53
Konut Alanları Yer Seçim Modelleri Dersi 2. Sunum Beyrut Solidere Projesi Ferhat Keten Aralık 2011

Beyrut Solidere Projesi

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Doktora kapsamında dünyadaki kentsel dönüşüm örneklerine yoğunlaşan Ferhat Keten, Beyrut'ta Refik Hariri öncülüğünde geliştirilen ve halen devam eden Solidere projesini inceledi.

Citation preview

Page 1: Beyrut Solidere Projesi

Konut Alanları Yer Seçim Modelleri Dersi

2. Sunum

Beyrut Solidere Projesi

Ferhat KetenAralık 2011

Page 2: Beyrut Solidere Projesi

LÜBNAN

Page 3: Beyrut Solidere Projesi

Lübnan'ın en eski tarihi Fenikeliler'le başlar. Fenikeliler'den sonra Lübnan'a sırasıyla Âsurlular, Yeni Babilliler, Persler, Makedonyalılar ve Romalılar sahip oldular. Hazret-i Ömer zamanında, 643 yılından itibaren Suriye'nin fethi için gönderilen İslam orduları, aynı tarihlerde Lübnan'ı da fethetti. Bu arada Suriye'den göç eden Maruni Arapları, Lübnan Dağlarının kuzey bölgelerine yerleştiler. Bugünkü iç karışıklıkların sebebi olan Dürziler ise on birinci yüzyılda güneyden Lübnan'a girdiler.

TARİHÇE

Page 4: Beyrut Solidere Projesi

Osmanlı Devletinin ilk olarak Müslümanların halifesi unvanına da sahip olan padişahı Yavuz Sultan Selim Han, 1516 ve 1517'deki Mısır Seferi sırasında Memlük Devletine son vermiş ve Lübnan'ı da Osmanlı sancağı yapmıştı.

TARİHÇE

obarsiv.com

Page 5: Beyrut Solidere Projesi

Lübnan tam 402 yıl Osmanlı idaresi altında kaldı. Son dönemlere doğru Lübnan'da sayıları artan Dürzi ve Maruniler, isyanlar çıkarmaya başlamıştı. Fransızlar Marunileri, İngilizler ise Dürzileri destekliyorlardı. Nihayet Birinci Cihan savaşı sonunda Lübnan, Fransız mandası altına girdi. 1926'da çıkan Dürzi Atraş Paşa isyanı büyük bir katliam sonucu bastırıldı.

Page 6: Beyrut Solidere Projesi

1941'de Fransa mandası altında bağımsız oldu. 1943'te manda da kaldırıldı, seçimler yapıldı. Hükumet ve idari sistemde dinlerin eşit etkisi esas olmak üzere hazırlanan Milli Pakt (1943'te) kabul edildi.

http://tarihlervekulturler.blogcu.com/lubnanin-kurulusu-ve-tarihi/5009064

TARİHÇE

Page 7: Beyrut Solidere Projesi

Ülke istikrarı, Arap –İsrail çatışması sonucu Lübnan’a gelen Filistinlilerin çoğalmasıyla bozulmaya başladı. Özellikle 1970'lerden itibaren Müslümanlar, demografik üstünlüğü elde ettiler ve bu üstünlüğü egemenlik faktörüne yansıtarak ülke yönetimini Hristiyanlardan alma mücadelesini başlattılar. Sonuçta; ülkede başlayan Müslüman-Hristiyan ayırımı ve mücadelesi, 13 nisan 1975'den itibaren iç savaşa dönüştü

İÇ SAVAŞ DÖNEMİ

Page 8: Beyrut Solidere Projesi

Sabra ve Şatilla katliamı 16 Eylül 1982 tarihinde İsrail yanlısı aşırı sağcı Hristiyan Falanjist milislerin Batı  Beyrut’ta Sabra ve Şatilla adındaki Filistin mülteci kamplarını basarak çocuklar dahil binlerce (700 ile 3500 arasındadır) kişiyi katletmesi olayıdır. Katliamda sonradan İsrail'in eski Başbakanlarından olan Ariel Şaron’un rolü olduğu bilinmektedir. BBC'ye göre İsrail Meclis Araştırma Komisyonu Sharon'u katliamdan dolayı dolaylı olarak sorumlu bulmuş, Sharon bunun üzerine Savunma Bakanlığı görevinden istifa etmiştir.

