Upload
levent-atali
View
1.624
Download
7
Embed Size (px)
DESCRIPTION
SPOR YONETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ
Citation preview
www.sporyonetimi.com
SYBTDSPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ
HAKEMLİELEKTRONİK DERGİISSN: 1306 - 4371
Cilt: 1 Sayı: 1 Yıl: 2006
SYBTDSPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ
SahibiLevent ATALI
--------------------------------------------------------------------------------
Editörler
Yrd. Doç. Dr. Kürşad SERTBAŞSakarya Üniversitesi BESYO
Ahmet GÖNENERKocaeli Üniversitesi BESYO
--------------------------------------------------------------------------------
Bilim Kurulu
Prof. Dr. Erdal ZORBAProf. Dr. Faik İMAMOĞLU
Prof. Dr. Füsun ÖZTÜRK KUTERProf. Dr. Gazanfer DOĞU Prof. Dr. Hasan KASAP Prof. Dr. M.Ferit ACAR
Prof. Dr. M.Yavuz TAŞKIRANProf.Dr. Seyhan HASIRCI
Yrd. Doc. Dr. Cengiz KARAGÖZOĞLUYrd. Doç. Dr. Dilşat ÇOKNAZ
Yrd. Doc. Dr. Demet GÖNENERYrd. Doc. Dr. Hakan SUNAYYrd. Doc. Dr.Hasan ARSLAN
Yrd. Doc. Dr. Kenan SİVRİKAYAYrd. Doc. Dr.M.Levent İNCE
Yrd. Doc. Dr. Nevzat MİRZEOĞLU Yrd. Doc. Dr. Meltem N.VELİOĞLU
Yrd. Doc. Dr. Müberra ÇELEBİ Yrd. Doc. Dr. Selhan ÖZBEY
Yrd. Doc. Dr. R. Timucin GENCERYrd. Doc. Dr. Velittin BALCI
İleitşim [email protected]
İÇİNDEKİLER
BİLGİSAYAR KONTROLLÜ MİKRODENETLEYİCİLİ BASKETBOL SKORBORDU T TASARIMI VE YAPIMI
Abdülkadir ÇAKIR, Hakan ÇALIŞ, Ecir Uğur KÜÇÜKSİLLE
(01 - 03)
TÜRKİYE’ DEKİ ÜNİVERSİTELERİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULLARI “WEB SAYFALARININ” İNCELENMESİ
Levent ATALI , Kürşad SERTBAŞ
(04 - 16)
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN BOŞ ZAMAN PROFİLLERİ VE RAKET SPORLARINA
GÖSTERDİKLERİ İLGİ DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASIEngin ZENGİN, Kürşad SERTBAŞ, Hakan KOLAYİŞ
(17 - 28)
PERGAMON ( BERGAMA ) MEDENİYETİNDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR KÜLTÜRÜ ve YÖNETİM STRATEJİLERİNİN İNCELENMESİ
Selman ÇUTUK, Engin ZENGİN
(29 - 37)
E-DEVLET ve SPORLevent ATALI, Kürşad SERTBAŞ, Ahmet GÖNENER
(38 - 43)
Spor Yönetimi temalı E-Dergi projesi olarak yayın hayatına başlayan “Spor
Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi (SYBTD)” sporbilimleri camiasına katkı
sağlamaya devam ediyor. Yayın içeriği ile alanında ilk ve tek olan SYBTD, Spor
yönetimi uygulamalarında etkili bir faktör olan Teknoloji kullanımını, bilgi yöneti-
mini spor yönetimi ve organizasyon anlayışının tamamlayıcısı olarak görmekte ve
akademik anlamda da bu anlayışın gelişmesini sağlayacak adımlar atmaktadır.
SYBTD, Özellikle Çağdaş spor yönetimi yaklaşımı çerçevesinde teknoloji-
ye hakim bir yönetici, bu beceriyi uygulamada başarıya taşıyabilen bir bilgi yönet-
imi anlayışı ve tüm bu özellikleri spor yönetimi faaliyetlerinde değerlendirebilecek
mesleki beceriye sahip bireylerin oluşmasına sınırlıda olsa akademik olarak katkıda
bulunmayı amaçlamaktadır.
Ülkemizde sporbilimlerinin bugünkü konumundan daha da fazla hak ettiği
mesleki ve akademik değere az da olsa katkıda bulunuyorsa ne mutlu bizlere. Bu
yolda yürürken unutmadığımız iki faktör var. Birincisi, sporbilimlerinin bugünkü
konumuna gelmesinde emek ve zaman harcayan hocalarımız, ikincisi ise biz genç
araştırmacıların heyecanıdır.
SYBTD yayın politikası, akademik etik değerlere bağlı ve sistematik bir
değerlendirme sürecini içermektedir. Dergimiz her yıl 2 sayı olarak yayımlanacaktır.
SYBTD’nin yayın hayatındaki devamlılığı siz değerli akademisyenlerin katkıları ile be-
lirlenecektir. Bu nedenle bizleri yalnız bırakmayacağınızı umut eder, çalışmalarınızda
başarılar dileriz
Editör
SUNUŞ
BİLGİSAYAR KONTROLLÜ MİKRODENETLEYİCİLİ BASKETBOL SKORBORDU TASARIMI VE YAPIMI
Abdülkadir ÇAKIR
Süleyman Demirel Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Elektronik-
Bilgisayar Eğitimi Bölümü [email protected]
Hakan ÇALIŞ Süleyman Demirel Üniversitesi
Teknik Eğitim Fakültesi, Elektronik-Bilgisayar Eğitimi Bölümü
Ecir Uğur KÜÇÜKSİLLE Süleyman Demirel Üniversitesi
Teknik Eğitim Fakültesi, Elektronik-Bilgisayar Eğitimi Bölümü
[email protected] ÖZET
Bu çalışmada, bilgisayar kontrollü bir basketbol skorbordu tasarlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen sistem ile daha kullanışlı bir kontrol paneli ve kayıtların tutulduğu bir ortam oluşturulmuştur. Sistem, bilgisayarda bir kontrol paneli ve kontrol sonucunun görüntülendiği elektronik panodan oluşmaktadır. Maç esnasında istenilen bilgilere (örneğin oyuncu istatistiklerine) hemen ulaşılabilmektedir. Kontrol paneli, panoyu yönlendirme haricinde bütün oyuncuların ve takımların istatistiklerini tutmakta, bunları oyuncu ve takım bazında listelemektedir Ayrıca oynanan haftaların puan durumuna bakılabilmektedir. Bilgisayardaki görsel arayüz Delphi 7 programı ile oluşturulmuş, veri tabanı olarak Sql Server kullanılmıştır. Delphi 7’de görsel arabirim oluşturmak için gerekli ön koşullar oluşturulmakta, Sql Server’da tablolar tutulmaktadır. Bu tablolardaki kayıtlar sürekli güncellenebilmekte ve yeni kayıt girilebilmektedir. Porttan skorbord elektronik karta gönderilen bilgiler mikrodenetleyicide işlendikten sonra sonuç displaylerden oluşan gösterge panosuna aktarılmaktadır. Gösterge panosunda takımların skorları, peryot, yirmidört saniye ve on dakika görüntülenmektedir. ABSTRACT
In this study, computer controlled a scoreboard is designed by microcontroller. Whole system consists of a control panel on a PC side and an electronic display for presenting the results. A graphical user interface on a PC is designed by using Delphi 7 program for controlling the panel to send the scores to the displays. As a database Sql Server is used for constructing record tables. All records are updated continuously, and it is possible to add new records to the concerning tables. During the play, it is possible to reach certain information such as match statistical information. It is possible to list by ordering players or teams. It can show the rules of the game and make a guess with using previous statistics. The previous weeks scores also can be viewed on the software.
Also visual interface send information to scoreboard through the ports. The sent information through port is processed by the microcontroller, and the results displayed on the scoreboard. Playing teams current score, periods, twenty-four second and ten minutes intervals are displayed on the board display. Anahtar Kelimeler: Skorbord, basketbol, gösterge panosu, mikrodenetleyici 1. GİRİŞ
Bu çalışmada, bilgisayar kontrollü bir elektronik basketbol skorbordu tasarlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Günümüzde kullanılan skorbordlar ve istatistiklerin tutulduğu birimler birbirinden bağımsız olup farklı iki hakem tarafından kullanılmaktadır. Bu çalışmada bu iki birim birleştirilerek kullanıcı arayüzüne işlenen bilgilerin hem skorbord’da gösterilmesi hem de veri tabanına işlenmesi sağlanmıştır. Veri tabanına işlenen bilgiler sayesinde gerçek zamanlı olarak takım ve sporcu bazında istatistiklerin alınması sağlanmaktadır. 2. GERÇEKLEŞTİRİLEN SİSTEMİN
BLOK DİYAGRAMI
Gerçekleştirilen sistemin blok diyagramı Şekil 1’de verilmiştir. Sistemde işlemler, Delphi’de oluşturulan kontrol panelinden Sql deki tablolara kayıt girme ve paralel port üzerinden mikrodenetleyiciye bilgi gönderme şeklinde sıralanabilir. Bilgi mikrodenetleyicide işlendikten sonra gösterge panosunda görüntülenmektedir.
1
Şekil 1. Sistemin Blok Diyagramı
3. SİSTEMİN KONTROL DEVRESİ Sistemin mikrodenetleyicili kontrol devre şeması Şekil 2’de görülmektedir. Mikrodenetleyicide ayarlanan Giriş-Çıkış uçları aşağıda verilmiştir. RB0….RB7 : RBO ile RB7 arası port çıkışları RA0: ULN2003A girişleri RA1: ULN2003A girişleri RA2: ULN2003A girişleri RA3: ULN2003A girişleri RA4: ULN2003A girişleri RA5: ULN2003A girişleri RC0....RC7: ULN2003A girişleri RE0: ULN2003A girişleri RD0….RD7: Display segment çıkışları.
Şekil 2. PIC 18F452’li Skorbord kontrol devre şeması
4. SİSTEM BİLEŞENLERİ 4.1. Gösterge Panosu Skorbord özel bir plastik malzemeden tasarlanmış ve önü özel kırmızı bir cam ile kaplanmıştır. Skorbord üzerinde bilgisayar paralel portuna bağlantıyı sağlayan bir bağlantı ucu vardır. Gösterge panosunda 15 adet display kullanılmıştır. Bunlar takımların puan göstergeleri, peryot göstergesi, 10 dakika geri sayıcı ve 24 saniye geri sayıcı olarak kullanılmışlardır. Şekil 3’de panonun dış görünümü görülmektedir.
Şekil 3. Pano dış görünümü
4.2. Tuş Takımı Tuş takımı Deplhi görsel programlama dili kullanılarak hazırlanmıştır. Elektronik gösterge panosundaki bilgilerin değiştirilmesi bu tuş takımı ile gerçekleştirilmektedir. 10 dakika ve 24 saniye sayaçları maç başlangıcında başlat butonuna basılarak aktif yapılmaktadır. Sayı olduğunda, faul olduğunda, veya top saha dışına çıkıp şut girmediğinde sayma işlemi durmaktadır. Sayaçların tekrar başlatılması için 24 başlat tuşuna basılması gerekmektedir. Sayı tuşları zamanı durdururken aynı zamanda sayıyı atan takımın sayısını arttırır. Bu olaylar gerçekleşirken aynı zamanda SQL deki tablolara kayıtlar girilir. Şekil 4’de ana form ve içerisindeki tuş takımı verilmiştir. 4.3. Skorbord Yazılımı Skorbord yazılımında Delphi programlama dili ve Sql Server veritabanı kullanılmıştır. Yazılım skorbordu yani elektronik devreyi kontrol etmeyi ve aynı anda oyuncuların kaydının SQL deki tablolara aktarılmasını sağlar. Ayrıca takımların ve oyuncuların maçla ilgili istatistiksel bilgiler de yazılım aracılığı ile görüntülenebilmektedir. Şekil 5’de takımların maç ile ilgili istatistiklerini gösteren arayüz görülmektedir.
2
Şekil 4. Ana Form ve Tuş Takımı
Şekil 5. Maç ile ilgili İstatistik Arayüzü
5. SONUÇLAR Yapılan çalışmada bilgisayar kontrollü, mikrodenetleyicili basketbol skorbordu tasarlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma ile daha önceden iki ayrı sistem olarak çalışan skorbord ve istatistik birimleri tek bir ünite haline getirilmiştir. Bu sistemde kullanılan skorbord ile bilgisayar iletişiminde radyo frekans haberleşme kullanılabilir. Ayrıca hazırlanan bir internet tabanlı arayüz ile istatistiksel bilgilere internet üzerinden uzaktan erişim sağlanabilir.
KAYNAKLAR [1] Karagülle, İ., ‘Borland Delphi 7.0’, Türkmen
Kitabevi, İstanbul, 2003. [2] http://www.delphiturk.com [3] http://www.programarsivi.com [4] http://www.programlama.com [5] http://www.antrak.org.tr [6] http://www.delphifree.com [7] http://www.borland.com/Delphi [8] http://www.ramay.net/pic [9] http://www.geocities.com/dinceraydin/pic
3
TÜRKİYE’ DEKİ ÜNİVERSİTELERİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULLARI
“WEB SAYFALARININ” İNCELENMESİ
Levent ATALI , Kürşad SERTBAŞ
ÖZET
İnternet teknolojilerini yeterli ve uygun düzeyde değerlendiren kurumlar web sitelerin zengin bir içerik sunması ile hedef kitlelerine ulaşmada daha başarılı olacaklardır. İnternet teknolojisinin getirdiği bu yenilikler eğitim kurumlarına yarar sağlaması açısından büyük önem taşımaktadır.
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki Üniversitelerin Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu web sayfalarının mevcut durumlarını ortaya koymaktır. Veriler oluşturulan anket ile web siteler incelenerek elde edilmiştir.
Çalışma internet üzerinde (n=38) Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu web sitesinde gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, çalışmamızda yüksekokullar web sitelerinin güncellik, kapsam, standardizasyon, hedef kitleye uygunluk ve tasarım boyutları gibi internetin (web site) temel kriterlerinde yetersizlikler görülmüştür.
İnternet teknolojisinin getirdiği yenilikler dikkate alınarak, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu web siteleri sorumluları tarafından tekrar gözden geçirilmeli; görsel, işitsel ve diğer teknolojik destekler, yüksekokulların web sitelerinde yer almalıdır. Bu unsurların oluşması için, yüksekokulların kendi aralarında standardizasyon çalışmaları yapması ve komisyonlar oluşturması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler : Internet, Web site, Spor Teknolojisi, Spor Eğitimi,
STUDY ON “WEB SITES” OF PHYSICAL EDUCATION ANDSPORT HIGHER SCHOOL AT TURKISH UNIVERSITIES.
ABSTRACTThe organizations that can evaluate and make use of the internet technologies at proper level and sufficiently will be able to be much more successful to achieve their target people by offering a richer content at web sites. These innovations resulted from internet technology have big importance in terms of creating advantage to the educational institutes. This study aims to clarify the existing status of web sites of Physical Education and Sport Higher Schools at the universities. The data have been obtained by means of questionnaires and examinations on the web sites. The study has been carried out on web site of Physical Education and Sport Higher School on the internet (n=38) Consequently, some failures in the basic criteria of the internet (web site) such as updating, scope, standardization, conformity to the target people and design of web sites of higher schools have been found out. Considering the innovations caused by internet technology the web sites of Physical Education and Sport Higher School should be reviewed by their responsible again and visual, audio and the other technological supports should be available in the web sites of the higher schools.To establish such components, the higher schools should work on standardization among themselves and working committees should be established.
