137
GELİR VERGİSİ KANUN TASARISI SUNUMU Ali ÇAKMAKCI E. Hesap Uzmanı YMM(2014) Bağımsız Denetçi

Gvk tasari sunumu

Embed Size (px)

Citation preview

1. Ali AKMAKCI E. Hesap Uzman YMM(2014) Bamsz Deneti 2. TASARININ AMA VE LKELER Yatrm, retim, istihdam ve tasarruflarn tevik edilmesi, Vergiye gnll uyumun artrlmas ve kaytl ekonomiye geiin hzlandrlmas, Vergi tabannn geniletilmesi ve vergi adaletinin pekitirilmesi, Vergi gvenliinin glendirilmesi, Sosyal ve evresel politikalarla uyumlu dzenlemelerin yaplmas, Yrtmede esneklik ve etkinliin artrlmas, 3. TASARININ GENEL ZELLKLER Tasar toplamda 1 adet geici madde olmak zere toplamda 92 maddeden olumaktadr. Tasarya gre hem gerek kiilerin gelirleri, hem de kurum kazanlar Gelir Vergisine tabi tutulacaktr. Kurumlar Vergisi ibaresi kaldrlmaktadr. Tasarda gerek kiilerin gelirleriyle, kurum kazanlarnn vergilemesi bir btn halinde ayn blmlerde dzenlenmitir. 4. TASARININ GENEL ZELLKLER Tasarda, her bir gelir unsurunu ilgilendiren istisnalar, muafiyetler ve dier vergileme konular ayn blmde dzenlenmitir. Gelir vergisi ve kurumlar vergisi mkelleflerine ilikin giderler birletirilmi, kurumlara ilikin baz gider ilaveleri olmutur. 5. Veraset ntikal Vergisi Kaldrlmad Veraset ve ntikal Vergisi Tasar kapsamnda yer almamaktadr. Vergiye tabi bir gelir unsuru olarak dnlmemitir. Dolaysyla, Kanunun yrrl devam etmektedir. 6. Stopaja likin Hkmler Vergi kesintisine ilikin maddeler yine tek maddede yer almaktadr. Gelir trne bal olarak % 15 ve % 25 olmak zere iki stopaj oran ngrlmektedir. Mevcut dzenlemelerde olduu gibi Bakanlar Kuruluna stopaj oranlarn yeniden belirleme konusunda geni yetkiler verilmektedir. 7. AB FONLARI KAYNAKLI STOPAJ Avrupa Birlii organlaryla akdedilen ve usulne gre yrrle konulan anlamalar erevesinde, Proje karl salanan hibelerle finanse edilen yllara yaygn inaat ve onarm ilerine ilikin demelerden ve Yaptklar serbest meslek ileri dolaysyla bu ileri icra edenlere yaplan demelerden, Bu hibelerle snrl olmak zere, vergi kesintisi yaplmayaca ngrlmektedir. 8. YEN STOPAJ SORUMLULARI Kat Mlkiyeti Kanununa gre oluturulan bina ynetimleri ile her trl ihan ve toplu iyerleri ynetimlerine aka stopaj yapma ykmll getirilmektedir. 9. BEYANNME DNEM-VERG DEME DNEM DEYOR Gerek kiiler ylk beyannamelerini izleyen yln ubat aynn bandan 20. (yirminci) gn akamna kadar, Kurumlar ise hesap dneminin kapand ay izleyen Mart aynn bandan 20. (yirminci) gn akamna kadar vereceklerdir. Gelir vergisi, gerek kiiler tarafndan ubat ve Haziran aylarnda olmak zere iki eit taksitte, kurumlar tarafndan beyanname verilmesi gereken Mart aynn sonuna kadar denecektir. 10. BEYANNME DNEM-DEME DNEM DEYOR Drdnc dnem geici vergi beyannamesi kaldrlmaktadr. Geici Vergiye ilikin baka bir deiiklilik bulunmamaktadr. Geici vergi, gerek kii mkellefler iin 77 nci maddenin birinci fkrasndaki tarifenin ilk gelir dilimine uygulanan oranda (%15), kurumlar iin ise ayn maddenin drdnc fkrasnda yer alan oranda (%20) alnr. 11. VERG TARFES Gerek kiilerin gelir vergisine tabi gelirleri aadaki oranlarda vergilendirilir. 10.700 Trk Lirasna kadar %15 26.000 Trk Lirasnn 10.700 Trk Liras iin 1.605 Trk Liras, fazlas %20 60.000 Trk Lirasnn 26.000 Trk Liras iin 4.665 Trk Liras (cret gelirlerinde 94.000 Trk Lirasnn 26.000 Trk Liras iin 4.665 Trk Liras), fazlas %27 60.000 Trk Lirasndan fazlasnn 60.000 Trk Liras iin 13.845 Trk Liras (cret gelirlerinde 94.000 Trk Lirasndan fazlasnn 94.000 Trk Liras iin 23.025 Trk Liras), fazlas %35 12. Yllk gelir vergisi, vergiye tabi gelirlerin yllk toplamndan 33 nc maddenin birinci fkrasnn (d) bendinde yer alan indirimler (Sakatlk ndirimi) dldkten sonra bu maddenin birinci fkrasndaki oranlar uygulanmak suretiyle hesaplanr. cretlerin vergilendirilmesinde aylk vergi, yllk vergi onikiye blnmek; gndelik vergi, aylk vergi otuza blnmek suretiyle hesaplanr. Kurum kazanlar zerinden %20 orannda gelir vergisi hesaplanr. 13. ASGAR GEM NDRMNN KAPSAMI DEMEKTEDR ocuk: Mkellefle birlikte oturan veya, mkellef tarafndan baklan (nafaka verilenler ve evlat edinilenler ile mkellefle birlikte oturan; ana veya babasn kaybetmi torunlar ve vesayeti altnda bulunmak artyla kendisinin veya einin kardei, kendisinin veya einin kardelerinin ocuklar dhil) 18 (onsekiz) yan veya tahsilde olup 25 (yirmibe) yan doldurmam olan ocuklar ifade etmektedir. 14. MEVCUT DZENLEMEDE OUK TABR ndirimin uygulamasnda "ocuk" tabiri, mkellefle birlikte oturan veya mkellef tarafndan baklan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasn kaybetmi torunlardan mkellefle birlikte oturanlar dhil) 18 yan veya tahsilde olup 25 yan doldurmam ocuklar, "e" tabiri ise, aralarnda yasal evlilik ba bulunan kiileri ifade eder. 15. DERNEK VAKIFLARA BALI KTSAD LETME Vergi kesintisine tabi tutulan gayrimenkul sermaye iratlar, mevduat faizleri, katlm hesaplar kr paylar, repo gelirleri ve deer art kazanlar, nedeniyle dernek ve vakflara bal iktisadi iletme olumaz. Kesinti yoksa mkellef sfatyla defter tutulacak, yllk gelir vergisi ve geici vergi beyannameleri verilecek ve gelir vergisi denecektir. 16. TAM MKELLEFYET N YERLEME TANIMI DETRLMEKTEDR Aada yazl gerek kiiler, Trkiye iinde ve dnda elde ettikleri gelirlerin tamam zerinden vergilendirilirler: a) Trkiyede yerlemi olanlar; 1) 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayl Trk Meden Kanununa gre Trkiyede yerleim yeri bulunanlar, 17. YERLEM SAYILMADA KANUNUN MEVCUT HAL 2) Geli ve ayrlma gnleri dhil olmak zere, oniki aylk kesintisiz bir dnemde, bir veya birka seferde toplam yzseksen gn veya daha fazla Trkiyede kalanlar (Tam mkellefiyet, yzseksen gnn dolduu takvim yl itibaryla doar. Yzseksen gnn hesabnda geici ayrlmalar Trkiyede kalma sresini kesmez.). (Mevcut Hali: Bir takvim yl iinde Trkiye'de devaml olarak alt aydan fazla oturanlar (Geici ayrlmalar Trkiye'de oturma sresini kesmez.) 18. TAM MKELLEFYET N YERLEME TANIMI DETRLMEKETDR b) Resmi daire ve messeselere veya merkezi Trkiyede bulunan her trl kurum, kurulu, teekkl ve teebbslere bal olup bunlarn ileri dolaysyla yabanc lkelerde oturan Trk vatandalar (Bu kiilerden, bulunduklar lkelerde elde ettikleri gelirleri dolaysyla gelir vergisine veya benzeri bir vergiye tabi tutulmu bulunanlar, bu gelirleri zerinden ayrca vergilendirilmezler.). 19. KANUNEN YERLEM SAYILMAYANLAR (2) Aada yazl yabanclar Trkiyede yzseksen gnden fazla kalsalar dahi yerlemi saylmazlar: a) Belli ve geici grev veya i iin Trkiyeye gelen bilim adamlar (herhangi bir st sre snr yoktur), Trkiyede kalma sresi tam yl amam olan; i adamlar, uzmanlar, memurlar, basn ve yayn muhabirleri ve durumlar bunlara benzeyen dier kimseler. b) Eitim, tedavi, istirahat veya seyahat maksadyla gelenler. c) Tutukluluk, hkmllk veya hastalk gibi elde olmayan nedenlerle Trkiyede alkonulmu veya kalm olanlar. 20. MEVCUT HAL Aada yazl yabanclar memlekette alt aydan fazla kalsalar dahi, Trkiye'de yerlemi saylmazlar: 1. Belli ve geici grev veya i iin Trkiye'ye gelen i, ilim ve fen adamlar, uzmanlar, memurlar, basn ve yayn muhabirleri ve durumlar bunlara benzeyen dier kimselerle tahsil veya tedavi veya istirahat veya seyahat maksadyla gelenler; 2.Tutukluk, hkmllk veya hastalk gibi elde olmyan sebeplerle Trkiye'de alkonulmu veya kalm olanlar. 