MİKROPLARMİKROPLAR

Mikroplar nasıl ve nerede yaşar ?

Gülnur GÜR

Sağlık Slayt

Mikroplar nerede yaşar ? Mikropların amacı nedir? Mikroplarla baş edebilir miyiz? Bütün mikroplar aynı mıdır? Nerelerde mikrop vardır?

MİKROPLAR

Yeryüzünde yaşayan en küçük canlılar olan mikroplar milyonlarca yıldır var. Ama insanlar onların varlığını ancak 1683 yılında öğrendi.Mikropların hastalıklara yol açtığı ise 2 yüzyıl sonra 19. Yüzyılın sonlarında anlaşıldı.

MİKROP NEDİR ?

En küçük mikroptur. Tam olarak hücre bile değildir. Sadece genlerden ibarettir.

VİRÜS

Kendi yaptığı kimyasal süreçlerle veya üzerinde yaşadığı canlılardan beslenir. Ölü dokular da bakteriler için besin kaynağı oluşturur. 3 buçuk milyar yıldır dünya da yaşayan bakteri, virüsden çok daha büyüktür. Eğer bir virüsün insan büyüklüğünde olsaydı, bir bakterinin Amerika'nın New York'taki Hürriyet Heykeli büyüklüğünde olması gerekirdi

BAKTERİ

Yaklaşık 2 milyar yıldır yeryüzünde bulunan bir grup parazite verilen isim. Protozoa, bakteriye benzer ama ondan bin misli daha büyüktür.

PROTOZOA

Bunlar her türlü maddeyi temel unsurlarına ayırarak, hayvanların ve bitkilerin yararlandığı besleyici maddeleri ve mineralleri oluştururlar. Bilinen yaklaşık 100 bin türü vardır. Değişik mantar çeşitleri ve mayalar bu gruba girer.

FUNGUS

Şimdi mikroplar hakkında değişik bilgiler öğrenmeye var mısınız ?

1. Bazı mikrop türleri buzda yaşar, ama oda sıcaklığında ölür. Doğru mu?

Doğru. Donma noktasının altındaki sıcaklıklarda

bile yaşayan, soğuk seven mikrop türleri de vardır.

2. Bazı mikroplar oksijende yaşayamaz. Doğru mu?

Doğru. Bazı mikrop türleri oksijensiz ortamlarda

gelişmiştir. Oksijenin olmadığı ortamlarda bile yaşamın bulunması, bilim adamlarını uzayda başka canlı türleri bulmak konusunda umutlandırıyor.

3. Uzay koşullarına bile dayanabilen mikrop türleri vardır.

Doğru mu?

Doğru. Yapılan bir denemede iki ayrı bakteri türü

yaklaşık 320 kilometre yükseklikte dünya yörüngesine gönderilerek uzay boşluğunda güneşin radyasyonuna maruz bırakıldılar. Bu koşullara rağmen hayatta kaldılar. Bilim adamları, bu türlerin bir göktaşının üzerinde uzayda kısa süreli yolculuklar yapabileceğini açıkladı.

4. Kaynar su bütün bakterileri öldürür.

Doğru mu ?

Doğru. Bazı bakteri türleri kaynama derecesine

varan sıcak sularda yaşar.

5. Mikroplar olmasaydı tarım yapılamazdı.

Doğru mu ?

Doğru. Toprakta bulunan nitrogen gibi besleyici

unsurları mikroplar ayrıştırır. Bitkiler bu maddelerle beslenerek büyür.

6. Mikroplar binalara ve heykellere birşey yapamaz.

Doğru mu ?

Yanlış. Mikroplar taş binaları ve heykelleri bile

yavaş yavaş aşındırırlar.

7. Bazı mikroplar zehirli atıkları sever.

Doğru mu ?

Doğru. Bazı mikroplar zararlılarla mücadelede

kullanılan zehirli ilaçları veya petrol gibi maddeleri yer. Böylece çevre temizliğine de katkıda bulunmuş olur.

8. Bir gram toprakta bin farklı mikrop türü vardır.

Doğru mu ?

Yanlış. Bir gram toprakta onbin farklı mikrop türü

vardır.

9. Sütü buzdolabında saklarsanız içinde bakteri oluşmaz.

Doğru mu?

Yanlış. Oda sıcaklığında tutulan bir süte kıyasla,

soğuk sütte bakteri daha yavaş gelişir. Ama yine de gelişir.

10. Mikroplar su arıtma işlemlerinde kullanılmaz.

Doğru mu ?

Yanlış. Su arıtma tesislerinde, insan atıkları,

sabunlu sular ya da petrol gibi atıkları yemeleri için mikroplar kullanılır. Su böyle arıtılır.

11. Mikroplar olmasaydı, yediğiniz yemekleri sindiremezdiniz.

Doğru mu ?

Doğru. Midenizde ve bağırsaklarınızda bulunan

milyarlarca mikrop, aldığınız gıdaları vücudunuzun ihtiyaç duyduğu maddelere ayrıştırır ve sindirimi sağlar.

12. Mikroplar, hastalıklarla mücadeleye yardımcı olur.

Doğru mu ?

Doğru. Ölmüş veya zayıflatılmış mikroplardan

hazırlanan bir aşı yapıldığında, vücudun savunma gücü artar.

13. Bakterilerin virüslere karşı bağışıklığı vardır.

Doğru mu ?

Doğru. Bazı virüsler bakterilere saldırmak

konusunda uzmanlaşmıştır.

14. Antibiotikler bir virüsün yolaçtığı nezle, soğuk algınlığı ya da bir başka hastalığın tedavisine yardımcı olur.

Doğru mu?

Yanlış. Antibiyotikler bakterilere, mantarlara ve

protozoa denilen tek hücreli parazitlere karşı etkili olabilir. Ama virüslere karşı etkili değildir.