ZELJASTI EKOSISTEMI

RASPROSTRANJENOST

• ZELJASTI EKOSISTEMI SU RAZVIJENI U USLOVIMA TOPLOG I SUVOG LJETA A DUGE I HLADNE ZIME.

• ZELJASTI EKOSISTEMI NASTAJU NA PLITKOM I ZASLANJENOM ZEMLJIŠTU, NA RAZNIM STANIŠTIMA (KAMENJAR, STRMA PADINA...)

• KARANFILI

PROBLEMI ZELJASTIH BILJAKA

• PROBLEM SUŠE RJEŠILE SU DOBRO RAZVIJENIM ŽILIČASTIM KORIJENOM, KAO I SMANJENOM POVRŠINOM NADZEMNIH DIJELOVA I DLAČICAMA NA LISTOVIMA.

GODIŠNJE PROMJENE NA LIVADI

• U ZELJASTIM EKOSISTEMIMA ŽIVI VEĆI BROJ VRSTA NEGO U ŠUMI.

• LIVADA ČESTO MIJENJA IZGLED TOKOM GODINE.

• PRVO SE JAVLJAJU BILJKE PROLJEĆNICE.

VISIBABA

RUDINE

• RUDINE SU TRAVNI EKOSISTEMI VISOKOPLANINSKIH PREDJELA NASTALI POD UTICAJEM PLANINSKE KLIME.

• BILJKE SU PRILAGOĐENE IGLIČASTIM ILI TRAKASTIM LIŠĆEM I JASTUČASTIM OBLICIMA.

STANOVNICI RUDINA

• BILJKE• PLANINSKI VIJUK, ŠAŠIKA,

OŠTRICA, RUNOLIST, ZVONČIĆ, PLANINSKI ŠAFRAN, PLANINSKA LJUBIČICA, KARANFIL

GENCIJANA

STANOVNICI RUDINA

RUNOLIST KARANFIL

STANOVNICI RUDINA

LJUBIČICA

ŠAFRAN (KAĆUN)

STANOVNICI RUDINA

• ŽIVOTINJE• SURI ORAO,

DIVOKOZA, SNIJEŽNA VOLUHARICA, ŠARKA, ŽIVORODNI GUŠTER, CRNI DAŽDEVNJAK, GALICA, APOLONOV LEPTIR

• DIVOKOZA

• CRNI DAŽDEVNJAK

SURI ORAO

STANOVNICI RUDINA• RUDINE SU U CRNOJ GORI NA PLANINSKIM

ZARAVNIMA VUČJA, KRNOVA, LUKAVICE, SINJAJEVINE, PIVSKIH PLANINA, BJELASICE, PROKLETIJA.

• ONE IMAJU VELIKI ZNAČAJ ZA RAZVOJ STOČARSTVA.

• IZNAD EKOSISTEMA RUDINA, NA LITICAMA ŽIVE RIJETKE VRSTE BILJAKA I ŽIVOTINJA

LIVADE I PAŠNJACI

• LIVADE I PAŠNJACI SU NASTALI SJEČOM ŠUMA.

• LIVADE SU TRAVNI EKOSISTEMI KOJI SE ODRŽAVAJU KOŠENJEM.

• NEKE LIVADE SU PRIRODNO NASTALE, USLOVIMA ČESTIH POPLAVA PORED RIJEKA.

LIVADE I PAŠNJACI

• PAŠNJACI SU TRAVNI EKOSISTEMI KOJI SE ODRŽAVAJU NAPASANJEM STOKE

STANOVNICI LIVADA I PAŠNJAKA

• NA LIVADAMA I PAŠNJACIMA RASTU SLATKE TRAVE KOJE STOKA JEDE I OŠTRICE ČIJE STABLO I LISTOVI MOGU DA POREŽU JER IMAJU KRISTALE MINERALNIH SOLI.

