ÇOK KANALLI YÜZEY DALGASI ANALİZİ: İSTANBUL

BİTİRME PROJESİ

İSTANBUL, 2014

T.C.

İSTANBUL NİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ

BÖLÜMÜ

İSTANBUL KÂĞITHANE BÖLGESİNDE ÇOK

KANALLI YÜZEY DALGASI ANALİZİ

ÇALIŞMASI

Hazırlayan

Eda KURTULUŞ

13020090059

Danışman

Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL

II

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ

13020090059 numaralı Eda KURTULUŞ tarafından hazırlanan “İSTANBUL

KÂĞITHANE BÖLGESİNDE ÇOK KANALLI YÜZEY DALGASI ANALİZİ

ÇALIŞMASI” isimli bitirme projesi tarafımdan okunmuş ve kabul edilmiştir.

Tarih: 07/07/2014

Danışman

Prof.Dr. Ali Osman ÖNCEL

13020090059 numaralı Eda KURTULUŞ’un Bitirme Projesi Sınavı tarafımızdan

okunmuş ve başarılı bulunmuştur.

SINAV JÜRİSİ

Ünvanı, Adı ve Soyadı İmza

1. Prof.Dr. Ali Osman ÖNCEL ………………………..

2. Doç. Dr. Ali İsmet KANLI ………………………..

3. Yard. Doç. Dr. Nihan SEZGİN ………………………..

I

ÖNSÖZ

‘İstanbul Kağıthane Bölgesinde Çok Kanallı Yüzey Dalgası Analizi Çalışması’ adlı bu araştırma İ.Ü. Jeofizik Mühendisliği Sismoloji A.B.D.’de bitirme projesi olarak yapılmıştır. Bitirme Projesi konusunun belirlenmesinde, planlanmasında ve çalışmanın yürütülmesinde her türlü yardım ve desteğini esirgemeyen proje danışmanım sayın Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL’e en içten teşekkürlerimi sunarım. Çalışma süresince yardımlarını ve zamanını esirgemeyen, tez içinde kullanılacak verilerin sağlanmasında yardımcı olan ve arazi çalışmalarında kullanılan alıcıların temininde yardımcı olan Sn. Müh. Serhan GÖREN’e teşekkürlerimi sunarım. Bu çalışma için Geometrics firması tarafından üretilen SeisImager programının 75 saatlik lisansını veren firma yetkilisi Brian STOZEK’e teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca Araş. Gör. Seda ALP’e yardımlarını esirgemediği için teşekkürlerimi sunarım. Bana her zaman, her türlü maddi ve manevi desteğini esirgemeyen aileme sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Haziran, 2014 Eda KURTULUŞ

1302090059

II

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ......................................................................................................... I

İÇİNDEKİLER ..........................................................................................II

ŞEKİL LİSTESİ ....................................................................................... III

ÖZET ......................................................................................................... VI

1. GİRİŞ ....................................................................................................... 1

1.1. ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ ................................................................. 3

2. GENEL BİLGİLER ................................................................................ 5

2.1. MASW YÖNTEMİ ............................................................................................. 5

2.1.1. Kayma Hızı Profilinin 2B Yöntemi ............................................................ 9

2.1.2 Çok Kanallı Enerji (Güç) Yaklaşımı ......................................................... 11

2.1.3 Saha Verisinin 2 Boyutlu (2B) Dönüşümü ................................................ 12

3. YÖNTEM VE UYGULAMALAR ....................................................... 14

4. BULGULAR .......................................................................................... 19

4.1. 1 BOYUTLU (1B) MASW ÇÖZÜMÜ ............................................................. 19

4.2. 2 BOYUTLU (2B) MASW ÇÖZÜMÜ ............................................................. 31

5. SONUÇ VE TARTIŞMA ...................................................................... 39

KAYNAKLAR ........................................................................................... 44

6. EKLER ................................................................................................... 46

6.1 1D MASW ÇÖZÜMLERİ ................................................................................. 46

ÖZGEÇMİŞ ............................................................................................... 53

III

ŞEKİL LİSTESİ

Şekil 1. 1: İstanbul İlinin ve Kâğıthane İlçesinin Jeoloji Haritası. .................................... 3

