40
Dr. Vural Yiğit Antik Antik Mısır’ın Mısır’ın Gizemleri Gizemleri 1.08.2015

ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Dr. Vural Yiğit

Antik Antik Mısır’ın Mısır’ın

GizemleriGizemleri1.08.2015

Page 2: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

ANTİK MISIR TANRILARI Antik Mısır'da tapınılan pek çok tanrı ve tanrıça vardı. Bu tanrılar çevresinde oluşan inançlar ve ritüeller tarih

öncesi dönemde ortaya çıkmış ve pek çok dininin özü hâline gelmiştir.

Mısırlılar doğa olaylarının «ma'a» yani ilahî düzene göre devam edebilmesi için bu tanrılara sunularda bulunuyorlardı.

Antik Mısır Devleti’nin MÖ. 3100 yılı civarında kurulmasından sonra bu görevleri uygulama yetkisi, kendini, «tanrıların temsilcisi» ilan eden firavunlar tarafından kontrol edilmeye başlandı.

Page 3: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Tanrılar Resmigeçidi

Page 4: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Ra / Re / Amen-RaRa / Re / Amen-Ra Tüm tanrıların kralıdır. Ayni zamanda Güneş tanrısıdır. Başında güneş taşıyan şahin başlı

insan olarak betimlenir. Yeraltında ve cennette teknesiyle

dolaşır ve zaman zaman diğer tanrılardan yardım ister.

Bazı canavarlarla sürekli savaşır.

Page 5: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

OsirisOsiris Ölülerin, ölümsüz yaşam

ve diriliş Tanrısıdır. Kural koyucu ve

koruyucudur. Ölülerin yargıcıdır. Gökyüzünde, Orion

takımyıldızı ile betimlenirdi. Bereket, kuraklık ve Nil

Nehri taşkınları ile simgelenir.

Kız kardeşi İsis ile evlidir.

Page 6: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

İsis Akbaba başlı elbise ve bir çift

boynuz arasında, güneş diski giyen bir kadın olarak betimlenir.

Firavunları emzirir. Güçlü kuvvetlidir.

Simgesi, Sirius yıldızıdır. Sanat ve şiir Tanrıçasıdır.. Kutsal hayvanı kobra yılanıdır. İsis'in Mısır halkı tarafından

reankarnasyonla Cleopatra'nın içinde yaşadığına inanılmıştı.

Page 7: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

HorusHorus Osirisle, isisin oğludur. Şahin

başlıdır. Timsah üzerinde dururken

betimlenir. İssisten doğan oğlu Set ile sık

sık dalaşır. Cennetin hükümdarı,

yeryüzünün kralı ve kutsal şahin olarak kabul edilir.

Horus'un evrensel olduğu ve ezelden beri var olduğu fikri piramit yazılarında belirtilir.

Page 8: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Horusun GözüHorusun Gözü Horus’un gözü, manevi anlamıyla, vicdanın

gözünden hiçbir şeyin kaçmayacağını, insanın iç âlemindeki her niyetini ve yaşamdaki her davranışını gözden kaçırmayan bu merhametsiz yargıcın keskin bakışını sembolize eder.

Bu göz vicdanın 24 saat kapanmadan açık kalan gözüdür.

Bu yüzden Güneş ve Ay, Horus’un gözleri olarak ifade edilir.

Page 9: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Horus’un GözüHorus’un Gözü Horus’un gözü, biçimsel anlamıyla, Tanrı’nın

«birliğini-(tekliğini») matematiksel olarak gösteren bir semboldür.

Bir bütün, sürekli olarak ikiye bölünmeye devam edilirse, toplam değerde, (sonsuzluk hariç), hiçbir zaman bire, birliğe ulaşılamaz. Yalnızca Mutlak (Tanrı) bir’dir.

Horus’un gözü “glifler” denilen parçalardan oluşur ki, bu altı parça, sırasıyla, 1/2, 1/4, 1/8, 1/16, 1/32, 1/64’ü ifade eder.

Page 10: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Neptitler-Nefertem-Neter Nephthys - Ölülerin özel

koruyucu Tanrıçası. Seth'in eşi ve Isis'in kız kardeşi.

Nefertem - Nilüfer çiçeğinin Memphis Tanrıçası.

Neter'ler - Mısır yazılı belgelerinde, Tufan'dan sonra ülkeyi yönettiği söylenen "yarı Tanrı" varlıklar.

Page 11: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Anubis-Apis Anubis - (Anpu) Ölüleri koruyan

ve yücelten Tanrıça. Çakal başlıdır. Piramit metinlerinde, Anubis

Ra'nın oğlu olarak yer alır. Apis - Verimlilik Tanrısıdır. Boğa

tacıyla betimlenmiştir. Kutsal Apis boğası, Memphis'te

bulunurdu.

