Õîñ ýãøèã, ò¿¿íèé îíöëîã• Õîñ ýãøãèéí îíöëîã øèíæ• ªãñºõ õîñ, óðóóäàõ õîñ ýãøèã• Ýíãèéí óðò, õîñ óðò ýãøèã

Õîñ ýãøèã ãýæ þó âý?

Õîñ ýãøèã ãýäýã áîë ºã¿¿ëýõ ýðõòíèé ¿éë àæèëëàãàà ààæìààð íýã ýãøãèéã õýëýõ áàéäëààñ íºãºº ýãøãèéã õýëýõ áàéäàëä øèëæèí îðîõûã õýëíý. ªºðººð õýëáýë, íýã äîð íýã öîãö áîëîí õýëýãäýæ ñîíñîãäîæ áàéãàà õî¸ð ººð ýãøãèéí íèéëöèéã õîñ ýãøèã ãýíý.

Õýë øèíæëýëèéí á¿òýýë¿¿äýä

Äýëõèéí îëîíõè õýëýíä õóóðìàã õîñ ýãøèã çîíõèëäîã àæýý.

æèíõýíý õîñ ýãøèã

õóóðìàã õîñ ýãøèã

Õîñëîí îðæ áàéãàà õî¸ð ýãøãèéã àäèë òýãø áàéäàëòàé áóþó èæèë õ¿÷äýëòýé õýëáýë

Õîñëîí îðæ áàéãàà õî¸ð ýãøãèéí íýã íü çîíõèëæ, íºãºº íü äàãàëäàõ ìàÿãòàé áóþó ¿å á¿òýýõ, ¿å ¿ë á¿òýýõ õî¸ð ýãøãèéí áàéäàëòàé õýëáýë

õî¸ð ýãøãèéí ¿å á¿òýýõ ýãøãèéã õààíà õýëæ áàéãààãààñ ¿íäýñëýí:ºãñºõ õîñ ýãøèã óðóóäàõ õîñ

ýãøèã¯å ¿ë á¿òýýõ ýãøãèéã ýõýëæ õýëýýä, äàðàà íü ¿å á¿òýýõ ýãøãèéã õýëæ áàéâàë ºãñºõ õîñ ýãøèã

¯å á¿òýýõ õ¿÷òýé ýãøãèéã ºìíº íü õýëáýë óðóóäàõ õîñ ýãøèã ãýíý

Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé õîñ ýãøèã ºãñºõ, óðóóäàõûí àëü íü áîëîõ òàëààð ÿíç á¿ðèéí ñàíàë áàéäàã

Õîñ ýãøèã – Óðò ýãøèãÎð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé õîñ

ýãøãèéã õýëýõ õóãàöààíû õóâüä óðò ýãøèãò õàìààðóóëäàã. Óðò

ýãøèã

Ýíãèéí óðò Õîñ óðò

Ìîíãîë õýëíèé õîñ ýãøèã ýíãèéí óðò ýãøèãòýé ýñðýãöýëäýæ ¿ãèéí óòãà ÿëãàæ ÷àäàõ ó÷ðààñ áèåý äààñàí àâèàëáàð áîëíî.Òààë, îðîî, óóë, ãàà-

òàéë, îðîé, óéë, ãàé

Õîñ ýãøèã – Óðò ýãøèãÌîíãîë õýëíèé õîñ ýãøã¿¿ä ¿ãèéí 1-ð

¿åä áàéõäàà òîä õýëýãäýæ õîñ ýãøãèéíõýý øèíæèéã ñàéí õàäãàëæ , óðò ýãøèãòýé ýñðýãöýëäýí ¿ãèéí óòãà ÿëãàæ á¿ðýí ÷àääàã áîë ¿ãèéí 1-ð ¿åýñ õîéø ÿëàíãóÿà ¿ãèéí òºãñãºëä áàéõäàà ÿíç á¿ðèéí ºí㺺ð õýëýãäýõ áºãººä èõýâ÷ëýí óðò ýãøãèéí ìàÿãòàé ¿ã¿¿ëíý.