Şekil 2. 1: Aktif MASW yöntemi. .................................................................................... 6

Şekil 2. 2: Uzak pasif MASW yöntemi. ........................................................................... 6

Şekil 2. 3: Pasif yol MASW yöntemi. ............................................................................... 7

Şekil 2. 4: Birinci adım. .................................................................................................... 8

Şekil 2. 5: İkinci Adım. ..................................................................................................... 8

Şekil 2. 6: Üçüncü adım. ................................................................................................... 9

Şekil 2. 7: Dördüncü adım, 2 boyutlu VS haritasının oluşturulması. .............................. 10

Şekil 2. 8: Çok kanallı sismik yöntem uygulamasında enerji yayınımı. ......................... 11

Şekil 2.9: Enerji yayınım doğrultuları Şekil 2.8’de gösterilen dalga yayınımlarının

sismik iz üzerinde gösterimi............................................................................................ 12

Şekil 2. 10: Çok kanallı kayıt ve dispersiyon görüntüsü. ................................................ 13

Şekil 3. 1: Seistronix RAS-24 sismik cihazı, bilgisayar, trigger kablosu. ...................... 14

Şekil 3. 2: 8 kg’lık balyoz, 4.5 Hz’lik jeofon, jeofon kablosu. ....................................... 15

Şekil 3. 3: Kağıthane’de alınan ölçünün uydu görüntüsü, MASW (A) kaynak patlatma,

MASW (B) kaynak balyoz ............................................................................................. 15

Şekil 3. 4: 05.06.2012 tarihinde yapılmış arazi çalışmasının A profili boyunca gösterimi.

......................................................................................................................................... 16

Şekil 3. 5: B Profilinin Kayan Kaynak Ölçme Sistemi uygulaması. .............................. 17

Şekil 3. 6: Patlatma için kullanılan 18 adet fişek. ........................................................... 17

Şekil 3. 7: Patlatma için açılan 1 m’lik çukur. ................................................................ 18

Şekil 3. 8: TÜBİTAK patentli Buffalo Gun. ................................................................... 18

Şekil 4. 1: SEG-2 formatındaki dosyanın açılması gösterilmektedir. ............................. 19

Şekil 4. 2: Çalışma alanında B profili boyunca 70. m’de 15. atıştan alınan sismik kayıt.

......................................................................................................................................... 20

Şekil 4. 3: Koordinat düzeltme penceresi. ...................................................................... 20

Şekil 4. 4: Geometri ayarları düzeltilmiş veri. ................................................................ 21

IV

Şekil 4. 5: Faz hızı-frekans dönüşümü için girilen menünün gösterimi. ........................ 22

Şekil 4. 6: Faz hızı-frekans dönüşümü için açılan pencere. ............................................ 22

Şekil 4. 7: B profilindeki balyoz kaynaklı veri için faz hızı-frekans görüntüsünün

oluşturulması. .................................................................................................................. 23

Şekil 4. 8: “Surface Wave Analiysis” menüsünden piklerin oluşturulması. ................... 23

Şekil 4. 9: Minimum ve maksimum frekans aralığını girilerek piklerin veri üzerinde

gösterilmesi. .................................................................................................................... 24

Şekil 4. 10: Otomatik piklerin veri üzerinde gösterilmesi. ............................................. 24

Şekil 4. 11: A:Düzeltilmiş piklerden oluşturulan dispersiyon görüntüsü. ...................... 25

Şekil 4. 12: Faz hızı ve birimsiz olarak gösterilen veri kalitesi eğrisi. ........................... 26

Şekil 4. 13: Sınırlama ve düzeltme işlemi için girilen menünün gösterimi. .................. 26

