ЭЗО-ын улсын VI олимпиадын I шатны тест2009. 04. 25Хугацаа: 50 минут

1. Аль нь арилжааны банкны актив бэ?

а) Хугацаатай хадгаламж b) Зээл с) Хувьцаа d) Бэлэн мөнгө

2. Нэгэн эдийн засагт өрх гэрүүд орлогынхоо 10%-ийг хадгалдаг, өнөогийн орлогын

татварын түвшин 25%, төлөвлөгдсөн хөрөнгө оруулалт 60 тэрбум төгрөг, гадаад

худалдааны алдагдал 2.5 тэрбум төгрог, засгийн газрын зарлага нь 270 тэрбум төгрөг

байдаг бол төсвийн алдагдал нь хэд байх вэ?

а) 15.07 b) 16.07 тэрбум с) 18.07 тэрбум d)21.07 тэрбум

3. Олигополь зах зээлд пүүсийн эрэлтийн хэмжээг ямар тохиолдолд нэмэгдүүлэх

боломжтой вэ?

а) Өрсөлдөгч пүүсүүд үнээ бууруулахад

b) Өрсөлдөгч пүүсүүд үнээ өсгөхөд

с) Харилцан хосолдог барааны үнэ өсөхөд

d) Зар сурталчилгааны зардлыг нэмэхэд

4. Нөөц хязгаарлагдмал гэдэг нь

а) Зөвхөн тооны хувьд b) Тоо болон чанарын хувьд яригддаг

с) Чанараас огт хамаарахгүй d) Газар нутгийн байршлаас хамаардаг

5. Цэцгээ төрсөн өдрийн бялуу захиалгаар хийж нийлүүлэх бизнес эрхэлдэг. Дараагийн

долоо хоногт 20 бялууны захиалга авсан учраас тэрээр туслах ажилчин хөлсөлж

авахаар шийджээ. Тэгвэл энэ туслах ажилчинг хөлслөх нь

а) Үүсмэл нийлүүлэлт b) Үүсмэл эрэлт с) Эрэлтийн хууль

d) Эрэлтийн үнийн бус тодорхойлогч

6. Бүрэн ажил эрхлэлттэй байгаа эдийн засагт мөнгөний хэмжээ өсвөл

а) Нийт эрэлт буурч, богино хугацааны нийт нийлүүлэлт өсч урт хугацааны нийт

нийлүүлэлт хэвээрээ үлдэнэ

b) Нийт эрэлт буурч, богино хугацааны нийт нийлуүлэлт бууран урт хугацааны

нийт нийлүүлэлт багасна

с) Нийт эрэлт өсч, богино хугацааны нийт нийлүүлэлт өсөн урт хугацааны нийт

нийлүүлэлт нэмэгдэнэ

d) Нийт эрэлт өсч, богино хугацааны нийт нийлүүлэлт буурч урт хугацааны нийт

нийлүүлэлт хэвээрээ үлдэнэ

7. Аль нь үнийн дээд түвшин тогтоосны жишээ вэ?

а) Үйлдвэрлэгчдийн тодорхой хэсэг нь картел үүсгэх

b) Ажилчин боловсролын дараагийн зэргээ авахгүй бол цалингийн урамшуулал

авч чадахгүй гэдгээ ойлгох

с) Худалдагчид тухайн нэг үнээс доогуур үнээр худалдахгүй байхаар хоорондоо

тохиролцох

d) Нэг кг махыг 3000 тогрөгнөос ихээр солилцохыг хэнд ч зөвшөөрөхгүй байх

8. Үнийн түвшин бүр дэх А-92 бензиний эрэлт ба нийлүүлэлтийн мэдрэмж нь А-95

бензиний эрэлт ба нийлүүлэлтийн мэдрэмжээс бага байдаг.

а) А-92 бензинд татвар ногдуулах нь нийгмийн алдагдал бага байх боломжтой

b) А-95 бензинд татвар ногдуулах нь нийгмийн алдагдал бага байх боломжтой

с) А-92 бензиний үнэд татвар онооход татварын орлого их байх боломжтой.

d) А-95 бензиний үнэд татвар онооход татварын орлого их байх боломжтой.