Page 12: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Bast-Bes Bast- Kedi başlı olarak betimlenir Aşk, seks ve doğumu tanrıçasıdır. Eski Mısırda kediler kutsal sayılırdı ve

mumyalanırdı. Bes - Müzik, dans ve iyi yemek gibi aile

zevklerinin Tanrısı olarak sayılır. Ayrıca çocukların eğlendiricisi ve

koruyucusudur. Sakallı, vahşi görünümlü komik bir cüce

olarak ve yuvarlak bir yüzle betimlenmiştir.

Page 13: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Nut-Ptah Nut - Gökyüzü Tanrıçası. Osiris ve

Isis'in annesi ve gökyüzü Tanrıçasıdır.

Dünya’nın üzerinde, kemer şeklinde gökyüzü gibi uzanmıştır.

Ptah - Mısır panteonunda en eski ve en büyük «Yaratıcı Tanrı»dır.

Memphis'in mumya yaratma Tanrısıdır.

Mimari, mühendislik ve "yapı bilimi" ile özdeşleştirilir.

İnsan başlı bir Tanrıdır.

Page 14: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Thoth-Hermes Thoth - Bilgeliğin Tanrısı. Yazma, Akıl

ve Ay Tanrısı özelliği ile anılmıştır. İbiş kuşu başıyla betimlenmiştir ve

elinde bir kalem ve her şeyi kaydettiği parşömenler vardır.

Hiyerogliflerin ve simyanın onun insanlığa armağanı olduğu söylenir.

Yunan Tanrısı Hermes ile özdeştirilir. Bir görüşe göre, Tarot kelimesi de

Thoth'un adından türemiştir.

Page 15: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Sekhmet-Satet-Seker-Salket Satet - Nil suyu ve bereket

Tanrıçası. Seker - Işığın Tanrıçası ve

yeraltından başlayan öbür dünyaya giden ölülerin ruhlarının koruyucusudur.

Sekhmet - Yıkım ve savaşın dişi aslan Tanrıçası.

Selket - Akrep Tanrıçadır. Büyüleri vardır. Kötü ruhlu insanlara ölüm verir.

Page 16: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

TANRILAR VE FİRAVUNLAR Firavun Akhenaton, Mısır'ın geleneksel dinini kaldırıp yerine «Aton» olarak bilinen, tek güneş tanrısına

tapınmayı getirdiği için "sapkın firavun" olarak bilinir. Kraliçe Nefertiti de Akhenaton'un karısıydı. Akhenaton’dan sonra gelen Tutankhamon'un (M.Ö. 1333-1323)

mezarı,1922 yılında Howard Carter tarafından bulunmuştur. Tutankamon’un mezarı Krallar Vadisindeydi. Tutankhamun'un mezardan çıkarılanlar, Kahire müzesinde

sergilenmektedir.

Page 17: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

FİRAVUN NALETİFİRAVUN NALETİBüyük Firavun Tutankamon Dünyayı terk ettikten 3500 yıl sonra, 12 Şubat 1924'te İngiliz Lord Carnarvon ve Arkeolog, Dr. Houvard Carter onun kutsal mezarını bilimsel olarak talan ettiler. Rarahatı kaçan Firavun bunu affetmedi. Ekipteki 17 kişi, mezarın açılmasından sonraki bir iki ayın içinde yaşamlarını yitirdiler. Zehirler hakkında geniş bilgileri olan Mısırlılar özel bir zehir mi kullanmışlardı? Ancak, ekibin başı Dr. Howard Carter, uzun yıllar yaşadı...

Page 18: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

ANTİK MISIR DİNLERİ

1934 yılında albay Jhames Churchward’ın Tibetli rahip Risihi’nın yardımıyla günyüzüne çıkarmış olduğu 16.000 yıllık «Naakal» tabletlerinin günümüz dillerine çevrilmesiyle ortaya önemli tarihsel ve dinsel konular çıktı.

Bunlar arasında, batık bir imparatorluk olan «Mu» uygarlığında muhteşem törenlerle kutlanan «Osiris dini» vardı.

Bu dinin, rahip ve yazman Thot tarafından Mısır’a getirildiği belirtilmektedir.

Page 19: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

ÜNLÜ ÖLÜLER KİTABI

Günümüzdeki dinlere önemli mesajlar veren Mısır’daki Osiris kültü; ezoterik şekliyle hala kilitlendiği sandıktan çıkarılamamıştır.

Bu önemli kültün bazı ayrıntıları, firavunlar tarafından tapınak duvarları ve papirüs yapraklarına işlenmişti.

Birleştirilen metinler günümüzde kitaplaştırılmış ve “Ölüler Kitabı” adı verilerek kayıt altına alınmıştır.

