Embed Size (px)
DESCRIPTION
TBD (Türkiye Bilişim Derneği) 31. Ulusal Bilişim Kurultayı Bildiriler Kitabında yayınlanan Akıllı Şehirler kategorisindeki Ankara'daki Akıllı Ulaşım Sistemlerini ve kullanılan teknolojileri anlatan bildiridir.
Citation preview
1
AKILLI ŞEHİRLER - ANKARA AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ İsmail KESGİN
Ankara [email protected]
Yaşar AYDEMİR Ankara
Resul Rıza DOLANER Ankara
ÖZET
Akıllı Ulaşım Sistemleri ulaşımda çevresel etkileri
azaltacak şekilde hareketliliği ve güvenliği arttırarak
ulaşımı destekleyen gelişmiş bilgi ve iletişim teknoloji
uygulamaları olarak tanımlanabilir. Akıllı Ulaşım
Sistemleri üzerine yapılan araştırmalar birlikte
çalışabilirliği, uyumluluğu, bütünleşik bir ulaşım ortamı
sunmayı hedeflemektedir.[1] Bilgi ve iletişim teknolojileri, şehirlerde karşılaşılan sorunların çözülmesi,
kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi ve vatandaşların
yaşam kalitelerinin artırılmasına önemli katkılar
sağlamaktadır.[2] Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS), kente
ve kentteki ulaşımın yönetilmesine olanak tanımaktadır.
Akıllı kent uygulamalarının hayata geçirilmesinde
önerilen çözümlerin teknolojik sağlamlığı, güvenilirliği
ve mevcut teknik platformla uyumluluğu tüm kentler için
göz önünde bulundurulması gereken önemli hususlardır.
Akıllı kent politikasına, stratejisine, hedeflerine uygun
projelerin ve çalışmaların hayata geçirilmesi, Ankara’nın
şehir içi ulaşımına katkı sağlayacaktır. EGO Genel Müdürlüğü günümüze uygun akıllı şehir çözümlerinden
Ankara’ya uygun uygulamaların ve projelerin
kullanılmasını planlanmaktadır. Bildiri kapsamında,
Ankara’da kullanılan EGO Genel Müdürlüğü’ne ait akıllı
şehir ve akıllı ulaşım uygulamaları sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Akıllı Ulaşım, Akıllı Şehir, EGO Genel Müdürlüğü,
Mobil Uygulamalar, Araç Takip Sistemi, Trafik
Yoğunluğu, Akıllı Kart, EGO Cep’te, Ankara Kart, ABB
Trafik
SUMMARY
Intelligent Transportation Systems can be defined as
applications that support transportation with advanced
information and communication technologies by
increasing mobility and security while reducing the
environmental impacts of transportation. Research on
Intelligent Transportation Systems aims to provide
interoperability, compatibility and an integrated transport
environment.[1] Information and communication
technologies is making a significant contribution in
improvement of public services, helping solve problems
within the cities and improving the quality of life of its' citizens.[2] Intelligent Transportation Systems (ITS)
allows for the management of urban transport in the city
as well as the management of that city. In the
implementation of smart urban practices the important
proposed solutions that should be considered for all cities
are technological strength, reliability and compatibility
with the existing technical platform. Development and
implementation of the projects that are appropriate to the
smart city policies, strategies and goals will contribute to
Ankara's urban transport. According to today's smart city
solutions General Directorate of EGO is planning for
applications and projects that are appropriate for use in
Ankara. In this publication we will present the intelligent
transportation and smart cities applications used in
Ankara which is developed by EGO General Directorate.
Keywords
Smart transportation, smart cities, General Directorate of EGO, mobile applications, vehicle tracking system,
traffic density, smart card, EGO on mobile, Ankara card
and ABB (Ankara Metropolitan Municipality) traffic
GİRİŞ
Akıllı Ulaşım Sistemi (ITS) uygulamalarının Türkiye’de
yaygın olarak kullanıldığı şehirlerin başında Ankara
gelmektedir. 5 milyondan fazla nüfusa sahip olan
Başkentimizde ulaşımda, toplu taşımada kolaylık sağlayacak, verimliliği arttıracak, günlük şehir hayatını
kolaylaştıracak, güvenliği sağlayacak birçok uygulama
ve proje bulunmaktadır. Bu uygulamaların başında Araç
Takip Sistemi, Otobüs Hatları Bilgilendirme
Sistemi(EGO Cep’te), Trafik Yoğunluk Haritası(ABB
Trafik), Şehir Kameraları, Akıllı Kart
Sistemi(AnkaraKart), Akıllı Duraklar, Otobüs İçi
Bilgilendirme Sistemi, Otobüs İçi Güvenlik Sistemi gibi
mevcut uygulamalar ve geliştirmekte olduğumuz projeler
bulunmaktadır.