Keywords: İnternet, Web site, Sport Technology, Sport Education
4
GİRİŞBilgisayar teknolojileri 1980’ lerden itibaren yaşamımızın içerisinde her alanda kendini göstermeye başlamış internet ise 1990’lı yılların başından itibaren hayatımızda yer edinmiş ve yoğun olarak eğitim alanında bilgi alışverişinin en hızlı yolu olarak yer almıştır. Bilgisayar ve iletişim alanında ki hızlı değişimler çağa ‘ Bilgi Teknolojileri Çağı’ adını vermiştir. İnternet üretilen bilgiyi saklama, paylaşma boyutunun yanında sağladığı çoklu ortam olanakları ile ucuz olması diğer iletişim materyallerine göre büyük avantaj sağlamaktadır.( Berkem ve arkadaşları, 2001)Bu çağın en hızlı gelişen ve kendi gelişim hızına göre kurum ve kuruluşlarında gelişmesine katkı sağlayan internet ve web büyük önem taşımaktadır.Türkiye’nin her alanda ileri bir seviyeye ulaşabilmesi için öncelikle yapması gerekenler arasında eğitim politikasını yeni teknolojileri değerlendirerek yeniden yapılandırması olacaktır. Bu yapılanma içerisinde bilgi teknolojilerini araştıran, üreten, geliştiren ve kullanan bir bilgi toplumu hedeflenmeli ve özellikle üniversiteler tarafından benimsenmelidir.(Altıkardeşler ve arkadaşları, 2002)Üniversiteler internet ile diğer dünya üniversiteleri ile iletişime geçme durumundadırlar. İnternet okulların duvarlarını yıkarak, dünyaya açılan bir pencere durumundadır.(Halis, 2002) Bu pencere ile bilgi tüm dünyada en hızlı bir yolla paylaşılan bir öğe haline gelmiştir. Matbanın icadından sonra hiçbir dönemde bilgi bu şekilde hızlı ve kolay yayılmamıştır. (Tokat ve Öncel, 2001)İnternetin kullanım amaçlarının en başında gelen hemen iletişim ve kolaylık eğitim kurumlarının interneti kullanma nedenlerinin ilk sıralarında yer almaktadır.Dolanbay(2002) internetten kurumların yararlanma nedenlerini aşağıdaki maddelerle özetlemiştir.
Dünyaya açılmak Kurumun imajını üçlendirmekHizmetleri yaygınlaştırmak ve ulaşılır olmakYeni hizmet alanları yaratmakGörselliği sağlamakHedef kitleyi artırmakMemnuniyet sağlamakMaliyetleri düşürmek
Kurumların yukarıdaki maddelerin yanında internetten ne kadar yararlanabileceği kurumun vizyonu ve yetenekleri ile ilişkili olmaktadır. Eğitim kurumlarının ise bu yeteneklerini en üst düzeyde kullanması gerekliliği kullanıcılarının bilgiyi üreten olması durumundan büyük önem arz etmektedir.Tüm bu unsurların yanında interneti kullanmaya karar vermek bu teknolojiden fayda sağlamak için yeterli değildir. İnternet üzerinde yer almak etkili bir web tasarımının gerektirdiği belli kuralların uygulanması ile mümkündür.Bu kuralların ana başlıkları Walden Universitesi tarafından beş madde ile belirtilmiştir.
• Güncellik, • Güvenirlilik, • Kapsam, • Tasarım,• Standardisazyon
Bilginin ve içeriğin bir planlama doğrultusunda sunulması hedef kitleye ulaşmak açısından önemlidir. Etkili bir web tasarımında rahat gezinmeyi sağlayacak yapının olması, bilginin düzenli yapılanması, sayfalar arası geçişin sistem dahilinde olması, görsel materyallerin yer alması büyük önem arz etmektedir.(ODTU, 2002) Web sitelerinin kurum ile kullanıcılar arasında en hızlı - kolay yolla çözüm sunması bu alanı önemli kılmakta ve planlama gerektirmektedir.
5
Bilgi Teknolojileri çağı dediğimiz bu çağda hızlı gelişmeler kurum yapılarını etkilemekte, örgüt yapılarını ve süreçlerini gözden geçirmemizi bunun yanında internet teknolojilerini kullanmamızı zorunlu kılmaktadır.Çalışmamızda bu gözden geçirmeyi Üniversitelerin Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarının interneti kullanmaları boyutunda web sayfalarının incelenmesi ile gerçekleştirmekteyiz.Mevcut duruma baktığımızda tüm üniversitelerimizin web sayfaları bulunmaktadır. Beden Eğitimi ve Spor yüksekokulları web sayfaları üniversite web sayfaları içerisinde link olarak yer almaktadır.
AMAÇİnternet ile ilgili teknolojilerin eğitim kurumlarında kullanılması, hedef kitleye ulaşmada ve kurum amaçlarının gerçekleştirilmesi boyutunda önem kazanmaktadır. İnternet teknolojilerini (web Site) yeterli ve uygun düzeyde değerlendiren kurumlar web sitelerin zengin bir içerik sunması ile hedef kitlelerine ulaşmada daha başarılı olacaklardır. Bu çalışma ile Üniversitelerin Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu web sayfalarının mevcut durumlarını ortaya koymak amaçlanmıştır.
SınırlılıklarBu çalışma, Türkiye’deki devlet üniversitelerinin Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Web sayfalarının 24-30 Temmuz 2002 tarihleri arası incelenmesi ile sınırlıdır.
Yöntem Araştırmanın ModeliBu çalışmada, web sitelerin mevcut durumları tarama modeli kullanılarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Evren – ÖrneklemÇalışma devlet üniversitelerine bağlı (n=38) Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu web sitesinde gerçekleştirilmiştir.(Tablo-1) Evrenin tümüne PIII özelliklerine sahip internet bağlantılı bilgisayar ile ulaşılmış. Ancak 4 web sitesi olmayan, 1 geçici yenileme uyarısı olan, 1 hata veren, 6 tek sayfa olan Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu değerlendirme dışı tutulmuştur. Web siteleri belli zaman aralıkları ile farklı bilgisayarlar ile üç kez ziyaret edilmiştir. Toplam 25 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu web sayfaları, oluşturulan anket yolu ile incelenmiştir.
Verilerin Toplanması
Çalışmanın verileri, literatüre bağlı olarak uzman görüşü desteği ile hazırlanan 33 adet (evet / hayır) sorudan oluşan anket yolu ile web sayfalar ziyaret edilerek elde edilmiştir.
Verilerin Çözümlenmesi ve Yorumlanması
Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu web sitelerinden elde edilen bilgiler veri tabanında toplanmış, daha sonra frekans ve yüzdeler microsoft excel programında değerlendirilerek yorumlanmıştır.
6
BULGULAR
Tablo 1– BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU BİLGİLERİ
Devlet Üniversitesi 53(N)Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 38(N)
Web Sitesi Olmayan ( BESYO)Geçici Yenileme UyarısıHata veren site Tek Sayfa olan site
4126
TOPLAM 13
İncelenen Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulları 25
Tablo 2 – SİTELERDEKİ RESİMLERİN DAĞILIMI
Resim Türü Toplam ToplamYüzdesi
Vesikalık 255 %69.8
Bina 28 %7,7
Bahçe 6 %1.6
Etkinlik 69 %18.9
Şehir 7 %2
Toplam 365 %100
Tablo –2’de görüldüğü gibi BESYO web sitelerinde toplam 365 adet resim mevcut. Bu resimlerin 255 (%69,8) tanesi vesikalık, 28(%7,7) tanesi bina, 6(%1,6)tanesi bahçe, 69(%18,9) tanesi etkinlik, 7(%2) tanesi şehir ile ilgilidir.
BESYO web sayfalarında görsellik açısından, okulun tanıtımına katkı sağlayacak yeterli derecede resim kullanılmamıştır.
Tablo 3 - SİTELERDEKİ AKADEMİK PERSONEL E-MAİL VE ÖZGEÇMİŞ DAĞILIMI
Personel Ünvanı İsmi Bulunan
E-mailiBulunan
E-mailiBulunmayan
ÖzgeçmişiBulunan
Özgeçmişi Bulunmayan
Öğretim Üyesi 173 66 %38 107 %62 115 %66 58 %34Öğretim Görevlisi 218 113 %52 105 %48 91 %42 127 %58Araştırma Görevlisi
97 23 %24 74 %76 43 %44 54 %56
Okutman 93 4 %0,4 89 %99 31 %33 62 %67Uzman 4 2 %50 2 %50 1 %25 3 %75Toplam 585 208 %36 377 %64 281 %48 304 %52
Tablo –3’de görüldüğü gibi BESYO web sitelerinde toplam 585 personelin bilgileri bulunmaktadır.Personelden 173 tanesi Öğretim Üyesi, 218 tanesi Öğretim Görevlisi, 97 tanesi Araştırma Görevlisi, 93 tanesi okutman ve 4 tanesi uzmandır.Mevcut personelin 208(%36) web sayfası üzerinde e-maili mevcut, 377(%64) tanesinin mevcut değildir. Yine aynı personelin 282(%48) tanesinin web sayfasında özgeçmişi mevcut, 304(%52) tanesinin özgeçmişi mevcut değildir. Akademik personele ait hızlı ve ekonomik haberleşme sağlayan elektronik posta (e-mail) sayısı yeterli düzeyde değildir.
7
Tablo 4 – Fax veya Telefon
Fax veya telefon mevcut
N EVET HAYIR25 18 %72 7 %28
Tablo –4 ‘e göre web sayfalarında fax veya telefon bilgileri bulunan BESYO web sitesi 18(%72), bulunmayan 7(%28)dir. Geleneksel iletişim araçları olan telefon ve fax bilgileri bütün web sayfalarında olması gerekirken %28 ‘ de mevcut değildir.
Tablo 5 - Web Sayfası Sorumlusu
Web sayfasının sorumlusu mevcutN EVET HAYIR25 12 %48 13 %52
Tablo –5 ‘e göre web sayfalarında web sayfası sorumlusu belirtilen BESYO web sitesi 12(%48), belirtilmeyen 13(%52)dir. Sayfa ile ilgili ortaya çıkabilecek problemler durumunda iletişime geçilebilecek sayfa sorumlusu her BESYO web sayfasında bulunması gerekirken, %52’ sinde bulunmamaktadır.
Tablo 6 - Ücret Gerektiren Kısım
Ücret gerektiren kısım mevcutN EVET HAYIR25 0 %0 25 %100
Tablo –6 ‘e göre web sayfalarında ücret gerektiren kısım bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Hedef kitle açısından, ücret gerektiren kısımların bulunmaması,ekonomik kolaylık sağlamaktadır.
Tablo 7 – Personel Özlük Bilgileri
Personel için özlük bilgileri mevcutN EVET HAYIR25 1 %4 24 %96
Tablo –7 ‘e göre web sayfalarında personel için özlük bilgileri bulunan BESYO web sitesi 1(%4), bulunmayan 24(%96)dır. Personelin bilgiye hızlı ve kolay yoldan ulaşması açısından yetersiz düzeydedir.
Tablo 8 – Kaynakçalı Bilgi
Kaynakçalı bilgiler mevcutN EVET HAYIR
25 4 %16 21 %84
Tablo –8 ‘e göre web sayfalarında kaynakçalı bilgi bulunan BESYO web sitesi 4(%16), bulunmayan 21(%84)dür. Araştırma ve yayınlar için alıntı yapılabilecek bilgiler web sayfalarında yeterli sayıda yer almamıştır.
Tablo 9 – Sayfa Reklamı
Sayfada reklam mevcutN EVET HAYIR
25 0 %0 25 %100Tablo –9 ‘a göre web sayfalarında reklam bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Web sayfalarının tümünde reklam bulunmamaktadır.
8
Tablo 10 – Güncelleme Tarihi
Güncelleme tarihleri mevcutN EVET HAYIR
25 3 %12 22 %88Tablo –10 ‘a göre web sayfalarında güncelleme tarihi bilgileri bulunan BESYO web sitesi 3(%12), bulunmayan 22(%88)dir. Web sayfalarında bulunan bilgilerin geçerliliği açısından her sayfada bulunması gereken güncelleme tarihleri ancak %12’ sinde mevcuttur.
Tablo 11 – Site Haritası
Site haritası mevcutN EVET HAYIR
25 3 %12 22 %88Tablo –11 ‘e göre web sayfalarında site haritası bulunan BESYO web sitesi 3(%12), bulunmayan 22(%88)dir Web sayfalarında aranılan bilgiye hızlı ve kolay yoldan ulaşılması açısından her sayfada bulunması gereken site haritası yetersizdir.
Tablo 12 – Site içi Arama
Site içi arama mevcutN EVET HAYIR
25 2 %8 23 %92Tablo –12 ‘ye göre web sayfalarında site içi arama bulunan BESYO web sitesi 2(%8), bulunmayan 23(%92)dir. Web sayfalarında aranılan bilgiye hızlı ve kolay yoldan ulaşılması açısından her sayfada bulunması gereken site içi arama yetersizdir.
Tablo 13 – Özürlüler Destek Uygulama
Özürlüler için destek uygulama mevcut
N EVET HAYIR
25 0 %0 25 %100
Tablo –13 ‘e göre web sayfalarında özürlüler için destek uygulama bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Web sayfalarında özürlüler için destek uygulama bulunmamaktadır
Tablo 14 – Text Versiyon
Text versiyon mevcutN EVET HAYIR
25 1 %4 24 %96
Tablo –14 ‘e göre web sayfalarında text versiyon bulunan BESYO web sitesi 1(%4), bulunmayan 24(%96)dir. Web sayfalarında aranılan bilgiye hızlı ve kolay yoldan ulaşılması açısından her sayfada bulunması gereken text versiyon yetersizdir.
Tablo 15 – Extra Yazılım Gerektiren Program
Extra yazılım gerektiren program mevcut
N EVET HAYIR
25 2 %8 23 %92
Tablo –15 ‘e göre web sayfalarında extra yazılım gerektiren program bulunan BESYO web sitesi 2(%8), bulunmayan 23(%92)dir. Hedef kitlenin mevcut bilgiyi farklı formatlarda kullanması açısından extra yazılım seçenekleri yeterli düzeyde değerlendirilmemiştir.
Tablo 16 – Chat
Chat mevcutN EVET HAYIR25 0 %0 25 %100
Tablo –16 ‘ya göre web sayfalarında chat bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Hedef kitlenin kurumsal ve bireysel iletişimine kolaylık sağlayacak chat hizmeti web sayfaları tarafından kullanılmamıştır
9
Tablo 17 – Tartışma Grupları
Tartışma grupları mevcutN EVET HAYIR25 0 %0 25 %100
Tablo –17 ‘e göre web sayfalarında tartışma grupları bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Hedef kitlenin alan bilgisi gelişiminde katkı sağlayacak tartışma grupları hizmeti web sayfaları tarafından kullanılmamıştır.
Tablo 18 – Site Üyeliği
Site üyeliği mevcutN EVET HAYIR25 1 %4 24 %96
Tablo –18 ‘e göre web sayfalarında site üyeliği bulunan BESYO web sitesi 1(%4), bulunmayan 24(%96)dır. Gerekli durumlarda bilgilendirme için site üyeliği yeterli düzeyde kullanılmamaktadır.
Tablo 19 – Soru Sorma
Soru sorma kısmı mevcutN EVET HAYIR25 2 %8 23 %92
Tablo –19 ‘a göre web sayfalarında soru sorma kısmı bulunan BESYO web sitesi 2(%8), bulunmayan 23(%92)dir. Hedef kitle ile ilgili bilgi paylaşımı ve danışmanlık hizmetleri açısından web sayfaları soru sorma kısımlarını yeterli düzeyde kullanmamıştır.