9. Татвараас үүдэн бий болж буй нийгмийн алдагдал гэдэг нь

а) Ашгийн буурч буй хэсэг b) Нийгмийн бүх гишүүдийн ханамж буурч

буй хэсэг

с) Нийт илүүдлийн буурч буй хэсэг d) Нийгмийн сөрөг үр дагавараас бий

болж буй зардал

10. Нэгэн оюутан нийт эрэлт өссөнөөр бодит үйлдвэрлэл өөрчлөгдөхгүй, үнийн еронхий

түвшин өснө гэж ярьсан бол тухай эдийн засаг нийт нийлүүлэлтийн аль хэсэгт тэнцвэрт

байсан вэ?

а) Кейнсийн хэсэгт буюу хэт богино хугацаанд

b) Завсрын буюу богино хугацаанд

с) Сонгодог буюу урт хугацаанд

d) Ийм байх боломжгүй

11. Зах зээлийн аль хэлбэрт нийгэмд хамгийн үр ашигтай байх үнэтогтдог вэ?

а) ТӨЗЗ b) МӨЗЗ с) Олигополь d) Монополь

12. Татаас ногдуулсан үед яагаад эдийн засгийн үр ашиг буурдаг вэ?

а) Хэт их бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэснээр, зардал нь үр өгөөжөөс давдаг

Ь) Эрэлтийг бүрэн хангаж чаддаггүй

с) Нийлүүлсэн бүтээгдэхүүн бүрэн борлогддоггүй

d) Засгийн газар багахан татаас өгдөг

13. Монополь пүүсийн ахиу орлого ахиу зардлаас их үед үйлдвэрлэлээ нэмэгдүүлбэл

а) Үнэ, ахиу зардал болон нийт ашиг буурна

b) Үнэ буурна, ахиу зардал болон нийт ашиг өснө

с) Үнэ буурна, ахиу зардал буурна, нийт ашиг өснө

d) Үнэ, ахиу зардал болон нийт ашиг өсно

14. Аль нь мөнгөний хатуу бодлогын арга хэрэгсэл вэ?

а) Төв банк нээлттэй захын үйл ажиллагаагаар үнэт цаас худалдах

b) Зайлшгүй нөөцийн нормыг бууруулах

с) Төв банк эцсийн зээлдүүлэгчийн хувьд дахин санхүүжилтийн зээл олгох

d) Аль нь ч биш

15. Монополь пүүс нэг бүр нь 30000 тогрогний үнэтэй бүтээгдэхүүнийг долоо хоногт 20

ширхэг борлуулдаг. Харин 29000 тегрөгөөр бол долоо хоногт 21 ширхэгийг борлуулдаг

гэж үзье. Борлуулсан 21 дэх бүтээгдэхүүний ахиу орлого нь

а) 1000төгрөг b)9000төгрөг с) 29000 төгрөг d) 30000 төгрөг

16. ОХУ-аас хөдөө аж ахуйн техник хэрэгслээр туслалцаа үзүүлэх болсон нь газар

тариалангийн үйлдвэрлэлийн бүтээмжийг дээшлүүлнэ гэвэл энэ нь дараах

асуултуудын алинд хамаарах вэ

а) Хэнд b) Яаж с) Юу d) Хэзээ үйлдвэрлэх вэ

17. Монопольт өрсөлдоөнт зах зээл дээр

а) Аль нэгэн худалдан авагч бүтээгдэхүүний үнэнд нөлөөлж чадна.

b) Брэнд онцгой үүрэг гүйцэтгэнэ

с) Бүтээгдэхүүний борлуулалтын нохцөлүүд пүүсүүдийн

хувьд адил

d) Үйлдвэрлэгчид ижил мэдээлэл авах боломжтой.

18. Зах зээл болон зах зээлийн үнэ нь дохио өгөх болон ... гэсэн хоёр чухал үүргийг гүйцэтгэж

байдаг.

а) Тодорхой болгох b) Хязгаарлалт хийх

с) Тэнцвэржүүлэх d) Нэмэгдүүлэх

19. "Зардал дээр нэмэх " зарчмаар үнэ тогтооход аль томъёог ашиглах вэ?