ARAÇ TAKİP SİSTEMİ
EGO Genel Müdürlüğü’ne bağlı toplu taşıma araçlarına
takılan mobil terminal üniteleri ile GPS uydularından
konum bilgisi alınmakta ve GPRS ile Araç Takip
Merkezi ile iletişimi sağlanmaktadır. Bu sistem ile
uygunsuz kullanımın önlenmesi (Görev bölgeleri, uygun
rota, izinsiz duraksamalar, hız ihlali yapan şoförler),
trafik hatalarının azalması, araç/personel emniyetinin
2
sağlanması, araçların ekonomik ömrünün uzatılması ve
bakım masraflarının azaltılması, Otobüs hatları
bilgilendirme sistemine ait mobil ve web uygulamalarına
altyapı hizmeti sağlanması amaçlanmıştır.
Bu sistem içerisinde yaklaşık 6 bin durak ve otobüs
hatlarının tüm güzergâhları sayısal olarak belirlenmiş ve
haritaya işlenmiştir. Durak ya da güzergâh değişikliğinde
görevli ekipler tarafından yer tespiti yapılıp sisteme
işlenmektedir. Araç takip birimi tarafından araçların
ekranlarda takibi ve günlük değişikliklerin anında
işlenmesi sağlanmaktadır. Bu sayede vatandaşlara anlık
ve güncel bilgi verilmesi sağlanmaktadır.
Resim 1 Araç Takip Sistemi
ŞEHİR İÇİ ULAŞIM BİLGİ SİSTEMİ
Vatandaşların günlük şehir içi seyahatini
planlayabilmesi, seyahat edeceği hatlarla ilgili bilgiye
sahip olması, durakta seyahat edeceği aracı bekleyerek vakit kaybetmemesi ve zamanını daha verimli
kullanabilmesi bir ihtiyaç olmuştur. EGO Genel
Müdürlüğü bu ihtiyaçtan yola çıkarak kendi personeli
tarafından Otobüs Hatları Bilgilendirme Sistemini
geliştirmiştir.
İlk olarak temeli 2008’lere dayanan bu sistemde daha
araçlarla iletişim olmadan hat ve durak bilgileri
üzerinden vatandaşlara hizmet verilmeye başlanmıştır.
Yeni teknolojilerin gelişmesi, araç takip sisteminin
otobüslere entegre edilmesi ile uygulama akıllı hale
gelmiş ve kullanıcılara anlık bilgi verilmeye başlanmıştır.
Uygulama ilk olarak web üzerinden hizmet vermeye
başlayarak zamanla mobil uygulamalar için de
geliştirilmiştir. Günümüzde bütün mobil platformlarda
çalışabilir hale getirilmiştir.
Resim 2 Şehir içi Ulaşım Bilgi Sistemi
EGO Cep’te Otobüs Hatları Bilgilendirme Sistemi Mobil
Uygulamaları (EGO Cep’te)
Otobüs hatları bilgilendirme sisteminin Android, iOS ve
Windows Phone işletim sistemli akıllı telefonlarla
uyumlu mobil uygulamalar geliştirilmiştir. Bu
uygulamalar ile vatandaşlar otobüs, metro, ankaray ve
teleferik gibi ulaşım araçları ile ilgili tüm bilgilere anlık
ve güncel olarak ulaşabilmeleri hedeflenmiştir.
Resim 3 EGO Cep’te
Uygulamalar zamanla halk arasında EGO Cep’te adını
alarak markalaşmıştır. Türkiye’de bir ilk olması
nedeniyle birçok il için örnek bir uygulama olmuştur.
Vatandaşlar uygulama ile duraklarda bulunana 5 haneli
durak numarası ile duraktan hangi otobüslerin geçtiğini
ve otobüs durağa ne zaman geleceğini öğrenebilirler. Hiç
bilmedikleri bir yerde bile olsalar “Neredeyim?” bölümü
ile kendilerine yakın durağı bulabilir, hatlarını sorgulayabilirler.
3
EGO Cep’te uygulaması ile Ankara’daki 6 bine yakın
durak akıllı hale getirilmiştir. Vatandaşların iki konum
arasındaki ulaşımı nasıl yapacaklarının rotasını ve
seyahat planını “Nasıl Giderim?” bölümü ile
sunulmuştur. Bu şekilde Ankara ili içerisinde vatandaşlar
kendilerine göre bir seyahat planı çıkartabilmektedir.