Şekil 4. 14: Dispersiyon eğrisinin başlangıç ve bitiş noktalarının seçilmesi. ................. 27

Şekil 4. 15: Dispersiyon eğrisinde smoothing (düzgünleştirme) uygulandıktan sonra

elde edilen eğri. ............................................................................................................... 27

Şekil 4. 16: Derinlik ve tabaka sayısı belirleme. ............................................................. 28

Şekil 4. 17: Ters çözüm işlemi için girilen menünün gösterimi. .................................... 28

Şekil 4. 18: Ters çözümleme için tekrarlama sayısının girilmesi. .................................. 29

Şekil 4. 19: Vs hız modeli. .............................................................................................. 29

Şekil 4. 20: Yorumlanmış Vs hız modeli. ....................................................................... 30

Şekil 4. 21: Text dosyasındaki parametreler ve değerleri. .............................................. 30

Şekil 4. 22: Kaynak ve alıcı pozisyonu penceresi. .......................................................... 31

Şekil 4. 23: Profilin geometrik düzeni girilen penceresi. ................................................ 32

Şekil 4. 24: Oluşturulan geometrik dizilim. .................................................................... 33

Şekil 4. 25: Faz hızı hesaplama için yığma işlemi penceresi. ......................................... 33

Şekil 4. 26: Faz hızı-frekans dönüşümü penceresi. ......................................................... 34

Şekil 4. 27: Minimum ve maksimum frekans penceresi. ................................................ 34

Şekil 4. 28: Renkli faz hızı-frekans görüntüsü. ............................................................... 35

Şekil 4. 29: Dispersiyon eğrileri. .................................................................................... 35

Şekil 4. 30: Smoothing (düzgünleştirme) uygulanmış dispersiyon eğrilerinin görüntüsü.

......................................................................................................................................... 36

Şekil 4. 31: Vs tabaka modeli. ........................................................................................ 36

Şekil 4. 32: İterasyon uygulanmış Vs tabaka modeli. ..................................................... 37

V

Şekil 4. 33: Elde edilen 2-boyutlu model. ....................................................................... 37

Şekil 4. 34: Text dosyasındaki parametreler ve değerleri. .............................................. 38

Şekil 5. 1: A profili VS Hız Modeli (Model 1A). ...... Hata! Yer işareti tanımlanmamış.

Şekil 5. 2: B profili VS Hız Modeli (Model 1B).. ..... Hata! Yer işareti tanımlanmamış.

Şekil 5. 3: A profili 2-boyutlu tabaka modeli (Model 2A).Hata! Yer işareti

tanımlanmamış.

Şekil 5. 4: B profili 2-boyutlu tabaka modeli (Model 2B).Hata! Yer işareti

tanımlanmamış.

Şekil 6. 1: Arazi verisi. .................................................................................................... 46

Şekil 6. 2: Faz hızı frekans dönüşümü. ........................................................................... 47

Şekil 6. 3: Hesaplanmış dispersiyon eğrisi. .................................................................... 47

Şekil 6. 4: Hesaplanmış VS hız modeli. .......................................................................... 48


Şekil 6. 6: Faz hızı-frekans dönüşümü. ........................................................................... 49

Şekil 6. 7: Hesaplanmış dispersiyon eğrisi. .................................................................... 49

Şekil 6. 8: Hesaplanmış VS hız modeli. .......................................................................... 50


Şekil 6. 10: Faz hızı-frekans dönüşümü. ......................................................................... 51

Şekil 6. 11: Hesaplanmış dispersiyon eğrisi. .................................................................. 51

Şekil 6. 12: Hesaplanmış VS hız modeli. ........................................................................ 52

VI

ÖZET

Birçok jeolojik ortamda ana kaya yüzeyinin topoğrafik varyasyonları ve

süreksizliklerinden kaynaklanan ya da yakınında meydana gelen enerjisel hareketlerin

yıkıcı etkisi olabilir. Bu tür etkileri azaltmak için mühendislik jeofiziğinden yararlanılır.