Page 20: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

MISIR ÖLÜLER KİTABI

Mısır Ölüler Kitabı, Antik Mısır cenazelerinde okunan metinleri içeren ve asıl adı; «Günden Dışarı Gidenler» anlamına gelir.

Alman bilim adamı Richard Lepsius tarafından 1842'de bu metinler bir araya getirilmiştir.

Kitabın orijinali, «Geç Dönem» Hanedanları döneminde yazılmıştır.

Mısır Ölüler Kitabı, «Işığa Çıkarma» Kitabı olarak da bilinir.

Page 21: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

TILSIM 125 Mısır, «Ölüler Kitabı» antik Mısır’ın, Önemli

gizemlerinden biridir. Ölen bir kişinin, Osiris ve 42 yargıcı tarafından hayatında

yaptıklarıyla ilgili yargılanmasını içermektedir. Papirüs, hem şekillerle hem de ideogramlarla ölümden

sonra insanın karşılaşacağı olayları hiyeroglif yazı ve sembolik betimlemelerle anlatmaktadır.

Tılsım 125’te bahsedilen 42 günah ve bu günahlara ait suçsuzluk açıklamalarının (Örn. Hırsızlık yapmadım, cinayet işlemedim vb.), Musevilikteki On Emir için temel oluşturduğu öne sürülmektedir.

Page 22: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

TILSIM BÖCEĞİTILSIM BÖCEĞİ Kadim Mısır'ın bu kutsal böceği, günümüz

dünyasının bile en geçerli tılsımlarından biridir.

Kadim Mısırlılar onun yaratılış ve erkekliğin gücü, üreme, bilgelik, reankarnasyon, ölümsüzlük ve yenilenmeyle özdeşleştirmişlerdir.

Bok böceği tılsımı, dört bin yıllık bir faal yaşam süresi gösterir.

Bugün bokböceği simgeli yüzük, küpe ve broşlar uğur olarak hala kullanılmaktadır.

Page 23: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

ANİ PAPİRUSU Ani papirusu, 1888 yılında E. A. Wallis Budge tarafından,

Mısır’dan British Museum'a geitirilmiştir. Ölümden sonra insan ruhunun değişik denemelerden ve

yargılardan geçtikten sonra, hayatın ve ölümün tanrısı olan Osiris'in huzuruna çıkar.

Ölünün ruhuna, yanında bulunan tanrı, ruhların rehberi Anubis eşlik eder. Ölünün elinde, kendi "Ka"sı yani ruhu vardır; Ka'nın bedenden ayrılmış olması, ölmüş olduğunu gösterir.

Kalbin tüyle tartılması, insanın hislerinin adaleti engelleyecek kadar yoğun olmaması ile özdeşleştirilmiştir.

Page 24: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

ANİ PAPİRÜSÜ

Ey insanoğlu; Bu parşömende yazılı olanları iyi oku. Oku; Burada var olmadığın günleri bulacaksın, eğer tanrıların bahsettiği bilgeliğe sahipsen...

Oku çocuğum; Çok uzaklardan sana henüz ulaşan geçmişin ve geleceğin sırlarını oku...

Bilginin perdesi, sonsuzluktan gelir ve bu perde, herkeste gizlidir.

Mısırlılar arasında bilinen kara böcek, tanrı değildir, sadece onun sembolüdür.

Page 25: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

ANİ PAPİRUSU

Page 26: ANTİK MISIR GİZEMLERİ
Page 27: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

YAŞAM SONRASI

Eski Mısırlılar ölenin öbür dünyada da bu dünyadakine benzer bir hayat süreceğine inanırlardı.

Bunun sonucu olarak gerçek hayatta olduğu gibi beslenmesini sağlayacak yiyecekler mezara konduğu gibi, orada da ona hizmet edecek kişiler kurban edilirdi.

Özellikle, eşin ve bazı zengin mezarlarında hizmetkarlarla birlikte tüm haremin kurban edilmesi söz konusudur.

Page 28: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

ÖTEKİ DÜNYAÖTEKİ DÜNYA Öteki Dünya’ya inanan Mısırlılar ölülere, «Batının

halkı" da derlerdi. Tanrı Amente, «Yeni gelenleri» kapıda karşılardı. "Mısır dinine göre, insanda, «Ba», ve «Ka» adını

taşıyan iki ruh vardır. Bunlardan ikincisi, insan öldükten sonra varlığını

onun heykelinde sürdürmekteydi. Mısır'da mumyacılığın, aradan geçen binlerce yıla

karşın canlılığını korumasının nedeni de bu inançtır.