Tablo 20 – Sıkça Sorulan SorularSıkça sorulan sorular kısmı mevcut
N EVET HAYIR25 0 %0 25 %100
Tablo –20 ‘ye göre web sayfalarında sıkça sorulan sorular kısmı bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Hedef kitle ile ilgili bilgi paylaşımı hizmetlerinde zamanın ekonomik kullanımı açısından web sayfaları soru sorma kısımlarını kullanmamıştır.
Tablo 21 – Site Adresi
Site adresi kolayca akılda kalacak şekilde
N EVET HAYIR25 9 %36 16 %64
Tablo –21 ‘e göre web BESYO web sitesi adresi kolayca akılda kalacak şekilde olan 9(%36), olmayan 16(%64)dır. Hedef kitlenin kurum ile iletişiminde kolaylık sağlayacak, kolay akılda kalacak site adresi site adresi yeterli sayıda web sayfasında bulunmamaktadır.
Tablo 22 – Ana Sayfa Link
Her sayfada ana sayfa link mevcut
N EVET HAYIR25 14 %56 11 %44
Tablo –22 ‘ye göre web sayfalarında her sayfada ana sayfaya link bulunan BESYO web sitesi 14(%56), bulunmayan 11(%44)dür. Hedef kitlenin web sayfası içerisinde kolay bir şekilde bilgiye ulaşması açısından tüm web sayfalarında ana sayfaya dönüş menüsü bulunması gerekirken, bu oran %56 ile sınırlı kalmıştır.
Tablo 23 – Video Görüntü10
Video görüntü mevcutN EVET HAYIR25 0 %0 25 %100
Tablo –23 ‘e göre web sayfalarında video görüntü bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Hedef kitlenin kurumsal ve bireysel bilgiye ulaşımında kolaylık sağlayacak video hizmeti web sayfaları tarafından kullanılmamıştır.
Tablo 24 – Sesli Destek
Sesli destek mevcutN EVET HAYIR25 0 %0 25 %100
Tablo –24 ‘e göre web sayfalarında sesli destek bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Hedef kitlenin kurumsal ve bireysel iletişimine kolaylık sağlayacak sesli destek hizmeti web sayfaları tarafından kullanılmamıştır.
Tablo 25 –Animasyon
Animasyon mevcutN EVET HAYIR25 5 %20 20 %80
Tablo –25 ‘e göre web sayfalarında animasyon bulunan BESYO web sitesi 5(%20), bulunmayan 20(%80)dir. Sayfa içerisinde interaktif bir sunum açısından hedef kitleye bilginin aktarılması boyutunda yeterli düzeyde kullanılmamıştır.
Tablo 26 –Yabancı dillerde destek
Yabancı dillerde destekN EVET HAYIR25 3 %12 22 %88
Tablo –26 ‘ya göre web sayfalarında yabancı dillerde destek bulunan BESYO web sayfası 3(%12), bulunmayan 23(%88)dir. Farklı kültürlerdeki bireylerin bilgilendirilmesi boyutunda yabancı dil destek yeterli bulunmamaktadır.
Tablo 27 – Eğlence Kısımları
Eğlence kısımları mevcutN EVET HAYIR
25 0 %0 25 %100
Tablo –27 ‘ye göre web sayfalarında eğlence kısımları bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Web sayfalarında eğlence kısımlarına yer verilmemiştir.
Tablo 28 – Site Ziyaretçi Anketi
Site ziyaretçileri için anket mevcut
N EVET HAYIR
25 1 %4 24 %96
Tablo –28 ‘e göre web sayfalarında site ziyaretçileri için anket bulunan BESYO web sitesi 1(%4), bulunmayan (24%96)dır. Hedef kitleden beklenen geri bildirimin alınabilmesi düşünüldüğünde bu oran yeterli görülmemektedir.
Tablo 29 – Ziyaretçi Yönergesi
11
Ziyaretçiler için yönerge mevcut
N EVET HAYIR25 0 %0 25 %100
Tablo –29 ‘a göre web sayfalarında ziyaretçiler için yönerge bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dür. Sayfa ile ilgili genel kuralların ve sorumlulukların belirtilmesi açısından olması gereken yönerge tüm web sayfalarında kullanılmamıştır.
Tablo 30 – Yönetim Kararları
Yönetim kararları mevcutN EVET HAYIR
25 1 %4 24 %96
Tablo –30 ‘a göre web sayfalarında yönetim kurulu kararları bulunan BESYO web sitesi 1(%4), bulunmayan 24(%96)dır. Kurumsal şeffaflık açısından web sayfalarında bulunması gereken yönetim kararları yeterli oranda bulunmamaktadır.
Tablo 31 – Memnuniyet ve ŞikayetMemnuniyet ve şikayet için tasarım mevcut
N EVET HAYIR25 3 %12 22 %88
Tablo –31 ‘e göre web sayfalarında memnuniyet ve şikayet için kısım bulunan BESYO web sitesi 3(%12), bulunmayan 22(%88)dir. Web sayfalarının amacına ulaşabilmesi için memnuniyet ve şikayet hizmetleri yeterli düzeyde kullanılmamıştır.
Tablo 32 –Lise Öğrencilerine Yönelik Bilgi
Lise öğrencilerine yönelik bilgi mevcut
N EVET HAYIR25 3 %12 22 %88
Tablo –32 ‘ye göre web sayfalarında lise öğrencilerine yönelik kısım bulunan BESYO web sitesi 3(%12), bulunmayan 22(%88)dir. Web sayfaları içerisinde, gelecekte alanda yer bulabilecek kitlenin bilgilendirilmesi boyutunda lise öğrencilerine yönelik bilgi hizmeti yeterli düzeyde kullanılmamıştır.
Tablo 33 – Sanal Tur
Sanal tur mevcutN EVET HAYIR
25 0 %0 25 %100
Tablo –33 ‘e göre web sayfalarında sanal tur bulunan BESYO web sitesi 0(%0), bulunmayan 25(%100)dir. Internet teknolojisinin sağladığı kolaylıklardan olan sanal tur hizmeti web sayfaları tarafından kullanılmamıştır.
Tablo 34– Kurum E-mail
Kurum e-maili mevcutN EVET HAYIR
25 8 %32 17 %68
Tablo – 34‘e göre web sayfalarında kurum e-maili bulunan BESYO web sitesi 8(%32), bulunmayan 17(%68)dir. Hedef kitleye kurumsal iletişimde kolaylık sağlayacak kurum e-mail adresi yeterli sayıda kullanılmamıştır.
12
Tablo 35 – Haberler ve DuyurularHaberler ve duyurular mevcut N EVET HAYIR
25 12 %48 13 %52
Tablo –35 ‘ya göre web sayfalarında haberler ve duyurular kısmı bulunan BESYO web sitesi 12(%48), bulunmayan 13(%52)dir. Hedef kitlenin bilgilendirilmesi boyutunda haberler ve duyurular hizmeti yeterli oranda kullanılmamıştır.
Tablo 36 – Yönlendirici Linkler
Yönlendirici linkler mevcutN EVET HAYIR25 7 %28 18 %72
Tablo –36 ‘ye göre web sayfalarında yönlendirici link bulunan BESYO web sitesi 7(%28), bulunmayan 18(%72)dir. Alan bilgisinin gelişiminde ve diğer bilgi alanlarına ulaşmada hedef kitleye yardımcı olacak yönlendirici linkler web sayfaları tarafından yeterli oranda kullanılmamıştır.
Tablo 38 – Ana sayfada Bulunan Linkler ve Dağılımı
Bir Sitede Bulunup Diğerinde Olmayan Linkler
Akademik bilgi,Akademik faaliyet,Akademik personel,Akademik takvim, Anabilim dalları,Bağlantılar,Bilimsel,Bilimsel faaliyetler, Branşlar, Çalışmalar,Fotograflar, Geri bildirim, İçindekiler,İnteraktif servisler,İnternet servisleri,Kurslar,Kurumsal ,Lisans programı,Lisansüstü eğitim,Listeler,Mail servisi, Müdür yardımcısı,Olanaklar,Öğretim,Öğretim programı,Partner okullar,Programlar,Sınavlar,Site haritası,Sosyal,Spor birliği, Spor salonu çalışma programı, Sportif başarı,Şehir tanıtımı,Tesisler, Yazı İşleri, Yönetmelik, ,Yüksekokul kurulu,Yüksekokul sekreteri
İki Farklı Sitede
Bulunan Linkler
Akademik birimler,Akademik ve idari ,Besyo hakkında,Erişim ,Faaliyetler, Giriş sınavları,Müdür,Resimler,Site içi arama,Spor linkleri,Tanıtım, Yayınlar,Yönetim kurulu ,Yüksekokul hakkında
Üç Farklı Sitede Bulunan
Linkler
Ders programı,İdari birimler,Linkler,Personel,Üniversite Sayfa
Beş Farklı Sitede Bulunan
Linkler
Ders içerikleri,Öğretim görevlileri,Etkinlikler
Altı Farklı Sitede Bulunan
Linkler
Yönetim,İletişim,Tarihce,Duyurular
Dokuz Farklı Sitede
Bulunan Link
Genel bilgiler
Onbir Farklı Bölümler
Tablo 38’ e göre Bir sitede bulunup diğerlerinde bulunmayan link sayısı 39, İki farklı sitede bulunan link sayısı 14, Üç farklı sitede bulunan link sayısı 5, Beş farklı sitede bulunan link sayısı 3, Altı farklı sitede bulunan link sayısı 4, dokuz farklı sitede bulunan link sayısı 1, Onbir farklı sitede bulunan link sayısı 1 olarak tespit edilmiştir. Tablo 38’ de görüldüğü gibi, bu çok çeşitlilik kurumlar arası standardizasyon çalışması yapılmadığını göstermekte ve aynı zamanda kullanım amaçlarını da linkler aracılığıyla ortaya koymaktadırlar.
13
SONUÇ Sonuç olarak, internet teknolojisinin ( web site ) sağladığı kolaylıklar BESYO web sayfalarında yeterli düzeyde kullanılmamıştır. Özellikle görsel açıdan, animasyon, resim, sanal tur kullanılmamıştır. Bunun yanı sıra işitsel destekte değerlendirilmemiştir. Web teknolojilerini kullanma boyutunda, her kuruluşun web sitesini ziyaret eden kullanıcının tatmini ve dolayısıyla ilgili kuruluşunda siteyi hazırlama amaçlarına ulaşmaları kullanıcıları sitede tutacak görsel ve işitsel çekicilik etkilidir. (Ulukan ve Baraz, 2001)
Web sayfaları standardizasyon boyutunda incelendiğinde karmaşıklığı önleyecek düzenlemeler bulunmamaktadır. Internette bilgi kaynaklarının değerlendirilmesi üzerine yapılmış çalışmalardan biri Georgia Üniversitesi tarafından yürütülen, 6 aşamalı bir anket çalışmasıdır. Bu çalışmada web sayfalarında standardizasyonla ilgili gereklilik sayfa kalitesi ve kurum amacının gerçekleştirilmesinde ana kategorilerden biri olarak belirlenmiştir (Cebeci ve Bek, 1998).
Araştırma kapsamında incelenen web sitelerinin genel olarak kullanımına bakıldığında, ağırlıklı olarak aşağıda belirtilen 6 başlıkta yoğunlaştığı görülmektedir. Bunlar; Bölümler, Genel Bilgiler, Yönetim, İletişim, Tarihçe, Duyurular ‘dır. Teknolojide ve özellikle web site üzerinde yer almak kararı yeterli değildir. Bunun yanında yer alacak bilgi ve başlıkların planlı ve organize edilmiş şekilde yer alması kurumun amacının gerçekleştirilmesi boyutunda önemlidir. Yukarıda belirtilen 6 başlığın görsel, işitsel teknolojik desteklerle sunulması iletişimi daha etkili kılacaktır. ( Haggerty, 2001).
14
ÖNERİLER
• Görsel, İşitsel ve diğer teknolojik destekler BESYO web sayfalarında yer almalıdır.
• BESYO’ ları kendi bünyelerinde teknoloji destek grupları oluşturmalıdır.
• Standardizasyon çalışmaları için BESYO’ lar aralarında komisyonlar oluşturmalıdır.
• Özellikle İngilizce bunun yanında diğer dillerde de web sayfalarının oluşturulması sağlanmalıdır.
• Hedef kitleye kolaylık sağlayacak dizayn için linkler arası dolaşım bir sistem dahilinde olmalı,
özellikle her sayfadan ana sayfaya link olmalıdır.
• Özürlüler için destek uygulamalar yer almalıdır.
• İletişim için gerekli bilgiler her web sayfasında bulunmalı özellikle kurum e-mail adresi yer
almalıdır.
• Bilgilendirme açısından kurum personeline ve hedef kitleye yönelik düzenlemeler yer almalıdır.
• BESYO personeline e-mail adresi sağlanmalı ve web sayfasında özgeçmiş bilgileri ile yer
almaları sağlanmalıdır.
• BESYO’ ları web sayfaları üniversite sayfasından bağımsız ziyaret edilebilmeleri için akılda
kalacak kolay adreslere sahip olmalıdır.
• Kullanıcının bilgiye hızlı ve ekonomik ulaşımı açısından, site haritası, site içi arama, text
versiyon vb. desteklerin web sayfası içerisinde kullanılması gerekmektedir.
15
KAYNAKÇA
ALTIKARDEŞLER, A. KORKMAZ, H., ÇAMURCU Y. “Web Tabanlı Eğitimde Planlama ve Organizasyon” Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu Web Sitesi www.aaf20.anadolu.edu.tr
BERKEM, LÜTFÜ, M., GÜRDAL, A., BAKİOĞLU, A., ERDOĞAN, Y.” Öğretmenliğin Meslek İçinde Gelişmesinde İnternetin Rolu” Eğitim Bilimleri Dergisi, Kasım 2001 Volume:2, Sf:273
CEBECİ Z., BEK Y., “Internette Bilgi Kaynaklarının Kalitesi:Değerlendirme Ölçütleri”4. Türkiye’ de Internet Konferansı, 13-15 Kasım 1998, www.cu.edu.tr
DOLANBAY, Ç.(2000) E-Ticaret, Strateji ve Yöntemler, Ankara: Meteksan Yayınları, Sf:9
HAGGERTY R. “Computer Applications In Sport Management”. www.icsspe.org
HALİS, İ.(2002) Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Ankara: Meta Yayınları, Sf:255
Ortadoğu Teknik Üniversitesi Web sitesi, www.metu.edu.tr
TOKAT, B., ÖNCEL, M., Teknolojinin bir Aracı Olarak İnternetin İşletme Yönetimine Etkileri, Kobi’ler için Çözüm Noktaları. , Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:5 Haziran 2001, Sf: 217
ULUKAN C., BARAZ B., “ Web Sitelerin Analizi Yoluyla İnternete Dayalı Eğitim Veren Üniversitelerin Değerlendirilmesi “ Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt : 3, S: 1, Haziran 2001, Syf : 197
Walden University web sitesi, www.lib.walden.edu/judge_4.html.
