Upload
matthijs-goedegebuure
View
1.015
Download
4
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Workshop Transactionele Analyse voor de Baptistengemeente in Papendrecht in 2010.
Citation preview
Transactionele AnalyseIntroductieMatthijs Goedegebuure – 20 november 2010
Page 2
Volwassene
Je moet … !
Ik wil nù … !
Ik kies/ik vind …
• ‘Cassetterecorder’• Regels, normen, waarden• Functioneel en dysfunctioneel
• Keuzes/afwegingen• Informatie geven en vragen
• Ontdekkingsdrang • Creativiteit• Stimulerende kracht• Potentieel gevaar
Basisconcept TA
Kind
Ouder
Page 3
De vier levensposities
1. Ik ben o.k. – jij bent o.k. (vrede, acceptatie)
2. Ik ben niet o.k. – jij bent o.k. (minderwaardig)
3. Ik ben o.k. – jij bent niet o.k. (wantrouwen)
4. Ik ben niet o.k. – jij bent niet o.k. (bitter)
Page 4
V
De Leider en de Zorger
O
K
AutoritairKritisch
ZorgendVoedend
Page 5
V
Verantwoordelijke Anton
K
Weegt alles afMaakt nooit foutenPerfecte administratie
Geen idealenGeen lolWeinig intuïtie
O
Page 6
De Kreatieve Kunstenaar
K
O
V
Veel ideeënBrengt levenTalent/creatiefNieuwsgierig
Weinig structuurEmotie-gestuurdMist volharding
Ik ben o.k.? - Ik ben niet o.k.?
Laat maar!
Page 7
De Verslaafde Visionair
K
O
V
VisieLeiderZorgerCreatiefHeeft lef
Weinig structuurImpulsiefVeel twijfelsWisselende stemming
Page 8
Het getraumatiseerde Kind
O
Kind
V
Kind
LiefZorgzaamNooit lastigOnopvallendUitstekende crisis-manager
Hecht nietDagdromenAangepast gedragAutomutilatieRisicogedragDissociatie
Page 9
Volwassen communicatie V-V
Volwassene VolwasseneEerlijke informatie
Kind Kind
OuderOuder
Page 10
Problematische communicatie O-O
Volwassene Volwassene
Elitecorps of conflict
Kind Kind
OuderOuder
Page 11
Problematische communicatie K-K
Volwassene Volwassene
Spelen of ruziënKind Kind
OuderOuder
Page 12
Complementaire transactie K-O
Volwassene
Kind
Ouder
Volwassene
Kind
Ouder
Manipulatieve
inform
atie
Page 13
Complementaire transactie O-K
Volwassene
Kind
Ouder
Volwassene
Kind
Ouder
Manipulatieve informatie
Page 14
Complementaire parallelle transacties
Het antwoord op de stimulus is passend en zoals verwacht.De communicatie is open en kan doorgaan.
“Kinderen zijntegenwoordig lui!”
“En ze zijnallemaal verslaafd!”
“Hoi, hoe is het?”
O
V
K
O
V
K
O
V
K
O
V
K
P
R
P
R
P - prikkel R - respons
O - ouder V - volwassene K - kind
“Goed, dankje.”
Page 15
“Ik vind jou heel leuk!”
“Ik vind jou ook leuk!”
“Waar is dat rapport?”
“H.. H.. Het spijt me.Het is nog niet af.”
O
V
KP
R
RP
O
V
K
O
V
K
O
V
K
P - prikkel R - respons
Complementaire parallelle transacties
Page 16
Kruistransacties
Het antwoord op de stimulus is niet zoals verwacht. De communicatie stopt of verandert.
“Laten wegek doen!”
“Goedenmorgenhoe is het?”
“Ik voel me nietecht lekker.”
O
V
K
O
V
K
O
V
K
O
V
K
P
R
R
P
O
V
K
O
V
K
RP
Ref: Eric Berne (1975)
“Wat eten we?” “Val me nietlastig!”
“Kun je nou nooitserieus zijn?”
P - prikkel R - respons
Page 17
Transacties met bijbedoelingen
Het overbrengen van twee boodschappen tegelijkertijd:
“Hoe vond jemijn rapport?”
“Het was goed.”
“Wilt u even binnen-komen voor een bakkie?”
“Ja, lekker een kopje koffie.”
Dubbele transactie
O
V
K
O
V
K
S s
R s
Sp
R p
(‘t Was niet echtgoed he?)
(Ik wil even alleen met je zijn.)
(Ik wil ook alleen met jou zijn.)
(Ik vond ‘tniet echt goed.)
Dubbele transactie
O
V
K
O
V
K
S s
Rs
Sp
R p
Ref: Eric Berne (1975)
openlijke boodschap - sociaal niveauverborgen boodschap - psychologisch niveau
Page 18
Transacties met bijbedoelingen
“Dit is ons top item,maar die zal wel boven
uw budget gaan.”“Ik neem het!”
Hoektransactie
(Ik breng je inverlegenheid
als je dit niet koopt.)
O
V
K
O
V
K
S s
Sp
R
Page 19
Drama-driehoek van Karpman
Aanklager
oordelend
agressief boos
Onderschat andermans kunde
en integriteit
Redder extreem behulpzaam
wil graag nodig zijn
opofferend
Slachtoffer onderdrukt
klaagt over niet voldane behoeften
hulpeloos
Onderschat andermans capaciteit om voor zichzelf
te denken
Haalt zichzelf naar beneden
Ref: Steve Karpman
Page 20
Luister
Kijk ander aan (je luistert met je ogen!) Beweeg mee, maak geluid Samenvatten/spiegelen/reflecteren
Vraag Vraag alles na wat je niet helemaal begrijpt Wie, wat, wanneer, hoe, waarom, …?
Check situatie
Tijdstip? Emotie? Domein?
Geef meningof gevoel
Mening: ik vind … Gevoel: ik voel me …
Eerst de ander, dan ik
Ander
Ik
Page 21
Samenvatten V-V
Volwassene VolwasseneSamenvatten
Kind Kind
OuderOuder
Inhoud
‘dus je liep er heen en je
dacht bij jezelf ‘wat is hier aan
de hand?’
Page 22
Spiegelen V-V
Volwassene VolwasseneSpiegelen
Kind Kind
OuderOuder
Gevoel
‘dus je liep er heen met knikkende
knieën’
Page 23
Reflecteren V-V
Volwassene VolwasseneReflecteren
Kind Kind
Ouder(Zorgende)
Ouder
Betekenis
Accent
‘als ik jou goed begrijp dan beleefde je eigenlijk het ongeluk van
vorig jaar opnieuw’
Page 24
Toepassing
Wat kun je leren van T.A.?
1. Basistheorie voor gezonde mensenkennis2. Maakt inschatting van iemands volwassenheid mogelijk3. Kapstok voor zelfinzicht4. Herken, voorkom of corrigeer dysfunctionele communicatiepatronen5. Appèl: wees altijd eerlijk over wat je denkt en voelt6. Aandachtspunt: vergroot je creativiteit door Kinderlijk te dromen
Copyright notice
Deze presentatie is eigendom van Goedegebuure Consultancy te Papendrecht en mag niet zonder toestemming van de eigenaar
gebruikt, openbaar gemaakt, aangepast of vermenigvuldigd worden.
Voor info: www.goedegebuureconsultancy.nl