพหร�อจุ�ดโฟก�สของภาพเป็ลั��ยนไป็จุากเด�มิ6. ห ามิใชั มิ�อแติะเลันส� คืวรใชั กระดาษเชั�ดเลันส�ในการทำ�าคืวามิสะอาดเลันส�7. เมิ��อใชั เสร�จุแลั วติ องเอาว�ติถุ�ทำ��ศ#กษาออก เชั�ดแทำ)นวางว�ติถุ�แลัะเชั�ดเลันส�ให สะอาด หมิ�นเลันส�ใกลั ว�ติถุ�ก�าลั�งขยายติ��าส�ดให อย4)ติรงกลัางลั�ากลั อง แลัะเลั��อนลั�ากลั องลังติ��าส�ด ป็ร�บกระจุกให อย4)ในแนวติ�'งฉากก�บแทำ)นวางว�ติถุ�เพ��อป็;องก�นไมิ)ให ฝุ่�8นเกาะ แลั วเก�บใส)กลั)องหร�อติ4 ให เร�ยบร อย

microscope / KWS 04/12/23 19

กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อ�เล้�กตรอน์ กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อ�เล้�กตรอน์ (Electron Microscope: EM)(Electron Microscope: EM)

1 .กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อ�เล้�กตรอน์ช้น์�ดส�องผ่�าน์ (Transmission Electron Microscope: TEM)

2. กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ช้น์�ดส�องกราด (Scanning Electron Microscope: SEM)

microscope / KWS 04/12/23 20

กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อ�เล้�กตรอน์ช้น์�ดส�องกล้�องจุ�ล้ทรรศน์�อ�เล้�กตรอน์ช้น์�ดส�องผ่�ผ่�าน์ าน์

(Transmission Electron Microscope: TEM)(Transmission Electron Microscope: TEM) ลั�าแสงอ�เลั�กติรอนเก�ดจุากการผ่)านกระแสไฟฟ;าแรงส4ง ขดลัวดทำ�งสเติน (Tungsten filament) อ�เลั�กติรอนว��งออกมิาจุากส)วนป็ลัายของ filament ว��งติรงไป็ย�งว�ติถุ� เลันส�ใกลั ว�ติถุ� (Objective lens) ถุ4กขยายส�ญ่ญ่าณให ใหญ่)ข#'นโดย Objective lens

อ�เลั�กติรอนจุะไป็กระติ� นโมิเลัก�ลัของซ้�งคื�ซ้�ลัไฟด� (Zinc sulfide) ทำ��ฉาบอย4)บนฉากร�บภาพ (Fluorescence screen) ทำ�าให เก�ดเป็�นภาพ 2 มิ�ติ�

โดยทำ��ว�ติถุ�ทำ�� Atomic number มื่ากจุะเห�น์เป'น์ส ด(า ส)วนว�ติถุ�ทำ��มิ�คื)า Atomic number น์�อย่จุะเป'น์ส ขาว่microscope / KWS 04/12/23 21

ต+ว่อย่�างท �ใช้�ใน์การศ0กษาต�องตาย่แล้�ว่แล้ะมื่ ล้+กษณะบางมื่าก เตร ย่มื่ย่าก

microscope / KWS 04/12/23 22

กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ช้น์�ดส�องกราด กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ช้น์�ดส�องกราด (Scanning Electron Microscope: SEM)(Scanning Electron Microscope: SEM)

electron ว��งไป็กระทำบพ�'นผ่�วของว�ติถุ� สะทำ อนกลั�บของพลั�งงานในร4ป็แบบติ)างๆ เชั)น ร�งส�เอ�กซ้� (X-ray) ในลั�ากลั องมิ�ติ�วร�บส�ญ่ญ่าณแลั วส)งส�ญ่ญ่าณไป็ย�งจุอภาพ (Cathode ray tube) เพ��อทำ�าให เก�ดภาพทำ��ติามิองเห�น

ภาพทำ��ออกมิาน�'นจุะมิ�ลั�กษณะ 3 มิ�ติ� จุากน�'นจุะบ�นทำ#กภาพลัง Photographic

microscope / KWS 04/12/23 23

ล้(าแสงอ�เล้�กตรอน์ส�งไปย่+งผ่�ว่ของว่+ตถู�

microscope / KWS 04/12/23 24

ก. ชัน�ดส)องผ่)าน ข. ชัน�ดส)องกราด microscope / KWS 04/12/23 25

microscope / KWS 04/12/23 26

บทปฏิ�บ+ต�การท � บทปฏิ�บ+ต�การท � 11

เร��อง กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�เร��อง กล้�องจุ�ล้ทรรศน์�

microscope / KWS 04/12/23 27

ว่+ตถู�ประสงค�ว่+ตถู�ประสงค�1 .เพ��อให น�กเร�ยนสามิารถุใชั กลั องจุ�ลัทำรรศน�ใชั

แสงได อย)างถุ4กติ อง

2. เพ��อให น�กเร�ยนสามิารถุหาก�าลั�งขยายแลัะว�ดขยาดของติ�วอย)างศ#กษาภายใติ กลั องจุ�ลัทำรรศน�ใชั แสงได

microscope / KWS 04/12/23 28

ตอน์ท � 1 การค(าน์ว่ณหาก(าล้+งขย่าย่ของภาพจุากกล้�องจุ�ล้ทรรศน์�ท � น์+กเร ย่น์ใช้�

microscope / KWS 04/12/23 29

ตอน์ท � 2 การค(าน์ว่ณหาขน์าดของว่+ตถู� หร�อขน์าดของภาพ จุากกล้�องจุ�ล้ทรรศน์�

ก(าล้+งขย่าย่กล้�อง = เล้น์ส�ใกล้�ตา x

เล้น์ส�ใกล้�ว่+ตถู�ขน์าดว่+ตถู�จุร�ง = ขน์าดภาพ ก(าล้+ง

ขย่าย่กล้�อง

การหาเส�น์ผ่�าน์ศ*น์ย่�กล้างของจุอภาพ =

ก(าล้+งขย่าย่ของเล้น์ส�ต(�าส�ด x เส�น์ผ่�าน์ศ*น์ย่�กล้างของจุอภาพท �ก(าล้+งขย่าย่ต(�าส�ด ก(าล้+งขย่าย่ของเล้น์ส� (ขณะท �ศ0กษา)

microscope / KWS 04/12/23 30

Thanks For All CreditThanks For All Credit

04/12/23 microscope / KWS 31