55
İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 1

İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

İSLÂMÎ

DÜŞÜNCENİN

TEMEL

ÖZELLİKLERİ 1

Page 2: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

2

Page 3: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Fakat Allah size îmânı sevdirdi. Onu kalblerinizde süsledi. Küfrü, faasıklığı, isyanı size çirkin gösterdi. İşte doğru yolda onların ta kendileridir. (Hucurat 7)

3

Page 4: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Allahu Teala böyle buyurduğu haldegünümüzde çoğu Müslüman ne kadar küfür, isyan ve fısk varsa “modernlik”, ve “çağdaşlık” adı altında onlara hayran kalıyor, onlardan kaçınmıyor ve hatta onlara koşuyor

4

Page 5: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Münker görüldüğünde değiştirilmelidirinancına sahip olanlar; çağdaş münkerler karşısında “zaman sana uymazsa sen zamana uy” diye çağrıda bulunabiliyorlar.

5

Page 6: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Amellerin ölçüsü helal-haram, sevap-günaholması gerekirken, “fayda ve zararı” ölçü alanPragmatik zihniyete sahip kişiler mevcut.

6

Page 7: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Bir Müslüman böyle durumlara nasıl düşebilir?!...Elbette ki, İslâm inancından uzaklaşmak bütün problemlerin ana kaynağıdır

7

Page 8: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Kişi ancak sağlıklı düşündüğü sürece insandır.Zira insanın hayvanlardan en bariz farkı düşünebilmesidir. Düşünmek yani akletmek ise, eşya ve olaylar hakkında doğru zihinsel hüküm verebilmektir.

8

Page 9: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

İşte, kişi bu doğru hükümlerine göre hareket ettiği sürece hayvanlardan farklı olmaktadır. Aksi halde o, hayvanlar gibi sadece duygularının, arzularının peşinde koşar.Hatta hayvanlardan daha da sapıktırlar.

9

Page 10: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Furkan-44

10

Page 11: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Yoksa onların çoğunu işitirler veya akıl ederler mi zannediyorsun? Onlar hayvanlar gibidir hattâ daha da sapıktırlar. Furkan-44

11

Page 12: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Allahu Teala onların durumlarını bizeşöyle açıklamaktadır:

12

Page 13: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Furkan-43

Heva ve heveslerini kendisine ilah edinen kimseyi gördün mü? Sen ona koruyucu olabilir misin?Furkan-43

13

Page 14: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Bu, genel olarak insan için düşüncenin önemini göstermektedir. Özel olarak Müslüman için önemine gelince;Müslüman herhangi bir insan değildir.

14

Page 15: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Müslüman düşüncesinde, davranışlarında, arzu ve duygularında Allah’a teslim olan kişidir.İşte onun bu kişiliğine İslâmî şahsiyet denir.Müslüman bu şahsiyette sebat etmelidir.

15

Page 16: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Müslüman'da İslâmî şahsiyetin oluşması ancak onun düşüncesi ve İslâmi inancı ile şekillenir.

16

Page 17: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Buna göre bir Müslüman için geçerli olan hayır-şer, güzel-çirkin, doğru-yanlış ölçüsü şer'î hükümlerle belirlenir.

17

Page 18: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Müslüman'ın İslâmi şahsiyete sahip olmasınınbir başka gereği de eğilimlerini oluşturanduygularının ve arzularının da şer'î hükümlerleşekillenerek Allah'ın çirkin gördüğünü çirkin görmesi, güzel gördüğünü güzel görmesi,Allah'ın sevdiğini sevmesi ile olur.

18

Page 19: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Nitekim Efendimiz, İslâm şahsiyetinin nasıl olması gerektiğini şöyle izah etmiştir:

19

Page 20: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Hevası benim getirdiğime tabi olmadıkça,Sizden biriniz iman etmiş olmaz”(Ebu Naim ve Nasr b. İbrahim El-Muktesi ve Nevevi de sahih olduğunu söylemiştir.)

20

Page 21: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

“Ben kendisine babasından,çocuğundan ve tüm insanlardandaha çok sevdiği olmadıkça sizden hiç biriniz iman etmiş sayılmaz.” (Buhari, Müslim)

21

Page 22: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Bakara-216

22

Page 23: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Savaş, hoşunuza gitmediği hâlde, size farz kılındı. Olur ki, bir şey sizin için hayırlı iken, siz onu hoş görmezsiniz. Yine olur ki, bir şey sizin için kötü iken, siz onu seversiniz. Allah bilir, siz bilmezsiniz. Bakara-216

23

Page 24: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Görüldüğü gibi Allah ve Resulü mü’minin düşüncesini ve duygularını terbiye edip “imana” bağlıyor. Böylece mü’minde belirli bir şahsiyetin yerleşmesi talep ediliyor.