Òîä /хос#óðò/ ÿíç á¿ð

/õîñ=óðò/

¯ã¿¿ëýõèéí òàëààñ õîñ ýãøã¿¿ä õàðèëöàí àäèëã¿é áàéäàã• Àé, îé-èéí õîñ ýãøèã ¿ãèéí 1-ð

¿åýñ õîéø õîñ ýãøãèéí øèíæèéã íèëýýä õàäãàëæ áàéõàä ¿é õîñ ýãøãèéã ¿ã¿é, ¿ãèé, ¿ã¿¿, ¿ãýý ãýõ ìýòýýð “èé, ýý, ¿¿-ãýýð õýëíý.

Àøèãëàõ ìàòåðèàë• Áàÿíöîãò, Îäîî ¿åèéí ìîíãîë õýëíèé àâèàíû ñèñòåì,

ªÌÈÑ, 1978, 3-ð• Áàÿíöîãò, Áè÷ãèéí õýëíèé ¿ãèéí ýõíèé áóñ ¿åèéí

óðóóëûí ýãøèã àâèàíû îíöëîã, ªÌÈÑ, 1-ð, 1981• Ë.Áîëä, Óéãàð-óðèàíõàé õýëíèé ýãøèã àâèà, ÕÇÑ,

11-ð áîòü, • Ë.Áîëä, Ìîíãîë õýëíýýñ óéãàð-óðèàíõàé õýëýíä îðñîí

¿ñãèéí ýãøèã àâèàíû îíöëîã, ÕÇÑ, 12-ð áîòü, • Á.ß.Âëàäèìèðöîâ, Ñðàâíèòåëüíàÿ ãðàììàòèêà

ìîíãîëüñêîãî ïèñìåíåííîãî ÿçûêà è õàëõàñêîãî íàðå÷èÿ, Ë., 1929,

• Ø. Ëóâñàíâàíäàí, Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé á¿òýö /Ìîíãîë õýëíèé àâèàíû á¿òýö,1-ð äýâòýð , ÓÁ.,1967

Àøèãëàõ ìàòåðèàë• Ø. Ëóâñàíâàíäàí, ÎÖÌÕ-íèé ýãøãèéí òîãòîëöîî, ÕÇÑ,15 • Ø. Ëóâñàíâàíäàí, Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé ôîíåìèéí

á¿òýö, ÕÇÑ-15,• Æ.Íàäìèä, Æ.Ñàíæàà, Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé

àâèàç¿é, ÓÁ.,1993• Æ.Öîëîî,Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé

àâèàç¿é,ÓÁ.,1976,• Ã.È.Ðàìñòåäò, Ìîíãîë íîì áè÷ãèéí õýë, Õ¿ðýýíèé àìàí

àÿëãóó õî¸ðûã àâèàç¿éãýýð õàðüöóóëñàí íü, ÕÇ, 1967, 4 áîòü,

• Á.Ðåí÷èí, Ìîíãîë áè÷ãèéí õýëíèé ç¿é, äýä äýâòýð, Óá.,1966

• Ä.Òºìºðòîãîî, Ìîíãîë õýëíèé ò¿¿õýí õýëç¿é, Ìîíãîë õýëíèé ò¿¿õýí àâèàç¿é, 1 äýâòýð, Óá.,1992

Àøèãëàõ ìàòåðèàë• Æ.Òºìºðöýðýí,Õàëõ àÿëãóóíû ýãøèã àâèàíû

òàãíàéøðàë,ÕÇÑ,1970, • Æ.Òºìºðöýðýí,Ìîíãîë õýëíèé ¿å ýñ á¿òýýõ ýãøãèéí

ó÷èð,ØÓÀÌ, 1968-1• Áàò÷óëóóí, Ç¿¿í óéãàð õýë áà ìîíãîë õýëíèé óðò

ýãøãèéí òîõèðîëöîî, ªÌÈÑ, 1986, 4• Ø.Ëóâñàíâàíäàí, Îð÷èí öàãèéí ìîíãîë õýëíèé óðò

ýãøãèéí ãàðëûí òóõàé àñóóäàëä, ÕÇ, 1966, 4• Ä.Òºìºðòîãîî, ÎÖÌÕ-íèé óðò ýãøãèéí ãàðàë, õóâüñàë,

Óá.,1981• Î.×îéæèíæàâ, Óðò õîñ ýãøãèéí òóõàé, ÌÕÁ, 1954, 2,• Æàðàííýã, Ìîíãîë õýëíèé õîñ ýãøãèéí àñóóäàëä,

ÌÕÓÇ, 1985, 2,