Лекцыя 4.

Назіранне за судамі

©Наста Лойка

Менск, 2015

4.1. Міжнародныя стандарты справядлівага суду

Што такое справядлівы суд? Узровень кансэнсусу па стандартах справядлівага суду ў

міжнародным праве правоў чалавека:

+ міжнародныя дакуманты:

• Арт.10 і 11 Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека (1948),

• Арт. 14 Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах (1966)

+ практыка механізмаў індывідуальных скаргаў

• Меркаванні Камітэта па правах чалавека ААН,

• рашэнні Еўрапейскага суда па парвах чалавека (у межах Савета Еўропы)

• і іншыя механізмы індывідуальных скаргаў.

+ экспертныя абагульненні:

• Второе издание «Руководства по справедливому судопроизводству» Amnesty

International

• Мониторинг судебных процессов Справочное руководство для практиков

ОБСЕ, 2012

У агульным выглядзе справядлівы суд уключае ў сябе:

o Права на зварот у суды і трыбуналы;

o Роўнасць перад судамі;

o Права на разгляд справы кампетэнтным, незалежным і

непрадузятым судом, створаным на падставе закона;

o Права на публічнае слуханне;

o Права на прэзумпцыю невінаватасці і прывілей не

сведчыць супраць сябе;

o Раўнапраўе бакоў і гарантыі справядлівага судовага

разбору + іншыя працэсуальныя права)

o …

4.2. Нацыянальнае заканадаўства па пытаннях адкрытасці,

даступнасці судовых паседжанняў, а таксама асноўныя

працэсуальныя гарантыі

Крыніцы:

Канстытцыя Беларусі (арт.114 і 115 асабліва)

Кодэкс пра судаўладкавнаьне і статус суддзяў

Працэсулаьнае заканадўства (Крымінальна-

працэсуальны кодэкс, Грамадзянска-працэсуальны

кодэкс, Працэсуальна-выканаўчы кодэкс Рэспублікі

Беларусь пра адміністратыўныя правапарушэнні)

Пастанова пленума Вярхоўнага суда №11

4.3. Метадалогія назірання за судамі (адкрытасць,

даступнасць судоў і адміністратыўныя працэсы)

На дадзены момант сумесна некалькімі праваабрончымі

арганізацыямі распрацаваныя 2 анкеты назірання за судамі:

Анкета Адкрытасьць і даступнасьць судоў

https://docs.google.com/forms/d/1joNb8f5f5rGAhB

BjnxGgOt6cXHL_7EJj5ITP4VGPR-4/viewform

Форма для судоў (адміністрытыўныя працэсы)

https://docs.google.com/forms/d/1Vk7_ZuTUwKvy

UNPE2tK46LenPU5TU_31voLP7Od7WsU/viewform

4.4. Практычныя рэкамендацыі па назіранні за судамі

- хадзіць толькі з пашпартам .быцт гатовымі да пытанняў на

ўваходзе і ў судовых залях

- актыўна шукаць інфармацыю пра працэсы

- пры адсутнасці інфармацыі праканкрэтнае паседжанне –

шукаць у канцылярыі, у старшыні суду, візуальна

апазнаваць чалавека і ісці за ім (у адміністратыўна

арыштаваных няма шнуркоў на абутку і паясоў)

- можна прысутнічаць на ўсіх паседжанняў, акрамя тых, па

якіх былі вынесеныя пастановы суду аб закрытасці. Усе

астатнія працэсы з’яўляюцца адкрытымі і любы грамадзянін

мае права прысутнічаць

Дзякуй за ўвагу!

Спасылка на тэст:

https://docs.google.com/forms/d/1YUZxJX2g4PKO

H3Ze_uBzsNJYx_ABXa89H9_C2r7TkzI/viewform