“ขาว”

ความรเบองตนเกยวกบ..

อาจารย สกลศร ศรสารคาม

คนกดสนข

บรซ ด ไอทวส และ

ดกลาส เอ แอนเดอรสน

กลาววา ขาวคอ “เรองคนกดสนข”

สนขกดคนขาว ไมเปนขาว แตคนกดสนขเปนขาว ซงการใหนยามเชนนสะทอนวา

ขาวตองใหความสำาคญกบแงมมความแปลก นาสนใจ เปนเรองทยงไมมใครรมากอน

ประวตศาสตรของวนพรงน

มทเชลล ชารนลยแหงมหาวทยาลย

มนโซตา

“ขาวคอ ประวตศาสตรของวนพรงน ซงไดสรางขนมาและบรรจไวในหบหออน

เรยบรอยของวนน”

ขาวคอ...

Robert McLeish

สงทใหม นาสนใจ และเปนจรง

• ใหม คอเหตการณทผฟงไมเคยไดยนมากอน หรอเรองราวทเปนความคบหนาของเหตการณทผฟงคนเคย

• นาสนใจในแงทเกยวของกบผฟง หรอมผลกระทบบางอยางตอผฟง

• เปนจรง คอเรองราวทนำาเสนอนนมความถกตองในขอเทจจรง

ขาวคอ...

มาล บญศรพนธ (มาล บญศรพนธ,2537)

• ขาว คอ เหตการณหรอขอเทจจรงทประชาชนสนใจใครร

• ขาว คอ รายงานเหตการณทเปนปจจบน มความยตธรรมทนเหตการณ ถกตอง กะทดรดและเทยงตรง

• ขาว คอ สงทประชาชนสนใจ

• ขาว คอ สงทบรรณาธการตดสนใจเลอกมานำาเสนอตอผรบสาร

• ขาว คอ เหตการณทเกดขนและมความสำาคญ

ขาวคอ...

สภา ศรมานนท

• เรองราวอะไรอยางหนงทประชาชนจะตองพดถง

• เหตการณตางๆ ทเกดขนใหมๆ สดๆ นาร มผลกระทบ

• ขอเทจจรง สาระ ทคนสนใจ เพราะมผลกระทบ หรอ อทธพลตอเขา

สรปคอ ขาวกคอ อะไรอยางหนงซงสดตอสมยทำาใหผคนจำานวนหนง

สนใจและขาวทดทสดกคอขาวทมความนาสนใจมากทสดตอจำานวน

ผคนมากทสด

คณสมบตของขาว (Quality of News)

1. ความถกตองแมนยำา (Accuracy)

ขอเทจจรงตางๆ ทปรากฏอยในเนอหาของขาวนน ตองไมถกบดเบอน

สามารถพสจนได

• ขอเทจจรงตรง

• ชงขอมล ตรวจสอบขอมลจากหลายแหลง เพอเขาถงแกนแทของเรอง

• มมากกวา 1 แหลงขาว เพอตรวจสอบขอมล

• ถาผดพลาดตองยอมรบ และ แกไข

• ถกในแงการใชภาษา ไมพดเกนจรง ระวงการใชคำาทตความไดหลายอยาง

• ตวเลขสถตตองใชอยางระวง มแหลงอางอง และตองทนสมย บอกเวลา

คณสมบตของขาว (Quality of News)

2. ความสมดล และเปนธรรม (Balance and Fairness)

• เสนอใหรอบดาน

• ซอตรงตอแหลงขาว และ ผรบสาร

• ใหโอกาสพด ใหโอกาสทกฝาย

• เคารพความเปนสวนตว

คณสมบตของขาว (Quality of News)

3. ความเปนกลาง (Objectivity)

• ไมลำาเอยง ไมมอคต

• ไมเลอกขาง

• เอาใจออกหาง อยาเลอกขาง แตนำาเสนอไปตามขอเทจจรงทเกดขน

คณสมบตของขาว (Quality of News)

4. สน เขาใจงาย และชดเจน (Concise and Clear)

• แบบปรามดหวกลบ

• 5W1H

อะไรเปนขาวอะไรเปนขาว??: : คณคาขาวคณคาขาว

ความรวดเรว (Immediacy) ทนตอเหตการณ (Timeliness)

• รายงานทนทเมอมเหตการณเกดขน เชน ขาวความรนแรงในการประทวง

• เหตการณทมมานานแลว แตเพงไดรบการคนพบ เชน พบเมองโบราณอาย 3000 ป

• เหตการณทจะเกดขนในอนาคตอนใกล เชน พายโซนรอนจะเขาไทยในวนพรงน

• กระแส หรอ สถานการณทอาจเกดขน มความสำาคญ และ คนสนใจ เชน รฐบาลอาจยบพรรค

ความสำาคญหรอความเดน (Prominence)

• บคคลเดน

เดวด คารราดน เสยชวตปรศนาทโรงแรมหร ยานลมพน

• สถานทเดน

พายปกคลมนครลาสเวกสของสหรฐ

• เวลาเดน

2ทมทวกรงเทพปดไฟชวยลดโลกรอน

• เหตการณเดน

"หลนฮย“ คลอดลกแพนดา

ความแปลกประหลาด (Unusualness)

• ผดธรรมดา เหตการณทแปลก ไมเกดขนบอย หรอ อาจเปนเหตการณทสรางความเสยหายจำานวนมาก

“เจาหนาทปลอยหมากดมอบปากมล”

“สยอง! ฆาโหดสะกดวญญาณสาวใหญ แทงตาโบ - เฉอนจมก – ทบปาก”

“วยรนชาวเยอรมนทกอเหตยงกราดในโรงเรยน”

ความใกลชด (Proximity)

• เหตการณทมความใกลชดกบคน

• เรองในทองถนหนงอาจไมมคณคาสำาหรบคนในอกทองถน เพราะไมใกลชด

ผลกระทบ (Consequence / Impact)

• เหตการณทมผลกระทบตอคนจำานวนมาก

• ตองชงนำาหนกใหด บางครงอาจไมใชเรองของคนกลมใหญ

• แตเปนปญหาทมผลกระทบสง กถอวามคณคาของขาว

ความมเงอนงำานาสงสย (Suspense or Mystery)

• เหตการณมเงอนงำา มความไมชดเจน นาสงสย

• นกขาวตองมจมกทไวตอขาว (Nose for news) เพอมองเหนสงทนาสงสย และตองคนคำาตอบ

• เชน เชารถเมลเอนจว 4000 คน ผลประโยชนเพอใคร

ความขดแยง (Conflict)

• การแสดงออกทไมเหนดวย เชน การประทวง

• การเผชญหนา หรอ ปะทะกน เชน สงครามอรก

• วพากษ ไมเหนดวย

• การโตเถยงของแตละฝาย

สงทมนษยสนใจ (Human Interest)

เหตการณทกระทบตอ

ความรสก หรอ อารมณของคน

คนสนใจ อยากร อยากเหน

ความกาวหนา (Progress)

เกยวกบความเจรญกาวหนาในสงคม

วทยาการ อตสาหกรรม การศกษา

วทยาศาสตร

ภยพบต (Disaster)

เรองราวหรอเหตการณทเกยวกบ

ความหายนะของมนษย เปนไดทงภย

ธรรมชาต หรอ การกระทำาของมนษย

เชน ตกถลม นำาทวม หมะถลม พายถลม

เรอลม

เพศ (Sex)

ความผดปกต พฤตกรรมหรอ

เหตการณทเกดขนเกยวกบเพศ

หญงหรอชาย

เชน เดก 7 ขวบนงดคลปการตนลามก “นารโตะ” ภาคพสดาร