1. TANZMAT DNEM EDEBYATININ GENEL ZELLKLER AYENUR DA
2. TANZMAT EDEBYATI 19. yzylda, Bat edebiyat rnek alnarak
oluturulan edebiyata denir. Tanzimat edebiyat bir edebiyat
topluluunun deil, bir dnemin addr.
3. TANZMAT EDEBYATINI HAZIRLAYAN KOULLAR 19. yzyldaki toplumsal
ve siyasal gelimeler, imparatorluun srekli toprak kayb, Fransz
Devriminin yaratt ulusuluk hareketleri ve imparatorluun iinde
bulunduu ekonomik knt, kkl bir yenileme hareketini gerekli
klmt.
4. TANZMAT EDEBYATINI HAZIRLAYAN KOULLAR Bu nedenle, Tanzimat
edebiyat; 3 Kasm 1839da Mustafa Reit Paa tarafndan ilan edilen
Glhane Hatt Hmayunu da denilen yenileme beratnn yrrle konmu
olmasndan domutur. Bu olay daha sonralar Tanzimat Ferman olarak
adlandrlm, Batya ynelmenin resmi bir belgesi saylmtr.
5. TANZMAT EDEBYATINI HAZIRLAYAN KOULLAR Fransa Devriminin elli
yl nce getirdii kimi ilkeler Osmanl mparatorluunda yaama geirilmeye
allm, ancak toplumsal temellerden yoksun olduu iin yukardan aaya
bir yenileme hareketi olarak kalmtr. inasinin Agah Efendi ile
birlikte karm olduu Tercman- Ahval (1860) gazetesi bu edebiyatn
balangc olmutur.
6. TANZMAT EDEBYATI 1. DNEM ZELLKLER 1. Dnem sanatlar; Ahmet
Mithat Efendi, Ziya Paa, inasi, Ahmet Vefik Paa, Namk Kemal,
emsettin Samidir. Sanat toplum iindir anlayn benimserler. Vatan,
millet, hak, adalet, zgrlk gibi kavramlar ilk defa bu dnemde
kullanlmtr.
7. TANZMAT EDEBYATI 1. DNEM ZELLKLER Roman, yk, makale,
eletiri, tiyatro gibi trler ilk kez edebiyatmza girmitir. Dilde
sadeleme amaland ama baarlamad. Divan edebiyat nazm ekilleri
kullanlm ama ierikte deiiklik yaplmtr.
8. TANZMAT EDEBYATI 1. DNEM ZELLKLER Romanlar teknik ynden
kusurludur. Noktalama iaretleri ilk kez kullanlmaya balanmtr.
Fransz edebiyat rnek alnmtr, romantizm akmndan
etkilenmilerdir.
9. NAS Trk gazeteci, air, tiyatro yazar ve dnrdr. Batllama
hareketinin ncsdr. lk defa noktalama iaretlerini kullanmtr. Dili
sadeletirmek istemitir.
10. NASNN TRK EDEBYATINA GETRD YENLKLER lk zel gazete Tercman-
Ahvli karmtr. lk makale Tercman- Ahvl Mukaddimesini yazmtr. lk
tiyatro olan air Evlenmesini yazmtr. Ataszleri zerine ilk
incelemeyi yapmtr.
12. AR EVLENMES air Evlenmesi; alafranga tutum ve davran, klk
kyafetiyle mahallenin houna gitmeyen Mtak Beyin, sevip evlenmek
istedii gen ve gzel Kumru Hanmn yerine ablas irkin ve yal Sakine
Hanm almaya mecbur edilmesi, bu kk entrikann mahalle imam Mtak
Beyin dostu Hikmet Efendi tarafndan verilen rvetle sonusuz kalmas
hikayesinden ibarettir.
13. TANZMAT EDEBYATI 2. DNEM ZELLKLER 2. Dnem sanatlar;
Recaizade Mahmut Ekrem, Abdlhak Hamit Tarhan, Samipaazade Sezai,
Nabizade Nazm, Muallim Naci, Direktr Ali Bey ve Ahmet Cevdet Paadr.
Sanat, sanat iindir anlay hakimdir. Ak, sevgi, lm gibi bireysel
konular ilenmitir. Divan edebiyat nazm biimleri terk edilmeye
balanmtr.
14. TANZMAT EDEBYATI 2. DNEM ZELLKLER Dil olduka arlatrlmtr.
Oynanmak iin deil, okunmak iin tiyatro eserleri yazlmtr. Genel
olarak aruz ls kullanlm, yer yer heceyle iir denemeleri de yaplmtr.
iirde romantizm, roman ve hikayede realizm akmndan
etkilenilmitir.
15. RECAZADE MAHMUT EKREM (1847-1914)
16. RECAZADE MAHMUT EKREM kinci topluluun nder nitelikli
yesidir. Sanat sanat iindir ve kafiye kulak iindir, grn savunmutur.
Eski edebiyat taraftarlarna yapt eletirilerle o dnemde yeni
edebiyatn sesi olmutur. Yol gstericiliiyle ne kan sanat, Serveti
Fnun dneminin olumasn salamtr.
17. ESERLER ROMAN: Araba Sevdas (ilk realist roman) R: Nijat
Ekrem, Name-i Seher, Pejmrde TYATRO: Afife Anjelik, Vuslat, ok
Bilen ok Yanlr. DERS KTABI: Talim-i Edebiyat ELETR: Zemzeme,
Takdir-i Elham
18. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER TAKVM- VEKAY (1831) lk
resmi gazetedir. Resmi ilanlarn yan sra i ve d gelimelere ilikin
haberler vermekteydi. Resmi bir gazete olmasndan dolay makale
ierikleri devletin grleri dorultusundayd.
19. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER CERDE- HAVADS (1840) Yar
resmi gazetedir. William Churchill tarafndan karlmtr. Gazetede, d
lkelerdeki muhabirler vastasyla d haberlere de yer verilmitir. Bu
zellii nedeniyle gazete, sekin zmre tarafndan takip edilmitir.
20. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER TERCMAN-I AHVAL (1860)
Tanzimat edebiyatnn balangc olan gazete, ilk zel gazetedir. Agah
Efendi ve inasi tarafndan karlmtr. Bir vg gazetesi deil, dnce ve
tartma gazetesi olmutur. Eitim sisteminin aksaklklar ve siyasi
eletiri rnekleri ilk bu gazetede yer almtr.
21. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER TASVR- EFKAR (1862)
Tercman- Ahvalin at yolda emek ve titizlilikle yayn hayatna giren,
daha ileri bir adm atan gazete olmutur. inasinin kalemiyle zgrlk
dncesini yaymas bakmndan bu gazetenin Trk basn tarihinde nemli yeri
vardr.