16
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
17
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN BOŞ ZAMAN PROFİLLERİ VE RAKET SPORLARINA GÖSTERDİKLERİ
İLGİ DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI
Engin ZENGİN Rekreasyon Uzmanı
Kürşad SERTBAŞ Kocaeli Üniversitesi
Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu
Hakan KOLAYİŞ Sakarya Üniversitesi
Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu
ÖZET Bu çalışmanın amacı Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin boş zaman değerlendirme tarzları hakkında fikir sahibi olmak ve boş zamanlarında raket sporları ile ne şekilde ilgilendiklerini ortaya çıkarmaktadır. Üniversitesinin gerekli koşullar konusunda kolaylıklar tanıması halinde öğrencilerin raket sporlarına ilgi düzeylerinde ne tür değişikliklerin yaşanacağı hakkında bulgular ortaya koyarak kampus rekreasyonu organizasyonu için üniversiteye yardımcı olmak gayesi de taşınmaktadır. Araştırmanın evrenini Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Rekreasyon, Spor Yöneticiliği, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği ve Antrenörlük Eğitimi programlarında okumakta olan 1678 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise tesadüfî örnekleme metodu ile belirlenen 225 öğrencidir. Araştırma veri toplama tekniği olarak örneklem grubuna anket uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS 11.0 istatistik programı kullanarak analizler yapılmıştır. Bulgulara bakıldığında örneklem grubunun % 46,7’sinin erkek % 53’3’ünün ise bayan olduğu görülmektedir. Günlük boş zamanların oranı en çok % 44,4 ile 3–4 saatken örneklem grubunu oluşturan öğrenci grubunun haftalık ders saatleri ise en çok % 53,8 ile 18–25 saattir. Öğrencilerin % 67,1’i boş zamanlarını istedikleri gibi değerlendirememektedirler ve % 64,4 oranındaki bir öğrenci grubunun ise üniversitede boş zamanları değerlendirmeye yardımcı imkânların olmadığını düşündükleri görülmüştür. Öğrenciler raket sporları arasında en çok tenis ile izleyici olarak ilgilendikleri dikkat çekerken üniversite gerekli koşulları sağlaması halinde ilgi düzeylerinin aktif katılımcı olma yönünde olduğuna dair değişiklikler göze çarpmaktadır. Anahtar Kelimeler: Boş Zaman, Kampus Rekreasyonu, Raket Sporları STUDYING THE FREE TIME PROFILES AND THE INTEREST SHOWN IN RACKET SPORTS OF
THE STUDENTS OF PHYSICAL TRAINING AND SPORTS COLLEGE OF THE UNİVERSİTY OF KOCAELİ
The aim of this study is to gain an opinion on leisure-time activities of the students of Physical Training and Sports College of the University of Kocaeli and to reveal, how they show interest to racket sports in their free times. It also has the aim to help the university for the organization of the campus recration, by bringing up, what types of changes may occur, if the university provides conveniences in forming necessary conditions. The environment of the study consists of 1678 students, studying on programs of Recration, Sports Management, Physical Training and Sports Teaching of the University of Kocaeli. Sampling of the study were 225 students, choosen by random sampling method. As data aquisition method, a questionaire was applied to the sampling group and analysis were made using the SPSS 11.0 statistics program. Taking the findings into consideration, 46,7 % of the sampling group were consisting of male and 53,3 % were female students. The weekly course hours of the sampling group were 18-25 hours with 53,8 % and daily free time 3-4 hours with 44,4% at the most. 67,1 of the students can not spend their leisure time, as they like and a student group of 64,4 % think that there is no facilities for leisure-time activities within the university. As the students show the most interest to tennis between racket sports only in viewer terms, it is conspicuous that changes in terms of participation would occur, if the university should provide the necessary provisions. Key words: Leisure-time, campus recration, racket sports
17
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
18
GİRİŞ “Boş zaman birçok kültürel ve kamu hizmeti kapsamı içindeki hobiler ve meşguliyetler dizisine katılım suretiyle benlik geliştirmek için serbestçe kullanım hakkı ve fırsatlarını ifade etmektedir. Boş zaman aynı zamanda içinde bulunulan ruh hali, yaratıcılık ve ruhsal değerlerin bir kaynağı olarak ta kabul edilebilir. Boş zaman dar anlamda ise iş ile ilgili sorumluluklardan veya diğer emirli görevlerde serbest olunan, mecbur olunmayan zamandır.” (Bakır, 1993) İnsanlar çeşitli zamanlarda ve farklı büyüklükte ortaya çıkan boş zamanlarında, bulunduğu ortamdan uzaklaşarak, dinlenmek, hava değişimi, gezme-görme, sağlık, beraber olma, heyecan duyma, farklı yaşantılar elde etme gibi pek çok amaçla, ev dışında veya ev içinde, açık veya kapalı alanlarda ya da aktif-pasif şekillerde, kent içinde veya kırsal alanlarda etkinliklere katılmaktadırlar. Rekreasyon, insanların boş zamanlarında yaptıkları bu etkinlikleri ifade eden bir kavramdır ve insanların tamamıyla boş zamanlarında katıldıkları faaliyetlerle ilgilidir. Boş zamanın günlük, hafta sonları, yıllık izinler ve daha uzun tatiller ile emeklilik gibi dönemlerinde birçok alanda yapılan ve çok çeşitliliği olan aktiviteler söz konusudur (Karaküçük, 1995) Rekreasyon günümüz toplumlarında gün geçtikçe önemi artan bir kavram haline gelirken kavramın içerdiği geniş çalışma alanları kendi içerisinde çeşitli alanlara ayrılmasına ve ayrı uzmanlık alanlarının doğmasına yol açmıştır. Araştırmamızın içine girdiği alan ise kampus rekreasyonu olarak adlandırılmaktadır. Kampus rekreasyonu Amerika, Kanada ve İngiltere gibi ülkelerde oturmuş bir sistemi olan ve programlı bir şekilde yürütülen bir organizasyon olarak dikkat çekerken ülkemizde başarılı örneklerinin karşılığını bulamamış bir yapıda olduğu gözlenmektedir. Bu konuda öne çıkan ülkelerin kampus rekreasyonu programları incelendiğinde futbol, voleybol, basketbol, raket sporları gibi sportif rekreatif faaliyetlerin temel unsur oldukları görülmektedir. Ayrıca bu kavramın gelişmiş ve benimsenmiş olduğu ülkelerde boş zaman eğitiminin genel eğitimin bir unsuru olarak ta görüldüğü dikkat çekmektedir. Means’e göre üniversitede boş zaman eğitimine önem verilmesinin üç temel sebebi vardır. 1-Üniversitelerden yarının liderleri ve mimarları yetişecektir. 2-Boş zamana sahip insan sayısı şartlar gereği gittikçe artmaktadır. 3-Boş zamanın olumlu veya olumsuz kullanılması toplumlara ciddi sonuçlar doğurmaktadır. (Means,1973) Ülkemizdeki bu kampus rekreasyonu yapısı içerisinde sahip olunan tesisler ve bunların kullanımındaki yaşadıkları kolaylıklar açısından Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında okuyan öğrencileri diğer bölümlere nazaran daha şanslı olarak değerlendirebiliriz. Çünkü rekreasyon programlan, öğrencilerin okulun tesislerini ve bireysel kaynaklarını olabildiğince çok kullanmasını gerektirir. (Carlson, 1972) Gelişmiş kampus rekreasyonu programlarında raket sporlarının oldukça popüler bir yere sahip olduğu görülmektedir. Raket sporları dediğimizde ülkemizde tenis, badminton ve masa tenisi ön plana çıkmaktadır. Bu üç branşa son zamanlarda henüz federe olmayan squash ta eklenmiştir.
Kraus’un kampus rekreasyonu programları için geliştirdiği “Belirlenen İstekler Yaklaşımı”na göre öğrencilerle ilgili bilgiler toplanır ve programın gelişimi için bu bilgiler kullanılır. Çeşitli araştırma formları doldurulur ve bu sayede öğrencilerin ilgi ve gereksinimleri belirlenebilir. Böylece insanların ilgi ve istekleri kendilerine başarıyla ulaştırılabilir. (Kraus ve Curtis, 1982) Bu bağlamda Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin boş zaman profillerini belirlemek ve gelişmiş örneklerinde kampus rekreasyonu programlarının değişmez unsurlardan olan raket sporlarına ilgi düzeylerini ortaya çıkarmak
18
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
19
amacıyla bir araştırma yapılmıştır. Bu çalışmada ortaya konulacak bulgular ışığında hazırlanabilecek olası kampus rekreasyonu programlarına raket sporları açısından katkıda bulunulmaya çalışılacaktır. YÖNTEM Araştırma evrenini Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda öğrenimini sürdüren 1678 öğrenci oluşturmaktadır. Evrenin nicel boyutları Kocaeli Üniversitesinin internet sitesinden temin edilmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu ise tesadüfî örneklem yöntemi ile anket uygulanan 225 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın amacına ulaşmak üzere öğrencilere 12 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Ankette öğrencilerin kişisel bilgileri, haftalık ders saatleri, boş zamanları, boş zamanlarını istedikleri ölçüde değerlendirebilme durumları, değerlendirememe nedenleri, en sık yaptıkları boş zaman faaliyetleri, raket sporlarına ilgi düzeyleri, üniversitenin boş zaman değerlendirmeye yardımcı imkânlarının olma durumu ve üniversite gerekli koşulları sağladığı takdirde raket sporlarına gösterecekleri ilgi düzeyleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Uygulanan anket aracılığıyla toplanan veriler SPSS 11.0 istatistik programı kullanılarak değerlendirilmiş ve tablolar halinde sunulmuştur. BULGULAR
Tablo – 1: Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımları
f %
Bayan 120 53,3 Erkek 105 46,7
Toplam 225 100,0
Tablo -1 incelendiğinde örneklem grubunu oluşturan öğrencilerin %53,3’ünün bayan % 46,7’sinin ise erkek olduğu görülmektedir. Tablo – 2. Öğrencilerin Yaşlara Göre Dağılımları
CİNSİYET YAŞ Bayan Erkek
Toplam
f 55 27 82 18–20 % 45,8% 26,0% 36,6% f 48 53 101 21–23
% 40,0% 51,0% 45,1% f 12 20 32 24–26
% 10,0% 19,2% 14,3% f 5 4 9 27 yaş ve üstü
% 4,2% 3,8% 4,0% f 120 104 224 Toplam
% 100,0% 100,0% 100,0%
Ankete katılan öğrencilerin en çok 21–23 yaş aralığında olduğu görülmektedir. (Tablo – 2) Bu yaş grubunu % 36,6 ile 18–20 yaş arası izlemektedir. Kız öğrencilerin bulgularına bakıldığında % 45,8 ile en çok 18–20 yaş grubu arasında yer aldıkları erkek öğrencilerin ise % 51,0 ile 21–23 arasında en çok değere sahip oldukları görülmektedir.
19
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
20
Tablo – 3: Öğrencilerin Eğitim Gördükleri Bölümlere Göre Dağılımları
CİNSİYET BÖLÜMLER Bayan Erkek
Toplam
f 36 30 66 Rekreasyon % 30,0% 28,6% 29,3% f 29 24 53 Spor Yöneticiliği % 24,2% 22,9% 23,6% f 19 44 63 Beden Eğitimi ve Spor
Öğretmenliği % 15,8% 41,9% 28,0% f 36 7 43 Antrenörlük % 30,0% 6,7% 19,1% f 120 105 225 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Örneklem grubunun % 29,3’ünü Rekreasyon Eğitimi öğrencileri, % 28,0’ını Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, % 23,6’sını Spor Yöneticiliği öğrencileri oluştururken Antrenörlük Eğitimi öğrencilerinin % 19,1’lik bir değer aldıkları görülmektedir. (Tablo – 3) Tablo – 4 : Öğrencilerin Sınıflarına Göre Dağılımları
CİNSİYET SINIF Bayan Erkek
Toplam
f 24 4 28 1. Sınıf % 20,2% 3,8% 12,6% f 55 59 114 2. Sınıf % 46,2% 56,7% 51,1% f 18 19 37 3. Sınıf % 15,1% 18,3% 16,6% f 22 22 44 4. Sınıf % 18,5% 21,2% 19,7% f 119 104 223 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Tablo – 4 incelendiğinde örneklem grubunu oluşturan öğrencilerin % 51,1’i 2. sınıfta okumaktadır. Kız ve erkek öğrencilerin verilerine bakıldığında da aynı sonuç alınmakta ve ilk sırayı 2. sınıfta okuyan öğrenciler almaktadır. Tablo – 5: Öğrencilerin Haftalık Ders Saatlerine Göre Dağılımları
CİNSİYET HAFTALIK DERS SAATLERİ Bayan Erkek
Toplam
f 10 4 14 0–10 saat % 9,2% 4,0% 6,7% f 20 10 41 11–17 saat % 18,3% 21,2% 19,7% f 59 53 112 18–25 saat % 54,1% 53,5% 53,8% f 20 21 41 26–35 saat % 18,3% 21,2% 19,7% f 109 99 208 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Öğrencilerin haftalık ders saatlerine ilişkin veriler değerlendirildiğinde en çok oranı % 53,8 ile haftada 18–25 saatleri arasında derse girenlerin aldığı görülmektedir
20
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
21
Tablo – 6: Öğrencilerin Günlük Boş Zamanlarına Göre Dağılımları
CİNSİYET GÜNLÜK BOŞ ZAMAN Bayan Erkek
Toplam
f 12 5 17 Boş zamanı yok % 10,0% 4,9% 7,6% f 28 15 43 1–2 saat % 23,3% 14,6% 19,3% f 56 43 99 3–4 saat % 46,7% 41,7% 44,4% f 19 23 42 5–7 saat % 15,8% 22,3% 18,8% f 5 17 22 8 saat ve daha fazla % 4,2% 16,5% 9,9% f 120 103 223 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Günlük ortalama boş zamanları belirten tablo incelendiğinde öğrencilerin % 44,4’nün 3-4 saat boş zamanı olduğu görülmektedir. (Tablo – 6) Tablo – 7: Öğrencilerin Rekreasyon Faaliyetlerine İstedikleri Ölçüde Katılabilme Durumuna Göre Dağılımları
CİNSİYET
Bayan Erkek Total
f 38 36 74 Evet
% 31,7% 34,3% 32,9% f 82 69 151
Hayır % 68,3% 65,7% 67,1% f 120 105 225
Total % 100,0% 100,0% 100,0%
Tablo -7 incelendiğinde öğrencilerin % 67,1’inin rekreasyon faaliyetlerine istedikleri ölçüde katılamadıkları görülmektedir. Bu durum bayan öğrencilerde % 68,3 olarak bulunurken erkek öğrencilerin % 65,7’si rekreasyon faaliyetlerine istedikleri ölçüde katılamamaktadırlar Tablo – 8: Öğrencilerin Rekreasyon Faaliyetlerine İstedikleri Ölçüde Katılamama Nedenlerine Göre Dağılımları
