KELAYNAK

Tüysüz kırmızı bir yüz ve kafa ile uzun kıvrık kırmızı bir gagaya sahiptir. İri,

parlak, cilalı, siyah kuşlardır. Başlarında tüy olmaması nedeniyle bu adı

almışlardır.

YAYILIŞ ALANLARI

• Ortadoğu ve Afrika ,Kuzey Sahra çöllerinde kayalıkların uçurumlarında 2-3 yumurta yumurtlayarak ürerler. Böcekler ve diğer küçük yaratıklarla beslenirler.

• Dünyada sadece Türkiye'de (Birecik/ Urfa) ve Fas'da koruma altında az sayıda bulunmaktadırlar. Dünya popülasyonları yaklaşık 500 bireydir.

• Kelaynakların yok olmasının birçok sebebi vardır. Bunlarınbaşında avcılık ve beslenme sahalarının azalması gelmektedir. 1950yılında çekirge salgınına karşı yapılan DDT ilaçlaması Birecik'tekikelaynakların hızla yok olmasına yol açmıştır. Kurtulanlar ise ilacınetkisinden birkaç sene yumurta vermemiştir.

• 1954 yılında Birecik'te 600 çiftten fazla ve üreyen bir topluluk vardı. DDTilacının uygulamasından sonra, 1962 yılında Birecik'te toplam 130 çiftkelaynak kalmıştı. 1972'ye kadar bunların hiçbiri yumurtlamamıştır. 1973yılına gelindiğinde ise 26 çift kelaynak kalmıştı. 1982 yılında ise sadece 17tane kuş Afrika'dan geri dönmüş ve 6 çift doğal ortamında üremiştir.

GÜNÜMÜZDEKİ DURUMLARI

• Çevre ve Orman Bakanlığı'yla, Doğa Derneği tarafından Kelaynaklarla ilgili eğitim projesi uygulanmaktadır. Projeyle, kelaynakların tanıtımına katkı sağlamak ve bölgeye daha çok ziyaretçinin gelmesi hedeflenmektedir. Doğa Derneği tarafından görevlendirilen Turan Çetin ,kelaynakların doğal yaşamları hakkında gözlem yapmakta ve veri alt yapısı oluşturmaktadır. Günümüzde 83 kelaynak olmakla bereber 13 tane yavru bulunmaktadır.Ve Birecik'teki kelaynakların sağlık durumları da iyidir.

FEYZA MUTLU