Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego

Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego

Dział Prawno-Podatkowy | www.pwc.pl

Webinarium - 17 września 2015 r.

PwC

Agenda:

I. Dochody gminy z tytułu podatku od nieruchomości

I Od czego płaci się podatek od nieruchomości jj (przedsiębiorcy vs mieszkańcy)

II Rola gminy w procesie efektywnego poboru podatku

o od nieruchomości

V Jak zwiększyć wpływy z podatku od nieruchomości

I „Szare strefy” – czyli w jakich obszarach podatek jest z zaniżany

Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego

I

II

III

IV

V

PwC

I. Dochody gminy z tytułu podatku od

nieruchomości

Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015

PwC

Procentowy udział PoN w całości dochodów miast

Łódź8%

Poznań12%

Warszawa8%

Gdańsk13%

Białystok10%

Rzeszów9%

Szczecin11%

Opole13%

Kraków11%

Zielona Góra 11%

Kielce9%

Olsztyn8%

Bydgoszcz13%

Lublin9%

Wrocław11%

Katowice14%

17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego

PwC


Procentowy udział PoN w całości dochodów z tytułu podatków i opłat

Łódź29%

Poznań27%

Warszawa18%

Gdańsk33%

Białystok32%

Rzeszów29%

Szczecin30%

Opole34%

Kraków26%

Zielona Góra 29%

Kielce32%

Olsztyn59%

Bydgoszcz31%

Lublin33%

Wrocław27%

Katowice38%

PwC


Procentowy udział PoN w dochodach z podatków i opłat zasilających budżet gminy bezpośrednio

Łódź86%

Poznań80%

Warszawa72%

Gdańsk85%

Białystok79%

Rzeszów83%

Szczecin84%

Opole82%

Kraków81%

Zielona Góra 83%

Kielce84%

Olsztyn83%

Bydgoszcz86%

Lublin81%

Wrocław82%

Katowice83%

PwC

Podatek od nieruchomości w dużym mieście i małej gminie wiejskiej


Warszawa Wymiarki

79%

15%

1 127 200 zł

1 427 015 zł

7 277 540 zł

72%

8%

1 158 383 366 zł

1 600 811 755 zł

14 163 292 793 złCałość dochodów

Dochody z podatków

Procentowy udział PoN w dochodach

Procentowy udział PoN w dochodach z podatków

Dochody z podatku od nieruchomości (PoN)

PwC

II. Od czego płaci się podatek od

nieruchomości

(przedsiębiorcy vs mieszkańcy)


PwC

Podstawowe elementy konstrukcyjne podatku od nieruchomości

• Grunty

• Budynki

• Budowle

Osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej

będące:

właścicielami, posiadaczami samoistnymi, użytkownikami wieczystymi, posiadaczami nieruchomości albo obiektów budowlanych stanowiących własność Skarbu Państwa lub JST

• Ustawowe zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe

• Zwolnienia przedmiotowena podstawie uchwał

• Regionalna pomoc inwestycyjna

• Wyłączenia np. dla gruntów rolnych

• Powierzchnia gruntów

• Powierzchnia użytkowa budynku

• Wartość budowli (amortyzacyjna albo rynkowa)


• Zróżnicowane w zależności od przedmiotu opodatkowania (grunty, budynki, budowle)

• Zróżnicowane w zależności od sposobu wykorzystania

• Maksymalne stawki określane obwieszczeniem MF• Stawki gminne - określone w uchwałach gminy

PoN

PwC

Różnice pomiędzy podatkiem uiszczanym przez przedsiębiorców oraz pozostałych mieszkańców gminy

PrzedsiębiorcyOsoby prawne,

spółki osobowe,

jednostki organizacyjne

• Zasada samoobliczenia podatku

• Deklaracja składana do 31 stycznia

• Podatek uiszczany do 15 dnia każdego miesiąca, wyjątkowo 31 stycznia

• Wymiar przez organ podatkowy (decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego)

• Obowiązek złożenia informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych

• Płatność w czterech ratach (do 15 marca, 15 maja, 15 września, 15 listopada)

