2.awiazuin uhaanii-sudlal

Àâèàç¿éí óõààí, ò¿¿íèé ñóäëàõ ç¿éë

Ëåêöèéí àãóóëãà:1. Àâèàç¿éí óõààí þóã ñóäëàõ âý?2. Àâèàç¿éí óõààíûã ñóäëàõ

çîðèëãîîð íü õýðõýí àíãèëàõ âý?

Àâèàç¿é ãýæ þó âý?Õýëèéã á¿òýýæ áàéãàà àâèàã

òàë á¿ðýýñ íü ñóäàëäàã øèíæëýõ óõààíûã àâèàç¿é ãýíý.

Àâèàç¿éä õýëíèé àâèà, ò¿¿íèé á¿ðýëäýõ¿¿í, àâèàíû òîãòîëöîî, àâèàíû òîõèîëäîõ áàéð, àâèàíû íèéëö, àâèà ººðð÷ëºãäºõ, àâèà ñýëãýõ ¸ñ, àâèàíû õóóëü ç¿é òîãòîë, àâèà ¿ñãèéí õàðüöàà, çºâ áè÷èõ áà äóóäàõ ¸ñ çýðãèéã ñóäàëíà.

Àâèàç¿éã ñóäëàõ çîðèëãîîð àíãèëàõ íü

Àâèàç¿éã ñóäëàõ çîðèëãîîð íü õýä õýä àíãèëàí õóâààæ áîëíî. ¯¿íä:

1. Åðºíõèé àâèàç¿é. Åðºíõèé àâèàç¿éä äýëõèéí îëîí õýëíèé àâèàç¿éí óõààíû åðºíõèé ñóäëàãäàõóóí, øèíæ ÷àíàð, îíöëîã, àâèàíû õóóëèéã ñóäàëäàã. Òóõàéëáàë Çºâëºëòèéí íýðò ýðäýìòýí Ë.Ð.Çèíäåðèéí ‘’Îáùàÿ ôîíåòèêà’’ Ì.,1979 çýðýã íîìûã äóðäàæ áîëíî.


2. Òîäîðõîé àâèàç¿é. Òóõàéí íýã õýëíèé íýãýí ¿åèéí àâèàíû áàéãóóëëûã ñóäàëæ, ç¿é òîãòëûã íýýí èëð¿¿ëýõ çîðèëãîòîé áàéâàë òîäîðõîé àâèàç¿é ãýíý. Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé àâèàç¿éã ñóäëàõ ÷ þì óó, àëü ýñâýë äóíä ¿åèéí ìîíãîë áè÷ãèéí õýëíèé àâèàç¿éã òóñãàéëàí ñóäàëñàí áîë òîäîðõîé àâèàç¿éí á¿òýýë áîëíî.

Àâèàç¿éã ñóäëàõ çîðèëãîîð àíãèëàõ íü 3. Ò¿¿õýí àâèàç¿é.

Àëèâàà íýãýí õýëíèé àâèàç¿éã õýëíèé õºãæëèéí ò¿¿õýí ¿å øàòààð íü äýñ äàðààëàí ñóäàëæ, àâèàíû õóâüñàë õºãæèë, õóóëüç¿éã íýýí èëð¿¿ëýõ çîðèëãîòîé áàéâàë ò¿¿õýí àâèàç¿é ãýíý. Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé àâèàç¿éí òîãòîëöîî, ò¿¿íèé õºãæëèéí àñóóäëûã äóíä ¿å, ýðòíèé ¿åèéí ìîíãîë õýëòýé õàðüöóóëàí õèéñýí ñóäàëãàà íü ò¿¿õýí àâèàç¿éä õàìààðàõ þì.


4.Õàðüöóóëñàí àâèàç¿é. Õàðüöóóëñàí àâèàç¿é íü òºðºë õýëí¿¿ä, ýñâýë íýãýí õýëíèé îëîí àÿëãóóã õàðüöóóëàí ñóäàëæ èæèë õýâ øèíæ, ýñâýë ÿëãàà îíöëîãèéã òàíèí ìýäñýíèé ä¿íä àâèàíû õºãæëèéí õóóëü, àâèàíû ãàðàë ¿¿ñýë, õàðüöàà õîëáîî çýðãèéã òàíèí ìýäýõ çîðèëãîòîé áàéíà.

