Upload
geertemarie-de-gelder
View
114
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Over de datum
Geertemarie de Gelder
Biologieconferentie basisonderwijs Afvalbak Aarde - 22 november 2013
Dumster diven
http://vimeo.com/30125250,
Filmpje groene grieten: http://www.youtube.com/watch?v=_5dyRYOTn6E
Praatje
1. Voedselverspilling
2. Houdbaarheidsdatum
3. Bederf en conservering
Aan de slag1. Voedselonderzoek
2. Persoonlijk plan tegen voedselverspilling
Voedselverspilling supermarkten
Versproducten, over de datum, groente en fruit met plekje, 1 uit doosje/netje bedorven
Hoeveel verspil jij?
Gemiddeld in NL 50 kg per persoon per jaar
• Rijst, pasta, brood - 10.000.000 boterhammen• Melk• Groente en fruit
Voedselverspilling in NL
Groothandel
Supermarkt
Landbouw
Huishoudens
Horeca
Nederland totaal per jaar:
2.500.000.000 kg
Huishoudens per jaar
• 800.000.000 kg
• 48 kg per persoon
• € 400 per huishouden
• Exclusief dranken!5-10% weggegooid vanwege uiterlijk -> Diner van Afval!
2010: VROM, Voedingscentrum, Milieu Centraal
Houdbaarheidsdatum
Te gebruiken tot (tgt) Ten minste houdbaar tot (tht)
• Verse producten• b.v. vlees, zuivel,
voorgesneden groenten• Mag niet meer worden
verkocht volgens wet
• Geconserveerde producten• b.v. blikken, potten, droge
etenswaar, koek en snoep, frisdrank
• Mag nog wel worden verkocht, maar supermarkt is verantwoordelijk
Voedselbederf
Goed eten = verdraagbare
stoffen
Bedorven eten = niet verdraagbare/
giftige stoffen
Micro-organismen
Micro-organismen
• Bacteriën
• Schimmels
• Gisten
• Virussen
• Eéncelligen
Salmonella bacterie
Mucorales (broodschimmel)
Bacteriegroei - temperatuur
In 9 uur:
4° 1 250
20° 1 16.000.000
Conserveren
• Drogen
• Verhitten• Pasteuriseren (62-90°C)
• Steriliseren (100-134 °C)
• Invriezen
• Zuren
• Zouten
• Zoeten
• Alcohol
Conserveren = geen bederf
Goed eten = verdraagbare
stoffen
Bedorven eten = niet
verdraagbare/giftige stoffen
Micro-organismen
Waarom dan THT-datum?
‘Over de datum’-voedselonderzoek
• Groepjes
• Producten ‘over de datum’ onderzoeken
• Opwarmen kan!
• Conclusie over eten dat ‘over de datum’ is
dus…
•THT datum afschaffen??
Plan van aanpak tegen verspilling!
• Wat ga je zelf thuis doen?
• Wat ga je op school doen?
• Wat ga je met de leerlingen doen?
Wat kun jij doen tegen verspilling?1. Zelf thuis en op school minder weggooien• Weeg rijst en pasta af
• Bewaar brood in diepvries
• Koelkast op 4°C
• Producten over de tht-datum gewoon opeten
• Bewaartips Voedingscentrum
2. In de supermarkt• Maak lijstje
• Koop niet meer dan nodig (ook niet 2 halen 1 betalen)
• Neem melk met korte houdbaarheidsdatum als je het toch binnen die tijd gebruikt
• Neem groente en fruit met een plekje. Vraag eventueel een korting. Als jij het niet koopt wordt het weggegooid
3. Ga dumpster diven
Lesideeën voedselverspilling, bederf, schimmels • Onderzoekje naar bederven van soorten melk
(verse, gepasteuriseerde, gesteriliseerde). Bewaren binnen of buiten koelkast, 20 dagen bijhouden wat je ziet.
• Yoghurt maken in de klas: http://nl.wikihow.com/Yoghurt-maken
• Onderzoekje naar broodschimmel (of andere etenswaren). Onder welke omstandigheid groeit de schimmel het snelst (donker, licht, kamertemperatuur, koud, droog, vochtig)? 25 dagen bijhouden hoeveel van oppervlak is beschimmeld. http://www.sciencenerddepot.com/Moldy_Bread_Experiment.html
• Laat leerlingen producten mee naar school nemen waarvan hun ouder/verzorger zegt dat het over de datum is (een tht-product). In de klas kijken of het zo is en discussie over waarom die datum er dan op staat. Hoe is het product verpakt en wat is er in de fabriek meegedaan voor het verpakt werd?
• Eetbare schimmels in de klas: champignons kweken http://www.minichamp.nl/, blauwschimmelkaas eten
Meer info over voedselverspilling en bederf• Websites over voedselverspilling: www.tastethewaste.nl ,
http://www.voedingscentrum.nl/nl/mijn-boodschappen/minder-verspillen.aspx
• Films: Taste the waste, Dive, Just Eat It
• Uitzending Zembla over voedselverspilling: http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1243245
• Keuringsdienst van Waarde over bederf van melk: http://keuringsdienstvanwaarde.kro.nl/seizoenen/2010/afleveringen/30-09-2010
• Voedselverspilling in het nieuws: http://www.nu.nl/politiek/3602998/christenunie-wil-wet-voedselverspilling.html
• Weggooitest: www.weggooitest.nl of App (alleen voor iPhone): https://itunes.apple.com/nl/app/weggooitest/id437210041?mt=8&ls=1
QUIZ!
1. Als al het voedsel goed verdeeld zou zijn en niets weggegooid, zou er niemand op de wereld honger hoeven lijden
2. Een houdbaarheidsdatum is wettelijk verplicht op alle etenswaren
3. De tht-datum wordt door fabrikanten bepaald d.m.v. lang onderzoek
4. Van zure melk wordt je ziek
5. Bacteriën blijven in de diepvries gewoon leven
6. Gepasteuriseerd voedsel bevat geen bacteriën
7. Een voedselvergiftiging krijg je van bacteriën of schimmels
Bedankt!