21. ESNAF MUAFLII Kanunun 17 nci maddenin birinci fkrasnn (a)(iin banda bulunma), (b) (kira-emlak deeri)ve (c)(gerek usulde vergiye tabi olmama) bentlerinde yazl artlar haiz olanlardan kendi rettikleri rnleri satanlara mnhasr olmak zere, El dokuma ileri, bakr ilemecilii, ini ve mlek yapm, sedef kakma ve ahap oyma ileri, kaklk, bastonculuk, semercilik, yazmaclk, yorganclk, keecilik, lle ve oltu ta iilii, arklk, yemenicilik, oyaclk ve bunlar gibi geleneksel, kltrel, sanatsal deeri olan ve kaybolmaya yz tutan meslek kollarnda faaliyette bulunanlar. 22. VERGDEN MUAF VARLIK KRALAMA RKETLER 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayl Kamu Finansman ve Bor Ynetiminin Dzenlenmesi Hakknda Kanunun 7/A maddesine gre kurulan ve tamam Hazine Mstearlna ait olan varlk kiralama irketleri gelir vergisinden muaf tutulmulardr. 23. TCAR KAZANCIN KAPSAMINA LKN YEN DZENLEMELER (2) Bu Kanunun uygulanmasnda; a) Maden, ta ve kire ocaklar, kum ve akl retim yerleri ile tula ve kiremit harmanlarnn iletilmesinden, b) zel okullar ile hastane, laboratuvar, bakmevi ve benzeri yerlerin iletilmesinden, c) Di protezciliinden, ) Menkul kymet veya dier sermaye piyasas aralarnn alm satm dhil, ticari bir organizasyon erevesinde borsalarda dorudan kendi nam ve hesabna veya borsa komisyoncusu, borsa ajan ve benzerleri araclyla kendi hesabna alm satm yapanlarca bu ilerden, 24. TCAR FAALYETLER d) Satn alnan veya trampa suretiyle iktisap olunan arazinin iktisap tarihinden itibaren be yl iinde parsellenerek bu mddet iinde veya daha sonraki yllarda ksmen veya tamamen satlmasndan, e) Ticari bir organizasyon erevesinde tanmaz alm satm ve inas ileriyle uraanlarn bu faaliyetlerinden, elde edilen kazanlar ticari kazan saylr. 25. TASARIDA BUGNE DEK THATLA BELRLENEN TCAR ORGANZASYONUN TANIMI YAPILMAKTADIR Bir faaliyetin ticari muhasebe tutmay gerektirecek hacim ve nemde olmas ya da faaliyetin zelliine gre iin; sermaye veya yer tahsisi, personel istihdam, reklam ve tantm gibi pazarlamaya ynelik ilemlere giriilmesi, d kaynak temini, ie mahsus makine ve ara tedariki gibi suretlerle yrtlmesi hallerinde ticari organizasyon olumu saylr. 26. GAYRMENKUL SERMAYE RADINA LKN DEKLK GMSnda ein anne ve babasnn kullanmna bedelsiz olarak tahsis edilen konutlar iin emsal kira bedeli esasnn uygulanmasna son verilmektedir. Konut kira gelirleri iin uygulanan istisna aynen devam etmektedir. Kira gelirlerinde gtr gider uygulamas snrlandrlmaktadr. 27. GMS GTR GDER ESASI Mal ve haklarn kiraya verilmesinden elde edilen kazancn tespitinde hslattan gerek giderlerin indirilmesi esas yntem olarak belirlenmekte, -Elde ettikleri gayrimenkul sermaye irad sadece tanmazlarn konut olarak kiraya verilmesinden oluan ve buna ilikin hslatlar tasarnn vergi tarifesinin yer ald 77. maddenin birinci fkrasndaki tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar (26.000- TL) amayan mkelleflerin, diledikleri takdirde gerek giderlere karlk olmak zere hslattan istisna tutarn dtkten sonra kalan ksmn %25'ini, 28. GMS GTR GDER ESASI kinci gelir dilimindeki tutar ap, nc gelir dilimindeki cret dndaki gelirler iin geerli olan tutar (60.000-TL) amayan mkelleflerin ise ayn ekilde bulunan tutarn %15'ini gtr gider olarak indirebileceklerdir. 29. GMS GTR GDER ESASI Buna gre, tanmazlarn iyeri olarak kiraya verilmesinde kira tutarna baklmakszn, konut olarak kiraya verilmesinde ise belli bir hslat tutar zerinde gelir elde edilmesi durumunda gtr gider uygulamasna son verilmektedir. Haklarn kiralanmasndan elde edilen gelirin vergilemesinde de yine gtr gider usul kabul edilmemektedir. 30. NTFA VE RTFAK HAKLARINDAN DOAN GELRLER AIKA GMS OLARAK TANIMLANMITIR Tanmazlar zerinde, baka bir tanmaz veya nc kiiler lehine sreli veya sresiz irtifak hakk tesis edilmesinden elde edilen gelirler gayrimenkul sermaye irad olarak tanmlanmaktadr. 31. YILLARA YAYGIN NAAT LER Yllara yaygn inaat ve onarm ilerinde, avanslar dahil hak edi bedellerinin deerlendirilmesinden doan gelirlerin elde edildii yl vergilendirilmesi ngrlmektedir. Bugne kadar yarg tarafndan verilen aksi yndeki kararlarn nne geilmi olacaktr. Dolaysyla, yllara yaygn inaat ilerine ilikin hakedilerin deerlendirilmesi dolaysyla repo, mevduat faizi, kar pay, deer art kazanc vs eklinde doan tm gelirler o yl vergilendirilecektir. 32. ZEL NAAT LER Tasarda zel inaat ileri tanmlanmakta, bata zel inaat ilerinde kazancn elde edildii dnem, kazancn tespiti ve kat karl inaat ilerinde vergileme durumu ayrntl olarak dzenlenmektedir. 33. ZEL NAAT LER 1)Taahht nitelii bulunsun ya da bulunmasn bakasnn arsas zerinde tanmaz ina etme faaliyeti ticari kazan hkmlerine tabidir. (2) ktisap ekli ve tarihi ne olursa olsun, kendi arsas zerine inaat yapan veya kat karl inaat ileri dhil yaptranlarn bu inaat faaliyetlerinden doan kazanlar, inaat faaliyetinin arsa sahibinin ticari iletmesi bnyesinde gerekletirilmesi halinde ticari kazan hkmlerine tabidir. 34. ZEL NAAT LER (3) Kat karl inaat ileri dhil bakasna yaptrlan inaatlarda, haslatn mteahhit ile paylalmasnn kararlatrlm olmas, faaliyetin arsa sahibi ynnden de ticari faaliyet olduunu gsterir. (4) kinci ve nc fkra kapsamnda yaplmam olmas kaydyla arsa sahibi tarafndan ina edilen veya ettirilen tanmazlarn ya da kat karl inaat szlemesi erevesinde ina edilip arsa sahibine braklan tanmazlarn brt kapal alanlar toplamnn; 35. ZEL NAAT LER a) (1.000) Bin metrekareyi amas halinde ilk sat tarihinden itibaren ticari faaliyete balanld kabul edilir. (500) Beyz metrekare ile (1.000)bin metrekare (bin metrekare dhil) arasnda olmas halinde ise, ina edilen tanmazlarn satnn arsa sahibine veya mteahhide ait ticari bir ilk sat tarihinden itibaren organizasyon erevesinde gerekletirilmesi halinde ticari faaliyete balanld kabul edilir. Bu kapsamda tanmaz ina ettiren arsa sahipleri, istedikleri takdirde inaat faaliyetine balanld tarihten itibaren mkellefiyet tesis ettirebilirler. 36. ZEL NAAT LER b) Beyz metrekareyi (beyz metrekare dhil) amamas halinde ise inaat faaliyeti nedeniyle arsa sahibi ynnden ticari kazan hkmleri uygulanmaz. (5) Arsa sahibi ynnden, drdnc fkrann (a) bendi kapsamna giren inaat ilerinde; a) naatn bitim tarihini takip eden takvim yl bandan itibaren takvim yl iinde tanmaz sat yaplmamas halinde, bu srenin sonunda anlan tanmazlar inaatn bitim tarihindeki maliyet bedeli zerinden iktisap edilmi saylr. 37. ZEL NAAT LER b) Yaplan son sat ileminden balayarak yl iinde herhangi bir tanmaz sat yaplmamas durumunda, ticari faaliyetin sona erdii kabul edilerek sata konu edilmeyen tanmazlar iletmeden ekilmi saylr. Bu hkm ticari faaliyetine bu sre ierisinde son verenler hakknda da uygulanr. letmeden ekilen tanmazlar, inaatn bitim tarihindeki maliyet bedeli zerinden bu tarihte iktisap edilmi saylr. 38. ZEL NAAT LER (6) Drdnc fkrann (a) bendi kapsamndaki inaatlarda, arsa sahipleri inaata balama tarihinden itibaren bu inaatla ilgili her trl belgeleri almak ve inaatn bitim tarihini takip eden takvim yl bandan itibaren be yl sreyle muhafaza etmek ve istenildiinde ibraz etmek zorundadrlar. 