CİNSİYET Bayan Erkek
Toplam
f 17 16 33 Yönlendiren kimse yok % 16,0% 14,4% 15,2% f 15 20 35 Ekonomik gücü yok
% 14,2% 18,0% 16,1% f 22 15 37 Çevre rek. faaliyetlerine
katılmaya uygun değil % 20,8% 13,5% 17,1% f 1 1 Ailesi izin vermiyor
% ,9% ,5% f 23 27 50 Bulunduğu çevrede tesis,
araç-gereç yok % 21,7% 24,3% 23,0% f 16 19 35 Eşlik edecek arkadaşı yok
% 15,1% 17,1% 16,1% f 3 8 11 Böyle bir alışkanlığı yok
% 2,8% 7,2% 5,1% f 9 6 15 Diğer
% 8,5% 5,4% 6,9% f 106 111 217 Toplam
% 100,0% 100,0% 100,0%
21
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
22
Tablo – 7’de görüldüğü üzere rekreasyon faaliyetlerine istediği ölçüde katılamadığını belirten öğrencilerin rekreasyon faaliyetlerine istedikleri ölçüde katılamama nedenleri sorulmuş ve sonuçlar Tablo – 8’e yansıtılmıştır. Öğrencilerden birden çok şık işaretlenmeleri istenmiştir. Elde edilen veriler dikkate alındığında en çok oranı bulunulan çevrede tesis – araç gereç olmaması seçeneğinin aldığı görülmektedir. (% 23,0) Bu seçeneği yakın oranlarla çevre rekreasyon faaliyetlerine uygun değil (%17,1), ekonomik gücüm yok (% 16,1), eşlik edecek arkadaşım yok (% 16,1) ve yönlendiren kimse yok (% 15,2) seçenekleri izlemektedir. Tablo – 9: Öğrencilerin En Sık Yaptıkları Rekreasyon Faaliyetlerine Göre Dağılımları
CİNSİYET Bayan Erkek
Toplam
f 48 41 89 Kitap okumak % 18,2% 13,7% 15,8% f 4 2 6 Resim yapmak
% 1,5% ,7% 1,1% f 33 41 74 Bilgisayar ve internet
% 12,5% 13,7% 13,1% f 46 51 97 Müzik dinleme
% 17,4% 17,1% 17,2% f 7 4 11 Müzik aleti çalma
% 2,7% 1,3% 2,0% f 13 7 20 Sinema, konsere, tiyatroya
vs. gitme % 4,9% 2,3% 3,6% f 7 5 12 Ev işleri ile uğraşma
% 2,7% 1,7% 2,1% f 13 21 34 Televizyon izleme
% 4,9% 7,0% 6,0% f 3 5 8 Radyo dinleme
% 1,1% 1,7% 1,4% f 8 21 29 Evde VCD ya da DVD'den
film vs. izleme % 3,0% 7,0% 5,2% f 30 39 69 Spor yapma
% 11,4% 13,0% 12,3% f 10 10 20 Spor müsabakalarını
izlemeye gitme % 3,8% 3,3% 3,6% f 9 13 22 Dinlenme
% 3,4% 4,3% 3,9% f 4 4 8 Arkadaşları ile dışarı çıkıp
dolaşma % 1,5% 1,3% 1,4% f 2 8 10 Cafe, bar vb. yerlere gitme
% ,8% 2,7% 1,8% f 16 19 35 Arkadaşları ile çeşitli
faaliyetlerde bulunma % 6,1% 6,4% 6,2% f 4 3 7 Açık hava, kır, piknik
gezilerine katılma % 1,5% 1,0% 1,2% f 7 5 12 Diğer
% 2,7% 1,7% 2,3% f 264 299 563 Toplam
% 100,0% 100,0% 100,0%
Öğrencilerden boş zamanlarında en sık yaptıkları rekreasyon faaliyetlerini belirtmeleri istenmiş ve birden çok seçeneği önem sırasına göre işaretlemeleri istenmiştir. Önem sırasına göre işaretledikleri ilk 3 seçenek dikkate alınarak sonuçlar Tablo – 9’da verilmiştir.. Tablo – 9’da öğrencilerin en sık yaptıkları rekreasyon faaliyetleri incelendiğinde ilk üç sırayı % 17,2
22
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
23
ile müzik dinleme, % 15,8 ile kitap okuma ve % 13,1 ile bilgisayar ve internetin aldığı görülmektedir. Spor yapma ise % 12,3 ile dördüncü sırada yer almaktadır. Bayan öğrencilerin en çok % 18,2 ile kitap okudukları dikkat çekerken erkek öğrencilerde ilk sırayı % 17,1 ile müzik dinleme almaktadır. Öğrencilerin daha çok pasif rekreatif faaliyetleri tercih ettikleri ön plana çıkmaktadır. Tablo – 10: Öğrencilerin “Tenis”e Gösterdikleri İlgi Düzeylerine Göre Dağılımları
CİNSİYET TENİS Bayan Erkek
Toplam
f 10 16 26 Aktif katılımcı % 8,3% 15,2% 11,6% f 43 23 66 İzleyici % 35,8% 21,9% 29,3% f 42 19 61 Hem katılımcı hem izleyici % 35,0% 18,1% 27,1% f 25 47 72 İlgilenmeyen % 20,8% 44,8% 32,0% f 120 105 225 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Öğrencilerin tenise olan ilgi düzeyleri Tablo -10’da belirtilmiştir. İlgilenmeyenlerin oranı % 32,0 ile en yüksek oran olarak görülmektedir. Yalnız % 68,0’lık bir öğrenci grubu tenis ile aktif katılımcı, izleyici ya da hem katılımcı hem izleyici olarak ilgilenmektedir. İlgili olanlar arasında en çok oranı % 29,3 ile yalnızca izleyici olduğunu belirtenler almaktadır. Bayan öğrencilerde en yüksek oran % 35,8 ile izleyici olanlara aitken erkek öğrencilerde ilgilenmediği belirtenlerin oranı en yüksek durumda bulunmaktadır. (% 44,8) Tablo – 11: Öğrencilerin “Masa Tenisi”ne Gösterdikleri İlgi Düzeylerine Göre Dağılımları
CİNSİYET MASA TENİSİ Bayan Erkek
Toplam
f 8 19 27 Aktif katılımcı % 6,7% 18,1% 12,0% f 24 10 34 İzleyici % 20,0% 9,5% 15,1% f 22 28 50 Hem katılımcı hem izleyici % 18,3% 26,7% 22,2% f 66 48 114 İlgilenmeyen % 55,0% 45,7% 50,7% f 120 105 225 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Tablo – 11’de örneklem grubunu oluşturan öğrencilerin masa tenisine gösterdikleri ilgi düzeyleri görülmektedir. İlgilenmediğini belirtenlerin oranı % 50,7 ile ilk sırayı almaktadır. Bayan öğrencilerde erkek öğrencilere nispeten izleyici oranının daha çok olması dikkat çekerken erkek öğrencilerde ise aktif katılımcı olduğunu belirtenlerin oranı bayan öğrencilere nispeten daha fazla bulunmuştur.
23
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
24
Tablo – 12: Öğrencilerin “Badminton”a Gösterdikleri İlgi Düzeylerine Göre Dağılımları
CİNSİYET BADMİNTON Bayan Erkek
Toplam
f 5 9 14 Aktif katılımcı % 4,2% 8,6% 6,2% f 21 10 31 İzleyici % 17,5% 9,5% 13,8% f 19 6 25 Hem katılımcı hem izleyici % 15,8% 5,7% 11,1% f 75 80 155 İlgilenmeyen % 62,5% 76,2% 68,9% f 120 105 225 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Öğrencilerin badmintona gösterdikleri ilgi düzeyi de tenis ve masa tenisi ile paralellik taşımakta ve ilk sırayı yine ilgilenmeyenlerin aldığı görülmektedir. (% 68,9) Tablo – 13: Öğrencilerin “Üniversitede Boş Zamanların Değerlendirilmesine Yardımcı İmkânlar Var mı?” Sorusuna Verdikleri Yanıtlara Göre Dağılımları
CİNSİYET Bayan Erkek
Toplam
f 35 26 61 Evet % 30,2% 25,2% 27,9% f 73 68 141 Hayır % 62,9% 66,0% 64,4% f 8 9 17 Haberim yok % 6,9% 8,7% 7,8% f 116 103 219 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Tablo – 13 incelendiğinde % 64,4’ünün üniversitede boş zamanların değerlendirilmesine yardımcı imkânların olmadığını belirttikleri görülmektedir. Tablo – 14: Öğrencilerin Üniversitenin Gerekli Koşulları Sağlaması Durumunda “Tenis”e Gösterecekleri İlgi Düzeylerine Göre Dağılımları
CİNSİYET TENİS Bayan Erkek
Toplam
f 65 39 104 Aktif katılımcı % 54,2% 37,1% 46,2% f 6 6 12 İzleyici % 5,0% 5,7% 5,3% f 40 34 74 Hem katılımcı hem izleyici % 33,3% 32,4% 32,9% f 9 26 35 İlgilenmeyen % 7,5% 24,8% 15,6% f 120 105 225 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Öğrencilerin % 46,2’ si üniversitenin gerekli koşulları sağlaması durumunda tenise aktif katılımcı olarak ilgi göstereceklerini belirttikleri görülmektedir. (Tablo – 14) % 32,9’luk bir oran da hem katılımcı hem de izleyici olarak ilgi duyabileceğini dile getirmektedir. Bayan öğrencilerin 54,2’sinin aktif katılımcı olarak ilgilenebileceklerini söylemeleri göze çarpmaktadır.
24
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
25
Tablo – 15: Öğrencilerin Üniversitenin Gerekli Koşulları Sağlaması Durumunda “Masa Tenisi”ne Gösterecekleri İlgi Düzeylerine Göre Dağılımları
CİNSİYET MASA TENİSİ Bayan Erkek
Toplam
f 27 33 60 Aktif katılımcı % 22,5% 31,4% 26,7% f 19 6 25 İzleyici % 15,8% 5,7% 11,1% f 26 30 56 Hem katılımcı hem izleyici % 21,7% 28,6% 24,9% f 48 36 84 İlgilenmeyen % 40,0% 34,3% 37,3% f 120 105 225 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Tablo – 15’e göre üniversite gerekli koşulları sağladığında öğrencilerin % 37,3’ü masa tenisi ile ilgilenmeyeceğini belirtmektedir. Aktif katılımcı olmak isteyenlerin oranı % 26,7 ve hem katılımcı hem de izleyici olarak ilgilenirim diyenlerin oranı % 24,9’dur. Tablo – 16: Öğrencilerin Üniversitenin Gerekli Koşulları Sağlaması Durumunda “Badminton”a Gösterecekleri İlgi Düzeylerine Göre Dağılımları
CİNSİYET BADMİNTON Bayan Erkek
Toplam
f 25 17 42 Aktif katılımcı % 20,8% 16,2% 18,7% f 16 6 22 İzleyici % 13,3% 5,7% 9,8% f 24 14 38 Hem katılımcı hem izleyici % 20,0% 13,3% 16,9% f 55 68 123 İlgilenmeyen % 45,8% 64,8% 54,7% f 120 105 225 Toplam % 100,0% 100,0% 100,0%
Öğrencilerin % 54,7’sinin badminton ile ilgilenmeyeceği görülmektedir. Aktif katılımcı olmak isteyenler % 18,7 oranında görülürken hem katılımcı hem de izleyici olarak ilgilenebilirim diyen öğrencilerin oranı % 16,9 olarak tespit edilmiştir.. TARTIŞMA VE SONUÇ Örneklem grubuna ait veriler incelendiğinde öğrencilerin % 53,3’ünün bayan % 46,7’sinin ise erkek olduğu görülmektedir. Ankete katılan öğrencilerin en çok 21–23 yaş aralığında olduğu görülmektedir. Örneklem grubunun % 29,3’ünü Rekreasyon Eğitimi öğrencileri, % 28,0’ını Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, % 23,6’sını Spor Yöneticiliği öğrencileri oluştururken Antrenörlük Eğitimi öğrencilerinin % 19,1’lik bir değer aldıkları görülmektedir. (Tablo – 3) Öğrencilerin haftalık ders saatlerine ilişkin veriler değerlendirildiğinde en çok oranı % 53,8 ile haftada 18–25 saatleri arasında derse girenlerin aldığı görülmektedir. Günlük ortalama boş zamanları belirten tablo incelendiğinde öğrencilerin % 44,4’nün 3-4 saat boş zamanı olduğu görülmektedir. (Tablo – 6)
25
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
26
Eroğlu, Üniversitelerdeki Sağlık, Kültür ve Spor Dairesi Başkanlıklarının Yönetim Yapısı ve İşlevliği ile ilgili çalışmasında günlük 3- 4 saat boş zaman oranını % 45,4 ile en yüksek değer olarak bulmuştur. (Eroğlu, 2001) Yazıcı’nın Üniversite Öğrencilerinin Boş Zamanlarını Değerlendirme Anlayış ve Alışkanlıkları Üzerine Karşılaştırmalı Araştırmasında öğrencilerin günlük boş zamanları yine % 45,2 ile 3-4 saat olarak en yüksek oranı almaktadır. (Yazıcı, 1998) Tablo -7 incelendiğinde öğrencilerin % 67,1’inin rekreasyon faaliyetlerine istedikleri ölçüde katılamadıkları görülmektedir. Tablo-7’de rekreasyon faaliyetlerine istediği ölçüde katılamadığını belirten öğrencilerin rekreasyon faaliyetlerine istedikleri ölçüde katılamama nedenleri incelendiğinde elde edilen veriler ışığında en çok oranı bulunulan çevrede tesis – araç gereç olmaması almaktadır. (% 23,0) Bu seçeneği yakın oranlarla çevre rekreasyon faaliyetlerine uygun değil (%17,1), ekonomik gücüm yok (% 16,1), eşlik edecek arkadaşım yok (% 16,1) ve yönlendiren kimse yok (% 15,2) seçenekleri izlemektedir. Öğrencilerin en sık yaptıkları rekreasyon faaliyetleri incelendiğinde ilk üç sırayı % 17,2 ile müzik dinleme, % 15,8 ile kitap okuma ve % 13,1 ile bilgisayar ve internet gibi pasif rekreatif faaliyetlerin aldığı görülmektedir. Spor yapma ise % 12,3 ile dördüncü sırada yer almaktadır. Süzer’in (1997) araştırmasında kitap okuma % 22,7 ile ilk sırada yer almakta, müzik dinleme de % 14,4 ile onu izlemektedir. Pulur (----), öğretim elemanlarının ve idari personelin boş zamanlarının sporla değerlendirme eğilimlerini araştırdığı çalışmasında kitap, dergi vb. okuma % 22,3 ile en çok oran olarak bulmuştur. Öğrencilerin tenise olan ilgi düzeylerine bakıldığında ilgilenmeyenlerin oranı % 32,0 ile en yüksek oran olarak görülmektedir. İlgili olanlar arasında en çok oranı % 29,3 ile yalnızca izleyici olduğunu belirtenler almaktadır. Bayan öğrencilerde en yüksek oran % 35,8 ile izleyici olanlara aitken erkek öğrencilerde ilgilenmediği belirtenlerin oranı en yüksek durumda bulunmaktadır. (% 44,8) Süzer (1997) tenise aktif katılan erkek öğrenci oranını % 11,5, bayan öğrenci oranını ise % 3,5 bulmuştur. İzleyici erkek öğrenci oranı % 32,5 iken, bayan öğrencilerin oranı % 48,6 olarak tespit edilmiştir. Pulur’un (----), araştırmasında tenise katılım değeri % 2,1 olarak bulunmuştur. Tablo – 11’de örneklem grubunu oluşturan öğrencilerin masa tenisine gösterdikleri ilgi düzeyleri sonuçlarına göre, ilgilenmediğini belirtenlerin oranı % 50,7 ile ilk sırayı almaktadır. Arslan’ın (1996) öğrencilerin yurtta katıldıkları etkinlik türleri ile ilgili bulgularında masa tenisi % 5,8 bir paya sahiptir. Öğrencilerin badmintona gösterdikleri ilgi düzeyi de tenis ve masa tenisi ile paralellik taşımakta ve ilk sırayı yine ilgilenmeyenlerin aldığı görülmektedir. (% 68,9) Örneklem grubunu oluşturan öğrencilerin % 64,4’ü üniversitede boş zamanların değerlendirilmesine yardımcı imkânların olmadığını belirtmektedir. Eroğlu (2001) araştırmasında benzer bir soruyu beş farklı üniversitede sorgulamıştır. Farklı üniversitelerdeki öğrenciler (Muğla Üniversitesi % 46,5, Ege Üniversitesi % 34,4, Dokuz Eylül Üniversitesi % 40,6, Celal Bayar Üniversitesi % 35,3, Balıkesir Üniversitesi % 48,3) en çok oranlarda üniversitelerinde yardımcı imkân ve ortam olmadıklarını belirtmişlerdir. Oranların araştırmamızdaki değerlerden daha düşük olduğu görülmektedir. Öğrencilerin % 46,2’ si üniversitenin gerekli koşulları sağlaması durumunda tenise aktif katılımcı olarak ilgi göstereceklerini belirttikleri görülmektedir. (Tablo – 14) % 32,9’luk bir oran da hem katılımcı hem de izleyici olarak ilgi duyabileceğini dile getirmektedir. Bayan öğrencilerin 54,2’sinin aktif katılımcı olarak ilgilenebileceklerini söylemeleri göze çarpmaktadır. Üniversite gerekli koşulları sağladığında öğrencilerin % 37,3’ü masa tenisi ile ilgilenmeyeceğini belirtmektedir. Aktif katılımcı olmak isteyenlerin oranı % 26,7 ve hem katılımcı hem de izleyici olarak ilgilenirim diyenlerin oranı % 24,9’dur.
