Bezpieczeństwo danych na

dysku

Plan prezentacji

budowa dysku twardego

możliwości utraty danych

sposób odzysku danych

Budowa dysku twardego

Wnętrze dyskucylinder

talerz

głowica

Dysk stały składa się z zamkniętego w obudowie, wirującego talerza o

wypolerowanej powierzchni, pokrytej nośnikiem magnetycznym

o grubości kilku mikrometrów.

Z głowic umożliwiających zapis i odczyt danych. Poprzez ustawienie głowicy w odpowiedniej odległości od osi obrotu

talerza następuje odczyt lub zapis danych na odpowiednim cylindrze. W

dyskach o dużej pojemności montuje się kilka talerzy (i odpowiednio więcej

głowic).

Zamontowana w dysku elektronika kontroluje ruchy głowicy, obroty dysku, oraz

przygotowuje odczyty i zapisy na rozkaz od kontrolera dysku.

Obudowa chroni części napędu od pyłu, pary wodnej, i innych źródeł

zanieczyszczenia. Jakiekolwiek zanieczyszczenie głowic lub talerzy

może doprowadzić do awarii dysku, w której głowica uszkadza talerz.

Dysk - budowa

W jaki sposób tracimy dane?

Skasowanie ich przez przypadek lub z niewiedzy

Sformatowanie lub skasowanie partycji dysku twardego

Wadliwe działanie programu (np. MS Office) lub systemu operacyjnego, skutkujące niezapisaniem danych.

Działania wirusów i innego złośliwego oprogramowania

Celowe, bezpieczne skasowanie pliku

Awaria mechaniczna dysku

Pliki w koszu

Kiedy przypadkowo usuniemy jakiś plik, zazwyczaj jest on przenoszony do

systemowego Kosza. O ile nie mamy włączonej opcji „Usuń pliki natychmiast”

sprawa jest prosta do rozwiązania, wystarczy go otworzyć i odzyskać usunięte

pliki.

Kosz ma jednak ograniczona pojemność, wynoszącą zazwyczaj od 5 do 10%

pojemności dysku. Kiedy będzie on pełny system automatycznie usunie z niego najstarsze pliki, nie będzie można ich

przywrócić za pomocą polecenia „Przywróć”.

Odzyskiwanie usuniętych plików

Do odzyskania takiego pliku można użyć dowolnego programu do odzyskiwania danych. Zależnie od programu oraz np. wielkości,

rodzaju pliku, będzie on w stanie je odzyskać.

Kiedy usuniemy pliki z kosza, system oznacza użyte miejsce jako wolne, i w każdej chwili mogą zostać nadpisane. Jednak są one

dalej fizycznie zapisane na dysku.

Odzyskiwanie należy zacząć jak najszybciej po usunięciu plików, w przeciwnym czasie mogą zostać

nadpisane.

Ważne jest także, aby nie instalować programu na dysku z którego zostały usunięte pliki (można skorzystać np. z pendrive lub innego dysku), a

najlepiej powstrzymać się od wszelkich działań na nim

Sformatowanie dysku

Formatowanie działa podobnie do usuwania plików z kosza, usuwając ze wszystkich plików na dysku znacznik danych, czyli dając informację że dany sektor (najmniejszy fragment dysku, na którym zapisywane są dane) jest gotowy do zapisu.

Zazwyczaj usuwa też specjalny, ukryty plik MFT, czyli spis treści dysku (struktury katalogowe, daty edycji)

Również w takiej sytuacji może pomóc program do odzyskiwania, o ile na dysku nie została utworzona nowa partycja.

Bezpieczne kasowanie

Często firmy, ale też zwykli użytkownicy dbający o

prywatność korzystają ze specjalistycznego

oprogramowania do bezpiecznego kasowania

ważnych lub poufnych plików.

Taki program wielokrotnie nadpisuje skasowane pliki innymi danymi, skutecznie zacierając ich pierwotną

strukturę.

Odzyskanie tak skasowanych danych przez program jest

niemożliwe, a nawet specjalistyczne laboratoria do odzyskiwania danych mogą nie zdołać odzyskać plików.

Awarie mechaniczne dysku

Dyski twarde mogą się zwyczajnie popsuć, często nie dając wcześniej sygnałów nadchodzącej awarii. Do

pewnego stopnia pomaga tu system auto diagnostyczny SMART

(jego wskazania odczytuje np. darmowy program Crystal Disk

Info), monitorujący stan dysku, za pomocą takich parametrów jak np. ilość uszkodzonych sektorów jego

temperaturę.

Gdy ilość znajdowanych błędów warto zastanowić się nad wymianą dysku, aby uniknąć awarii i utraty

danych.

Jednak gdy już dojdzie do mechanicznego uszkodzenia

dysk, wtedy odzyskanie dysku powinno powierzyć się

fachowcom.

head crash, czyli awaria dysku, w której głowica uszkadza talerz i ściera z niego cienką warstwę magnetyczną, na której

zapisywane są dane

Specjalistyczne laboratoria

Gdy awaria dysku jest poważna, lub straciliśmy ważne dane, warto powierzyć

odzyskiwanie profesjonalistom. Dzięki wiedzy, doświadczeniu i sprzętowi są oni w stanie odzyskać często 100% straconych danych. Dysponują oni np. mikroskopami, które umożliwiają dokładne oglądnięcie podzespołów i wykrycie usterek, oraz

sterylnymi komorami, w których można bezpiecznie rozmontować dysk, nie narażając go na wpływ czynników

zewnętrznych.

Podsumowanie

Odzyskane dane niestety mogą być już uszkodzone, np. obrazy pozbawione kolorów, tekst bez formatowania, lub nie wszystko odzyskamy, dlatego warto po prostu wykonywać kopie zapasowe najważniejszych plików na drugim dysku twardym lub zewnętrznej pamięci.Jeżeli postanowimy sami ratować pliki, należy bezwzględnie pamiętać o unikaniu wykonywania pracy na dysku, aby zminimalizować nadpisanie danych.

Zakończenie

Źródło

Wikipedia (budowa dysku)

Komputer Świat

10/2010