39. ZEL NAAT LER (7) Drdnc fkrada yer alan metrekare byklnn hesabnda, ayn takvim yl iinde inasna balanan, srdrlen veya tamamlanan birden fazla inaat ii bulunmaktaysa, bu ilerin tamam topluca dikkate alnr. Mezkr metrekare byklklerini ayr ayr veya birlikte, bykehir belediyeleri, il veya ile snrlar itibaryla ya da bamsz blm ve mstakil yapnn niteliine veya kullanm amacna gre yarsndan az ve iki katndan fazla olmamak zere yeniden belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. 40. ZEL NAAT LERNDE KAZAN TESPT (1) zel inaat ilerinde, ina edilen veya ettirilen her bir bamsz blm ya da mstakil yapnn alcya teslim edildii yl bunlara ilikin kr veya zarar tespit edilir. naat tamamlanan bamsz blm veya mstakil yapya ait tapunun devir ve tescil ilemi yaplmam olsa dahi bamsz blmlerin ya da mstakil yapnn fiilen alcnn tasarrufuna braklmas teslim saylr. 41. ZEL NAAT LERNDE KAZAN TESPT (2) Kat karl inaat ilerinde arsa sahibine verilen tanmazlarn mteahhit defter kaytlarnda oluan maliyet bedeli, mteahhit ynnden, iktisap edilen arsa paynn maliyet bedeli saylr. Arsa sahibinin iktisap ettii tanmazlarn maliyet bedeli ise arsa sahibinin uhdesinde kalan arsa paynn emsal bedeli ile mteahhit defter kaytlarnda oluan maliyetlerden arsa sahibine verilen tanmazlara isabet eden tutarn toplamndan oluur. 42. ZEL NAAT LERNDE KAZAN TESPT (3) Kat karl inaat ileri dnda kalan zel inaat ilerinde arsa sahibinin arsasn inaat yapmna tahsis etmesi halinde, arsann maliyet bedeli olarak inaatn balad tarihteki emsal bedeli esas alnr. na edilen tanmazlarn maliyet bedeli de arsann emsal bedeline inaat dolaysyla katlanlan maliyet ve giderlerin eklenmesi suretiyle tespit olunur. 43. ZEL NAAT LERNDE KAZAN TESPT (4) Birden fazla bamsz blm ya da mstakil yap ieren zel inaatlarda, hangi blm veya yapya isabet ettii kesin olarak tespit edilemeyen giderler, her bir blm veya yapnn brt alannn, inaatn toplam brt alanna oran dhilinde datlr. (5) 14 nc madde kapsamna giren ve ticari faaliyet saylan birden fazla iin bulunmas veya bu ilerin dier ilerle birlikte yaplmas halinde, her bir inaat iinin haslat ve giderlerinin ayr bir defterde izlenmesi veya ayn defterde ayr ayr izlenebilmesine imkan verecek ekilde gsterilmesi zorunludur. 44. ZEL NAAT LERNDE KAZAN TESPT (6) naat faaliyetine tahsis edilen arsann ticari bir iletmeye dhil olmas halinde, yukardaki fkralarn uygulanmasnda arsann emsal bedeli yerine maliyet bedeli esas alnr. (7) 14 nc maddenin drdnc fkrasnn (a) bendi kapsamndaki inaatlarda, arsa sahipleri inaata balama tarihinden itibaren sz konusu inaatla ilgili belgelerdeki katma deer vergisi dhil tutarlar mkellefiyetlerinin tesisi halinde, mkellefiyetin tesis edildii yln maliyet veya giderlerine intikal ettirirler. (8) zel inaat ileri veya bu ilerin dier ilerle birlikte yaplmas halinde ortak genel giderler ve amortismanlarn datm 13 nc maddenin yedinci fkras hkmne gre yaplr. 45. BAST USULE TAB OLAMAYACAKLARIN KAPSAMI GENLETLMEKTEDR yerinde kullanlan ve o iyerinde yrtlen faaliyetle mtenasip sayda motorlu tatla faaliyette bulunanlar hari olmak zere, ticari faaliyetini bir takvim yl iinde ayn anda aydan fazla sreyle birden fazla iyerinde veya motorlu tatla yrtenler basit usulden faydalanamamaktadrlar. 46. TCAR KAZANCIN TESPTNDE GDERLER DETRLMEKTEDR Teebbs sahibinin kendisine, eine ve ocuklarna iletmeden denen aylklar, cretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar gider olarak deerlendirilemez. (Mevcut Hali: Teebbs sahibinin kendisine, eine, kk ocuklarna iletmeden denen aylklar, cretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar). Tm ocuklara yaplan demeler artk gider olarak dikkate alnamayabilecektir. 47. Szlemelerde ngrlen cezai artlar ve teebbsn iletilmesinden kaynaklanan kusursuz sorumluluk halleri hari olmak zere teebbs sahibi tarafndan ilenen sulardan doan tazminatlar ve basn veya dier iletiim aralar yoluyla ilenen fiillerden veya radyo ve televizyon yaynlarndan doan maddi ve manevi zararlardan dolay denen tazminatlar. (Mevcut Hali: Her trl para cezalar ve vergi cezalar ile teebbs sahibinin sularndan doan tazminatlar (Akitler ceza art olarak derpi edilen tazminatlar, cezai mahiyette tazminat saylmaz.) 48. Kiralanan veya iletmede kaytl olan yat, kotra, tekne, srat teknesi gibi motorlu deniz tatlar, uak ve helikopter gibi hava tatlarndan iletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan veya faaliyetle ilgili olsa bile iin nem ve hacmiyle mtenasip olmayanlarn giderleri ve amortismanlar. (Mevcut Hali: Kiralama yoluyla edinilen veya iletmede kaytl olan yat, kotra, tekne, srat teknesi gibi motorlu deniz, uak ve helikopter gibi hava tatlarndan iletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanlarn giderleri ile amortismanlar) 49. AB FONLARI Avrupa Birlii organlaryla akdedilen ve usulne gre yrrle konulan anlamalar erevesinde proje karl salanan hibeler, zel bir fon hesabnda tutulur ve gelir olarak dikkate alnmaz. Sz konusu hibelerle gerekletirilecek projelere ilikin olarak bu fondan yaplan harcamalar, gelir vergisi matrahnn tespitinde gider ve maliyet olarak dikkate alnmaz. Proje sonunda herhangi bir ekilde harcanmayan ve iade edilmeyen tutarn kalmas halinde bu tutar gelir kaydedilir. 50. DEER ARTI KAZANCINA YNELK DZENLEMELER kamet amacyla satn alnan ve fiilen ikamet edilen tek konutun elden kartlmasndan doan kazanlar gelir vergisinden istisna tutulmaktadr. Tanmazlar ve pay senetlerinin elden kartlmasndan salanan deer art kazanlarnn vergileme koullar yeniden belirlenmektedir. Dzenlemeye gre, tanmazlar ile pay senetlerinin, elden karlmasndan salanan kazanlarn; 51. VERGLENDRME- VERGLENDRMEME SRELER ki tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 40, - tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 50si, - Drt tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 60, - Be tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 75i, vergiden mstesnadr. 52. HSEE SENED VE YATIRIM FONU SATILARINA LKN DEER ARTI KAZANCI STSNASI Tam mkellef kurumlara ait olup, Borsa stanbul Ade ilem gren ve Bir yldan fazla sreyle elde tutulan pay senetlerinin; ve Portfynn srekli olarak en az % 51i Borsa stanbulda ilem gren pay senetlerinden oluan yatrm fonlarnn Bir yldan fazla sreyle elde tutulan katlma belgelerinin ilgili olduu fona iadesi dndaki yollarla, elden karlmasndan, elde edilen deer art kazanlarnn tamam vergiden istisna tutulmaktadr. 53. HALKA ARZ YOLUYLA HSSE SATI KAZANCI STSNASINDA ZEL DURUM Tam mkellef anonim irketlerde sahip olunan hisselerin halka arz edilmek suretiyle elden karlmasnda; ki tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 60, tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 70i, Drt tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 80i, Be tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 90, vergiden mstesna tutulmaktadr. 54. DEER ARTI KAZANLARI STSNASI Yukarda saylan deer art kazanlarndaki istisnalara ek olarak, bir ylda elde edilen deer art kazancnn (menkul kymetler ve dier sermaye piyasas aralarnn elden kartlmasndan elde edilen kazanlar hari), gelir vergisi tarifesinin birinci gelir diliminde yer alan tutarlk ksm (10.700 TL) gelir vergisinden mstesna tutulmaktadr. 55. CRETLERE LKN DZENLEMELER cretlerde asgari geim indirimi, vergi indirimi ad altnda devam etmektedir. Sistemin esas deimemekte, nc ocuk iin uygulanan indirim oran % 5den % 10a kartlmakta, nc ocuktan sonraki ocuklar iin indirim olana verilmemektedir. irket ynetim kurulu yelerine, ortaklk pay ile orantl olmakszn denen kr paylar cret olarak tanmlanmaktadr. Bir iyerine bal olarak alanlara, yaptklar hizmetler karlnda nc kiiler tarafndan verilen para ve aynlar ile salanan dier menfaatler cret olarak tanmlanmaktadr. 56. CRETN TANIMI cretin denek, cezai art olarak denenler dhil tazminat, kasa tazminat (mali sorumluluk tazminat) tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakk, prim, ikramiye, gider karl, pay senedi verilmesi ya da pay senedi satn alma hakk tannmas veya baka adlar altnda denmi ya da salanm olmas veya bir ortaklk mnasebeti niteliinde olmamak artyla kazancn belli bir yzdesi eklinde tayin edilmi bulunmas onun mahiyetini deitirmez. 57. CRET KAPSAMI Sporculara ve bunlarn teknik direktr ve antrenrlerine transfer creti, prim, tazminat veya sair adlarla yaplan demeler ve salanan para, ayn ve menfaatler. (Mevcut Hali: Sporculara transfer creti veya sair adlarla yaplan demeler ve salanan menfaatler.) Trkiye Jokey Kulbnce organize edilen yarmalara katlan atlarn jokeyleri, jokey yamaklar ve antrenrlerine yaplan demeler cret olarak mteala edilecektir. 58. CRET STSNASI Kat malikleri arasndan seilen apartman ve site yneticilerinin genel ynetim giderlerinden hisselerine den paylarn denmeyen tutar gelir vergisinden istisnadr. Genel olarak maden iletmelerinde ve fabrikalarda alan iilere ve zel kanunlarna gre barndrlmas gereken memurlarla mstahdemlere konut tedariki ve bunlarn aydnlatlmas, stlmas ve suyunun temini suretiyle salanan menfaatler ile mlkiyeti iverene ait konutlarn hizmet erbabna mesken olarak tahsisi suretiyle salanan menfaatler (Tahsis edilen konutun emsal kira bedelinin, 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayl Kamu Konutlar Kanunu kapsamndaki konutlarn aylk metrekare kira bedelinin tahsis edilen konutun metrekaresiyle arpm sonucu bulunan tutar aan ksm iin istisna uygulanmaz.). 59. CRET STSNASI 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayl Dorudan Yabanc Yatrmlar Kanunu uyarnca faaliyet gsteren, ve Ticari faaliyet ile itigal etmeyen irtibat brolarnda alan hizmet erbabna, verenin Trkiye dnda elde ettii kazanlar zerinden, Dviz olarak dedii cretler. 60. CRET STSNASI 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayl Harcrah Kanununa tabi kurumlar tarafndan harcrah veya yolluk olarak yaplan demeler, Harcrah Kanunu kapsam dnda kalan messeseler tarafndan ynetim kurulu bakan ve yeleri, Trk Ticaret Kanununun 366 nc maddesine gre oluturulan komite ve komisyon yeleri ile tasfiye memurlarna ve hizmet erbabna (Harcrah Kanununa tabi olsun olmasn her trl szlemeli personel dhil) verilen gerek yol giderlerinin tamam ile yemek ve yatma giderlerine karlk verilen gndelikler (Bu gndelikler ayn aylk seviyesindeki Devlet memurlarna verilen gndeliklerden fazla ise veya Devlete verilen gndeliklerin en yksek haddini aarsa aradaki fark cret olarak vergiye tabi tutulur.). 61. CRETLERDE VERG NDRM 1) cretin gerek usulde vergilendirilmesinde aada belirtilen indirim uygulanr: a) cretlerde zel indirim; cretin elde edildii takvim yl banda geerli olan asgari cretin yllk tutarnn; mkellefin kendisi iin %50si, almayan ve herhangi bir geliri olmayan ei iin %10u, ocuklarn her biri iin ayr ayr olmak zere ilk iki ocuk iin %7,5i, nc ocuk iin %10udur. Gelirin ksm dneme ait olmas halinde, ay kesirleri tam ay saylmak suretiyle bu sreye isabet eden indirim tutarlar esas alnr. zel indirim, bu fkraya gre belirlenen tutar ile 77 nci maddenin birinci fkrasndaki tarifenin birinci gelir dilimine uygulanan orann arplmasyla bulunan tutarn, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanr. Mahsup edilecek ksmn fazla olmas halinde iade yaplmaz 62. b) ndirim tutarnn tespitinde mkellefin, gelirin elde edildii tarihteki meden hali ve aile durumu esas alnr. ndirim, yukardaki oranlara gre hesaplanan tutarlar amamak kaydyla, cret geliri elde eden aile fertlerinden her biri iin ayr ayr, ocuklar iin ise elerden yalnzca birisinin gelirine uygulanr. Boananlar iin indirim tutarnn hesabnda, nafakasn saladklar ocuk says dikkate alnr. c) zel indirim, bu Kanun veya dier kanunlarda yer alan, tevik amal her trl dier indirim ve istisnadan nce uygulanr. ) Bakanlar Kurulu, indirim konusu yaplacak toplam tutarn asgari cretin yllk tutarn amamas artyla (a) bendinde belirtilen zel indirim oranlarn artrmaya veya kanuni oranna kadar indirmeye yetkilidir. 63. d) zel indirimin uygulama dnemleri ve mahsup ekli ile dier hususlara ilikin usul ve esaslar Maliye Bakanlnca belirlenir. (2) Yz ve daha az sayda ii altran iyerlerinde en fazla iki, yzden fazla ii altran iyerlerinde en fazla drt amatr sporcu iin uygulanmak zere, her yl ulusal yarmalara itirak ettiklerinin belgelenmesi artyla amatr sporcu altranlarn, bu sporculara dedikleri cretlerin asgari cretin iki katn amayan ksmnn, 77 nci maddenin birinci fkrasndaki tarifenin birinci gelir dilimine uygulanan oran ile arplmasyla bulunan tutar, bunlarn creti zerinden hesaplanan vergiden mahsup edilir. Mahsup edilecek ksmn fazla olmas halinde iade yaplmaz. 64. ASGAR GEM NDRM MEVCUT DZENLEME cretin gerek uslde vergilendirilmesinde asgar geim indirimi uygulanr. Asgar geim indirimi; cretin elde edildii takvim yl banda geerli olan ve sanayi kesiminde alan 16 yandan byk iiler iin uygulanan asgar cretin yllk brt tutarnn; mkellefin kendisi iin % 50si, almayan ve herhangi bir geliri olmayan ei iin % 10u, ocuklarn her biri iin ayr ayr olmak zere; ilk iki ocuk iin % 7,5 dier ocuklar iin % 5idir. Gelirin ksm dneme ait olmas halinde, ay kesirleri tam ay saylmak suretiyle bu sreye isabet eden indirim tutarlar esas alnr. 65. Asgar geim indirimi, bu fkraya gre belirlenen tutar ile 103 nc maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan orann arplmasyla bulunan tutarn, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanr. Mahsup edilecek ksmn fazla olmas halinde iade yaplmaz. ndirimin uygulamasnda "ocuk" tabiri, mkellefle birlikte oturan veya mkellef tarafndan baklan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasn kaybetmi torunlardan mkellefle birlikte oturanlar dhil) 18 yan veya tahsilde olup 25 yan doldurmam ocuklar, "e" tabiri ise, aralarnda yasal evlilik ba bulunan kiileri ifade eder. 66. Asgar geim indirimi, bu fkraya gre belirlenen tutar ile 103 nc maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan orann arplmasyla bulunan tutarn, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanr. Mahsup edilecek ksmn fazla olmas halinde iade yaplmaz. ndirimin uygulamasnda "ocuk" tabiri, mkellefle birlikte oturan veya mkellef tarafndan baklan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasn kaybetmi torunlardan mkellefle birlikte oturanlar dhil) 18 yan veya tahsilde olup 25 yan doldurmam ocuklar, "e" tabiri ise, aralarnda yasal evlilik ba bulunan kiileri ifade eder. ndirim tutarnn tespitinde mkellefin, gelirin elde edildii tarihteki meden hali ve aile durumu esas alnr. ndirim, yukardaki oranlara gre hesaplanan tutarlar amamak kaydyla, cret geliri elde eden aile fertlerinden her biri iin ayr ayr, ocuklar iin elerden yalnzca birisinin gelirine uygulanr. Boananlar iin indirim tutarnn hesabnda, nafakasn saladklar ocuk says dikkate alnr. (Ek fkra: 16/6/2009-5904/2 md.) cretlerin vergilendirilmesinde asgari geim indirimi uygulandktan sonra, varsa tevik amal dier indirim ve istisnalar dikkate alnr. Bakanlar Kurulu, indirim konusu yaplacak toplam tutarn asgar cretin yllk brt tutarn amamas artyla ikinci fkrada belirtilen asgar geim indirimi oranlarn artrmaya veya kanun oranna kadar indirmeye yetkilidir. Asgar geim indiriminin uygulam dnemleri ve mahsup ekli ile dier hususlara ilikin usl ve esaslar Maliye Bakanlnca belirlenir. 67. SPORCU CRETLERNE LKN DZENLEMELER Tasarda sporculara ilikin olarak tutarna baklmakszn beyanname verilmemesine ilikin ayrcalk kaldrlmakta, Amatr sporcularn desteklenmesi amacyla, bunlarn cretleri zerindeki gelir vergisi yk azaltlmaktadr. Dzenlemeye gre; - Yz ve daha az sayda ii altran iyerlerinde en fazla iki, - Yzden fazla ii altran iyerlerinde en fazla drt, 68. PAY SENED VERLMES Hizmet erbabna pay senedi verilmesi durumunda cret, bu pay senetlerinin hukuki ve ekonomik olarak tasarruf edilebilir olduu tarihte, pay senedi alm hakk verilmesi durumunda ise bu hakkn fiilen kullanld tarihte elde edilmi saylr. Hakkn kullanld tarihteki pay senedinin piyasa fiyat ile hizmet erbabna maliyeti arasndaki fark, cret olarak vergilendirilir. Hakkn kullanlmadan nce satlmas durumunda ise sat fiyat ile alana maliyeti arasndaki fark, cret saylr. 69. TELF HAKLARINA LKN STSNA Kazan istisnas devam etmekle birlikte, kazan istisnasna snr getirilmitir. Telif kazanc kapsamnda elde edilen hslatn vergi tarifesinin cret gelirleri iin geerli olan drdnc gelir diliminde yer alan tutarn iki katn amas halinde, istisna hkmnn uygulanmayaca, Elde edilen hslatn sz konusu eii amas halinde tamamnn beyan edilecei ve bu hslat nedeniyle yaplan kesintilerin tarifeye gre hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilecei, 70. SERBEST MESLEK KAZAN STSNALARI Kylerde veya nfusu 2.000i amayan yerlerde dn ve benzeri toplantlarda mzik icra edenlerin bu faaliyetlerine ilikin kazanlar gelir vergisinden mstesnadr. Bu maddedeki istisnalarn 61 inci madde uyarnca kesinti suretiyle alnan vergiye mul yoktur. 71. Telif kazanc elde edenlerin, istisnadan faydalanma durumlarna baklmakszn, Vergi Usul Kanununa gre defter tutma, belge dzenleme ve bildirimde bulunma devlerinden muaf tutulacaklar, hkmne yer verilmitir. Telif kazanlarn beyan etmek zorunda olanlarn bu kazanlarnn vergilendirilmesinde, isterlerse gerek giderler yerine, hslatlarnn % 25i kadar gtr gider indirmelerine olanak salanmaktadr. Bu maddedeki istisnalarn 61 inci madde uyarnca kesinti suretiyle alnan vergiye mul yoktur. 72. GAYRMENKUL SERMAYE RADI Motorlu tama, ekme, ykleme ve boaltma aralar, her trl motorlu ara, makine ve tesisat ile bunlarn eklentileri (bunlara ait hat ve plakalar ile iletme haklar dhil)nin, Her trl elektronik ortam veya alan adlarnn, kiralanmas GMS saylmaktadr. Bir tanmaz zerinde baka bir tanmaz veya nc kiiler lehine sreli veya sresiz irtifak veya intifa hakk tesis edilmesi kiralama saylr. 73. GMS GDERLERE LKN DZENLEMER d) Mal ve haklarn kiralanmas iin denen komisyonlar, j)Sahibi bulunduklar konutlar kiraya verenlerin Trkiyede kira ile oturduklar konutun kira bedeli ile renci yurtlar, bakmevi ve huzurevlerine denen oda ve yatak creti (Kira indirimi gayri safi haslattan bu fkrann dier bentlerinde yazl giderler dldkten sonra kalan miktar zerinden yaplr; kirann indirilemeyen ksm 67 nci maddenin birinci fkrasnn (b) bendi uygulamasnda gider fazlal saylmaz.). 74. GTR GDER USUL Elde ettikleri gayrimenkul sermaye irad mnhasran tanmazlarn konut olarak kiraya verilmesinden oluan ve Buna ilikin haslatlar 77 nci maddenin birinci fkrasndaki tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar amayan mkellefler, Diledikleri takdirde gerek giderlere karlk olmak zere haslattan istisna tutarn dtkten sonra kalan ksmn %25ini, kinci gelir dilimindeki tutar ap nc gelir dilimindeki cret dndaki gelirler iin geerli olan tutar amayan mkellefler ise ayn ekilde bulunan tutarn %15ini gtr gider olarak indirebilirler. 75. GTR GDER (MEVCUT DZENLEME) Mkellefler (haklar kiraya verenler hari) diledikleri takdirde yukarda yazl giderlere karlk olmak zere haslatlarndan % 25'ini gtr olarak indirebilirler. Gtr gider usuln kabul edenler iki yl gemedike bu usulden dnemezler. 76. GMS STSNASI Binalarn mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yl iinde elde edilen haslatn 3.200 Trk Liras gelir vergisinden mstesnadr. stisna tutar zerinde kazan elde edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, bu istisnadan yararlanlamaz. Ticari, zirai veya mesleki kazancn yllk beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar ile istisna haddinin zerinde haslat elde edenlerden, beyan gerekip gerekmediine baklmakszn ayr ayr veya birlikte elde ettii cret, menkul sermaye irad, gayrimenkul sermaye irad ile dier kazan ve iratlarnn gayrisafi tutarlar toplam 77 nci maddenin birinci fkrasndaki tarifenin nc gelir diliminde cretler iin geerli olan tutar aanlar bu istisnadan faydalanamazlar. 77. MENKUL SERMAYE RADI Her nevi pay senetleri ile kurucu pay senetleri ve dier intifa senetlerine verilen kr paylar (pay sahiplerine hazrlk dnemi iin faiz olarak veya baka adlarla yaplan her trl demeler ile kurucu pay senetleri ve dier intifa senetlerinin ihraya iade edilmek suretiyle imha edilmesi karl yaplan demeler dhil), Sermaye Piyasas Kanununa gre kurulan yatrm fonlar katlma belgelerine denen kr paylar, konut finansman fonlarn temsilen ihra edilen ipotee dayal menkul kymetlere ve varlk finansman fonlarn temsilen ihra edilen varla dayal menkul kymetlere denen faiz, kr pay veya benzeri gelirler. 78. Her nevi tahvil (ipotek finansman kurulular ve konut finansman kurulular tarafndan ihra edilen ipotee dayal menkul kymetler hari ipotekli sermaye piyasas aralar, varlk teminatl menkul kymetler dhil) ve Hazine bonosu faizleri ile Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankasnca ihra edilen likidite senetleri, Toplu Konut daresi ve zelletirme daresince karlan menkul kymetler ve varlk kiralama irketleri tarafndan ihra edilen kira sertifikalarndan salanan gelirler. 79. i) Menkul kymetler veya dier sermaye piyasas aralarnn dn ilemlerinden salanan gelirler. l) Yukardaki bentlerde saylanlar dnda Sermaye Piyasas Kanunu hkmlerine gre ihra edilen her trl sermaye piyasas aralarndan elde edilen gelirler 80. MS STSNASI Tek primli yllk gelir sigortalarndan yaplan demelerin tamam gelir vergisinden mstesnadr. Tam mkellef kurumlardan elde edilen, 41 inci maddenin ikinci fkrasnn (a)(KAR PAYLARI) ve (b) (TRAK KAZANLARI) bentlerinde yazl kr paylarnn yars gelir vergisinden mstesnadr. Bu istisnann kesinti yoluyla alnan vergiye mul yoktur. Portfynn srekli olarak en az %51i Borsa stanbul Anonim irketinde ilem gren pay senetlerinden oluan yatrm fonlarnn bir yldan fazla sreyle elde tutulan katlma belgelerinin ilgili olduu fona iadesinden elde edilen iratlar gelir vergisinden mstesnadr. 