26
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
27
Öğrencilerin % 54,7’sinin badminton ile ilgilenmeyeceği görülmektedir. Aktif katılımcı olmak isteyenler % 18,7 oranında görülürken hem katılımcı hem de izleyici olarak ilgilenebilirim diyen öğrencilerin oranı % 16,9 olarak tespit edilmiştir.. Üniversite gerekli koşulları sağladığı takdirde üç branşta da aktif katılımcı olmak isteyenlerin oranında önemli artışın meydana geldiği, izleyici olduğunu ve ilgilenmediğini belirtenlerin oranında ise düşüş gerçekleştiği görülmektedir. Öğrencilerin % 67,1’nin boş zamanlarını istediği ölçüde değerlendiremediği, % 64,4’ünün üniversitede boş zamanların değerlendirilmesinde yardımcı imkanların olmadığı konusunda birleştiği ve boş zaman değerlendirememe gerekçesi olarak en çok oranla, bulunduğu çevrede tesis araç- gereç olmamasını işaret etmeleri (% 23,0) kampus rekreasyonu programına duyulan ihtiyacın birer göstergesi durumundadır. Arslan (1996) çalışmasında rekreasyonun akademik başarıya etkisinin ne olacağını sormuş ve % 86,4’lük bir öğrenci kitlesi akademik başarıyı arttıracağını belirtmiştir. Kampus rekreasyonu programları gelişen, çağdaş üniversiteler için bir gerekliliktir. Öğrencilerin boş zaman aktiviteleri olarak daha çok pasif aktiviteleri tercih ettikleri Tablo – 9’dan anlaşılmaktadır. (Müzik dinleme % 17,2, kitap okuma % 15,8, bilgisayar ve internet 13,1) Öğrenciler üniversitenin aktif rol oynaması durumunda raket sporlarına aktif olarak katılmak isteyeceklerini belirtmektedirler. Eroğlu’nun (1991) çalışmasındaki beş üniversitede de sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler yüksek oranlarla kısmen yeterli bulunmaktadır. (Muğla Üniversitesi % 46,5, Ege Üniversitesi % 58,1, Dokuz Eylül Üniversitesi % 59,4, Celal Bayar Üniversitesi % 56,9, Balıkesir Üniversitesi % 41,4), Rekreasyon ve spor tesislerinin hizmet üretmesinde stratejik planlama önem kazanmaktadır. Rekreasyon ve spor tesislerinin sağlıklı işletilmesi sonucu, bireysel, toplumsal, ekonomik ve çevresel bir çok yararı olacaktır ( Daly J., 2000). Rekreasyonun hissettirdikleri insanlar için önem taşımaktadır. Öğrenciler ders dışındaki zamanlarını değerlendirebilecekleri tesisleri ve rekreasyon programları sayesinde kendilerini iyi hissedeceklerdir. Sportif ve sosyal organizasyonlar planlanacağı tesisler üniversiteler kampüsleri içerisinde hızla çoğalmalı ve sistematik bir işletme anlayışı hızla başlatılmalıdır. Kaynaklar
1. ARSLAN, S. (1998), Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumuna Bağlı Yurtlarda Kalan Bayan Öğrencilerin Rekreasyon Sorunları Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1996
2. BAKIR, M. (1993), Rekreasyon, Marmara Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora
Tezi, İstanbul, 1993 3. CARLSON, E. R., DEPPE, TEODORE, R., MACLEAN, J. R. (1972), Recreation In
American Life, Wadsworth Publishing Company, California, USA, 1972
4. DALY J., (2000), Recreation and Sport Planning and Design, Human Kinetics, Page:(2-3)
5. EROĞLU, M (2001), Üniversitelerdeki Sağlık, Kültür ve Spor Dairesi
Başkanlıklarının Yönetim Yapısı ve İşlevliği, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2001.
6. KARAKÜÇÜK, S. (1995), Rekreasyon, Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor
Yüksekokulu, Ankara, 1995
27
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
28
7. KRAUS, G. R., CURTİS J. E.(1973), Creative Managemant In Recreaiton And Parks, The Mosby Company, St. Louis, Toronto, London, 1982
8. MEANS, J. E. (1973), Intramurals their Organization and Administration,
Prentice Hall, Inc., Englewood Cliffs, USA, 1973
9. PULUR, A.(----), Üniversitede Görev Yapan Öğretim Elemanları ve İdari Personellerin Boş Zamanlarının Sporla Değerlendirme Eğilimlerinin Araştırılması (Kırıkkale Örneği), Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Ankara
10. SÜZER, M.(1997), Üniversite Öğrencilerinin Sosyal ve Ekonomik Özelliklerine
Göre Boş Zaman Faaliyetlerini Değerlendirme Biçimleri, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1997
11. YAZICI, M.(1998), Üniversite Öğrencilerinin Boş Zamanlarını Değerlendirme
Anlayış ve Alışkanlıkları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1998
28
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
PERGAMON ( BERGAMA ) MEDENİYETİNDE
BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR KÜLTÜRÜ ve YÖNETİM STRATEJİLERİNİN İNCELENMESİ
Selman ÇUTUK
Engin ZENGİN
ÖZET
Bu çalışmanın amacı, Pergamon (Bergama) medeniyetinin spor eğitimini ve uygulama merkezlerini inceleyerek, bu medeniyete ait beden eğitimi ve spor kültürü ve Yönetim stratejileri hakkında bilgi vermektir. Çalışmamızda belgesel tarama metodu uygulanmıştır. Konu ile ilgili yazılı ve görsel arşiv çalışması yapılmıştır. Anadolu medeniyetlerinden olan Pergamon (Bergama) uygarlığı, Akropol ve Asklepion yerleşkeleri konu ile ilgili örnek merkezleri oluşturmuştur. Pergamon medeniyeti 2 yerleşim merkezinden meydana gelmektedir. Bu yerleşkelerden birincisi, Dünya’nın en dik tiyatrosunun, gymnasiumun ve stadiumun bulunduğu Akropol yerleşkesidir. İkinci yerleşim merkezi ise, Asklepion yerleşim alanıdır, burada stadium, hastane, kütüphane ve amfi tiyatro bulunmaktadır. Pergamon medeniyeti, Akropol ve Asklepion yerleşkelerindeki beden eğitimi ve spor kültürü anlayışının o döneme ait örnekleri incelendiğinde, spor ve sanatın toplumsal bir değer olarak karşımıza çıktığını görebiliyoruz. Özellikle Stadiumlar, gymnasiumlar, amfitiyatrolar, rehabilitasyon merkezleri, festival alanları, tapınaklar, kütüphaneler vb. bir çok örnek, bize Pergamon medeniyetinin beden ve ruh sağlığını geliştirecek uygulamaların yapıldığı, sporun eğitim, rehabilitasyon ve eğlence amacıyla kullanıldığını göstermektedir.
Anahtar kelimeler: Pergamon( Bergama),Beden Eğitimi, Spor Kültürü
STUDYİNG PHYSİCAL TRAİNİNG AND SPORTS CULTURE AND MANAGEMENT STRATEGİES İN THE CİVİLİZATİON OF PERGAMON
ABSTRACT
The aim of this study is to give information regarding the Physical Training and Sports Culture and Management Strategies in te civilization of Pergamon, examining the sports application centres of this culture. Documentary scanning method was used in our study. Written and visual archives studies were made regarding this subject. Acropol and Asclepion residential areas of the civilization of Pergamon, which is one of the Anatolian civilizations, were our sampling centres. The civilization of Pergamon consisted of two residential area. One of these residential area was the Acropol, including the world’s most straight theatre, gymnasium and stadium. The second residential area was the Asclepion area. There was a stadium, a hospital, a library and an amphitheater. Studying the samples of understanding of Physical Training and Sports Culture of that time of the residential areas of Acropol and Asclepion, we see that the sports and art were social events. Especially stadiums, amphitheaters, rehabilitation centers, festival areas, temples, libraries etc., show us that the civilization of Pergamon used applications to improve body and soul health and that sports was used as education, rehabilitation and leisure. Key words: Pergamon, Physical Training Sports Culture
29
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Giriş
İnsanoğlunun ilkel çağlardan beri avını kovalamak, düşmandan kaçmak için koşmak zorunda
olduğunu, avlanmak için taş, sopa ve sonralarında mızrak ve ok atmasını öğrendiğini,
yakaladığı düşman ile yakın çatışmaya girerek güreş tuttuğu veya yumruklaştığını hatırlarsak,
spor adı altında yapılan fiziksel aktivitelerin binlerce yıllık doğal bir geçmişi olduğunu
görebileceğiz. Spor, tarihin ilk çağlarına kadar dayanmaktadır. İlk çağlardaki medeniyetlerde
spor, toplum içinde yaşamın ve yaşama felsefesinin değişmez bir olgusu olarak görülmektedir
(KORYÜREK, 1996). Yunan’ lılar döneminde yarışma niteliğinde olan Olimpiyatlar Roma’
lılar döneminde yaşam tarzı halinde uygulanmıştır (ALPMAN, 1972).
İlk Olimpiyatlar programı ‘stade’ olarak adlandırılan spor alanında yapılmaktaydı.
Olimpiyatlara katılan sporcuların amacı sadece zafere ulaşmaktı. Bu dönemde olimpiyat
oyunlarına sadece Yunanlı’lar katılabiliyorlardı, oyunlara yabancılar katılamıyordu. Aynı
zamanda, kadınlarda oyunları izlemek için oyun alanına alınmıyorlardı. Yarışmacılar çıplak
olarak yarışıyorlardı. Güneşten pek fazla etkilenmemek için ve ciltlerini korumak amaçlı
sporcular vücutlarına zeytin yağı sürüyorlardı. Olimpiyat oyunları sırasında değişik şenlikler
ve törenler yapılırdı (KORYÜREK, 996). Oyunlara katılan yarışmacılar 4 ay önceden
çalışmalara başlardı. Şenliklerden 1 ay önce de Elius'a gelerek rakipleri ile birlikte sıkı bir
çalışma içine girerlerdi (www.ege.edu.tr).
Resim – 1: Stadium, Olympia (15)
Resim – 1:Olympia
30
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Günümüzde Bergama diye geçen Roma dönemine ait Pergamon Medeniyetide olimpiyat
oyunlarından etkilenmiştir. Tarihin ilklerinin görüldüğü bu medeniyette, gymnasiumlar,
stadiumlar ve diğer birçok spor tesisleri görülmektedir. Aynı zamanda, Dünyanın en yüksek
ve dik tiyatrosu, ilk hastane, ilk kitaplığın kurulması ve diğer bir anlayışla Dünya’ nın ilk
kütüphanesinin oluşması, ilk fizyoterapi ve spor ile rehabilitasyon uygulamaları Pergamon
Medeniyetinde görülmektedir (www.ege.edu.tr, ), (RAFT, 2002).
Resim – 2: Akropol / Pergamon (16)
Pergamon medeniyeti iki yerleşim merkezinden medana gelmektedir. Bu yerleşkelerden
birincisi gymnasiumun ve stadiumun bulunduğu Akropol yerleşkesidir. Bunun yanısıra, Zeus
sunağı, yukarı agora, 10.000 kişilik Dünyanın en dik tiyatrosu, Dionysos tapınağı, Athena
kutsal alanı, kral sarayları, Traian tapınağı bulunmaktadır (BAŞGELEN, 1992). Büyük
tiyatro üzerinde bir teras bulunurdu. Uzunluğu yaklaşık 210 mt. Genişliği ise 15 mt. olan bu
terasda yer alan halk, stadiumun tamamına yakın bir kısmını görebilmekteydi(GUTTMANN,
1981). İkinci yerleşim merkezi ise, Dünya’nın ilk hastanesinin, küçük gymnasium ve
stadiumun, dans ve rekreatif faaliyetlerin sürdürüldüğü anfi tiyatronun bulunduğu bulunduğu
Asklepion’dur (www.ege.edu.tr, ), (RAFT, 2002).
Pergamon medeniyetinde düzenli bir kent planı göze çarpmaktadır. Kent yönetimi ve sosyal
yaşamın önemli yapılar ve meydanlar, kent yamaçlarındaki tepeler üzerinde kurulmuştur
(AROLAT).
31
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Pergamon medeniyetinin kralı, Emenues döneminde, hür ve realist bir yönetim anlayışı
hakimdi, Bergama’yı ilim, sanat ve spor alanında önemli şehirler arasına yükseltti. Zamanın
başarılı sporcularından Atlos’un spor yapmasını destekledi ve onun olimpiyatlara katılmasını
sağlamıştır. Aynı zamanda, Arkesilas gibi ünlü filozofları ve Mikeredes gibi sanatçıları
çalışmalarında desteklemiştir (ALPMAN, 1972).
Resim – 3: Amfitiyatro, Akropol / Pergamon (www.google.com/Pergoman)
Pergamon Medeniyeti ve Spor Eğitimi
Pergamon medeniyeti, Akropol ve Asklepion yerleşkelerinde, spor ve sanat toplumsal yaşam
içerisinde önemli bir yer almıştır. Bu dönemde Gymnasiumda eğitim veren kişilere Gymnast
denirdi (ALPMAN, 1972). Pergamon’lu gençler burada fiziksel aktivitelerin yanında
matematik, felsefe vb. derslerle sporu birleştirip sporu bir yaşam felsefesi haline getirmişlerdir
(ERİŞ, 1990).
Pergamon medeniyetinde yerleşim alanında da Olimpia'ya benzer yapılar göze çarpmaktadır.
Akropol ve Asklepion yerleşkelerinde, Olimpiyat oyunlarına hazırlık amaçlı spor eğitiminin
yanısıra, rekreatif amaçlı eğitimlerde spor etkili bir uygulama aracı olarak kullanılmıştır.
