Energieverbruiksmanagers: welke eigenschappen ondersteunen

energiebesparing?

Mark van der Staaij Research Master Gedragswetenschappen

In samenwerking met: Drs. Marlon Mintjes & Milieu CentraalDr. Puk van MeegerenProf. Dr. Linda Steg Rijksuniversiteit Groningen

Energieverbruiksmanagers Product dat energieconsumptie van apparaten of huishoudens

kan monitoren, visualiseren of managen (Van Dam, 2013).

Groeiende markt, snelle ontwikkelingen

Feedback Feedback leidt tot gedragsverandering

Review Fischer (2008): Frequent gegeven, over lange tijd Inzicht verbruik aparte onderdelen Begrijpelijk weergegeven ~ Historische en sociale vergelijking

In-home display meest effectief

Slimme meter, smart phones & tablets Inhaalslag online applicaties?

Belang: Medium Display vs. online applicatie Frequentie real-time (p1 of uitlezer) of vertraagt (p4)

Weinig onderzoek belang eigenschappen EVM Kwalitatief onderzoek

Methode Voordeel: processen & relatie, contextuele factoren Nadeel: generaliseren, oorzaak-gevolg

Diepte interviews gebruikers (~1.5 uur) onderwerpen:

Motivatie (financieel, mens & milieu) Gebruik EVM Gebruikte functies Kennis energieverbruik Invloed EVM op gedrag

Vergelijking eigenschappen Wattcher (n=5)

Real-time & display Dagverbruik, jaarconsumptie % en €

Energie Manager Online (n=4) Vertraagd (p4) & online + App Sociale vergelijking, historisch verbruik

Real-time VertraagdDisplay Wattcher

Online Energie Manager Online

Resultaten (1) - medium Display laagdrempelig

Display: ≥ 3 dagelijks Online: 1 - 4 per maand Meer dan één gebruiker

WA-3, man, 50: “Vijf van de tien keer kijk ik er wel op als ik er langs loop: het is een automatisme […]. Dat gebeurd wel meerdere keren per dag, een keer of 3. Dat doe je ook ongemerkt zo langzamerhand.”

WA-4, vrouw, 63: “Ik kijk er gewoon op. Ik kan niet aangeven [hoe vaak], maar hij is gewoon onderdeel van mijn leven. Toch zeker wel 20 keer per dag.”

Resultaten (2) - frequentie Real-time feedback

Toename kennis energieverbruik

WA-3, man, 50: “[Mijn kennis over energieverbruik] is behoorlijk toegenomen. Wie weet nou dat zijn droger 3000 Watt is? […] Of dat de LED-TV iets van 120 Watt verbruikt.”

EMO-3, man, 63: “Dus de link tussen Energie Manager Online en het verbruik van apparaten zie ik niet.”

EMO-2, man 67: “Daar loop je toch tegen aan dat het macro-informatie is: mijn verbruik totaal. Waar je af en toe behoefte aan hebt om te weten. Die koelkast, wat verbruikt die nou?”

Conclusies & discussie Inhaalslag online applicaties?

Ja, maar duidelijk verschillen: Display leidt tot frequenter gebruik Meerdere gebruikers Real-time feedback verhoogt kennis

Gebruik & kennis = besparing? Wattcher vergelijkbaar andere in-home displays Elektriciteit & Gas

Aanbevelingen Medium: laagdrempelig

Pushberichten, screensaver etc.

Frequentie: benader real-time Smart meter verbeteren, eigen meter Begrijpelijk display

Andere eigenschappen: Doelstelling (Abrahamse, 2007) Sociale vergelijking (Fischer, 2008)

Hartelijk dank!

Effectiviteit feedback Energieconsumptie daalt 5 – 12 % (Fischer, 2008)

Optimistisch want: Korte termijn Hawthorne effect Besparing representatieve studies lager

Pessimistisch want: Technische problemen, ontwikkeling EVM

Efficiency vs. curtailmentEfficiency: Eenmalig & hoge investering

isolatie, apparaat vervangen

Curtailment: Herhaling & lage investering Lampen, verwarming, douchen

Voornamelijk curtailment (Fischer, 2008)Zowel efficiency als curtailmentAgentschap NL (2014)