• Możliwość zarządzenia poboru podatku w drodze inkasa


Pozostali mieszkańcyOsoby fizyczne –

w tym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą

PwC

Źródła najczęstszych sporów gmin z podatnikami:

Ogólne definicje w Prawie budowlanym – głównie definicja budowli i urządzenia budowlanego

Nieprecyzyjnie określony zakres zwolnień wprowadzonych uchwałami rad gmin

„Regionalne” podejście do interpretacji budzących wątpliwości przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych

Odesłania do innych ustaw i gałęzi prawa w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (np. zwolnienie dla infrastruktury kolejowej)


Niejasne i nieprecyzyjne przepisy w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (m. in. względy techniczne, pojęcie kondygnacji)

1

2

3

5

6

Brak jednolitego orzecznictwa nawet w zakresie najbardziej wątpliwych kwestii dotyczących PoN

4

PwC

Nowelizacja art. 3 ust 1 pkt 1 ustawy o prawie budowlanym - zmiana definicji obiektu budowlanego od 28.06.2015 r.


POPRZEDNIE BRZMIENIE:Ilekroć w ustawie jest mowa o:1) obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć:

a) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,b) budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,c) obiekt małej architektury

PO NOWELIZACJI:Ilekroć w ustawie jest mowa o:1) obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych;

Stanowisko Ministra Finansów:

Zasadniczym celem uchwalonej nowelizacji uproszczenie i skrócenie procedury budowlanej, a nie zmiana zakresu opodatkowania podatkiem od nieruchomości

(Odpowiedź na Interpelacje nr 32306 oraz nr 33466 do Ministra Finansów w sprawie wpływu zmiany ustawy Prawo budowlane na podatek od nieruchomości)

PwC

III. Rola gminy w procesie efektywnego

poboru podatku od nieruchomości


PwC

Gmina jako organ podatkowy oraz beneficjent

Organ Podatkowy

• Wymierza podatek

• Kontroluje podatników

• Wydaje interpretacje indywidualne

Beneficjent

• Otrzymuje całość wpływów z PoN

• Ma możliwość wpływania na wysokość wpływów z podatków

• Możliwość oddziaływania na gospodarkę terenu poprzez odpowiednią politykę fiskalną


PwC

Instrumenty pozwalające na kontrolę zadeklarowanego podatku

Czynności sprawdzające

Kontrola podatkowa

Postepowania wymiarowe

Działania nieformalne


15

01

02

03

04

Sprawdzenie terminowości składania deklaracji oraz wpłacania podatku

Stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów

Badanie zgodności wywiązywania się z obowiązków podatkowych przez podatników;

Wszczynana tylko z urzędu

Celem jest określenie wysokości zobowiązania podatkowego

Wszczynane w razie stwierdzenia nieprawidłowości w rozliczeniach podatnika

Bieżący kontakt z podatnikiem np.: rozmowy telefoniczne korespondencja mailowa

PwC


Podstawowe błędy popełnianie przez organy podatkowe podczas postępowań oraz ich konsekwencje

Wszczęcie postępowania

Prowadzenie postępowania

Wzywanie do

przedkładania

nieadekwatnych

dowodów i

wyjaśnień

Wszczynanie i prowadzenie postępowań wymiarowych po przedawnieniu

Wydanie decyzji

Prowadzenie

postępowań

wymiarowych

bez formalnego

ich wszczęcia

Nieprawidłowy zakres powołania biegłych

Nieuzasadnione

przedłużanie

postępowania

„Rozstrzyganie”

sprawy przez

biegłego

Wydanie decyzji

przed upływem 7

dniowego

terminu na

zapoznanie się

strony z aktami

sprawy

Wadliwe uzasadnianie

decyzji, a w

szczególności brak

ustosunkowania się do

wszystkich twierdzeń i

dowodów

przedstawionych przez

stronę

Konsekwencje:- uchylenie

decyzji- ponowne

rozpoznanie sprawy

- narastanie odsetek

PwC

Podatek od nieruchomości jako instrument stanowiący zachętę dla inwestorów


Możliwość wprowadzania uchwałą rady gminy zwolnień przedmiotowych:

• stanowiących pomoc de minimis –maksymalna wartość zwolnienia stanowi równowartość 200 tys. Euro brutto w ciągu 3 kolejnych lat

• stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną – szczegółowe warunki określone Rozporządzeniem Rady Ministrów z 9 stycznia 2015 r.