• OŠTRICE

STANOVNICI LIVADA I PAŠNJAKA

• BILJKELIVADARKA, JEŽEVICA, POPINO PRASE, LJULJ, OVSIK, DJETELINA, LUCERKA, ZVJEZDAN, GRAHORICA, LIVADSKI PELIM, MASLAČAK, BIJELA RADA, LIVADSKI LJUTIĆ, KAMILICA, BOKVICA, KARANFIL

• DJETELINA

• LIVADARKA• KAMILICA

STANOVNICI LIVADA I PAŠNJAKA

• ŽIVOTINJE• JASTREB, MIŠAR,

PASTIRICE, ŠEVE, FAZANI, PREPELICE, ZEC, KRTICA, LIVADSKI GUŠTER, VOLUHARICA, POLJSKI MIŠ, BROJNI INSEKTI (PČELE, LEPTIRI, SKAKAVCI, BALEGARI, ROVCI, MRAVI...) • PREPELICA

LIVADE I PAŠNJACI U CRNOJ GORI

• NAJVEĆE SU PAŠNJAČKE OBLASTI DURMITORA I SINJAJEVINE.

• ISPAŠA NA DURMITORU POČINJE U JUNU I TRAJE DO AVGUSTA.

• PAŠNJACI SINJAJEVINE SPADAJU MEĐU NAJKVALITETNIJE U EVROPI.

• SINJAJEVINA

SINJAJEVINA

DURMITOR

ZVONČIĆ SA DURMITORA

ZNAČAJ LIVADA I PAŠNJAKA

• NAJVEĆA KORIST JE ZA ISHRANU STOKE

• NAJVIŠE SIJENA DAJU DOLINSKE LIVADE, ALI JE TRAVA SA BRDSKIH LIVADA BOLJEG KVALITETA.

ZNAČAJ LIVADA I PAŠNJAKA

• NEKE PLANINSKE BILJKE LJUDI KORISTE ZBOG LJEKOVITOG DJELOVANJA ILI IH KORISTE U ISHRANI (MASLAČAK, BOKVICA, DIVLJI LUK).

DIVLJI LUK

ZNAČAJ LIVADA I PAŠNJAKA

• ČAJ OD NANE UBLAŽAVA KAŠALJ, ŽALFIJA JE DOBRA ZA STOMAK.

• NEKE SE BILJKE KORISTE KAO ZAČIN (NPR. ORIGANO, BOSILJAK)

BOSILJAK

ZNAČAJ LIVADA I PAŠNJAKA

• TRAVNE ZAJEDNICE ČUVAJU ZEMLJIŠTE NA PLANINAMA OD EROZIJE.

LINCURA

• SMATRA SE DA NAZIV GENTIANA POTIČE OD ILIRSKOG VLADARA GENCIJUSA, KOJI JE PRVI UKAZAO NA NJENU LJEKOVITOST U II VEKU PRIJE N.E.

• VIŠEGODIŠNJA BILJKA, 45-140 CM VISOKA.

• CVJETOVI VELIKI ŽUTI, NA DUGIM PETELJKAMA, ZBIJENIM CVASTIMA, POSTAVLJENIM BOČNO NA GLAVNOJ OSNOVI.

• SIROV KOREN JE VRLO MEK, UNUTRA BIJELE BOJE I VRLO GORAK. LINCURA JE PROGLAŠENA PRIRODNOM RIJETKOŠĆU I STAVLJENA POD ZAŠTITU ZAKONA.

LINCURA

• KORIJEN LINCURE JE LIJEK ZA POBOLJŠANJE APETITA,ZA LIJEČENJE POREMEĆAJA U ORGANIMA ZA VARENJE, ZA LIJEČENJE MALOKRVNOSTI.

. ČAJ SE PIJE 2 PUTA DNEVNO PO 1 ŠOLJICA.

KAO NARODNI LIJEK KORIJEN SE STAVLJA U LJUTU RAKIJU, KADA ODSTOJI 40 DANA KORISTI SE KAO I SVAKA DRUGA RAKIJA.

DA PONOVIMO...

• PITANJA1. U KAKVIM KLIMATSKIM

USLOVIMA SE RAZVIJAJU TRAVNI EKOSISTEMI?

2. KAKO SU LIVADSKE BILJKE RIJEŠILE PROBLEM SUŠE?

• ODGOVORI1. U USLOVIMA DUGE I HLADNE

ZIME A VEOMA TOPLOG I SUVOG LJETA.

2. ŽILIČASTIM KORIJENOM, SITNIM LISTOVIMA, DLAČICAMA NA LISTOVIMA.

• PITANJA1. KOJE BILJKE NA PAŠNJACIMA

STOKA RADO JEDE?

2. NAVEDI NEKE LJEKOVITE BILJKE SA LIVADA.

• ODGOVORI1. SLATKE TRAVE.

2. MAJČINA DUŠICA, ŽALFIJA, MASLAČAK...