а) АVС + АFС

b) АFС(1+k)

с) АVС(1 + k)

d) АFС + АVС(1+k)

20. Стагфляци нь

а) Нийт эрэлтийн өсөлтөөс үүдэлтэй

b) Богино хугацааны нийт нийлүүлэлт буурснаас үүдэлтэй

с) Нийт эрэлтийн бууралтаас үүдэлтэй

с!) Богино хугацааны нийт нийлүүлэлт ихсэнээс үүдэлтэй

21. АНУ - ын их дээд сургуулиудад өөр хотоос ирж суралцаж байгаа оюутнуудын сургалтын

төлбөр нь тухайн орон нутагт амьдардаг оюутнуудын төлбөрөөс өнцөр байдаг. Энэ нь

а) АНУ - ын дээд боловсролын систем дэх орсөлдөөнтэй холбоотой

b) Засгийн газраас дээд боловсролын тогтолцоонд хяналт тавьдаггүйтэй холбоотой

с) АНУ - ын дээд боловсролын системд үнийн ялгаварлал тогтсонтой холбоотой

d) АНУ - ын дунд болон дээд боловсролын хоорондын нөөцийн үр ашиггүй

хуваарилалтай холбоотой.

22. Зах зээлийн тэнцвэрийн цэг дээр эдийн засаг үр ашигтай байдаг. Учир нь

а) Үйлдвэрлэгч, хэрэглэгчийн нийт илүүдэл хамгийн их байдаг

b) Хэрэглэгчийн илүүдэл максимум байна

с) Үйлдвэрлэгчийн илүүдэл минимум байна

d) Эдийн засагт инфляци тэг байдаг

23. Бүтээмж өндөртэй капиталын эрэлт нь .. . илүүтэй хамаарна

а) Үнээс

Ь) Бүтээгдэхүүний эрэлтээс

с) Бүтээгдэхүүний нийлүүлэлтээс

d) Орлох бүтээгдэхүүний нийлүүлэлтээс

24. Аль нь ТӨЗЗ шинж чанарыг тодорхойлохгүй вэ?

а) Зах зээлийн үнэд нөлөөлөх боломжгүй

b) Ижил төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэггүй

с) Зах зээлд нэвтрэхэд саад бэрхшээл байхгүй

d ) Үнийн бус өрсөлдөөн шаардлагагүй

25. Нийт орлого нь тогтмол үед үндэсний хадгаламж зээлийн хүүгээс хамаардаггүй байхад

засгийн газрын худалдан авалт нэмэгдвэл ... оснө

а) Үндэсний хадгаламж

b) Улсын хадгаламж

с) Тэнцвэрт зээлийн хүү

d) Хувийн хадгаламж

26. Тухайн нэг зах зээлийн эрэлт нь

а) Зах зээл дээрх томоохон худалдан авагчдын эрэлтийн муруйн нийлбэрээр

b) Үргэлж хэвтээ шулуунаар

с) Зах зээл дээрх худалдан авагч бүрийн эрэлтийн муруйн нийлбэрээр

d) Хэрвээ бүх худалдан авагчид хамтарсан шийдвэрээр худалдан авч чадаж байвал

тодорхойлогдоно.

27. Нийт нийлүүлэлтийн муруйн үнийн ерөнхий түвшингээс хамаарсан мэдрэмж нь тэгтэй

тэнцүү үед сангийн тэлэх бодлого авч хэрэгжүүлсэн бол тэнцвэрт үйлдвэрлэл яах ю?

а) Өснө

Ь) Буурна.

с) Өөрчлогдөхгүй

d)Мэдээлэл дутуу учир тодорхойлох боломжгүй

28. "Хямралын үед хэмнэлт хийх нь маш буруу. Учир нь үйлдвэрлэл буурна. Тэрний оронд

илүү их зарлага хэрэгтэй, төр сангийн тэлэх бодлого явуулснаар үйлдвэрлэл нэмэгднэ,

үнийн еронхий түвшин тогтмол байсаар байна" гэж хэний үзэл санаа вэ?

а) Ж. Кейнс b) А. Смит с) Ж. Сей d) А. Оукен

29. Цахилгаан барааны зах зээлийн эрэлтийн функц QD = √(a

P3)бол

а) Худалдагч үнээ бууруулсанаар орлогоо нэмэгдүүлнэ

b) Худалдагч үнээ өсгөснөөр орлогоо нэмэгдүүлнэ

с) Худалдагч үнээ өсгөхөд орлого нь оөрчлөгдөхгүй

d) Үнээс хамаарсан эрэлтийн мэдрэмжийг тодорхойлох боломжгүй

30. Монополь пүүс дараах тохиолдолд төгс үнийн ялгаварлал явуулна

а) Хэрэглэгчдийн бүлэг бүрт үнийн ялгаварлал тогтоосон үед

b) Ялгаатай эрэлтийн мэдрэмж бүхий бүлгүүдэд ялгавартай үнэ тогтоох үед

с) Дундаж орлогыг хамгийн их байлгах үед

d) Бүх худаддан авагчдын эрэлтийн үнээс хамаарах мэдрэмж ижил үед

31. Төрийн оролцоогүй хаалттай эдийн засаг бүхий хоёр улсын бодит ДНБ-ий хэмжээ ижил.

