Masti i Ulja

Sadržaj

Uvod................................................... 3Razlika izmedju masti i ulja................. 4Masti................................................... 6Ulja...................................................... 7Sta su lipidi?........................................ 9Zakljucak............................................. 10

Slajd

Uvod• Masti i ulja su najpoznatiji lipidi glicerola. To su estri karboksilne grupe sa dugim lancima. Masti su trigliceroli u čvrstom agregatnom stanju, dok su ulja pri sobnoj temperaturi u tečnom agregatnom stanju.• Biološki su veoma značajna jedinjanja. Osnovna su komponenta bioloških membrana utiče na njihovu provodlivost, stvaraju kontakte medju ćelijama, štite organizam od povreda...

Razlika izmedju masti i ulja

• Zavisno od porekla masti, obično zavise njihove fizičke osobine.• Životinjske masti su većinom čvrste (loj) ili polučvrste (maslac i svinjska mast), dok su masti biljnog porekla većinom tečnosti – ulja (maslinovo, repino, suncekretovo, laneno i dr.)

Maslac Svinjska mast Maslinovo ulje

Repino ulje Laneno uljeSuncokretovo ulje

MastiMasti su prirodni esteri viših masnih kiselina i trohidroksilnog alkohola glicerola,zato se i nazivaju gliceridi ili trigliceridi.

OsobineMasti u čiji sastav ulaze zasićene više masne kiseline su čvrste. Ako su sasvim čiste, onda subez boje, okusa i mirisa. Masti su po specifičnoj težini lakše od vode. Rastvaraju se ubenzinu, eteru, benzolu, tetraklorugljiku i još u nekim organskim rastvaračima. Masti nemajuodređenu točku topljenja, jer pri zagrijavanju postepeno omekšavaju i prelaze u tečno stanje

Ulja

Ulja su trigleceridi koji su nastali iz glicerola i nezasićenih viših masnih kiselina odkojih je najčešće zastupljena oleinska kiselina, CH3-(CH2)7-CH=CH-(CH2)7-COOH.Ulje se ne moze mesati sa vodom.Dele se na:- Masna ulja životinjskog ili biljnog (laneno, sojino ili ulje sardina), a uglavnom se sastoje od glicerida i estera masnih kiselina- Mineralna ulja koja su slična nafti a sastoje se od ugljovodonika- Eterična ulja, koje se dobivaju iz sjemenki, cvjetova ili plodova različitih biljaka (kaduljino, ružino ili mentolovo ulje).

Kadujino ulje Ruzino ulje Mentolovo ulje

Sta su to Lipidi?

Lipidi su organske jedinjenja različite hemijske građe, podrazumijevaju masti i ulja, voskove i steroide. Zajedničko svojstvo im je da ne mogu da se ratvore u vodi.Oni sluze za akumuliranje energije, izgradnju bioloskih membrana itd.

Vosak Stereoidi

Zaključak

Pored proteina i ugljenih hidrata, masti i ulja spadaju u osnovne gradivne i energetske sastojke svakog živog organizma. Dakle, masti su nam neophodne u ishrani ali trebamo paziti na količinu i vrstu masti koju unosimo. Stoga stručnjaci preporučuju da se u prehrani pretežno koriste biljna ulja bogata nezasićenim mastima, a da ukupni unos masti u prehrani odraslih osoba ne premašuje više od 25-30%energetske vrijednosti dnevnog obroka, s tim da se svega 10 % mora da bude iz masti životinjskog porekla (zasićenih masti). U prehrani djece, kao i osoba čije su energetskepotrebe povećane, udio masti u ukupnoj energiji može se povećati na 35%

HVALA NA PAŽNJI

Milan Brkic 8-2