Page 29: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

MUMYALAMA İŞLEMİ Mumyalama eski Mısır’da bir endüstri oluşturmuştu. Mumyalama kalitesi çok çeşitliydi; Firavunlara ve

asillere özel, halka daha basit işlemler uygulanırdı. Ketenden yapılmış, kişi başına nerede ise bir km

uzunluğunda kefen bezi kullanılırdı. Mumyanın işlemlerinde kullanılan kimyasal

maddeler ve özel baharatlar vardı. Mezar kazıcıları, yıkayıcılar, kurban satıcıları,

duvarlar süsleyiciler ve ressamları vardı. Rahipler ve ölüler kitabı yazarları bulunurdu.

Page 30: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

MUMYALAMA

Page 31: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

MISIR’DA SOSYAL YAŞAM Antik Mısır bir tarım toplumuydu. Sanat ve mimarlıkta ileri düzeydeydi. Taş ocaklarının işletilmesi, anıtsal piramit ve tapınak ve

dikilitaşların yapımı yaygındı. Ölçümleme ve inşaat teknikleri, pratik ve etkili bir tıp bilgisi

vardı. Sulama ve tarım teknikleri, çok gelişmişti. Bilinen ilk geminin yapımı Mısırdadır. Fayans ve cam tekniği, yeni yazın biçimleri vardı. Anıtsal kalıntıları, yüzyıllar boyunca gezginlerin ve

yazarların esin kaynağı oldu.

Page 32: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

SOSYAL YAŞAM

Page 33: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Senet-Satranç Bu oyunun, santrançın öncüsü ve Dünya' da

bilinen en eski oyun olduğu düşünülmektedir. M.Ö 5000 yıllardan beri oynandığı bilinmektedir. III.Amenhotep, Kraliçe Nefertiti ve Kral

Tuthankamon zamanına ait eserlerde, yer almaktadır.

Bu oyun iki kişi ile oynanmaktadır. Oyun için; 5 makara ve 5 koniden oluşan, 10

parçalık oyun taşlarına ve 4 sayma çubuğuna (bir yüzü sade, bir yüzü dekore edilmiş) ihtiyaç vardır.

Page 34: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Senet Oyunu

Page 35: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Kayık Yolculuğu Eski Mısır geleneğinde, ölenlerin öte-aleme

göçüşü bir kayık yolculuğu ile simgelenir. Mısır betimlemelerinde, psikostazi (ölüm olayı ile

bedenini terk eden varlıkların yargılanması) için “hakikat salonu” na, içinde merdiven olan bir kayıkla geldikleri görülmektedir.

Kayık, eski Mısır anlayışında, bazen yaşamın bir halinden diğerine geçişi, bazen de görünmeyen alemdeki bir hareket halindeki, yolculuğu temsil eder.

Page 36: ANTİK MISIR GİZEMLERİ
Page 37: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Hermetizm Eski Mısır’da yaşamış bilge Hermes Trismegistus'un

öğretisidir. Felsefi bir akım değildir. Hermes öğretisi ezoterik bilgileri, Teb ve Memphis

tapınaklarında aydınlanmalar ile öğretiliyordu. Hermes’ten, simyanın, astrolojinin, astronominin, tıbbın ve

bilgeliğin kurucusu olarak söz edilir. Hermetizm hakkında bilgi veren eski metinler, «hermetika»

ya da «zümrüt tabletler» olarak adlandırılır. Günümüz teknolojisinde hava geçirmeyen kaplara

«hermetik» denir.

Page 38: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Mısır Piramitleri Piramitlerin firavunun mumyası ile onun değerli hazinelerini ve dönemin

eşsiz sanat eserlerini saklamak amacıyla

yapıldığı düşünülmektedir. Fakat bugüne kadar

hiçbirisinin içerisinde herhangi bir mumyaya

veya hazineye rastlanmamıştır!

Page 39: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Piramitlerin Gizemi Keops piramidinin taban çevresini yüksekliğinin iki katına

bölündüğünde tam olarak pi=3,1416 sayısı elde edilmektedir.

Piramidin üçgen şeklindeki dört yüzeyinin toplam alanı, piramit yüksekliğinin karesine eşittir.

Keops piramidinin yüksekliğinin 1 milyarla çarpımı tam olarak dünya ile güneş arasındaki uzaklığı (149.504.000km) vermektedir.

Keops piramidiyle dünyanın merkezi arasındaki mesafe, Kuzey kutbuyla arasındaki uzaklığa eşittir.

Örnekleri arttırmak mümkündür

Page 40: ANTİK MISIR GİZEMLERİ

Piramitler bir güneş saati olarak işlev görmektedirler. Piramitlerin Ekim ayı ortasında ve Mart ayının başlangıcında düşürdüğü gölgeler, mevsimleri ve yılın

uzunluğunu gösterir. "Resimler, "Resimler,

gerçege soguk gerçege soguk tanımlardan daha tanımlardan daha

yakındır." yakındır." Antik Mısır SözüAntik Mısır Sözü