Özellikle sağlık merkezlerinde spor etkili bir rehabilitasyon aracı olarak uygulanmıştır. Bu
merkezlerde tamamen hastalar kültürel yönden desteklenip, kişilerin eski günlerine dönmeleri
32
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
sağlanmaktaydı. Hastanede hastalara yürüyüşler ve kısa koşular yaptırılmış vb. tedavi
yöntemleri de kullanılmıştır. Burada hastaların spor yapmaları ve eğlenmeleri için şölen
merkezi şeklinde bir galeri bulunmaktadır. II. Eumenes yönetimi sırasında müzik faaliyetleri,
ilk defa Cimnastik hareketleri yaptırılmıştır. Bu aktivitelerin yapılması ile dini festivaller
oluşturulmuştur (RAFT, 2002). Bu dini festivalerde gençler ağıtlar okur, müzik eşliğinde dans
edilirdi (MANSEL, 1995). Bu festivallerde sporsal yarışmalar yapılır ve bu organizasyonlar,
Delphoi ve Olimpia’da yapılan olimpiyat oyunlarına eş değerde tutulurdu. Bu merkeze ziyaret
amaçlı gelen kişilere spor gösterileri ve geceleri ışık gösterileri yapılır, gelen ziyaretçiler
memnun edilirdi (RAFT, 2002).
Sporculara sadece yarışmalar için eğitim verilmemiş, yaşam sürelerince gerekli olacak
dersleri de Gimnasium da vererek kişileri hayata hazırlamışlardır. Antik dönemde, sporun
genel eğitimin içerisinde önemli bir yer almıştır (ERDEMLİ, 1996). Pergamon medeniyetinde
de spor ve yaşam kültürünü geliştirecek bir eğitim içeriğinin uygulandığı görülmektedir.
Pergamon medeniyetindeki bu eğitim yoğunluğu içerisinde, diğer medeniyetlerde de
görüldüğü gibi, beden ve ruh sağlığı için müzik eğitiminin de verildiği görülmektedir
(SÖNMEZ, 2004), (RAFT, 2002). Bu dönemde spor faaliyetleri amfitiyatrolarda da
yapılmıştır (İŞCAN, 1998). Bu dönemde, stadiumlar toplumsal yaşam içinde önemli bir yer
alırdı. yaklaşık 126 Yunan yerleşkesinde bulunan stadiumlardan, Pergamon medeniyetinde
de en az 5 stadium vardı. Bu merkezlerde, halkın katıldığı festivaller, spor ve sanatsal
aktiviteler uygulanırdı(13) .
Pergamon Medeniyeti ve Spor Tesisleri
Akropol yerleşkesi
Akropol, aşağı ve orta şehir olarak üç grupta toplanabilir. Pergamon Akropol’ü,
Hellenistik dönemin yapısı olarak Atina’daki Akropol’e nazaran sosyal, kültürel ve sporsal
halk toplantılarının yapıldığı, günlük yaşantının geçtiği bir kutsal yapı olarak ön planda
görebiliriz. Akropol’ün mimari düzeni ise topografik yapıya oldukça iyi uydurulmuştur. İç içe
düzenlenmiş yarım daireler şeklinde, birbiri üzerine konulan teraslar, üzerine yapılan tüm
yapılar, güneyden kuzeye doğru sıralanmıştır. Bütün akropol yapılarının yelpaze şeklinde yer
almış olması, onun görkemliliğini ve çekiciliğini arttırmıştır. Orta kentte ise, Gymnasiumlar,
çeşmeler, tapınaklar ve hamamlar bulunurdu (AROLAT).
33
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Akropol yerleşkesinde bulunan Gymnasium iki kısımdan oluşmuştur. Bunlar yukarı
Gymnasium, orta ve aşağı Gymnasium şeklindedir. Yukarı Gymnasiumda Hera Kutsal
alanında bulunan Helenistik yapı bileşimi vardır. Gymnasiumun avlusunun batı bölümünde
küçük bir tapınak bulunmaktadır. Gymnasiumda ana felsefe olimpizm anlayışı ve sporu bir
yaşam felsefesi olarak yapılmasını sağlamaktır. Buraya gelen gençlerin beden ve ruh sağlığını
eğitmeye yönelik olarak yapılan Gymnasium, geniş sütunlu avlunun dört yanındaki
ünitelerden oluşur. Gymnasium, gençlerin beden eğitimi ve ruh sağlığı ve yaşam felsefelerini
oluşturmak için kullanılan bir eğitim merkezidir (MANSEL, 1995). Gymnasiumdaki
çalışmaların amaçları, kuvvetli bir vatandaş olmak, güzel vücutlara kavuşmak ve savaşa
hazırlık olarak değerlendirilmiştir (İŞCAN, 1998).
Gymnasiumda gençler sporsal aktivitelere başlamadan önce küçük tapınakta dini vazifelerini
yerine getirip, ruhen rahatlayıp sporsal aktivitelere geçerlerdi. Bu aktiviteler sonunda
hamamlarda temizlenirlerdi. Ayrıca hamamların yanında batı galerisinin arkasında duş yerleri
bulunmaktaydı. Burada dikkat çeken unsur, sporun bir yaşam felsefesi olarak benimsenmiş
olması ve bu dönemin insanlarının sporla bütünleşmeleridir. Kuzey batıda ise bir tiyatro,
toplantı ve konser salonu göze çarpmaktadır. Bu mini tiyatro 1000 kişi kapasitesindedir. Bu
toplantı ve konser salonunda sporcular değişik eğlencelerle rahatlamaya çalışırlardı.
Gymnasiumun, kuzey bölümünün ortasında mermerden yapılmış ve kralla ait Gymnasium
salonu bulunurdu. Kral, bu salonda sporsal aktivitelerde bulunurdu. Buradan yola çıkarak kral
dan en alt seviyedeki kişilere kadar sporun tabana yayılarak, bir yaşam felsefesi halini aldığını
görebiliyoruz.
“ ...Kuzey ve Güneyde iki yükselti arasındaki alanların, radyal biçimde düzenlenmiş
ve oradaki seyirci sıralarını taşıyan destek yapılar doldurulmuştur. Yükseltiler arasında akan
küçük çay, büyük bir olasılıkla amfitiyatronun arenasında ufak çaplı deniz savaşları ve su
balesi gösterilerilerinin yapılabilmesini mümkün kılabilecek bir şekilde setler çekilerek
gölgelendirilebiliyordu. Ama burası özellikle de yeni ve tipik Roma usulu bir eğlence biçimi
olan gladyatör oyunları ve hayvan avı gösterilerinin yapıldığı bir yerdi...(RAFT, 2002).
“...Bazen bir deniz parçasına dönüşebilen bu alanda at ve mızrakla savaş gösterisi
yapmaya yeterli genişlik yoktur. Bunun için burada mutlaka hem suda hem de karada
yaşayan bazı hayvanları, timsahları, su aygırlarını ustaca yüzenlerle suyun ortasında
dövüştürmekle yetinmeleri gerekirdi. Bazen de peri grupları deniz oyunları yaparak
görüntüyü değiştirirlerdi...”(TEXİER, 2002).
34
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Gymnasiumun güneyinde ise düşey arazide olimpiyat oyunlarındaki koşu parkuruna benzer
koşu yolu oluşturulmuş ve kapalı stadium özelliği verilmiştir.
Orta ve aşağı Gymnasium, kentin en büyük yapılarından biridir. Araziye uygun üç teras
şeklinde bir konum almaktadır. Bu yapı spora verilen önemi ortaya koymuştur. Orta
Gymnasiumun merdivenleri girişinin doğusunda bir sütunun altında 21 m uzunlukta
dikdörtgen şeklinde şehir çeşmesi göze çarpmaktadır. Akropol yerleşkesi yüksek bir dağın
üzerinde olduğunda suyun Gymnasiumda çıkarılması spora verilen önemi göstermiştir.
Gymnasiumda spor yapacak kişiler yaş gururlarına ayrılırdı. Alt terasda çocuklar, orta terasda
gençler, üst kısım ise yetişkinlere yer verilmşitir. Doğu uçtaki küçük tapınağın hemen yanında
da yazıt görülmektedir. Bu yazıta Hermes ve Herakles atletik yapıya, güce, hız açısın dan
yakınlık duyarak, tapınağı örnek olsun diye vurgulamıştır (ERİŞ, 1990).
Resim – 3: Akropol Yerleşkesi / Pergamon (www.google.com/Pergoman)
Asklepion yerleşkesi
M.Ö. 4. YY.’da kurulmuştur. En parlak dönemini ise M.S. 2 Y.Y.’da yaşamış bir şifa
merkezidir. Akropol’den 820mt. Uzaklıkta bulunan Asklepion, Akropol’e kutsal bir yol ile
ulaşırdı (AROLAT).
Asklepion yerleşim alanında bir hastane, bir kütüphane, bir amfitiyatro bulunmaktadır. Bu
yerleşim alanında da Olimpia'ya benzer yapılar göze çarpmaktadır. Bunlar hamamlar ve duş
yerleridir. Bu merkezde tamamen hastalar kültürel yönden desteklenip, kişilerin eski
günlerine dönmeleri sağlanmaktaydı.
35
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Resim – 5: Asklepion Yerleşkesi / Pergamon
Hastanede kısa koşular, yürüyüşler yaptırılmış vb. tedavi yöntemleri de kullanılmıştır. Burada
hastaların spor yapmaları ve eğlenmeleri için şölen merkezi şeklinde galeriler bulunmaktadır
(RAFT, 2002). Asklepion’ da yapılan dini festivaller de gençler ağıtlar okur, müzik eşliğinde
dans ederlerdi (MANSEL, 1995). Bu festivallerde sporsal yarışmalar yapılır ve bu
organizasyonlar, Antik Olimpiyat oyunlarına eş değerde tutulurdu. 2. Y.Y.’da burada halk
kitlelerinin başta gelen eğlenceleri olan stadiumlardaki, amfitiyatrolar ve tiyatrodaki oyunlara
akın edebilecek bir alan yaratılmıştır (MANSEL, 1995).
Sonuç
Pergamon medeniyeti, Akropol ve Asklepion yerleşkelerindeki beden eğitimi ve spor kültürü
anlayışının o döneme ait örnekleri incelendiğinde, spor ve sanatın toplumsal bir değer olarak
karşımıza çıktığını görebiliyoruz. Özellikle Stadiumlar, gymnasiumlar, amfitiyatrolar,
rehabilitasyon merkezleri, festival alanları, tapınaklar, kütüphaneler vb. bir çok örnek, bize
Pergamon medeniyetinin beden ve ruh sağlığını geliştirecek uygulamaların yapıldığı, sporun
eğitim, rehabilitasyon ve eğlence amacıyla kullanıldığını göstermektedir. Ayrıca elit
sporcuları eğiterek antik olimpiyatlarda Pergamon medeniyetini temsil etmelerini
sağlamaktadır. Aynı zamanda, Pergamon medeniyetinde planlı bir şehircilik anlayışı
sonucunda, sporsal, kültürel ve toplumsal ihtiyaçlara cevap verebilecek tesislerde inşa
edilmiştir. Bu medeniyetteki tesisleşme anlayışında dikkati çeken nokta, birçok tesisin
birbirine kutsal yollar ile bağlantılı olmasıdır. Bu uygulamalar, spor kültürünün bir yaşam
felsefesi şeklinde algılandığını ayrıca spor, sanat ve kültür anlayışlarının bir bütün olarak
değerlendirildiğini göstermektedir.
36
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Kaynaklar
(1) KORYÜREK C.(1996), “Eski Olimpiyatar, Modern Olimpiyatlar, Olimpiyatlarda
Türkler” syf(1-7)
(2) ALPMAN C., (1972), “Eğitimin Bütünlüğü İçinde Beden Eğitimi ve Çağlar
Boyunca Gelişimi”, syf (67)
(3) “Bergama ve İlkler” www.ege.edu.tr
(4) RAFT W. (2002), “Pergamon “ syf (221-227-235-238-240-241-242-260-261-262-
263)
(5) BAŞGELEN N.(1992) ‘Üç İzmir’ syf (365)
(6) GUTTMANN A., (1981), “Sport Spectators Antiquity To Renaissance.” Journal
Of Sport History, Vol:8, No:2, (Summer, 1981)
( 7) AROLAT.O.S, “Tarihin Tanığı Anadolu’ da Kurulan Cumhuriyet”, Syf:(82-83)
(8) ERİŞ E. (1990), “Bergama Tarihinde Akropol ve Sanat Eserleri” syf (1)
(9) MANSEL M.A.(1995), “Ege ve Yunan Tarihi”, syf (175)
(10) ERDEMLİ A. (1996), “İnsan,Spor ve Olimpizim” syf (175)
(11) SÖNMEZ V. (2004 ), “Eğitim Tarihi Ders Notları” (KOÜ) syf
(12) İŞCAN F. (1988), “Türklerde Spor” Syf (18)
(13) “Journal Surveys, Classical Sport”, Journal of Sport History, Vol:12, No:3,
(Winter,1985)
(14) TEXIER C. (2002)” Küçük Asya, Coğrafyası, Tarihi ve Arkeolojisi” Çev.: Ali
SUAT, Syf: 394, Ankara
(15) www.ioa.org.gr
(16) www.google.com/Pergamon
(17) www.bergamabel.tr
37
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
E-DEVLET ve SPOR
Levent ATALI
Kürşad SERTBAŞ Kocaeli Üniversitesi
Beden Eğitimi ve Spor Yüksekeokulu
Ahmet GÖNENER Kocaeli Üniversitesi
Beden Eğitimi ve Spor Yüksekeokulu
ÖZET Bu çalışmanın amacı günümüz devlet yönetiminde tartışılan ve bazı alanlarda uygulanan elektronik devlet (e-
devlet) uygulamalarında spor alanı uygulamalarının yeri ve önemini tartışmakla;
Dünyada sporun etkileşim alan: gün geçtikçe artmaktadır. Sporun ülkeleri ve bireylen bir araya getiren
birleştirici gücü tüm dünyaca kabul görmektedir. Spor ulusal boyutta şehirleri, uluslararası boyutta ülkeleri bir
araya getirirken kendi içinde mevcut sistemlere uygun katılım kuralları ve işlemleri öngörmektedir.
Spor kulüpleri de kurulma haklarını kanunlardan almakta ve spor ila İlgili işlemlerde gerekli kurum ve
kuruluşlarla iletişim içinde bulunmakladırlar.
İşte bu iki süreçte bireyin spora katılımı ve spor kulüplerinin işlemlerinde, kurum ve kuruluşlarla ilişkilerde
teknoloji kullanımı ve elektronik devlet (e-devlet) uygulamaları diğer devlet hizmetleri ile uyum sağlaması
boyutunda önem arz etmektedir.
Spor açısından önemli olduğunu düşündüğümüz bu unsurlar bu çalışma ile ilgili literatür ve uygulamalar
incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Sonuç olarak elektronik devle: (e-devlet) ve spor İşlem ve uygulamalarında yeterli düzeyde bir planlama ve
işbirliği mevcut değildir.
Anahtar kelimeler: Spor, Elektronik Devlet, Teknoloji
The E-State and Sports The aim of this study is to discuss the place and importance of the field of sports ,in the application of the State, that is attainable through electronic ways (E-State) , which is discussed and used in some fields. The interaction field of the sports is growing. The unifying power of sports bringing people and countries together is being accepted all over the world. Sports, that brings nationally the cities and internationally the countries together, suggests participation rules and procedures within itself, appropriate to the existing systems. The sports clubs get their founding rights from laws and are involved in the necessary communication with the institutes and organizations related with sports. Now, in this two processes, the adaptation of the use of technology and the applications of state, which is electronically attainable and other state services in participation of the individual to sports activities, procedures of the sports clubs and relations with institutes and organizations are important. This elements, which we thought to be important in regard of the sports, have been tried to put forward, studying the related literature and applications. As a result, there is not sufficient planning and cooperation in the state applications, attainable through electronic way and sports procedures and applications. Key words: Sports, The State, attainable through electronic ways (E-State), Technology
38
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
GİRİŞ
Gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeleri incelediğimizde hepsinde gördüğümüz bilgi teknolojilerini etkin
kullanmalarıdır. Çünkü yeni devlet yönetimi anlayışında bu gereklidir.
Devlet ve vatandaş ilişkileri zaman içerisinde karmaşık bir hale gelmiş ve iş yoğunluğu nedeni ile problemler
oluşmuştur.
Bu problemlerin çözümünde çabukluk en önemli unsur hafine gelmiş ve kamunun yeniden yapılanmasını
zorunlu kılmıştır. Bu zorunluluk iletişim ve bilgi teknolojilerini yoğun olarak kullanmayı beraberinde
getirmiştir (İNCE, 2001).
İletişim ve bilgi teknolojilerinin kullanımı ile gündelik hayat daha kolaylaşacak, toplumsal süreçlere
katılımcılık artacak ve İşleyen bir demokrasi ortamının oluşması sağlanacaktır. Ülkemizde 1970'li yıllarda
gelişmeye başlayan bilgi ve İletişim olanakları devlet ve vatandaş ilişkilerini daha ileriye götürecek özelliklere
sahiptir (İNCE, 2001).
Geleneksek yöntemlerle çalışan devlet kurumlan giderek hantallaşmışlardır. Bu hantallaşmayı giderecek olan
yapı elektronik devlet yapısıdır.
Elektronik devletin (e-devlet) kamusal hizmetlerin daha iyiye gitmesi için oluşan bir yapı olduğu
görülmektedir. Bu kamusa! ahin İçerisinde devlet- vatandaş ilişkileri içerisinde yer alan bir başka alanda spor
alanıdır. Dünyada sporun etkileşim alanı gün geçtikçe artmaktadır, Spor ulusal boyutta şehirleri, uluslar arası
boyutta ülkeleri bir araya getirirken kendi içinde mevcut sistemlere uygun katılım kuralları ve işlemleri ün
görmektedir.
Bireyin spora katılımı ve spor ile ilgili kurumların işlemlerinde teknoloji kullanımı ve elektronik devlet (devlet)
uygulamaları diğer devlet hizmetleri ile uyum sağlaması tınısından önem arz etmektedir.
Bu çalışmanın amacı günümüz devlet yönetiminde tartışılan ve bazı alanlarda uygulanan elektronik devlet (e-
devlet) uygulamalarında spor alanı uygulamalarının yeri ve önemini tartışmaktır.
ELEKTRONİK DEVLET (e-devlet)
Kamu kurumlan ve diğer Örgütler önderliğinde bilgi çağı şehri ve ülkesi olmak konusunda gerekli adımlar en
kısa zamanda atılmalıdır. Bilişim teknolojileri bir ülkenin gelişimin büyük ölçüde etkileyebilecek güce sahiptir.
Bu güç birçok devlet taralından dikkate alınmış ve politikalar üretilmiştir (KOÇAL, 2001).
Elektronik devlet (e-devlet) ülkelerde kamu yönetiminin yeniden organizasyonu süreçlerinde önem kazanmış
ve geleneksel devletin sorunlarına çözüm olarak değerlendirilmiştir. (İNCE, 2001)
"Geleceğin devleti" olarak da tanımlanan "elektronik devlet" temel olarak kamunun hizmet verdiği alanlarda
bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılması yolu ile daha şeffaf, vatandaşa daha yakın, daha ucuz ve daha iyi
bir idari yapı olarak tanımlanabiliri)
Elektronik devlet e-devlet vatandaş-devlet ilişkilerini daha hızlı ve kolay işlemesini sağlayan bir yapı olarak
karşımızdadır. Elektronik devlet (e-devlet) ile geleneksel devlet arasında ki temel fark bilgi alışveriş
sürecindeki ilişkidir.
39
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Tablo 1- Elektronik Devlet Kullanım Oranları
Yüksek Orta Düşük
Norveç (%53) Estonya(%25 İngiltere (%11) Danimarka (%47) Hindistan (%22) Malezya (%11) Kanada (%46) Fransa (%1S) Letonya (%8) Finlandiya (%45) Macaristan (% 18) Slovakya (%8) ABD (% 34) İspanya (%İ7) Litvanya (%5) Hong Kong (%31) Çek Cum. (% 17) Polonya (% 5) Avustralya (%31) Almanya (%17) Rusya (%3) Hollanda (%31) Kore (% İ 7) Türkiye (%3) Tayvan (%26) Japonya (%16) Endonezya (%3)
Ülkemizde elektronik devlet (e-devlet) geçişte izlenen yolların başında bilgilerin bilgisayar ortamına
aktarılması ve vatandaşın bu bilgilere ulaşması için kamu kurumuna giderek geleneksel devlet yönetiminde
olduğu gibi bilgi ile arasında kamu personelinin bulunması uygulaması görülmektedir. Son zamanlarda ise
kamu kurumlarının diğer bir uygulaması ise elektronik devletin bir ayağı olan aynı zamanda kamu kurumunun
görünen yüzü olan kamu kurumları web siteleridir
Kamu kurumları web sitelerini incelediğimizde kurumun görev, teşkilat yapısı ve görevlerine ilişkin bilgi
vermeye göre tasarlandığı görülmektedir. Ayrıca çoğu kamu web siteleri sundukları hizmetlerin sunum
tasarımları elektronik devlet uygulamaları açısından yetersiz görünmektedir (7)
Bunun yanında bazı kurumlanıl elektronik devlet uygulamaları kapsamında uyguladığı hizmetler ümit vericidir.
Bunlardan milli eğitim bakanlığının uygulamak örnek verilebilir. Özellikle www.meb.gov.tr sitesi diğer
kurumlara örnek olabilecek bir yapıya sahiptir. Milli eğitim web sitesinde sınav sonuçlarına, atama sonuçlarına
ulaşmak mümkün ve on-line olarak öğretmelik başvurulan yapılabilmektedir (www.meb.gov.tr)
Diğer elektronik devlet uygulamalarına Örnek öğrenci seçme yerleştirme merkezi (OSYM) uygulaması olan
on-line üniversite tercihleri yapabilmek verilebilir.(www.osym.gov.tr)
Kamu kurumlan elektronik devlet uygulamalarına bir çok uygulama ile örnek verilebilir fakat bu çalışmanın
amacı yönünde iki örneğin yeterli olacağı düşünülmüştür.
SPOR ALANINDA ELEKTRONİK DEVLET UYGULAMALARI
Elektronik devlet uygulamalarından tüm kamu kurumlarının azami düzeyde faydalanması gerekliliği spor alanı
içinde aynı oranda geçerlidir. Bu alanda üzerine en büyük görev düşen kurum Gençlik ve Spor Genel
Müdürlüğüdür.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü elektronik devlet kapsamında bazı uygulamalar gerçekleştirmekle beraber,
uygulama süreçlerinde diğer kurum ve alt yapıları ile İletişim içindedir. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün
geleneksel devlet yönetimi ve elektronik devlet yönetimi ile ilişki içinde olduğu kurumlar şunlardır.
Gençlik ve Spor Gene! Müdürlüğü
Gençlik ve spor Genci Müdürlüğü Taşra Teşkilatı
Spor Federasyonları
Spor Kulüpleri
40
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Dernekler (Milli Olimpiyat Komitesi, Amatör Spor Konfederasyonu , Hakem-Antrenör)
Tüm bunlara artı olarak iletişim içinde olduğu yurt dışı federasyonlar, spor kurumları ve diğer kamu kurumları
ve bu kurumların kendi aralarında ki ilişkiler geleneksel devlet yönetiminde yoğun İş yoğunluğu
oluşturmaktadır. Bu iş yoğunluğunun çeşitliliği ile ilgili istatistiki bilgiler mevcut değildir.
Bu iş yoğunluğuna çözüm olarak elektronik devle! uygulamalarının spor alanı içinde kullanılması
görülmektedir. Spor alanında elektronik devlet uygulamalarına baktığımızda, şu başlıklar altında olduğunu
görüyoruz.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü (GSGM Sporcu -Kulüp Sistemi)
Bu sistem ile her taşra teşkilatı ve federasyon kendisine verilen şifre İle sisteme girebilmektedir. Bu sistem ile
kulüp tescil, sporcu lisans işlemleri bilgisayar veri tabanına aktarılmaya başlanmıştır. Bu sistem ile lisans
çıkarmak isteyen kişi eski sistemde olduğu gerekli evraklarla İlgili kuruma başvurmakta ve sistem ile arasında
kurumun memuru işlem yapmaktadır. Bu sayede zaman kazanımı ile ilgili avantaj olmasına rağmen elektronik
devlet uygulamaları açısından başlangıç düzeyindedir. Sistem bireyin kuruma bir kaç kez gitmesini
engellememiş ve kurum memuru ile yüz yüze işlem yapmasını devam ettirmiştir. Sistem girilen bilgiler
doğrultusunda sağladığı sorgulayıcı raporlar sayesinde gerektiğinde karar almayı kolaylaştırıcı istatistikleri
hemen sunabilmektedir (www.gsgm.gov.tr).
Gençlik ve Spor Genci Müdürlüğü ( Web sitesi www.gsgm.gov.tr)
Web siteleri elektronik devletin vatandaş ile yüz yüze olduğu bîr akındır. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü
web sitesini incelediğimizde siteyi 11.08.2003 tarih itibari ile 13915 kişi ziyaret etmiştir. Web sitesinde
elektronik devlet uygulamaları açısından dikkat çeken işlemler bütçe başlığı altında raporların açıklanması,
ihale ilanları, istatistikler, on-line sınav sonuçları Önemlidir. Fakat bu uygulamalar da elektronik devletin
gerektirdiği düzeyde değildir. İhale ilanları sadece duyuru niteliğinde olup On-line başvuru yapılamamaktadır.
Kursların sınav sonuçları mevcut olup kurslara on-line başvuru yoktur. Kurslarla İlgili uzaktan eğitime yönelik
uygulama da mevcut değildir. Ayrıca web sitesinde yarışma takvimleri mevcuttur fakat yarışmalara on-line
başvuru mevcut değildir (www.gsgm.gov.tr).
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü taşra teşkilatının hizmetlerine elektronik devlet kapsamında baktığımızda,
GSGM Sporcu -Kulüp Sistemini kullandığını görmekteyiz. Bunun yanında web sitelerini incelediğimizde; 81
ilin Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünün 43 ilin web sitesine ulaşılıyor, 17 ilin web sitesine geçici olarak
ulaşılamıyor, 21 ilin web sitesi bulunmamaktadır. Mevcut web sitelerine baktığımızda uygulamanın aşağıda ki
başlıklar altında toplandığını görmekteyiz.
Tarihçe - Yönetim - Spor Servisi - Gençlik Merkezleri- Personel - Tesisler - Mevzuat -Duyurular - Yarışma
Programlan - İstatistik bilgiler
41
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Gençlik ve Spor İl müdürlüğü web siteleri sadece bilgi vermeye yönelik tasarlanmış siteler olarak karşımızda
durmakta ve karşılıklı iletişim için on-line hizmetler sunmamaktadır: Bu durum da elektronik devlet
uygulamaları açısından yerersiz düzeydedirler.
Spor Federasyonları
Spor federasyonları Gençlik ve Spor Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmektedirler. Spor
federasyonları da kendilerine verilen şifre ile GSGM sporcu-kulüp sistemini kullanmakladır. Spor
federasyonlarının web şilelerine baktığımızda 46 spor federasyonunun 32'si web sitesine sahipken 14'ü web
sitesine sahip değildir.
Spor federasyonları \veb siteleri içeriği genellikle bilgi vermeye yönelik tasarlanmış ve karşılıklı on-line
iletişime imkan, verilmemiştir. Spor federasyonları web siteler: elektronik devlet uygulamalarına geçişte
yetersiz düzeydedir.
Tüm bunların yanında diğer spor kulüpleri, spor demekleri ve spor ile ilgili birimlerin elektronik devlet yapılan
inceleme açısından çok geniş bir ahım kapsadığından her biri bir çalışma içerisinde değerlendirilmek üzere bu
çalışmada değerlendirilmemiştir. Bu çalışmada uygulamalar genel hatları ile ortaya konulmaya çalışılmıştır.
TARTIŞMA VE SONUÇ
Teknolojinin etkili gücü, her alanda olduğu gibi (ŞİMŞEK ve AKIN, 2001) spor alanında da değişimi meydana
getiren önemli bir araç olarak görülebilir. Bu değişimi elektronik devlet uygulamaları boyutunda ülkemizde
spor alanında başlangıç düzeyinde görmekteyiz.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü sporcu kulüp sistemi bu değişimin başlangıcını onaya koyarken eksik
yönleri ile yeterli düzeyde kullanılmamaktadır. Bunun yanında web sitelerinin etkin kullanılmaması da ayrıca
bîr sorun olarak karşımızda durmaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşların internet ortamında sundukları hizmetler elektronik devletin görünen yüzünü
belirmeyi ve yapılması gerekenleri ortaya koyması açısından önem arz etmektedir.(7)
Elektronik devlete dönüşüm sürecinde uygulanan projelerin geçerliliği sürekli belirli kriterlerle ölçülerek ortaya
konulabilir.(7)
Elektronik devlet uygulamalarında tarafların hepsinin uygulamaya belli düzeyde hazır olması gerekmektedir.
İşte bu nedenle ülkemizde spor alanında tüm kurumlar elektronik devlet çatısı altında üstüne düşen görevi
yerine getirmelidir.
Oysa uygulamalara baktığımızda karşımıza çıkan elektronik devlet ve spor işlem ve uygulamalarında yeterli
düzeyde bir planlama ve İşbirliği mevcut değildir.
ÖNERİLER
Spor alanında daha etkin bir elektronik devlet projesi geliştirilmeli ve tarafların hepsi bilgilendirilmelidir.
Elektronik devlet uygulamaları altında e-devlet, e-Federasyon, e-kulüp, e-yönetici, e-antrenör, e-sporcu, e-
hakem kavramları uygulamaya geçirilmelidir.
Spor hizmetlerinin elektronik devlet uygulamaları ile bütünleşmesini sağlayıcı önlemler alınmalıdır.
42
SPOR YÖNETİMİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ ISSN: 1306-4371 CİLT:1 SAYI:1 OCAK-ŞUBAT-MART-NİSAN ELEKTRONİK DERGİ
Spor federasyonları bünyesinde bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin kullanılmasına yönelik çalışan kurullar
kurulmalıdır.
Spor akınında yer alan kurum ve kuruluşlar için belirli standartlarda web siteleri planlanmalıdır.
E-spor için projeler geliştirilmeli ve Avrupa birliği mali projelerinden faydalanma yoluna gidilmelidir.
KAYNAKLAR
(1) Gençlik ve Spor Genci Müdürlüğü . www.gsgm.gov.tr
(2) İNCE Murat, (2001) "Elektronik Devlet, Kamu Hizmetlerinin Sunulmasında Yeni İmkanlar", Devlet
Planlama Teşkilatı Yayınlan, Ankara.
(3) KOCAL Yakup, (2001) "Yerciden Ulusala Bilicim Eylem Planı". Promat yay. Ankara.
(4) Milli Eğilim Bakanlığı, www.meb.gov.tr
(5) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi, (www.osym.gov.tr)
(6) ŞİMŞEK Şerif M.. AKİN Bahadır., (2001) "Teknoloji Yönelimi ve Örgütsel Değişim".Çizgi yayın Konya.
(7) Türkiye Bilişim Şurası (2002) ".Elektronik Devleti Çalışma Raporu", İstanbul.
43