İÇ SAVAŞ DÖNEMİ

Page 9: Beyrut Solidere Projesi

Hıristiyan Militan GruplarıHıristiyan militanlar Ülkenin kuzeyindeki fakir halktan da destekçiler kazanmışlardır. Politik görüş olarak genelde sağ görüşlülerdi. Bütün büyük  Hıristiyan  militan grupları Maruni Kilisesi tarafından yönetilirken diğer  Hıristiyan mezhepleri ikincil bir rol oynadılar.En güçlü  Hıristiyan  militan grupları Beşir Cemayel yönetimindeki Ketaip Partisi ve Hür Milliyetçiler Partisiydi. Bu militanlar Hıristiyan çoğunluklu Doğu Beyrut’ta hızlıca kaleler elde etmeye başladılar.

ÇATIŞAN GRUPLAR

Page 10: Beyrut Solidere Projesi

Şii Militan Grupları Şii militanlar oluşumda ve savaşa katılmakta yavaştılar. B. Kendi bağımsız politik organizasyonları olmadan geçen uzun yıllardan sonra 1974’te Musa Sadr’ın Amal Hareketi oluştu. Bu hareketin ılımlı İslamcı ideolojisi şehirli fakirleri etkiedi ve hareketin silahlı kuvvetleri hızla büyüdü. Sonra, 1980'lerin başında büyük bir grup, İsrail'le savaşan Şii gruplarla birleşerek Hizbullah'ı kurmak için ayrıldı. Hizbullah bugüne gelebilen en güçlü Lübnanlı militan grubudur. Hizbullah başlangıçta İran tarafından desteklendi ve eğitildi ama şu an Suriye'den de destek görüyor

ÇATIŞAN GRUPLAR

Page 11: Beyrut Solidere Projesi

Sünni Militan Gruplar

Bazı  Sünni grupları Libya ve Irak'tan destek topladı, bazıları Nasırcı ya da pan-Arap ve Arap milliyetçiliği eğilimindeydiler, ayrıca Tevhid Hareketi gibi bazı İslamcı gruplar da vardı.  Sünni yönetimindeki en büyük grup Murabitun'du.  Sünniler savaş alanındaki güçsüzlüklerini Filistinli Sünnilerin başını çektiği ama Hıristiyanların  azınlıklara da sahip olan FKÖ ya dönüştürdü.

ÇATIŞAN GRUPLAR

Page 12: Beyrut Solidere Projesi

Dürziler Orta Lübnan'da stratejik ve tehlikeli Suf'da oturan küçük Dürzi grubunun hiç müttefiki yoktu ve bunun için ittifaklar kurmaya çok özen gösterdiler. Cumblat (Canpolat) ailesinin liderliği altında kurulan Sosyalist İlerici Parti aracılığıyla önce Kemal Canpolat sonra oğlu Velid Canpolat , SSCB'yle mükemmel bağlar kurarak ve Suriye’yle İsrail'in güneye çekilmesi için anlaşarak etkili Dürzi

militanlığı yaptılar.

ÇATIŞAN GRUPLAR

Page 13: Beyrut Solidere Projesi

Filistin Kurtuluş ÖrgütüBüyük Arap politik baskıları yüzünden Kaire Anlaşması 1969 yılında Mısır Başkanı Nasır tarafından feshedildi, Lübnanlılar yabancı bir gücün (FKÖ ülkelerinden İsral'e karşı askeri operasyonlar yürütmesine izin vermeye zorlandı. Öncelerde kabul etmeye yanaşmayan Lübnan, saldırıların Lübnan Ordusu'yla beraber koordine edileceğinden bu anlaşmayı ülkenin kontrolünü ele almanın son şansı olarak görmeye başladı. FKÖ'ye mülteci kampları üzerinde tam kontrol verilmişti ve sonunda Güney Lübnan'ın büyük bölümü onlar etkisi altına girdi. Ürdün'deki "Siyah Ekim"'den sonra savaşçıların ülkeye gelişiyle FKÖ'nün varlığı ülke için kaldırılamaz hale geldi. Radikal gruplar kendi kanunlarıyla hüküm sürmeye devam ettiler ve muhafazakar Şii köylüleri yabancılaştırdılar. FKÖ'nün Ürdün'de desteğini kaybettiği gibi, Lübnan'da Filistinde olan Müslüman desteği yükselmeye başladı