81. MS STSNA MEVCUT HAL Tek primli yllk gelir sigortalarndan yaplan demelerin tamam gelir vergisinden mstesnadr. stisna edilen tutar zerinden 94 nc maddenin birinci fkrasnn (15) numaral bendine gre tevkifat yaplmaz. Tam mkellef kurumlardan elde edilen, 75 inci maddenin ikinci fkrasnn (1), (2) ve (3) numaral bentlerinde yazl kr paylarnn yars gelir vergisinden mstesnadr. stisna edilen tutar zerinden 94 nc madde uyarnca tevkifat yaplr ve tevkif edilen verginin tamam, kr paynn yllk beyanname ile beyan edilmesi durumunda yllk beyanname zerinden hesaplanan vergiden mahsup edilir. 82. DEER ARTI KAZANLARI vazsz olarak iktisap edilenler hari olmak zere, 37 nci maddenin birinci fkrasnn (a)(BNA ARAZ), (b)(VOL MAHAL DALYAN), ()(TESCLL HAKLAR), (d)(ARAMA,LETME, MTYAZ HAKLARI), (f)(GEM, GEM PAYLARI) ve () (ELEKTRONK ORTAM, ALAN ADLARI) bentlerinde yazl mal (gerek usulde vergiye tabi iftilerin zirai retimde kullandklar tanmazlar dhil) ve haklar ile (g) bendinde belirtilen motorlu ykleme ve boaltma aralar ile motorlu tatlarn hat, plaka veya iletme haklarnn elden karlmasndan doan kazanlar (Kooperatiflerin ortaklarna bu sfatlar dolaysyla tahsis ettikleri tanmazlar tahsis tarihinde ortak tarafndan satn alnm saylr.). 83. MEVCUT HAL vazsz olarak iktisap edilenler ile tam mkellef kurumlara ait olan ve iki yldan fazla sreyle elde tutulan hisse senetleri hari, menkul kymetlerin veya dier sermaye piyasas aralarnn elden karlmasndan salanan kazanlar. ktisap ekli ne olursa olsun (ivazsz olarak iktisap edilenler hari) 70 inci maddenin birinci fkrasnn (1), (2), (4) ve (7) numaral bentlerinde yazl mal (gerek usulde vergiye tbi iftilerin zira istihsalde kullandklar gayrimenkuller dahil) ve haklarn, iktisap tarihinden balayarak be yl iinde elden karlmasndan doan kazanlar (Kooperatiflerin ortaklarna bu sfatlar dolaysyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafndan satn alnm saylr.). 84. ZEL NAAT ARSA-ARSA PAYLARI Ticari bir iletmenin envanterinde kaytl bulunmamas kaydyla, kat karl inaat ileri dhil sahip olunan arsa zerine inaat yapan veya yaptranlarn bu ilere tahsis ettikleri arsa veya arsa paylar da, inaat faaliyetinin ticari mahiyette olup olmadna baklmakszn, elden karlm saylr. 85. DEER ARTIINA LKN SAF KAZAN TESPT Ayn menkul kymet veya dier sermaye piyasas aracndan deiik tarihlerde almlar yapldktan sonra bunlarn bir ksmnn elden karlmas halinde ilk giren ilk kar yntemi kullanlmak suretiyle al bedeli belirlenir. Bir menkul kymet ve dier sermaye piyasas aracnn almndan nce elden karlmas halinde, elden karlma tarihinden sonra yaplan ilk alm ilemi esas alnarak kazan tespit edilir. Ayn gn ierisindeki ilemlerde arlkl ortalama maliyet yntemi kullanlabilir. 86. ZEL NAAT LER DEER ARTI KAZANCI 45 inci maddenin nc fkras kapsamna giren hallerde; a) Kat karl inaat ileri dolaysyla arsa sahibinin uhdesinde kalan arsa paynn tahsis tarihindeki emsal bedeli, inaat iine tahsis edilen arsa paynn elden karma bedeli olarak kabul edilir, b) Mteahhit tarafndan arsa sahibine teslim edilen tanmazlarn maliyet bedeli zerinden arsa sahibine fatura edilen tutar ise mteahhide devredilen arsa paynn elden karma bedeli olarak kabul edilir, 87. Kat karl inaat sz konusu olmakszn arsa sahibi tarafndan yaplan veya yaptrlan dier inaat ilerinde, inaata tahsis edilen arsann tahsis tarihindeki emsal bedeli, bu arsann elden karma bedeli saylr. Yukardaki fkraya gre elden karlan arsa veya arsa paylarndan doduu kabul edilen elden karma kazanlar, ina edilen tanmazlarn satld tarihler itibaryla ve satlan tanmaza isabet eden arsa payyla snrl olarak gereklemi saylr. Bu satlar nedeniyle yaplan tahsilatlarn, ncelikle satlan tanmaza isabet eden arsa veya arsa paynn elden karma bedeline ilikin olduu kabul edilir. 88. Kat karl inaat ileri de dhil olmak zere, sahip olduu arsa zerine inaat yapan veya yaptranlarn inaat veya sat faaliyetlerinin 14 nc maddeye gre ticari faaliyet olarak kabul edilmedii hallerde (ayn maddenin beinci fkras hkm hari), bu kapsamda edinilen tanmazlar arsa sahibi ynnden inaatn bitim tarihi itibaryla ilk defa iktisap edilmi saylr. naatn bitim tarihi yap kullanma izin belgesinin alnd tarihtir. Ancak tanmazn veya tanmazlarn yap kullanma izin belgesi alnmadan nce fiilen kullanlmas halinde, bunlarn kullanma balanma tarihine itibar edilir. 89. nc fkraya gre arsa sahibi tarafndan ilk defa iktisap edildii kabul edilen tanmazlarn maliyet bedeli, kat karl inaat sz konusu olmakszn ina edilen ya da ettirilen tanmazlarda, inaata tahsis edilen arsann emsal bedeli ile arsa sahibinin fiili inaat maliyetlerinin toplamndan ibarettir. Kat karl inaat ileri kapsamnda iktisap edilen tanmazlarda ise maliyet bedeli, arsa sahibinin uhdesinde kalan arsa paynn emsal bedeli ile mteahhit tarafndan 15 inci maddenin ikinci fkrasna gre hesaplanan tutardan oluur. 90. Bu madde kapsamnda doan deer art kazancnda zamanam, ina edilen tanmazlarn satld tarihler itibaryla ve satlan tanmaza isabet eden arsa payyla snrl olmak zere tanmazn satld tarihten sonraki takvim ylnn bandan balar. 91. DEER ARTI KAZANCI STSNALAR kamet amacyla satn alnan ve fiilen ikamet edilen tek konutun elden karlmasndan doan kazanlar, (Bu istisnaya arsa paynn devri sonucu tek konut alan arsa sahiplerinin, arsa paynn devri sonucu doan deer art kazanlar da dhil olup bu bendin uygulanmasnda mkellef ile e ve ocuklar birlikte dikkate alnr.). 92. 37 nci maddenin birinci fkrasnn (a), (b) () ve (f) bentlerinde yazl olan mal (motorlu ykleme ve boaltma aralar ile gerek usulde vergiye tabi iftilerin zirai retimde kullandklar tanmazlar dhil) ve haklar ile tam mkellef kurumlara ait olan pay senetlerinin, ortaklk haklarnn veya hisselerinin elden karlmasnda (Bu bendin uygulanmasnda, kooperatiflerin ortaklarna tahsis ettikleri tanmazlar tahsis tarihinde; finansal kiralama yoluyla iktisap edilmi tanmazlar ise finansal kiralama szlemesinin imzaland tarihte iktisap edilmi saylr. Arsaya karlk iktisap edilen bina veya bamsz blmlerde ise iktisap tarihi olarak, 14 nc maddenin beinci fkras hkm hari, 15 inci maddenin birinci fkrasnda belirtilen tarihe itibar edilir.); 93. 1) ki tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %40, 2) tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %50si, 3) Drt tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %60, 4) Be tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %75i. 94. Tam mkellef kurumlara ait olup, Borsa stanbul Anonim irketinde ilem gren ve bir yldan fazla sreyle elde tutulan pay senetlerinin, portfynn srekli olarak en az %51i Borsa stanbul Anonim irketinde ilem gren pay senetlerinden oluan yatrm fonlarnn bir yldan fazla sreyle elde tutulan katlma belgelerinin ilgili olduu fona iadesi dndaki yollarla elden karlmasndan elde edilen gelirler. 95. Tam mkellef anonim irketlerde sahip olunan pay senetlerinin halka arz edilmek suretiyle elden karlmasnda; 1) ki tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %60, 2) tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %70i, 3) Drt tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %80i, 4) Be tam yldan fazla sreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin %90. 96. Bu fkrada yer alan istisnalara ilave olarak bir takvim ylnda elde edilen kazancn, menkul kymetler ve dier sermaye piyasas aralarnn elden karlmasndan elde edilen kazanlar hari, 77 nci maddenin birinci fkrasndaki tarifenin birinci gelir diliminde yer alan tutar. 