17
Otizm: komorbidite, ayırıcı tanı Dr Yankı Yazgan @yankiyazgancom

Otizm Ayırıcı Tanı

Embed Size (px)

Citation preview

Otizm: komorbidite, ayırıcı tanı

Dr Yankı Yazgan @yankiyazgancom

25inci Ulusal Çocuk/Ergen Psikiyatrisi Kongresinde sunulmuştur • Değerli okur; son şeklini almamış olmakla beraber,

yararlanmaya hazır olduğunu düşünerek paylaşıma açtım. • Bilimsel hata ya da eksikleri bana doğrudan iletmenizi rica

ederim. • [email protected]

OSB ve Komorbidite

Overlapping diagnoses •  Not all problems are always explained by autism per se. •  Other, more common psychopathologies can be overseen.

•  Intellectual disability (mental retardation, learning disabilities…) •  Depression, anxiety •  ADHD •  Psychosis

•  Some diseases are more common in ASDs. •  Epileptic seizures, mental retardation •  Psychosis

DEHB ile Otizmin ayırdedilmesi gerektiğinde • Differential diagnosis is a familiar process for clinicians.

However, differential diagnosis becomes increasingly complex in the case of comorbid disorders, and even more so when comorbid disorders have overlapping symptomatology.

• For example, problems with both attention and social skills are common in children with ASD and those with ADHD, and it is not uncommon for children with an ASD to first be diagnosed with ADHD.

A large proportion of all subjects was diagnosed with ADHD (N=52, 43%)

Subjects with PDD NOS had significantly more symptoms of inattention (MannWhitney U= 1157, p =0.01) and hyperactivity/impulsivity (Mann-Whitney U = 1136, p = 0.007) compared to subjects with AS. Hofvander et al. BMC Psychiatry, 2009

The most common life-time comorbid condition was mood disorder (n = 65, 53%)

Hofvander et al. BMC Psychiatry, 2009

AYIRICI TANI

ÇOCUK

PDD

Konuşma gecikmesi

Dil bozuklukları İşitme-görme bz Zeka gerilikleri Bağlanma bz

Selektif mutizm OKB

DEHB LD

Koordinasyon bz Stereotipik davranış bz

ODD

OSB

Dejeneratif bz Regresyonla giden MSS

hastalıkları Çok erken başlangıçlı

sch Bilişsel gelişimde

gecikme-zeka gerilikleri Landau Kleffner

sendromu

ERGEN

PDD

Kişilik bozuklukları (öz. Şizoid KB) Depresyon

Anksiyete bz-sosyal fobi LD

Koordinasyon bz Stereotipik davranış bz

OSB

Zeka gerilikleri Nörolojik bozukluklar

“Related With Autism” Syndromes Zafeiriou, D. I., Ververi, A., & Vargiami, E. (2007). Childhood autism and associated comorbidities. Brain and Development, 29(5), 257-272.

•  Tuberous sclerosis complex •  Fragile X syndrome •  Down syndrome •  Neurofibromatosis type 1 •  Angelman, Prader-Willi and isodicentric

15q chromosome syndromes •  Anorexia nervosa •  ARX syndrome •  Charge, Goldenhar and Moebius

syndromes •  Chromosome 2q37 deletion syndrome •  Chromosome 13 deletion syndrome •  Cohen syndrome •  Cole–Hughes macrocephaly

•  Cowden and other hamartoma syndromes

•  De Lange syndrome

•  Duchenne muscular dystrophy

•  Giles de la Tourette syndrome

•  Hypomelanosis of Ito

•  Lujan–Fryns syndrome (X-linked mental retardation with marfanoid habitus)

•  Mitochondrial disorders

•  Phenylketonuria

•  Smith–Lemli Opitz syndrome

•  Smith Magenis syndrome

•  Sotos syndrome

•  Steinert’s myotonic dystrophy

•  Timothy syndrome

•  Turner’s syndrome (monosomyX)

•  Velocardiofacial (catch 22) or 22q11 deletion or Di George syndrom

•  Williams syndrome

•  47,XYY syndrome

OSB ile sıkça beraber

• Kaba ve ince motor sorunlar, yürüme ve duruş sorunları, stereotipi

• Epilepsi OSB’ye özgü spesifik yerleşim, deşarj göstermez • Uyku sorunları sık. davranış ve duyguduruma negatif etki.

•  Maski, K. P., Jeste, S. S., & Spence, S. J. (2011). Common neurological co-morbidities in autism spectrum disorders. Current opinion in pediatrics, 23(6), 609.

OSB’de Motor Defisitler

OSB ve Epilepsi Yüzde 30lar (toplıumsal risk artışı) Riskler: ‘zihinsel gerilik’, kız çocuklar, sendromik olanlar Yüksek risk EEG anomalilerine anlam yakıştırmak pek mümkün değil

OSB ve Uyku Bozukluğu

OSB ve Dil bozuklukları

Gibson, J., Adams, C., Lockton, E., & Green, J. (2013). Social communication disorder outside autism? A diagnostic classification approach to delineating pragmatic language impairment, high functioning autism and specific language impairment. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 54(11), 1186-1197.

P

OSB ve Dil Bozuklukları

• Pragmatik dil bozukluğunda otizme benzer sosyal defisit gözlenir (otizmden hafif, spesifik dil bozukluğundan şiddetli)

• Tekrarlayıcı hareketler ve sınırlı ilgi olmaMAsı otizmden ayırır.

DEHB

SOSYAL PROBLEMLER

ASD ÖZELLİKLERİ

DEHB +… ODD, CD, dil bozukluğu olanlar…

Risk faktörleri: ! Hiperaktivite-dürtüsellik ! Mevcut ailevi risk faktörleri (zayıf ebeveynlik becerileri, ilişkilerde sıcaklığın olmaması, aile içi çatışma, fiziksel, cinsel istismar… gibi) ! Annedeki otistik belirti örüntüsü

Nasıl oluyor? Bildiklerimiz…

DEHB

SOSYAL PROBLEMLER

ASD ÖZELLİKLERİ

Sözel ifade zorlukları… İlişkilerde mesafeyi ayarlayamama… Sınır koyma, sınırlara saygı göstermede zorluk (sosyal dismetri…) Zorbalık mağduru oluyor Yalnız hissediyor (hem evde, hem okulda…) Uzun süreli ve kaliteli ilişkiler kuramıyor…

Ne oluyor? Klinik görünüm