ÇATIŞAN GRUPLAR

Page 14: Beyrut Solidere Projesi

İÇ SAVAŞ SONRASI BEYRUT

Page 15: Beyrut Solidere Projesi

İÇ SAVAŞ SONRASI BEYRUT

Page 16: Beyrut Solidere Projesi

İÇ SAVAŞ SONRASI BEYRUT

Page 17: Beyrut Solidere Projesi
Page 18: Beyrut Solidere Projesi

my.opera.com

Page 19: Beyrut Solidere Projesi

OSMANLI DÖNEMİNDE BEYRUT

gizlenentarihimiz.blogspot.com

Page 20: Beyrut Solidere Projesi

OSMANLI DÖNEMİNDE BEYRUT

Page 21: Beyrut Solidere Projesi
Page 22: Beyrut Solidere Projesi
Page 23: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 24: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

dunyabizim.com

Page 25: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

turontime.com

Page 26: Beyrut Solidere Projesi

Savaşın  sona ermesiyle artık Beyrut’un başka bir deyişle Lübnan’ın yeniden  doğması için ilk adımlar atılır. İnsanları savaşın bittiğine inandırmak  gerekmekte, bunun yolu  da savaş öncesinde Beyrut’un geleneksel olarak  idari, ticari, kültürel çekirdeğini oluşturan Merkez bölgesinin  yenilenmesi geçmektedir. . Tüm bu  endişelerin ışığında, 1994’te Beyrut merkez bölgesinin geliştirilmesi ve yeniden yapılanması amacıyla bölgedeki mülkiyet hakkı sahipleriyle yatırımcıların  ortaklığında oluşan SOLIDERE (The Lebanese Campany for Development and Reconstruction  of the Beirut Central District s.a.l) adında bir Lübnan anonim şirketi kurulur. (Tadmori K., 2004) 

SOLİDERE PROJESİ

Page 27: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Savaş sonrası Beyrut’ta karşılaşılan sorun yalnızca fiziksel yapının değil sosyal yapının da büyük ölçüde hasar görmüş olmasıdır. Kentin geleneksel kimliğine uymayan bir biçimde ikiye bölünerek dine dayalı bir ayrıma gidilmiş olması, Lübnan’ın savaş sonrası ulus olma yolundaki çabalarıyla çelişmektedir.

Page 28: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Bu bağlamda temel konulardan biri de kentin sosyal dokusunun bütünleştirilmesidir. Bunu sağlamanın en iyi yolu olarak da, kent merkezinin yenilenerek kentin doğu ve batı tarafının birbirine bağlanması, merkezin, ticaretin yanı sıra sosyal ve kültürel aktivitelerle de tüm kentlileri buraya çekmesi ve böylece kentin yakasında yaşayanların burada bir araya gelmesi hedeflenmiştir.( Eres Z.,2004) 

Page 29: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Proje objektif bir şekilde, 15  yıllık  iç savaş döneminde hasar görmüş veya tamamen yok  edilmiş olan Beyrut’un geleneksel kent merkezinin yeniden inşası, ticari aktiviteyi bu bölgeye çekmek, Lübnan’ın kalbi olan başkentin yeniden şekillenişi ve yerleşimi ile bölgede yarışan meydan okuyan kent bağlamında yer edinmeyi hedeflemektedir. (Douaidy,. ,2003)

Page 30: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ Projenin temel hedefleri aşağıdaki gibidir:1.Tarihi binaların ve koruma alanlarının restore edilmesi,2.Yeni geliştirilecek alanlar için kentsel tasarım çerçevesinin çizilmesi,3.Proje alanı bütününde deniz görünümünün maksimum seviyeye ulaştırılması,4.Denize açık bir kentsel alan oluşturulması,5.Bütüncül modern altyapı sisteminin sağlanması,6.Kamusal alanların yaratımı, seyir terasları, gezi alanları ve yay yollarının yapımı ve organizasyonu,

