Tuberkulosia

• Deituta TBC, gaixotasun infekziozoa da, Mycobacterium generokoa, gaixotasun infekziosoen artean geihago irauten duena izan ahal liteke.

• Birikak afektatzen ditu baita nerbio-sistema, sistema-linfatikoa, genitourinarioa, gastrointestinala, odolaren ibilbidea, hezurrei, giltzadurei baita ere larruazalari.

• Sintoma ohikoenak estulka gorroekin 15 egun baino gehiago batzuetan odolarekin, sukarra, iserdiketa gauean, sorabioak, hotzikarak eta pisu galera.

• Arasoak agertzen ari dira tuberkulosiaren antibiotikoarekin gogor egiten ari delako, txerto hauek BGC dira.

• Airearen bidez transmititzen da, baita gaixoa estulka edo txistua botatzen duenean.

• Tuberkulosia azaldu ahal da seinu eta sintoma hauekin:

• -Birikak

• -Pleuritis tuberculosoa

• -Extrabirikatakoa

• Biriketan ez badu eragiten hauek gertatu ahal dira:

• -Tuberkulosi meningea

• -Tuberkulosi oftalmikoa

• -Tuberkulosi Kardiobaskularra

• -Tuberkulosi nerbio-sistemakoa

• -Tuberkulosi Genitourinarioa

• -Tuberkulosi osteoartikularra

Transmizioa

• Estula, doministikua, hitz egiten, abesten…

• Beste pertsonekin arreman ez izatea hoberena da.

• Zenbat eta bakterio gehiago, infekzioa handiagoa izango da.

• Beren inguruan daudenak, infektatzeko %25-eko probabilitatea daukate.

• Ihesa edo beste gaixotasun garrantzitsua dutenek, tuberkulosia hartzen badute hiltzeko probabilitatea dute.

• Adibidez esnea higienizatua ez dagoenean tuberkulosia hartu daiteke.

Historioa

• Tuberkulosia gizakiari eragiten dion gaixotasun zaharrenetariko bat da.

• Orain dela 15.000 eta 20.000 urte artean kalkulatzen da.

• Esaten da espezie hau eboluzionatu egin duela Mycobacterium generoko mikroorganismoretatik.

Tratamendua

• Tuberkulosia produktu farmakologikoen bidez senda daiteke.

• Tuberkulosia senda daiteke oso erraz, baina horretarako oso goiz hartu behar da gaixotasuna.

Tratamendu kirurgikoa

• Lehen sahiets-hezurraren kondrotomia.

• Sahiets-hezur batzuk kentzea,

pulmoiak kolapsatzeko.

• Neumotorax terapeutikoa.

Gehienetan egiten dena da.

Tratamendu farmakologikoa

• Lehen mailako sendagaiak:isoniazida, rifampizina, pirazinamida, etambutol eta estreptomizina .

• Bigarren mailako sendagaiak: zikloserina, etionamida, ziprofloxazinoa…Hauek tuberkulosia oso sendoa denean erabiltzen dira edo lehengoko sendagaiak efektu txarrak dituztenean.

Prebentzioa

• Prebentzioa bizitza garbi eta osasuntzu bat izatea, identifikatu gaixoak sendatu ahal izateko hauek tuberkulosia ez transmititzeko BGC txertoaren bidez.

• Txerto hau hilabete bateko umeei ematen zaie.

Neurri prebentiboak

• Infektatuta dagoen pertsonak ahoa estali behar du mukusapi baztergarrirekin estulka egiten duen bakoitzean.

• Eskuak garbitu estulka egin ondoren.• Bizitza lekuaren aireztapen ona egitea.• Bizitza lekua garbitzea zapi hezeekin.• Maskarilla erabili leku publikoetan.• Ez euki bizitak gaixotasuna ez duten pertsonetaz.• Tratamendua jarraitu

Txertoak

• BCG txertoa umeen kasua erabiltzen da.

• RUTI ,txerto terapeutikoa da, momentu honetan egiten daude.

Tuberkulosiaren eguna

• OMS-k esan zuen, tuberkulosiaren

eguna martxoaren 24a

izango zela esan zuten.

Egun hori ezarri zuten,

zeren eta Robert Koch

medikuak deskubritu

zuen tuberkulosiaren baziloa.