Upload
onroerend-erfgoed
View
392
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
De UNESCO-Werelderfgoedconventie
basisbegrippenproceduresgevolgen
13 maart 2014Piet Geleyns
Werelderfgoed
•Werelderfgoedconventie•Werelderfgoed in Vlaanderen
WerelderfgoedWerelderfgoedconventie
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
3 / DEEL 1
Aanleiding: bouw Aswandam (Egypte, 1960-70)
Satellietbeeld Aswandam & stuwmeer(Egypte)
12/04/2023 — Hier komt de Footer-titel — © Onroerend Erfgoed 01 / DEEL 1Reconstructie van de grote Tempel van Abu Simbel(Egypte)
WerelderfgoedWerelderfgoedconventie
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
5 / DEEL 1
Basisideeën (begin jaren ‘70):
“De achteruitgang of verdwijning van elk onderdeel van het cultureel en natuurlijk
erfgoed betekent een rampzalige verarming van het erfgoed van alle volken ter wereld;”
WerelderfgoedWerelderfgoedconventie
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
6 / DEEL 1
Basisideeën (begin jaren ‘70):
“Sommige delen van het cultureel en natuurlijk erfgoed zijn van uitzonderlijk belang,
hetgeen hun behoud als onderdeel van het erfgoed der gehele mensheid noodzakelijk maakt;”
WerelderfgoedWerelderfgoedconventie
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
7 / DEEL 1
Basisideeën (begin jaren ‘70):
“Het is de taak is van de gehele internationale gemeenschap deel te nemen aan de bescherming
van het cultureel en natuurlijk erfgoed van uitzonderlijke en universele waarde … zonder in de plaats te treden van het optreden van de
betrokken Staat …;”
WerelderfgoedWerelderfgoedconventie
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.11 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
8 / DEEL 1
• Conventie goedgekeurd in 1972, eerste Werelderfgoederen in 1978• Vandaag 190 lidstaten (bijna heel de wereld), België pas in 1996 toegetreden• Vandaag 981 werelderfgoederen in 160 landen
WerelderfgoedErkenning als Werelderfgoed
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.11 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
9 / DEEL 1
• Zware procedure & strenge selectie!• Startvoorwaarde:
Uitzonderlijke Universele Waarde•Niet hetzelfde als ‘Wereldwonderen’
WerelderfgoedWerelderfgoed in Vlaanderen
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.11 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
11 / DEEL 1
• 1998: 13 begijnhoven• 1999: 26 belforten in Vlaanderen – o.m. Diksmuide, Ieper, Lo-Reninge, Nieuwpoort en Veurne• 2000: Brugge• 2005: Museum Plantin-Moretus
In 27 Vlaamse gemeentes
Basisbegrippen
•Uitzonderlijke Universele Waarde•Authenticiteit & Integriteit•Serieel – transnationaal •ICOMOS
• Basisvereiste!• 2 essentiële voorwaarden:
BijzonderOp wereldschaal
•O.b.v. min. 1 van 10 vastgelegde criteria•Wordt onderzocht via internationale vergelijkende analyse• Vaak afgekort als “OUV”
Basisbegrippen
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
13 / DEEL 2
Uitzonderlijke Universele Waarde
Basisbegrippen
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
14 / DEEL 2
• Bijkomende vereisten!• Authenticiteit ~ geloofwaardigheid• Integriteit ~ volledigheid (“ongeschonden”)
Authenticiteit & Integriteit
Basisbegrippen
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
15 / DEEL 2
• Alleenstaand <-> Serie (meerdere afzonderlijke elementen)
• In één lidstaat <-> Verspreid over meerdere landen
Impact op procedure en beheer achteraf, want door UNESCO beschouwd als 1 uniek goed
Serieel – transnationaal
Basisbegrippen
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
16 / DEEL 2
= International Council on Monuments and Sites
• Internationale NGO die zich inzet voor het behoud van onroerend erfgoed• Specifieke adviserende rol als onafhankelijke expert in Werelderfgoedconventie
•Nieuwe erkenningen• Beheerproblemen
ICOMOS
Procedure
•Seriële en transnationale nominatie•Onderzoek door ICOMOS•Uitspraak door Werelderfgoedcomité•Beheerstructuur
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
18 / DEEL 3
1) OUV omschrijven2) Authenticiteit en integriteit onderzoeken3) Internationale vergelijking4) Gedragen beheervisie uitwerken voor elke site
1 gezamenlijk Frans-Belgisch dossier Indiening ten laatste 29 januari 2016
ProcedureSeriële en transnationale nominatie
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
19 / DEEL 3
•Najaar 2016•Nazicht het dossier + onderzoek van de situatie ter plaatse• Eventueel aanvullende vragen
Voorjaar 2017: advies aan het Werelderfgoedcomité
ProcedureOnderzoek door ICOMOS
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
20 / DEEL 3
• Zomer 2017• In principe unaniem oordeel van de 21 leden (landen), gebaseerd op het advies van ICOMOS.