24

Page 25: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Mü’minlerin bu şahsiyetlerini söz ve fiillerinde tutarlı bir şekilde Göstermeleri talep ediliyor. Rabbimiz şöyle diyor:

25

Page 26: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

(Saff: 2-3)26

Page 27: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

"Ey iman edenler! Yapmayacağınız şeyi niçin söylüyorsunuz?Yapmayacağınız şeyi söylemeniz Allah katında büyük gazaba sebep olur." (Saff: 2-3)

27

Page 28: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

(Bakara: 44)28

Page 29: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

"Sizler kitabı okuyup gerçekleri bildiğiniz halde,insanlara iyiliği emredip kendinizi unutuyor musunuz? Aklınızı kullanmıyor musunuz? .." (Bakara: 44)

29

Page 30: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Görüldüğü gibi mümin kimsede çelişkili hiç bir şeyin olmamasına yönelik ikaz var. Allahu Teala müminlerin diğer insanlar gibi olmamaları, belirli bir şahsiyete yani İslâmî şahsiyete sahip olmaları gerektiğini bildiriyor:

30

Page 31: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Haşr-19

31

Page 32: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Allah'ı unutan ve bu yüzden Allah'ın da onlara kendilerini unutturduğukimseler gibi olmayın. Onlar yoldan çıkan kimselerdir. Haşr-19

32

Page 33: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

İslâm'ın düşünce için getirdiği yöntem Kur’an ve Sünnetten çıkartılır. Bir olay veya bir husus hakkındaki hükmü vermeden önce;

33

Page 34: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

1- Bu Olay ve hususun hakikatini iyice anlamalı, ne olduğunu bilmeli,2- İman gereği olarak o olay ve hüküm ile ilgili şer'î nasları bulmalı,

34

Page 35: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

3- O şer'î nasları Kur’an ve Sünnet bütünlüğü içinde anlamalı,

4- Bu naslardan çıkan, şer'î hükmü teslimiyetle benimseyip gerektirdiği tavrı ortaya koymalı.

35

Page 36: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

İslâmi düşüncenin temel öğeleri ve özellikleri şunlardır:

36

Page 37: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

1- Ubudiyet; Allah'a kulluk bilincinin yerleşmiş olması yani Allah'ın kulu olduğu hiç unutmamalıdır.

37

Page 38: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Bu ise, şu şekilde davranışa dönüşür: Sevgi ve itaat. Bu herhangi bir itaat değil, içinde bir sıkıntı duymadan hoşnutlukla itaattir. Zira Allah bunu şöyle bildirmektedir:

38

Page 39: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Nisa-65

39

Page 40: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Hayır! Rabbine andolsun ki onlar,aralarında çıkan çekişmeli işlerde seni hakem yapıp, sonra da verdiğin hükme, içlerinde hiçbir sıkıntı duymaksızın,tam bir teslimiyetle boyun eğmedikçe iman etmiş olmazlar.Nisa-65

40

Page 41: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

2- Bir hususta karar vermeden ve bir işi yapmadan önce onun şer'î hükmünü araştırmak. Bunu da şu ayeti kerimede açıkçagörüyoruz:

41

Page 42: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

(İsra 36)

42

Page 43: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

"Hakkında ilim sahibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü kulak, göz ve kalp, bunların hepsi ondan sorumludur.“(İsra 36)

43

Page 44: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Onun için fakihler, yapacağı iş hakkındaki şer'î hükmübilmesi Müslümana farz-ı ayındırdemişlerdir.

44

Page 45: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Şu halde, bir Müslüman duygularından hareketle yada kendisindeki beşeri bilgilerden yani aklından hareketle bir iş yapmaz. 45

Page 46: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Önce şer'î hükmü öğrenir sonrao hükmün gereğince amel eder. Tersi değil. Yani, önce amel edip sonra da hüküm araştırmaya kalkmaz.

46

Page 47: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

3- İşin neticesine daima ahiret boyutundan bakmalı. Yani o işin sonunda sevap mı, ceza mı; cennet mi, cehennem mi kazanacak bunu gözeterek amel etmelidir. Nitekim Allahu Teala şöyle diyor:

47

Page 48: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

(Haşr

18)

48

Page 49: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

"Ey iman edenler! Allah'tan korkun (hükümlerine bağlanın) herkes yarın için ne hazırladığına baksın.Allah'tan korkun, çünkü Allah yaptıklarınızdan haberdardır." (Haşr 18)

49

Page 50: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Bu düşünceye sahip olan kimse Allah'ın hükümlerini yerine getirmekle, Allah'ı razı etmiş olmanın bilinciyle huzur içinde olur. İşte o kimse artık olgun bir İslâmî şahsiyete sahip olur.

50

Page 51: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Bu şahsiyet içerisindeki takvası ile de Allah katında kerim ve aziz olur. Dünya ve ahirette kurtuluşa ve selamete erişir. Ne mutlu o insana!

51

Page 52: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Ey iman edenler! Allah'tan korkun ve doğru söz söyleyin.Ahzab-70

52

Page 53: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Ahzab-70

53

Page 54: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

(Böyle davranırsanız) Allah işlerinizi düzeltirve günahlarınızı bağışlar. Kim Allah ve Resûlüne itaat ederse büyük bir kurtuluşa ermiş olur. Ahzab-70

54

Page 55: İSLÂMÎ DÜŞÜNCENİN ÖZELLİKLERİ

Ey kerim ve rahim olan RABBİMİZ, kendimizi senin uçsuz bucaksız inayetine,yardımına, lutfuna, rahmetine, keremine bıraktık. Bize yardım eyle ya Rabbi.

ALLAH'ımhakkımızda herşeyin en iyisini ve en hayırlısını nasip eyle

55