Bozuşmuş ana kaya ve yapısını belirlemek, zemini çözümlemek açısından önemli

bileşenlerdir. Bu amaca yönelik mühendislik jeofiziğinde kullanılan en yaygın

yöntemlerden biri de “Çok Kanallı Yüzey Dalgası Analizi” (MASW) yöntemidir. Bu

çalışmada saha sismolojisi veri toplama çalışmaları yapılan paralel iki profil boyunca

çok amaçlı veri toplama yöntemleri ve toplanan verilerin MASW yöntemiyle analiz

edilerek oluşturulan 2B VS kayma dalgası hız haritalarının karşılaştırılması ve küçük

alanda farklı faktörlere bağlı olabilecek yeraltı hız yapısının nasıl değiştiğiyle ilişkili

örnek sonuçlar açıklanmaktadır.

1

1. GİRİŞ

Petrol ve doğal gaz aramacılığı derin yapıların araştırılmasını hedeflediği için cisim

dalgalarının incelenmesine dayanır ve bu süreçte veri kalitesinin yükseltilmesi için

yüzey dalgaları gürültü kabul edilir. Bu nedenle, gürültü etkilerinin en aza indirilmesi

amacıyla silinirler. Bununla birlikte, cisim dalgalarına (VP ve VS) dayanan derin yapı

araştırmalarında gürültü olarak silinen yüzey dalgalarının, çok sığ yapıların (30

metreye) araştırılmasında önemi artmış ve özellikle Rayleigh Dalga hızlarından Kayma

Dalgası hızlarına geçişin, yöntemsel (MASW) olarak mümkün olmasının

gösterilmesiyle birlikte, yüzeye yakın malzemelerin elastik özellikleri ve bu özelliklerin

sismik dalga hızlarının yayılmasına etkileri; yeraltı suyu araştırmaları ile mühendislik ve

çevre uygulamalarında ilgilenilen popüler bir Geoteknik Jeofizik Mühendisliği yöntemi

olmuştur (Steeples ve Miller, 1990).

Yüzeye yakın malzemelerin elastik özelliklerinin sismik dalga genliklerinin ve

hızlarının yayılmasına etkileri; yeraltı suyu araştırmaları ile mühendislik ve çevre

uygulamalarında ilgilenilen temel konulardandır. Geleneksel olarak, sığ derinlikli yer

altı tabakalarının görüntülenmesi için tasarlanan Çok Kanallı Sismik, Cisim Dalga

Hızlarının (VP ve VS) incelenmesine dayalı çalışmalarda yüzey dalgaları istenmeyen

veya gürültü olarak kabul edildiklerinden analiz sürecinde hesaba katılmamaktadır

(Steeples ve Miller, 1990).

Yer inceleme sınıflaması özellikle VS dalgasına göre yapılmakta olduğundan ve direkt

VS ölçümlerinin yapılmasında yatay kaynak üretilmesi kadar yatay hareketleri kayıt

edecek jeofonların bulunmasında sıkıntı yaşanmasından kaynaklı olarak, en enerjik

yüzey dalgalarından birisi olan Rayleigh dalgalarının düşey bileşenli jeofonlarla kayıt

edilmesi ve VS dalgasıyla dönüşüm bağıntılarıyla rahatlıkla ilişkilendirilmesi nedeniye

yüzey dalga dönüşümlü Kayma Dalgası (VS) belirlemeleri özel jeofizik sektöründe

uygulanmaktadır. Çünkü, yüzey dalgalarının dispersif (frekans ve derinlik bağımlı)

2

özellikleri nedeni ile yüzeye yakın malzemelerin elastik özelliklerini belirlemek için

kullanılabilir (Park vd., 1998; Xia vd., 2000).

Yüzey dalgalarının yaygın olarak bilinen dispersif özelliklerinden yararlanılarak,

düzlem dalga analiziyle S kayma dalgalarından oluştırulan ayrı profiller boyunca 2B

veya bölgesel hız haritaları oluşturulur. (Örnek; Kanlı vd., 2006, Park ve diğ, 2007).

Bu çalışmada amaç; aktif kaynak (Balyoz ve Patlatma) kullanılarak üretilen Rayleigh

yüzey dalgalarının sahada toplanması, analizi ve yorumlanmasıyla yer altı tabakalarının

mekanik özelliklerinin incelenmesidir.

3

1.1. ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ

Şekil 1. 1: İstanbul İlinin ve Kâğıthane İlçesinin Jeoloji Haritası (Özgül, 2011).

İstanbul il alanında Karadeniz, Marmara ve Boğaz’a dökülen akarsu vadilerinin

tabanında genellikle dar şeritler halinde kum, mil ve boyu çoğunlukla 10 cm.’yi

geçmeyen çakıllı malzemeden oluşan alüvyon çökel birikinti konileri gelişmiştir.

Alüvyon birikintileri genellikle farklı malzemelerden (yuvarlanmış, yarı-yuvarlanmış,

zayıf-orta boylanmış, çoğunlukla kuvarsit, kumtaşı, kireçtaşı ve volkanik) oluşur.

Karadeniz’e taşınan göreli olarak yüksek eğimli ve dikçe yamaçlı akarsu vadileri

4

boyunca hızlı aşınma nedeniyle baskın malzeme türü çakıllı ve tabakalıdır. Boğaz’a ve

Marmara Denizi’ne taşınan akarsu vadilerinin akış aşağı kesimlerinde buzul sonrası

deniz seviyesindeki yükselti değişikliklerine bağlı olarak akıştaki yavaşlık nedeniyle,

vadi içlerine doğru uzanan kum-mil boyu ince malzemeli alüvyon birikintileri

gelişmiştir (Özgül, 2011).

5

2. GENEL BİLGİLER

2.1. MASW YÖNTEMİ

Çok Kanallı Yüzey Dalgası Analizi (MASW) yöntemi kaynak türüne göre aktif ya da

pasif olarak ayrılır. Aktif Kaynaklı Yüzey Dalgası (AKYD) analiz yönteminde balyoz,

ağırlık düşürme gibi farklı aktif kaynaklar kullanılır. Doğrusal dizilim ile çalışılır ve hat

boyunca veri toplanır. Pasif Kaynaklı Yüzey Dalgası (PKYD) analiz yöntemlerinde

kaynak olarak çevresel gürültüden (araçların ve trenlerin oluşturduğu trafik, endüstriyel

gürültü vb.) ya da doğa olaylarından (deprem, fırtına, atmosferik basınç değişimleri,

gel-git olayı gibi) faydalanılır. PKYD yöntemleri alıcıların dizilimine göre ikiye ayrılır

(KGS, 2014);

1) Pasif uzak alan MASW‘da iki boyutlu alıcı dizilimi.

2) Pasif yol kenarı MASW’da bir boyutlu doğrusal dizilim kullanılmaktadır.

Pasif ve aktif çok kanallı yüzey dalgası analizinin en önemli farkı; aktif yöntemde

kaynak türleri ve yerleri bilinirken, pasif yöntemde kaynağın ve yerinin bilinmemesidir.

Kaynak aralığı dispersiyon eğrisinin en iyi şekilde görüntülenebileceği ve

yorumlanabileceği şekilde seçilmelidir. Kaynak aralığının seçilebilir olması MASW

yönteminin avantajlarından biridir (KGS, 2014).

Aktif kaynaklı yüzey dalgası analizi yöntemi ilk defa 1999 yılında “The Leading Edge”

dergisinde basılan bir makale çalışmasında anlatılarak jeofizik dünyasına girmiştir.