UWAGA:

Konieczność precyzyjnego formułowania zapisów uchwał, żeby uniknąć niepożądanych efektów takich jak:

• zbyt szerokie określenie zakresu przedmiotowego zwolnienia

• Nieprecyzyjne określenie zakresu czasowego zwolnienia

PwC

IV. „Szare strefy”

czyli w jakich obszarach podatek jest

zaniżany


PwC


Zaniżona powierzchnia użytkowa budynków

„Szare strefy” – czyli w jakich obszarach podatek jest zaniżany

• Ustalona na podstawie norm innych niż wynikające

z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych

• Brak uwzględniania w rozliczeniu PoN zmian

powierzchni użytkowej budynków

Nieprawidłowa klasyfikacja przedmiotu

opodatkowania

• Opodatkowanie jako budowli wyłącznie obiektów

ujętych w grupie II KŚT

• Brak opodatkowania części budowlanych urządzeń

technicznych

PwC


„Szare strefy” – czyli w jakich obszarach podatek jest zaniżany

Pozostałe obszary zaniżenia

zobowiązania podatkowego

• Względy techniczne a brak wykorzystania obiektów zprzyczyn ekonomicznych

• Brak opodatkowania obiektów, które nie są zajęte nadziałalność gospodarczą

• Nieprawidłowe określenie momentu powstaniaobowiązku podatkowego

• Niewłaściwe określenie podatnika w przypadkukorzystania z nieruchomości jako posiadacz zależny

PwC

V. Jak zwiększyć wpływy gminy z

podatku od nieruchomości


PwC


Wykorzystanie map satelitarnych

Jak zwiększyć wpływy gminy z podatku od nieruchomości

• Ogólnodostępne portale (google maps, geoportal)

• Specjalistyczne oprogramowanie oparte o zdjęcia

satelitarne

• Rozwiązania już stosowane w niektórych gminach!

Efektywnakontrola

• Przygotowanie dokładnego planu kontroli

• Dostosowanie działań do charakteru działalności i

majątku podmiotów kontrolowanych

• Czynności sprawdzające i kontrola

• Postępowanie wymiarowe

PwC


Jak zwiększyć wpływy gminy z podatku od nieruchomości

Pożądany kształt deklaracji

• Ujednolicenie wzorów deklaracji i załączników

• Informatyzacja procesu deklarowania PoN:

• Aktywne wzory deklaracji i załączników

• E-deklaracje

Współpraca z podatnikiem

• Bieżący kontakt z podatnikiem

• Aktywna współpraca w czasie kontroli i postępowań

podatkowych

PwC


Podsumowanie

Podatek od nieruchomości stanowi istotną pozycję w dochodach gminy

Zastosowanie narzędzi informatycznych pozwala zwiększyć efektywność poboru podatku

Możliwość kształtowania lokalnej gospodarki poprzez wprowadzanie preferencji w PoN

Współpraca i bieżący kontakt z podatnikiem ułatwiają rozliczenie PoN

PwC

Najbliższe webinaria samorządowe – www.pwc.pl/samorzad

8 października 2015, godz. 10:00

VAT w jednostkach samorządu terytorialnego

17 listopada 2015, godz. 10:00

Partnerstwo publiczno-prywatne jako instrument finansowania inwestycji publicznych

TutajRejestracja


http://www.pwc.pl/samorzad



PwC


Aleksander Jarosz

Menedżer

T: +48 519 507 699

E: [email protected]

Michał Hankushał Hankus

Starszy Konsultant

T: +48 519 507 710


Jeżeli potrzebują Państwo bardziej szczegółowych informacji, prosimy o kontakt:

Kontakt

Hanka Nowicka

T: +48 507 481 414


Fundacja Szkoła Liderów

PwC

Government & Nonprofit

Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego