Upload
denkproducties
View
1.077
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
Dr. Ben Tiggelaar31 oktober 2012
‘‘Hoe...?''Praktische inzichten om succesvol leiding te geven aan verandering
The Coreof theMatter
Haalbaarheid en effectiviteitvan gedragsgerichte dual system-interventies
bij verandering in organisaties
Ben Tiggelaar
!e Coreof theMatter
Gedrag is de kern van de zaak. Verhandelingen over leiderschap, visie, strategie en verande-ring kunnen interessant zijn, maar in het dagelijkse handelen van mensen komen deze zakentot leven. Of niet.
In deze studie wordt vanuit dual system-theorie, een benadering van gedrag die de laatstejaren veel aanhang heeft verworven binnen de psychologie, gekeken naar verandering in or-ganisaties. De dual system-benadering gaat uit van een spanning tussen bewust, gepland ge-drag en onbewust, automatisch gedrag.Centrale vraag is wat haalbare en effectieve manieren zijn om deze theorie toe te passen in ge-dragsgerichte interventies bij verandering in organisaties. Om deze vraag te beantwoorden is li-teratuuronderzoek verricht en zijn vier veldexperimenten uitgevoerd in Nederlandse bedrijven.
Het onderzoek laat zien dat het nauwgezet uitvoeren van gedragsgerichte interventies doorcoaches, managers en medewerkers niet eenvoudig is. Het ondersteunen van medewerkersbij zelfverandering, met name het versterken van eigen gedrag dat in het verleden reeds suc-cesvol is gebleken, lijkt daarbij haalbaarder en effectiever dan het van bovenaf managen vangedragsverandering.
Ben Tiggelaar (1969) studeerde communicatiewetenschap aan deUniversiteit van Amsterdam. Hij is onafhankelijk onderzoeker,schrijver en trainer, en richt zich daarbij op de onderwerpen lei-derschap, verandering en menselijk gedrag.
www.tylerrolandpress.nlwww.tiggelaar.nl
NUR 801, 7709 7 8 9 0 7 9 4 4 5 1 5 8
TheCore
oftheMatter
BenTiggelaar
Tiggelaar cover:Layout 1 06-09-2010 15:00 Pagina 1
��� � ���� ������
����������� �
����������� �
��� � ����
�����
�
Amazon.com vandaag153.482 (!) boeken met "Change" in de titel
Veranderpsychologie
VEEL METHODES...
Lewin: unfreeze - change - refreeze; Episodic change vs continuous change; Nadler: 5 steps for overcoming resistance; TQM; Six Sigma; Lean; Reengineering; Kotter: 8 step approach to change; De Caluwé & Vermaak: 5 kleuren; Prochaska: Stages of Change Model; Green & Kreuter: Precede-Proceed; Luthans: OBmod; Cooperrider: Appreciative Inquiry; etcetera.
...SLECHTS ENKELE PSYCHOLOGISCHE WETTEN
Vier blokken...1. HOE trek ik mensen uit hun comfort zone?2. HOE krijg ik mijn plan tussen de oren?3. HOE zorg ik dat mensen zich aan de
(nieuwe) afspraken houden?4. HOE versla ik de waan van de dag?
‘‘Hoe...?''
‘‘Hoe...?''DOEL: antwoord op de belangrijkste verandervragen waar je in de praktijk tegenaan loopt
(stiekem: eerlijk beeld van wat wel en niet kan, bescheidenheid én compassie, realisme en verwondering)
‘‘Hoe...?''in plaats van
‘‘Wat...?''
John Kotter"The central issue is never
strategy, structure,
culture or systems.
The core of the matter is
always about changing the
behavior of people."
1. Het probleem2. Fundamentele kennis over gedrag en
verandering3. Essentiële inzichten4. De grote verrassing5. De negen vragen6. Eigen keuze en gedrag
HOE trek ik mensenuit hun comfort zone?1.
1. Het probleem2. Fundamentele kennis over gedrag en
verandering3. Essentiële inzichten4. De grote verrassing5. De negen vragen6. Eigen keuze en gedrag
HOE trek ik mensenuit hun comfort zone?1.
OefeningHet M&M-spel
1. Het probleem2. Fundamentele kennis over gedrag en
verandering3. Essentiële inzichten4. De grote verrassing5. De negen vragen6. Eigen keuze en gedrag
HOE trek ik mensenuit hun comfort zone?1.
Succesdraait om deverbinding
tussenrichting en actie
Oorzaak: 1
Automatischvs
Gecontroleerd gedrag
Bewust, gecontroleerd gedrag
Onbewust, automatisch gedrag
5%
95%
Dual system-theorie
A: onbewust, automatisch
Gericht op het hier en nuSnelRigideIntuïtiefPragmatisch
B: bewust, gecontroleerd
Gericht op de toekomstLangzaam
FlexibelReflectief
Logisch
A B C
A B C
Leerfase
Gewoontefase
AntecedentIeder gedrag
heeft een of meerdirecte aanleidingen
in de omgevingdie het gedrag
uitlokken
Gedrag ConsequentieIeder gedrag heefteen of meer directegedragsresultaten.Deze resultatenbepalen of gedragwordt herhaald.
A BC
A BC
A BC
A BC
Ann Graybiel"We all live mostly by habit.
Habits - and automatic learned
responses such as those used in
driving - may serve to free up the
"thinking" parts of the brain for
more creative purposes."
Oorzaak: 2
Pijnvs
Plezier
Roy Baumeister"The lack of exceptions
suggests how basic and powerful is the greater power
of bad. In our view, this difference may be one of the
most basic and far-reaching psychological principles."
Vreugde
Woede
Angst
Verdriet
Afschuw
Verrassing
Plezier
Pijn
Danny Kahneman"The threat of loss
is on average
2 to 2,5 times
more motivating than the
possibility of gain"
Marcial Losada"Individuals, couples
and teams should strive for
a P/N-ratio that's between
a minimum of 2.9 and
a maximum of 11.6."
Basics in gedrag
Gecontroleerd Automatisch
Pijnvermijden
Pleziernastreven
Weinig
Heelweinig
Héélveel
Veel
(Tiggelaar, 2012)
1. Het probleem2. Fundamentele kennis over gedrag en
verandering3. Essentiële inzichten4. De grote verrassing5. De negen vragen6. Eigen keuze en gedrag
HOE trek ik mensenuit hun comfort zone?1.
Watzijn mijnsterke
Watwaarderen
mijn
Formuleeractiedoelen
Gebruik Evalueer
Waargeloofik in?
RICHTING
ACTIE
nut
controle waardering
doel techniek resultaat
Richting + Actie Model
Leerpsychologie
1. Eigen ervaring
2. Ervaring van derden
3. Voorgestelde ervaring
1. Het probleem2. Fundamentele kennis over gedrag en
verandering3. Essentiële inzichten4. De grote verrassing5. De negen vragen6. Eigen keuze en gedrag
HOE trek ik mensenuit hun comfort zone?1.
Drie benaderingen...
‣ Top-down leadership: leidinggevende beslist over richting en actie.
‣ Interactive leadership: leidinggevende beslist over richting en de medewerker over actie.
‣ Self-leadership support: medewerker beslist over richting en actie, ondersteund door de leidinggevende.
Richard Koestner"It is predominantly (and perhaps
exclusively) autonomous motivation that influences goal progress (..).
This finding implies that interventions to help people change
their behavior might usefully choose to focus on strengthening
autonomous motivation rather than on reducing controlled motivation."
1. Het probleem2. Fundamentele kennis over gedrag en
verandering3. Essentiële inzichten4. De grote verrassing5. De negen vragen6. Eigen keuze en gedrag
HOE trek ik mensenuit hun comfort zone?1.
Inzichten
‘‘Hoe...?''Vragen Toepassing
1. Hoe zorg je dat collega's eindelijk eens gaan doen wat ze zeggen (en andersom)?(14,7% van de stemmen)
2. Hoe houd je de relatie goed, terwijl ze toch begrijpen dat het deze keer menens is?(12,0% van de stemmen)
3. Hoe dring je door tot collega's die ongevoelig lijken voor presentaties, business cases en andere informatie van buitenaf?(6,7% van de stemmen)
.....
.....
.....
.....
.....
.....
.....
Kloof intentie-gedrag
Onbewust wint van bewust
Pijn wint van plezier
Ervaren, sociaal leren, cognitief leren
Top-down; gedeeld leiderschap; SL+SLS
1. Het probleem2. Fundamentele kennis over gedrag en
verandering3. Essentiële inzichten4. De grote verrassing5. De negen vragen6. Eigen keuze en gedrag
HOE trek ik mensenuit hun comfort zone?1.
'gedrags-bibliotheek'
Richard LaPiere
Wie stuurt er eigenlijk?