Uygulama içerisinde yer alan “Sorun Bildir” bölümü ile
vatandaşlar şehir içi ulaşımında karşılaştıkları sorunları,
dilek ve şikayetlerini direk olarak ulaştırabilmektedirler.
Bu şekilde vatandaş ile sürekli iletişim halinde
olunmaktadır.
Uygulama vatandaşa şehir içi ulaşımda kolaylık
sağlamasının yanında rehber görevi de görmektedir.
Uygulamada ki “Önemli Yerler” bölümü ile Ankara içerisindeki Müze, Hastane, Okul gibi önemli yerler
haritada görülebilir, bu yerlere ulaşımın nasıl
yapılacağının tarifi alınabilmektedir.
Kullanıcılar kullandıkları otobüsü sürekli takip
etmemeleri için onlar için “Alarm Kur” bölümü
tasarlanmış ve bu bölümde belirttiği durak ve otobüsü
ayarladığı zamana göre uygulamaya takip ettirebilirler.
Bu sayede otobüs durağa yaklaştıkça kullanıcıya alarm
vererek, kullanıcıyı belli zaman dilimlerinde uyarır.
Uygulamanın çoğu özelliklerini içeren web uygulaması
ile akıllı telefonu olmayan vatandaşların bu hizmetten
faydalanabilmeleri sağlanmıştır.
Uygulama İndirilme Sayıları Ekim 2014
Android 659521
iPhone, iPad 204662
Windows Phone 38437
Toplam 902620
Tablo 1 EGO Cep’te İndirilme Sayıları
Uygulamanın Tablo 1 de görüldüğü gibi yaklaşık 1
milyon indirilme sayısı bulunmaktadır. Günlük olarak
Mobil ve Web ortamında yaklaşık 600 bin kullanıcısı
bulunmaktadır.
Otobüs Hatları Bilgilendirme Sistemi SMS Uygulaması
Vatandaşların akıllı ulaşımda faydalanabilmeleri için her
türlü platform düşünülmüş ve internet özelliği olmayan
ya da internet olmayan vatandaşlar için SMS uygulaması
geliştirilmiştir. Vatandaşlar “DURAK” boşluk “DURAK
NUMARASI” nı yazarak “0312 911 3 911” numaraya
bir kısa mesaj yollayarak, sorguladığı duraktan hangi
otobüsün, ne zaman geçeceği bilgisine
ulaşabilmektedirler.
ANKARA TRAFİK YOĞUNLUĞU HARİTASI (ABB
TRAFİK)
Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Genel
Müdürlüğü’nün hazırladığı Ankara Trafik Yoğunluğu
Haritasında Anayol, Bulvar, Cadde ve Sokakların anlık
trafik yoğunluğu izlenebilmekte ve birçok noktada
kameraların canlı olarak izlenmesi sağlanmaktadır.
Trafik yoğunluğu haritasında, yola ait hız sınırı ve o anki
ortalama hızı ortalama 1 dakikalık bir güncelleme ile
gösterilmektedir. 49 yol güzergâhında 2 nokta arası
mesafe ve o yolun anlık hız verisine göre ortalama varış
süresini verilmektedir.
Resim 4 Trafik Yoğunluğu Haritası
Uygulama web üzerinde, Android, iOS işletim sistemli
akıllı telefonlarda ve Windows 8 işletim sistemli
bilgisayarlarda ABB Trafik uygulaması olarak
çalışmaktadır. Bu sayede vatandaşlar istediği
platformdan Ankara Trafik Yoğunluğu Haritasına
ulaşabilmektedir.
Uygulamaların içerisinde bulunan “kamera” ve “yol
çalışması” bölümlerinden vatandaşlar 51 noktada canlı
yayın yapan kameralara ulaşıp trafik durumunu canlı
izleyebilmekte ve yollarda yapılan yol çalışmalarını anlık
olarak görebilmektedirler.
ABB Trafik ile yol durumu hakkında bilgi sahibi olan
vatandaşlar kendileri alternatif yol üreterek trafikte
akışkanlık ve enerji tasarrufu elde etmektedirler.
4
Resim 5 ABB Trafik Mobil Uygulaması
ABB Trafik Uygulamasını Mobil ve Web ortamında
yaklaşık 100 bin kullanıcısı bulunmaktadır.