Page 31: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

7. İşyeri ve bu kurumlara ait yerleşkeler, kültürel ve rekreasyon imkanları gibi geniş ve çok fonksiyonlu kullanım imkanları yaratmak,

8. Sağlam kalmış binaları ve şehir manzarasını korumak,9. Modern ve geleneksel mimari arasında harmoni

yaratmak10. Şehrin dokusunu ve komşuluk ilişkileri yeniden kurmak,11. 24 saat yaşayan bir kentsel alan oluşumu,12. Pazarlama ve gelişme olguları bütününde sürdürülebilir

çevre yaratımını cesaretlendirmek ve bunun için esnek öneriler getirmek,

13. Şehir merkezinin yenilenmesi için mıknatıs etkisi gösteren cazibe olanakları yaratmak.

(URL 6:http://www.solidere.com/solidere) 

Page 32: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

191  hektarın üzerinde ve 4.69  milyon metrekare inşaat alanını kapsayan proje, iki fazdan oluşmaktadır. 1994 2004 yıllarını kapsayan dönem birinci faz, 2005 2020  dönemi ise ikinci faz olarak  tanımlanır. Her iki fazın  uygulama süreçleri ise Lübnan hükümeti tarafından kurulan, yarı özel ve özerk  bir kuruluş olan Solidere şirketi tarafından yürütülmektedir. (Demirsoy M. S., 2006)

Page 33: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

2005 yılı itibariyle projenin ilk etabı tamamlanmış ve herhangi bir aksaklılıkla karşılaşılmamıştır. Projenin başarısında kamu özel sektör işbirliğinin payı büyüktür.Bölgede uygulanacak  kentsel dönüşüm projesi kapsamında ilk  önce mevcut mülkiyet haklılığı tespit edilmiş, bu alanların toplam varlığı Solidere şirketi tarafından 1.2 milyar amerikan doları olarak tespit edilmiş ve bu değer A grubu hisse senedine çevrilmiştir.

Page 34: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Kentsel dönüşümün  uygulanması ve yeni bölgenin imar süreçleri için gerekli olan 650 milyon amerikan doları ise B grubu  hisse senedi karşılığı nakit olarak  yeni yatırımcılardan temin edilmiştir.

Page 35: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Proje alanına iç savaş döneminde yerleşmiş olan mülteci ve fakir halk  için herhangi bir yasal hak  sahipliği olmamasına rağmen, uzlaşmacı yaklaşımla ve sosyal dengeyi oluşturmak  için tespit edilen tazminatlar  ödenerek  işgal ettikleri alanları boşaltmaları sağlanmıştır. (Demirsoy M. S.,2006) 

Page 36: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Solidere kentsel dönüşüm projesi ile tarihi kent merkezi ve yeni liman bölgesi birbirine bağlanmış ve bu yeni bölgede güçlü bir finans özelliği oluşturulmuştur. Hem bu özelliği ile hem de örgütlenme modelinde kullanılan sistem nedeniyle, proje kendi kendini finanse ederek  kamuya herhangi bir ek  yük  getirmemiştir.. Proje, hem bu  özelliği, hem de kaybedilen kimlik değerlerinin yeniden kazanılmasının zorluğunu  göstermesi açısından  dünya çapında önemli bir örnektir.(Şisman A. ,2009)

Page 37: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

simdigezelim.com

Page 38: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 39: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 40: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 41: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 42: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

womenist.net

Page 43: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

superaktif.net

Page 44: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

reesim.com

Page 45: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 46: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 47: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 48: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 49: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 50: Beyrut Solidere Projesi

SOLİDERE PROJESİ

Page 51: Beyrut Solidere Projesi

arkitera.com

Page 52: Beyrut Solidere Projesi

internethaber.com

Page 53: Beyrut Solidere Projesi

http://tarihlervekulturler.blogcu.com/lubnanin-kurulusu-ve-tarihi/5009064

http://www.solidere.com/solidere.html tr.wikipedia.org/wiki/Lübnan_İç_Savaş http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/379858.asp http://v3.arkitera.com/news.php?

action=displayNewsItem&ID=9148 DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE KENTSEL DÖNÜŞÜM

UYGULAMALARI, A. Şisman , 11 15 Mayıs  2009, 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı

http://tr.wikipedia.org/wiki/L%C3%BCbnan

Kaynaklar