Uitdaging: Comité-leden overtuigen van de specifieke invalshoek (géén oorlogsdossier!)
ProcedureUitspraak door Werelderfgoedcomité
De UNESCO-Werelderfgoedconventie. Basisbegrippen, procedures en gevolgen.13 maart 2014 — © Onroerend Erfgoed
21 / DEEL 3
Business as usual (geldende regels blijven gewoon van kracht), behalve:•Na inschrijving moet een internationale beheerstructuur actief worden Moet nog opgericht worden: samenstelling, werkwijze, … nog volledig te bekijken• Beheerstructuur is eerder een overlegplatform, legt op zich geen bijkomende beperkingen op!
ProcedureNa inschrijving
Gevolgen
Gevolgen
Monumenten en Herinneringsplaatsen van de Eerste Wereldoorlog, UNESCO Werelderfgoed? 1 maart 2012 — © Onroerend Erfgoed
23 / DEEL 4
Geen ‘stolp’ over de Westhoek• En/en-verhaal: erfgoed en landbouw/ en ontwikkelingen/ en toerisme/ …• Beheerplan zet krijtlijnen uit gezamenlijk voorstel i.s.m. alle betrokken partijen•Wat indien niet in beheerplan voorzien? eventueel UNESCO contacteren bij projecten met mogelijke impact op OUV
Wat niet…?
Gevolgen
Monumenten en Herinneringsplaatsen van de Eerste Wereldoorlog, UNESCO Werelderfgoed? 1 maart 2012 — © Onroerend Erfgoed
24 / DEEL 4
Geen extra bescherming• Bestaande beschermingen/ ruimtelijke
verankeringen blijven gewoon van kracht.• (In principe) geen bijkomende regels of
procedures
Maar wel bufferzones te voorzien in overleg met betrokken partijen
Wat niet…?
Gevolgen
Monumenten en Herinneringsplaatsen van de Eerste Wereldoorlog, UNESCO Werelderfgoed? 1 maart 2012 — © Onroerend Erfgoed
25 / DEEL 4
Wat niet…?
Geen extra geld• niet van of via UNESCO• niet van Vlaamse overheid Tijdens deze regeerperiode wel voorrang voor WO I-erfgoed
Gevolgen
Monumenten en Herinneringsplaatsen van de Eerste Wereldoorlog, UNESCO Werelderfgoed? 1 maart 2012 — © Onroerend Erfgoed
26 / DEEL 4
Internationale dimensie• Samenwerking met Waalse en Franse partners oprichting van grensoverschrijdend platform• Versterken samenwerking met andere internationale partners (CWGC, VDK, …)• Internationaal positioneren/ Netwerk met andere werelderfgoedsites•…
Wat wel…?
Gevolgen
Monumenten en Herinneringsplaatsen van de Eerste Wereldoorlog, UNESCO Werelderfgoed? 1 maart 2012 — © Onroerend Erfgoed
27 / DEEL 4
Uitstraling!• Meer aandacht uit binnen- en buitenland?• ‘Exclusieve club’ specifieke initiatieven
ontwikkelen?• Deuren gaan gemakkelijker open?
Wat wel…?
Gevolgen
Monumenten en Herinneringsplaatsen van de Eerste Wereldoorlog, UNESCO Werelderfgoed? 1 maart 2012 — © Onroerend Erfgoed
28 / DEEL 4
Bijkomend toeristisch potentieel • UNESCO-erkenning als bijkomend argument• Ook na 2018 ‘unique selling proposition’• Mikken op specifiek publiek?• Gezamenlijk positioneren
Erkenning straalt af op hele regio!
Wat wel…?
Dank u!