İndirilme Sayıları Ekim 2014
ABB Trafik Android 50549
ABB Trafik iPhone 38001
ABB Trafik Windows 8 235
Toplam 88785
Tablo 2 ABB Trafik İndirilme Sayısı
Trafik Kontrol Merkezi
Trafik Yoğunluğunu, Trafik Kameralarını ve
Sinyalizasyon cihazlarının çalışmasını kontrol ve izleme
amaçlı kurulmuş olan bir birimdir. 51 noktadaki
kameraları ve trafik yoğunluğu canlı olarak ekranlardan
takip edilmektedir. Geliştirilmiş ara yüzler ile
kameralardan tespit edilen yol çalışması, trafik kazası,
araç arızası gibi trafiği olumsuz etkileyecek durumlar
anında harita üzerinde işlenerek, vatandaşlara hızlı ve
güncel bilgi verilmektedir.
Resim 6 Yol Durumu Ekleme Paneli
Geliştirilen program ile kapalı yollar, trafik kazası, asfalt
serim çalışması, sinyalizasyon cihazlarındaki arızalar tespit edilip, haritaya işlenir ve web, mobil
uygulamalarda anlık olarak bilgi verilebilmektedirler.
ANKARA KART
Ankara Kart sürekli yanınızda taşıyacağınız şehir içi
ulaşım kartıdır. EGO Genel Müdürlüğü'ne bağlı tüm
toplu taşıma araçlarındaki kart okuma cihazlarına
yakınlaştırarak kullanabileceğiniz temassız akıllı
kartlardan ve bu cihazlarda kullanabileceğiniz tek
kullanımlık manyetik biletlerden oluşmaktadır. Ankara
Kart ile çok daha hızlı, ekonomik ve pratik bir ulaşım
sağlanmaktadır. Yaklaşık 2 milyon kişide bulunan akıllı
kartlar, günlük ortalama 1.2 milyon defa kullanılmaktadır.
Resim 7 AnkaraKart
Sahada bulunan 2.500 Validatör üzerinden veriler anlık
olarak GPRS ile alınarak merkeze iletilmektedir. Tüm
kartlar kayıt altında olduğundan dolayı toplu taşıma
kullanan kişi sayısına kolay bir şekilde
ulaşılabilmektedir. Hangi vatandaşın, hangi araçlara
bindiği bilgisi ile onların toplu taşıma alışkanlıkları tespit
5
edilip güzergâhların da ve ulaşımlarında iyileştirmeler
yapılması planlanmaktadır. Elde edilen bilgi ile akıllı
ulaşıma büyük bir katkı sağlayacaktır. Kişiselleştirilmiş
kartlar ve tam kartlar olarak iki ayrı kategoride
bulunmaktadır. Kişiselleştirilmiş kartların kaybedilmesi
durumunda kart ID’si ile kartlar kara listeye
alınabilmektedir ve illegal kullanım
engellenebilmektedir. Günlük öğrencilerin, yaşlıların, engellilerin ve tam kart kullananların kullanım sayısı,
aktarma sayısı ve bindiği araçlar raporlanabilmektedir.
Elde edilen bilgiler ile hattaki fazla ya da eksik araçlar
tespit edilip gerekli işlemler yapılabilmektedir. Bu
şekilde rahat, akıllı ve kolay bir ulaşım sağlanmaktadır.
Akıllı kart ile birlikte akıllı durak, araç içi bilgilendirme
sistemi ve araç içi güvenlik sistemine de geçilmiştir.
Bayi Sorgulama ve Bakiye Görüntüleme
AnkaraKart kullanan vatandaşlarımızın bayilere
kolaylıkla ulaşması için bir harita uygulaması
geliştirilmiştir. Ankara’da tüm bayiler bu harita üzerine
işaretlenmiştir. Uygulama üzerinden kullanıcının
konumunu alınabiliyorsa, ona en yakın bayiler görüntülenir ya da kullanıcının belirttiği adrese göre
AnkaraKart bayileri görüntülenebilmektedir. Harita
üzerinden seçilen bayiye adres tarifi alınarak kolay ve
rahat bir ulaşım sağlanabilmektedir.
Resim 8 Bakiye Sorgulama ve Bayi Görüntüleme
Uygulama üzerinden vatandaşlar AnkaraKart üzerinde
bulunan 16 haneli kart numarası ile kartlara ait bakiye ve
son kullanılan tarih sorgulanabilir. EGO Cep’te uygulaması içerisinden de aynı hizmete ulaşabilen
vatandaşlar kartlarını kaydedip daha sonra hızlı
sorgulama yapabilmektedirler.