Нэгдүгээр улсын орлогоос үл хамаарах хэрэглээ болон хөрөнгө оруулалтын нийлбэр нь

хоёрдугаар улсынхаас бага бол дараах нөхцөл биелнэ.

а) Нэгдүгээр улсын ахиу хэрэглэх хандлага нь хоёрдугаар улсынхаас их байна.

b) Нэгдүгээр улсын ахиу хадгалах хандлага нь хоёрдугаар улсынхаас бага байна.

c) Нэгдүгээр улсын дундаж хэрэглэх хандлага нь хоёрдугаарынхаас бага байна.

d) Нэгдүгээр улсын дундаж хэрэглэх хандлага нь хоёрдугаарын-хаас их байна.

32. Үйлдвэрлэлийн боломжийк муруй Дээр үйл ажиллагаа явуулахын гулд ажилгүйдлийн

түвшин нь

а) Тэг байна b) Хэвийн түвшинд байна

с) Зөвхөн бүтцийн ажилгүйдэлтэй байна d) Зөвхөн мөчлөгиин ажилгүйдэлтэй

байна

33. Бүтээгдэхүүний үнэ өссөнөөр үйлдвэрлэгчид дараах байдлаар хождог

а) Үнийн өсөлтөөс гадна шинээр үйлдвэрлэл нэмэгддэг

b) Зардал буурдаг

с) Нийгмийн сайн сайхан байдалд хувь нэмэр оруулах боломжтой болдог

d) Шинэ технологи орж ирсэнээр ашиг өсно.

34. Инфляцийн үед зарим хүмүүс нь бодит орлогоо алддаг байхад зарим нь илүү их хожиж ч

байж болдог. Гэсэн хэдий ч инфляци нь эдийн засагт зардал учруулж байдаг. Учир нь:

а) Бодит үнэ цэнэ хадгалагддаг

b) Үр ашиггүй хузаарилалт явагддаг

с) Орлого багатай хүмүүс хождог

d) Пүүсийн зардал их хэмжээгээр нэмэгддэг

35. Дараахийн аль нь эдийн засгийн өрнөлийн үеийн шинж биш вэ?

а) Цалин өсөх b) Ажилгүйдэл буурах с) Нэрлэсэн зээлийн хүү буурах d)

Ашиг өсөх

36. Пүүсүүд богино хугацаанд эдийн засгийн ашиг авч чадна

а) Монопольт өрсөлдөөний нөхцөлд үйл ажиллагаа явуулж байгаа зарим пүүсүүд

b) Төгс өрсөлдөөний нөхцөлд үйл ажиллагаа явуулж байгаа зарим пүүсүүд

с) Олигополь, монополь зах зээл дээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа зарим пүүсүүд

d) Бүх хариулт үнэн

37. Орчин үеийн холимог эдийн засгийн нохцөлд хамгийн сайн сангийн бодлогын дүрэм нь:

а) Тосвийн тэнцэлд автомат тэнцвэржүүлэгчийг ашиглах

b) 4 жил тутамд төсвийг тэнцвэржүүлэх

c) Мөчлөгийн явцад төсвийгтэнцвэржүүлэх

d) Энд я.мар нэгэн дүрэм байдаггүй учраас дээрхийн аль нь ч биш

38. Монопольт өрсөлдөөнт зах зээлийн үндсэн шинжийгтодорхойл

а) Ашгийн хуваарилалт нь аль нэгэн пүүсийн шийдвэрээс хамаарна.

b) Нэг нь нөгөөгөө орлох чадвар бүхий ялгаатай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг.