Àâèàç¿éã ñóäëàõ çîðèëãîîð àíãèëàõ íü5. Çýðýãö¿¿ëñýí àâèàç¿é. Çýðýãö¿¿ëñýí àâèàç¿é íü òºðºë áèø õýëíèé àâèàç¿éí àñóóäëûã æèøèí çýðýãö¿¿ëýõ àðãààð èæèë òºñòýé ç¿éë, ýñâýë ÿëãàà á¿õèé òîãòîëöîîã èëð¿¿ëýí òàíèõ çîðèëãîòîé. Àâèàç¿éí çýðýãö¿¿ëñýí ñóäàëãàà íü åðºíõèé õýëøèíæëýëèéí îíîëûí ìýäëýãèéã òýëæ, ãàäààä õýë ñóðàõàä îíîë-¿éëäëýãèéí à÷ òóñòàé þì.


6. Òóðøèëò àâèàç¿é. Õýëíèé àâèàç¿éí òîãòîëöîî, ¿å,

ºðãºëò, àÿëãà çýðýã àâèàç¿éí ãîë ãîë àñóóäëûã òóñãàé ëàáîðàòîðèä çîðèóëàëòûí áàãàæ òºõººðºìæººð ñóäàëæ ¿ð ä¿íä õ¿ðýõèéã òóðøèëò àâèàç¿é ãýíý


7.Õýðýãëýýíèé àâèàç¿é. Õýðýãëýýíèé àâèàç¿éä

àâèà-ç¿éí øèíæëýõ óõààíû îíîë ñóäàëãààíû ¿ð ä¿íã õýëáè÷èã çààí ñóðãàõ ¿éë àæèëëàãààíä õýðõýí íýâòð¿¿ëýõ, àøèãëàõ àñóóäëûã ñóäàëæ, ñóðãàëòàä íýâòð¿¿ëíý.

Àøèãëàõ ìàòåðèàë– Ý.Âàíäóé, Ìîíãîëûí óòãà çîõèîëûí õýëíèé /ôîíåìà/

àâèàëáàð, ÕÇÑ, 1961, 1 áîòü– Ø. Ëóâñàíâàíäàí, Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé

á¿òýö /àâèà, àâèàëáàð õî¸ð/ , ÓÁ.,1967– Ø. Ëóâñàíâàíäàí, Õýë çîõèîëûí òîãòîëöîî áîëîõ íü,

ÕÇÑ, ÓÁ.,1975, 10 áîòü– Ø. Ëóâñàíâàíäàí, Ôîíåìèéí îíîëûí òóõàé

àñóóäàëä, ÌÕØ-èéí àñóóäëóóä, ÓÁ.,1981– Æ.Íàäìèä, Æ.Ñàíæàà, Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé

àâèàç¿é, ÓÁ.,1993– Æ.Öîëîî,Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé

àâèàç¿é,ÓÁ.,1976,

Àøèãëàõ ìàòåðèàë– ÌÓÁÈÑ, Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýë, ÓÁ.,2004, – ÌÓÈÑ, Ìîíãîë õýëíèé ñóðàõ áè÷èã, ÓÁ.,1998, – Á.ß.Âëàäèìèðöîâ, Ñðàâíèòåëüíàÿ ãðàììàòèêà

ìîíãîëüñêîãî ïèñìåíåííîãî ÿçûêà è õàëõàñêîãî íàðå÷èÿ,/ Ââåäåíèå è ôîíåòèêà/èçäàíèå-2, Ì., 1989,

– ×. ×èìýãáààòàð, Ø.Ëóâñàíâàíäàíãèéí Ôîíåìèéí õºäëºíãè õàðüöàíãóé îíîë äàõü ôîíåìèéí óòãàã¿é òýìäãèéí ó÷èð, ÌÕØ, ÓÁÈÑ-èéí ýðäýì øèíæèëãýýíèé áè÷èã, 1996, 1.

– Æ.Ñàíæàà, Ø.Ëóâñàíâàíäàíãèéí Ôîíåìèéí õºäëºíãè õàðüöàíãóé îíîëûã áàÿæóóëàí õºãæ¿¿ëüå, ÌÕØ, ÓÁÈÑ-èéí ýðäýì øèíæèëãýýíèé áè÷èã, 1996

– www.khelzasag.mn

http://www.khelzasag.mn/

Healthcare

2.awiazuin uhaanii-sudlal