97. ARZ KAZANLAR Kiracya ait tesisat ve mallarn tahliye ve devri srasnda kiralayan veya yeni kiracya devrinden doan kazanlar dhil olmak zere tanmazlarn tahliyesi veya kullandrma hakknn devredilmesi karlnda erefiye, tazminat, petemallk, komisyon ve sair adlar altnda salanan gelirler, (Mevcut Hali: Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiraclk hakknn devri karlnda alnan tazminatlar ile petemallklar (kiracya ait tesisat ve mallarn tahliye ve devri srasnda kiralayan veya yeni kiracya devrinde doan kazanlar dahil). 98. EMSAL KRA BEDEL Aada yazl hallerde emsal kira bedeli esas uygulanmaz: a) Bo kalan tanmazlarn muhafazalar maksadyla bedelsiz olarak bakalarnn ikametine braklmas. b) Binalarn, mal sahiplerinin stsoyu, altsoyu veya kardeleri ile birinci derece kayn hsmlarnn ikametine tahsis edilmesi (Saylanlarn her birinin ikametine birden fazla konut tahsis edilmi ise bu konutlarn yalnz birisi hakknda emsal kira bedeli hesaplanmaz. Kardeler evli ise elerden sadece biri iin emsal kira bedeli hesaplanmaz.). c) Mal sahibi ile birlikte akrabalarn da ayn evde veya dairede ikamet etmesi. ) Kamu kurum ve kurulularnca yaplan kiralamalarda. 99. EMSAL KRA BEDEL MEVCUT HAL Aada yazl hallerde emsal kira bedeli esas uygulanmaz: 1. Bo kalan gayrimenkullerin muhafazalar maksadiyle bedelsiz olarak bakalarnn ikametine braklmas; 2. Binalarn mal sahiplerinin usul, fru veya kardelerinin ikametine tahsis edilmesi (Usul, fru veya kardelerden herbirinin ikametine birden fazla konut tahsis edilmi ise bu konutlarn yalnz birisi hakknda emsal kira bedeli hesaplanmaz. Kardeler evli ise elerden sadece biri iin emsal kira bedeli hesaplanmaz.); 3. Mal sahibi ile birlikte akrabalarn da ayn evde veya dairede ikamet etmesi; 4. Genel bteye dahil daireler ve katma bteli idareler, il zel idareleri ve belediyeler ile dier kamu kurum ve kurulularnca yaplan kiralamalarda. 100. GEN GRMCLERE VERG TEV Gen giriimciler iin vergi indirimi getirilmektedir. Dzenlemeye gre, ilk defa gelir vergisine tabi olan ve mkellefiyet balang tarihi itibaryla 29 (yirmidokuz) yan doldurmam gerek kiilerin, 3 () vergilendirme dneminde elde edecekleri kazanlarnn asgari cretin yllk tutarna isabet eden ksmnn, vergi tarifesinin ilk gelir dilimine uygulanan oran ile arplmasyla bulunan tutar, bunlarn kazanlar zerinden hesaplanan vergiden mahsup edilecektir. 101. VERG NDRM ARTLARI Kendi iinde bilfiil allmas veya bulunulmas. Faaliyete devam eden bir iletmenin e ve nc dereceye kadar kan ve kayn hsmlarndan devralnmam olmas. Faaliyetin adi ortaklklar ve ahs irketleri vastasyla yrtlmesi halinde tm ortaklarn bu maddedeki artlar tamas. e balamann kanuni sresi iinde bildirilmi olmas. Sahte veya muhteviyat itibaryla yanltc belge dzenlenmemesi. 102. KORUMALI YER NDRM Tasaryla, korumal iyeri indirimi getirilmektedir. Yllk beyannamede bildirilecek gelir veya kazantan, Engelliler Hakknda Kanuna gre kurulan korumal iyerlerinde istihdam edilen engelli alanlar iin dier kii ve kurumlarca karlanan tutar dhil yaplan cret demelerinin yllk brt tutarnn % 100' orannda korumal iyeri indirimi salanmaktadr. ndirim, her bir engelli alan iin azami be yl sreyle uygulanacak ve yllk olarak indirilecek tutar, her bir engelli alan iin asgari cretin yllk brt tutarnn % 150'sini aamayacaktr 103. KRE-ANAOKULU YAPIM GDERLERNE NDRM MKANI Mnhasran kre ve anaokulu faaliyetinde bulunacak olan veya mevcut iletme ierisinde alanlarn ocuklarna bakm amacyla kurulan kre ve anaokuluna ilikin kurulu ve yapm giderlerinin % 100' orannda indirim olana getirilmektedir. 104. FNANSMAN GDER KISITLAMASI Mevcut dzenlemede olduu gibi, kullanlan yabanc kaynaklar z kaynaklarn aan iletmelerde, aan ksma mnhasr olmak zere, iletmede kullanlan yabanc kaynaklara ilikin faiz, komisyon, vade fark, kr pay, kur fark ve benzeri adlar altnda yaplan gider ve maliyet unsurlar toplamnn % 10'unu amamak zere Bakanlar Kurulunca kararlatrlan ksm gider kabul edilmeyecektir. Kredi kurulular, finansal kurulular, finansal kiralama, faktoring ve finansman irketleri tasarda da bu uygulamann kapsam dnda tutulmaktadr. 105. GEC 67. MADDE STOPAJ Mevcut Gelir Vergisi Kanununun geici 67. maddesinde yer alan, menkul kymet ve dier sermaye piyasas aralarnn vergilendirilmesine ilikin dzenleme kalc hale getirilerek aynen korunmaktadr 106. TAINMAZ VE TRAK HSSES SATI KAZNACI STSNASI Mevcut halde sadece kurumlarn en az iki tam yl sre ile sahip olduklar tanmaz ve itirak hisselerinin satndan elde edilen kazanlarn % 75ini vergiden istisna tutan dzenleme deitirilmektedir. Kazancn istisna tutulacak ksm elde tutma sresine bal olarak kademelendirilmektedir. Ayrca, istisnann ticari kazancn bilano esasna gre tespit eden gerek kiiler iin de uygulanmas ngrlmektedir. 107. TAINMAZ VE TRAK HSSES SATI KAZNACI STSNASI Ticari kazancn bilano esasna gre tespit eden gerek kiiler ile kurumlarn aktiflerindeki tanmazlar, itirak hisseleri, kurucu senetleri, intifa senetleri ve rhan haklarnn, ki tam yldan sonra satndan doan kazanlarn % 40, tam yldan sonra satndan doan kazanlarn % 50si, Drt tam yldan sonra satndan doan kazanlarn % 60, Be tam yldan sonra satndan doan kazanlarn % 75i, gelir vergisinden mstesna olacaktr. 108. TAINMAZ VE TRAK HSSES SATI KAZNACI STSNASI Tasarnn geici maddesiyle, kurumlarn aktiflerine kaytl iktisadi kymetlerden Kanunun yaym tarihi itibariyle iki yl sreyle elde bulundurulmu olanlarn, Kanunun yaym tarihinden sonra elden karlmasnda, yukarda yer alan oranlarn yerine % 75 orannn uygulanmas ngrlmtr. Yani, 5 yl beklenmesi gerekmemektedir. eitli ekillerde iktisap edilen hisse senetlerinin elde etme tarihi zel olarak dzenlenmektedir: 109. HSSE SENETLER KTSAP TARH Bedelsiz olarak veya rhan hakk kullanlmak suretiyle itibar deeriyle elde edilen hisse senetlerinin elde edilme tarihi olarak, sahip olunan eski hisse senetlerinin elde edilme tarihinin, Devir veya blnme suretiyle devralnan tanmazlar, itirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rhan haklarnn satnda srelerin hesabnda, devir olunan veya blnen kurumda geen srelerin,dikkate alnmas ngrlmektedir. 110. YURTDII UBE, TRAK VE TRAK SATI KAZANCI STSNASI Kurumlarn, yurt d itirak kazanlar, yurt d ube kazanlar ve yurt d itirak hisselerinin elden kartlmasndan doan kazanlar, mevcut Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan koullar erevesinde gelir vergisinden mstesna tutulmaktadr. 111. YABANCI FON KAZANLARININ VERGLENDRLMES Yabanc fon kazanlarnn vergilendirilmesiyle ilgili olarak mevcut Kurumlar Vergisi Kanununun 5/A maddesinde yer alan hkm, tasarda aynen yer almaktadr. Dzenlemeyle, yabanc fonlarn, SPK tarafndan verilen portfy yneticilii yetki belgesine sahip tam mkellef irketler araclyla, her trl menkul kymet ve sermaye piyasas arac, vadeli ilem ve opsiyon szlemesi, kredi ve benzeri finansal varlklar ve kymetli maden borsalarnda yaplan emtia ilemlerinden elde ettikleri kazanlar nedeniyle, maddede belirtilen artlarn birlikte gerekletirmesi halinde, portfy yneticilii yapanlarn; 112. YABANCI FON KAZANLARININ VERGLENDRLMES Sz konusu fonlar iin daimi temsilci, bunlarn iyerleri de bu fonlarn iyeri veya i merkezi olarak saylmayaca hkme balanmaktadr. Bu kazanlar iin beyanname verilmeyecek, dier kazanlar nedeniyle beyanname verilmesi halinde bu kazanlar beyannameye dahil edilmeyecektir. 113. ZRA KAZAN Gerek usulde vergilendirilen ve iletme bykl llerini en az % 50 orannda aan ifti ve ifti saylanlarn yannda alan iilerin asgari crete tekabl eden cretleri iin vergi indirimi getirilmektedir. Dzenlemeye gre, bu tutar zerinden hesaplanan gelir vergisi, verilecek muhtasar beyanname zerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilecektir. Tarmda kullanlan iktisadi kymetlerin daha ksa srede itfa edilebilmesi iin, bu kymetler iin amortisman orannn iki kat esas alnarak hesaplanan amortismanlar gider yazlabilecektir. 114. FT SAYILANLAR ifti saylanlar: 26 nc maddede yer alan iletme bykl llerini en az %50 orannda aan, Ana szlemelerinde mnhasran zirai faaliyetle itigal edeceine dair ak hkm bulunan ve, Mnhasran zirai faaliyetle itigal eden ticaret irketleri ifti saylr. ifti saylan kollektif irketlerin ortaklar ile komandit irketlerin komandite ortaklarnn irket krndan aldklar paylar zirai kazan hkmndedir. 115. MEVCUT HAL Kollektif irketlerle adi veya eshaml komandit irketler zirai faaliyetle itigal etseler dahi ifti saylmazlar. Zirai faaliyetle itigal eden kollektif irketlerin ortaklar ile komandit irketlerin komandite ortaklarnn irket karndan aldklar paylar ahsi ticari kazan hkmndedir. 116. ZRA FAALYETN KAPSAMI Am yaptrmak maksadyla erkek damzlk hayvan beslenmesi, hayvan fets ve damzlk retimi, bitkisel retimde kullanlan sertifikal tohum, yumru ve fide yetitiricileri ile tohumluk sertifikasyon kurulularnn faaliyetleri de zirai faaliyet saylr. ifti ve ifti saylanlarn zirai faaliyette kulland makine, alet veya bierdver, traktr, kamyon ve bu mahiyetteki aralarnn baka iftilerin zirai faaliyetlerinde kullandrlmas zirai faaliyet saylr. (Mevcut Hali: Am yaptrmak maksadiyla erkek damzlk beslenmesi, iftiye ait her trl ziraat makina ve aletlerinin baka iftilerin zirai istihsal ilerinde altrlmas da zirai faaliyetlerden saylr.) 117. iftilerin ve ifti saylanlarn sahip olduklar veya iletmelerine dhil bierdver, traktr, kamyon ve bu mahiyetteki aralarn baka iftilerin zirai faaliyetlerinde altrlmas karlnda elde edilen gelirler zirai kazan hkmlerine gre vergilendirilir. Ancak, ifti saylanlardan, zirai faaliyetiyle ilgili 26 nc maddede yazl zirai faaliyet gruplarnda yer alan arazi, aa, hayvan gibi iktisadi kymetlerden herhangi biri iletme aktifine kaytl olmayan veya kaytl olmakla birlikte aktife kaytl bierdver, traktr, kamyon ve bu mahiyetteki aralar zirai faaliyetinin nitelii, nem ve hacmiyle mtenasip bulunmayanlarn, bu aralarn baka iftilerin zirai faaliyetlerinde altrmalarndan elde ettikleri haslat ticari kazan hkmlerine gre vergilendirilir. 118. 2 KAT AMORTSMAN AYIRMA MKANI GETRLMTR letme bykl llerini en az %50 orannda aan iftiler ile ifti saylanlar tarafndan uygulanmak zere, binek otomobiller hari, iletmeye dhil bulunan iktisadi kymetler iin amortisman orannn iki kat esas alnarak hesaplanan amortismanlar zirai kazancn tespitinde gider olarak dikkate alnabilir. 119. BEYANIN TOPLANMASI Tam mkellef kurumlarda esas olarak gelirin toplanmas ve beyan esasnda bir deiiklik yaplmamaktadr. Tam mkellef kurumlarn, kazanlarnn tamamnn yllk beyanname ile bildirimi, Kooperatiflerin gelirlerinin mnhasran Trkiye'de kesinti suretiyle vergilendirilmi tanmaz kira gelirlerinden ibaret olmas halinde, bu gelirler iin beyanname verilmemesi, ngrlmektedir. 120. BEYANIN TOPLANMASI Tam mkellef gerek kiilerde gelirin toplanmas ve beyan esaslar yeniden dzenlenmektedir. a) Btn gelir unsurlarndan, bir takvim yl iinde elde edilen gelirler iin ilke olarak yllk beyanname verilmesini ve beyan gereken gelirlerin yllk beyannamede toplanmasn, b) Ticari kazan sahipleri, gerek usulde vergilendirilen zirai kazan sahipleri ve serbest meslek erbabnn, bu faaliyetlerden kazan temin edilmemi olsa da yllk beyanname vermelerini, 121. BEYANIN TOPLANMASI Gayrimenkul sermaye irad, dier kazan ve iratlar, telif kazanlar veya cretlerden, gelir unsurlar itibaryla herhangi birinin, 188.000 liray amas halinde, maddede saylanlar dnda kalan dier gelirlerin tamamnn bu gelirlerle birlikte, yllk beyannamede toplanmasn, 122. Aada belirtilen gelirler iin yllk beyanname verilmemesini, dier gelirler iin beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dhil edilmemesini; Gerek usulde vergilendirilmeyen zirai kazanlar, emekli sandklar, yardm sandklar ile sigorta ve emeklilik irketleri tarafndan denen irat tutarlar, bireysel emeklilik sisteminden denen irat tutarlar ile kazan ve iratlarn istisna hadleri iinde kalan ksm 123. Trkiye'de kesinti suretiyle vergilendirilmi tahvil ve bono faizleri, mevduat faizleri, repo gelirleri ile Tasarnn 62. maddesi kapsamnda kesinti suretiyle vergilendirilmi menkul kymet ve dier sermaye piyasas aralarndan elde edilen gelirler 124. Yukarda (c) blmnde yer alan snr ierisinde olmak kouluyla, aada belirtilen gelirler iin yllk beyanname verilmemesini, dier gelirler iin beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dhil edilmemesini; 188.000 liray amayan tek iverenden elde edilen cretler, Toplam, 94.000 liray amayan birden fazla iverenden alnan cretler (Birden fazla iverenden alnan cretlerde, birden sonraki iverenden alnan cretlerin toplamnn 26.000 liray amas halinde birinci iverenden alnan da dhil cretlerin tamam beyan edilir.), Bir takvim yl iinde elde edilen ve toplam 1.390 liray amayan, stopaja tabi olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar (Dier gelirler nedeniyle beyanname verilmesi gerekli olan durumlarda bu bent hkm uygulanmaz.), 125. GELRN TOPLANMASI ESASLARI Yukarda saylan artlan tayanlar dndaki beyana dhil edilmesi gereken gelirler toplamnn, 26.000 liray amamas artyla, Trkiye'de kesinti suretiyle vergilendirilmi birden fazla iverenden elde edilen cretler, menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar. 126. DAR MKELLEFYETTE BEYAN Dar mkellefiyette gelirin toplanmas ve beyan esaslar konusunda bir deiiklik bulunmamaktadr. Tamam Trkiye'de kesinti suretiyle vergilendirilmi olan; cretler, serbest meslek kazanlar, menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar, dier kazan ve iratlar ile kazan ve iratlarn istisna hadleri iinde kalan ksm iin beyanname verilmesi gerekmemektedir. 127. ETM SALIK HARCAMALARI NDRM ESASLARI Eitim ve salk harcamalarnn beyan edilen gelir veya kazantan indirimi, vergi indirimi haline dntrlerek korunmaktadr. Dzenlemeye gre, mkellefin kendisi, ei ve ocuklarna ilikin olarak yaplan eitim ve salk harcamalarnn vergi tarifesinin ilk gelir dilimine uygulanan oran ile arplmasyla bulunan tutar, hesaplanan vergiden mahsup edilecektir. 128. ETM SALIK HARCAMALARI NDRM ESASLARI ndirim tutar, yllk beyannamede bildirilen gelir ve kazancn indirime esas tutarnn % 15'ini ve asgari cretin yllk tutarn aamayacaktr. Bahsi geen yeni dzenlemeye gre, gelir tutarna bal olarak artan oranl tarifenin salad vergisel avantaj deitirilmektedir. Buna gre btn mkellefler ayn oranda vergi indirimi imkanndan faydalanacaktr. 129. YRRLK MADDES Kanunun 01.01.2014 tarihinden itibaren elde edilen kazan ve gelirlere uygulanmak ve bu tarihten itibaren geerli olmak zere yaym tarihinde yrrle girmesi ngrlmtr.