с) Өрсөлдөгч пүүсийн бүтээгдэхүүний эрэлтийн муруйгаас тухайн пүүсийн эрэлтийн

муруйн мэдрэмж сул

d) Бүгд буруу

39. Тухайн салбарт 3 том, 10 жижиг пүүс үйл ажиллагааг явуулдаг. Том пүүсүүд эдийн

засгийн ашигтай ажилладаг. Харин жижиг пүүсүүд хэвийн ашиг авна. Том пүүсүүдийн

эдийн засгийн ашгийн эх сурвалж юу вэ?

а) Жижиг пүүсүүдийг дарамтлах

b) Хэрэглэгчийг дарамтлах

с) Үйлдвэрлэлийн өргөжилтийн үр өгоөжийн үр дүн

d) Үнэ өсгөх

40. Мөнгөний арилжааны ба ашиг хонжооны.эрэлтүүд зэрэг эрс өсөхөд аль мэдээлэл илүү

нөлөөлөх вэ?

а) Зэсийн үнийн мэдээ

b) Хөрөнгийн биржийн мэдээ

с) Тсхнологийн дэвшлийн тухай

мэдээ

d) Гаалийн татварын тайлан

41. Эдийн засгийн хэлбэлзлийг бий болгодог гол эх үүсвэр нь:

а) Хэрэглэгчийн эрэлт

b) Импортын эрэлт

с) Хорөнгө оруулалтын эрэлт

d) Татварын системийн мөчлөгийн

дагуух шинж чанар

42. Эдгээрээс аль нь эдийн засгийн үндсэн асуудалд хамаарах вэ

а) Орлогын хуваарилалт, дахин

хуваарилалт

b) Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт

с) Ядуурлыг бууруулах

d) Татварын хөнгөлөлт

43. Урт хугацаанд мөнгөний бодлогоор аль нь тодорхойлогдох вэ?

а) Ажилгүйдлийн түвшин

b) Инфляцийн түвшин

c) Үйлдвэрлэлийн хэмжээ

d) Дээрх бүгд

44. Дараах нөхцөлүүдээс монопольт өрсолдөөнт зах зээл дэх пүүсийн урт хугацааны

тэнцвэрийг тодорхойл.

а) Р=АС b)Р=АСmin с)Р=АУС d) Р=МС

45. Аль нь гар хивсний нийлүүлэлтийн үнийн бус хүчин зүйл биш вэ?

а) Боломжиттехнологи b) Нэхмэлийн суурь машины үнэ

с) Гар хивс үйлдвэрлэгчдийн тоо d) Гар хивсний үнэ

46. Нэгэн эдийн засагт нэг төрлийн хүчин зүйлээр маш олон төрлийн бүтээгдэхүүн хийдэг

бол уг хүчин зүйлийн эрэлтийн мэдрэмж ямар байх вэ?

а) Сайн b) Муу с) Төгс мэдрэмжтэй d)Огт мэдрэмжгүй

47. Эдийн засагчид, сангийн бодлого нь ... ….тохиолдолд эдийн засгийг тогтворжуулах

боломжтой гэсэн ерөнхий тохиролцоонд хүрсэн байдаг.

а) Төсөв жил бүр тэнцвэрждэг

b) Төсвийн алдлагдалд тасралтгүйгээр орсон

с) Эдийн засгийн уналтын үед төсвийн алдагдадд ордог, инфляцийн үед илүүдэлд

ордог

d) Инфляцийн үед төсвийн алдагдалд ордог, уналтын үед илүүдэлд ордог

48. ТӨЗЗ дээрх "Регfесt” пүүс ТС=20q2 зардлын функцтай ба үйлдвэрлэдэг бүтээгдэхүүнийх нь

зах зээлийн үнэ 1600 төгрөг бол хамгийн их байх ашиг нь

а) 64000 Ь) 40000 с) 32000 d) 18000

49. Эдийн засгийн үндсэн асуудлууд нь

а) Зөвхөн зах зээлийн эдийн засгийн тогтолцоонд байдаг

b) Төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийн үед байхгүй

с) Бүх тогтолцоонд байдаг

d) Тухайн тогтолцооноос хамааран байнга өорчлөгдөж байдаг

50. Монгол улсын хувьд аль нь М1 ба М2-ийн бүрэлдэхүүнд багтах вэ?

а) Банкнаас гадуурх мөнгө b) Төгрөгийн хугацаатай хадгаламж

с) Гадаад валютын хадгаламж d) Аль нь ч биш