Akıllı Durak Sistemi
Otobüslerin durağa ne zaman geleceğini vatandaşa
bildirmek için 120 merkezi noktada Durak Bilgilendirme
Sistemi bulunmaktadır. Durak yanındaki ekranlardan
duraktan geçen otobüs bilgileri ve otobüslerin anlık
olarak durağa geliş süreleri verilmektedir.
Araç İçi Bilgilendirme Sistemi
Otobüs içerisinde bulunan sesli araç içi bilgilendirme
sistemi ile vatandaşa aracın bulunduğu durak ve bir
sonraki durak bilgisi verilmektedir. Bu sistem ile görme
engelli vatandaşların varacağı yere rahat ve kolay bir
şekilde ulaşabilmesi sağlanmıştır. Görme engelli vatandaş otobüsün bulunduğu ve varacağı durağı
duymasıyla kendi başına ineceği durağı rahatça
bilmektedir. Ayrıca ekranın bir bölümünden duyuru,
haber ve Ankara’yı tanıtıcı reklamlarda verilebilmekte ve
vatandaşa bilgilendirme yapılabilmektedir.
Resim 9 Araç İçi Bilgilendirme Sistemi
Araç İçi Güvenlik Sistemi
Tüm otobüslerin içerisinde 2-3 adet bulunan güvenlik
kamerası ile sefer süresi boyunca kayıt
yapılabilmektedir. Kameralar aracın içerisinin tamamını
görüntüleyecek şekilde monte edilmiştir. Bu sayede
yolcuların güvenliği ve herhangi bir nedenden doğan
şikâyetlerde kayıtlar incelenip gereken
yapılabilmektedir. Otobüsler anlık olarak 3G üzerinden
izlenebilmektedir.
6
SONUÇ
Ankara’da yapılan çalışmalar sonucunda akıllı ulaşım ve
akıllı şehir yapısında belirli bir noktaya ulaşılmıştır. 2000
otobüs, 4 raylı sistem ve 1 teleferik hattı akıllı
uygulamalar ile entegrasyonu sağlanarak, vatandaşa gerçek zamanlı ve dinamik veriler ile hızlı, konforlu ve
güvenli bir ulaşım imkânı sağlanmıştır. 6000 durak akıllı
durak haline gelmiştir. ABB Trafik ile yol durumu
hakkında bilgi sahibi olan vatandaşlar kendileri alternatif
yol üreterek trafikte akışkanlık ve enerji tasarrufu elde
etmişlerdir. Ankara Kart ile hızlı ve kolay ulaşım
sağlanarak, elde edilen veriler ile toplu ulaşımın optimize
edilme çalışmaları başlanmıştır. Bu çalışmalar ile kısa,
konforlu, ekonomik seyahat yapılması sağlanmıştır.
Ulaşım Hatları Bilgilendirme Sistemi ile vatandaşların
toplu taşıma ağını verimli kullanmaları sağlanmıştır.
Verimliliğin yanında enerji ve zaman tasarrufu da
sağlanmıştır. Geliştirilen uygulamaların ve sunulan
hizmetlerin, vatandaşın kolay ve hızlı erişilebilirliği
dikkate alınarak ve tüm kent sakinlerinin akıllı ulaşım
fırsatlarından eşit faydalanması sağlanmıştır.
Ankara’daki akıllı şehir çalışmaları, ulaşımdaki uygulamaları, Türkiye’deki diğer illere örnek
uygulamalar ve projeler olmuştur.
KAYNAKÇA
[1] Prof. Dr. Abdül Halim Zaim, “Akıllı Ulaşım Sistemleri”, “İstanbul Ticaret Üniversitesi”, 2012
[2] T.C. Kalkınma Bakanlığı, “Bilgi Toplumu Stratejisinin Yenilenmesi Projesi”, “Bilgi ve İletişim Teknolojileri Destekli Yenilikçi Çözümler Ekseni Mevcut Durum Raporu”, 2013
ÖZGEÇMİŞLER
İsmail KESGİN Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim
Fakültesi, Elektrik Öğretmenliği
EGO Genel Müdürlüğü, Bilgi İşlem
Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Daire Başkanı
Yaşar AYDEMİR Selçuk Üniversitesi, Bilgisayar
Mühendisliği
EGO Genel Müdürlüğü, Bilgi İşlem
Dairesi Başkanlığı, Bilgisayar Mühendisi
Resul Rıza DOLANER Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, Elektrik ve
Bilgisayar Mühendisliği Yüksek
Lisans Öğrencisi
EGO Genel Müdürlüğü, Bilgi İşlem
Dairesi Başkanlığı, Bilgisayar
Teknisyeni