Aktif kaynaklı yöntemde örneğin; kaynak olarak balyoz kullanıp doğrusal bir hat

boyunca veri toplanır. İki tür pasif kaynaklı yüzey dalgası metodu çevresel gürültüden

ya da doğa olaylarından yüzey dalgalarının elde edilmesini sağlamaktadır. (KGS, 2014).

6

Şekil 2. 1: Aktif MASW yöntemi (SRC Move: Kaynak-Alıcı Konumlama Hareket Yönü, Soil: Toprak, Receivers: Alıcılar, X1: Kaynak-Alıcı arasındaki mesafe, dx: İki alıcı arasındaki

uzaklık, D: Profil uzunluğu) (KGS, 2014).

Pasif-Uzak MASW (Passive Remote) yönteminde alıcılar çapraz ya da dairesel şekilde

dizilerek yüzey dalgasını kayıt ederler. Bu yöntem ile hassas bir arazi çalışması ve geniş

açılımlı bir alıcı diziliminin güvenliğinin sağlanması ile çok yüksek doğrulukta bir

alanda VS hızı elde edilmektedir. Pasif-Uzak alan, bir boyutlu ölçümlerde 100 metreye

kadar inecek VS profilleri gerektiğinde, iyi bir seçimdir (KGS, 2014).

Şekil 2. 2: Uzak pasif MASW yöntemi (Receivers:Alıcılar) (MASW, 2014).

7

Pasif-Yol MASW (Passive RoadSide) yönteminde doğrusal dizilim kullanılır ve yerel

trafik gürültüsün oluşturduğu yüzey dalgaları kayıt edilir. Bu yöntem ile pasif uzak alan

MASW yöntemindeki geniş açılımların güvenliğini sağlama sorunu ve uygun olmayan

arazi şartları yüzünden VS profili değerlendirilirken oluşan hatalar aşılmaya

çalışılmıştır. Pasif yol kenarı MASW yönteminde dizilim kaldırıma ya da banket

kısmına yapılır. Böylece yavaş bir şekilde 2 boyutlu VS profili toplanır. Dizilim için

jefonların başında flamalar (land streamer) kullanıldığında çalışmanın hızı artırılabilir.

Ayrıca veri toplamaya başlarken jeofonların çalışmasını test amaçlı olarak dizilimin

başında ve sonunda tetikleyici balyoz vuruşları yapılabilir. Böylece hem aktif hem de

pasif yüzey dalgası analizi yötemleri birlikte kullanılır ve hem derin hem de sığdan VS

bilgisi aynı zamanda toplanabilir (KGS, 2014).

Şekil 2. 3: Pasif yol MASW yöntemi (MASW, 2014).

1. MASW yönteminin uygulaması dört adım içerir (Miller vd., 1999).

2. Çok kanallı kayıt elde etme.(Ya da atış kayıtları).

3. Dispersiyon eğrisinin temel modunu tespit etme.(Her atışa ait eğri üzerinde).

4. Bu eğrilerden 1 boyutlu Vs derinlik modeline ulaşma (Bir profil için bir

eğriden).

5. Bir boyutlu sonuçları birleştirerek iki ya da üç boyutlu görüntüleme yapma.

8

Şekil 2. 4: Birinci adım (KGS, 2014).

Şekil 2. 5: İkinci Adım (KGS, 2014).

9

Şekil 2. 6: Üçüncü adım (Miller vd., 1999).

2.1.1. Kayma Hızı Profilinin 2B Yöntemi

Tek boyutlu hız modellerinden 2B hız modelleri oluşturularak daha kapsamlı bilgi

edinme imkanı vardır. Her bir 1 boyutlu Vs profilinin yüzeydeki noktası alıcı

diziliminin orta noktası olarak yerleştirilir. İki boyutlu kayma hızı VS haritası

interpolasyon işlemi uygulanarak oluşturulur (KGS, 2014).

10

Şekil 2. 7: Dördüncü adım, 2 boyutlu VS haritasının oluşturulması (KGS, 2014).

11

2.1.2 Çok Kanallı Enerji (Güç) Yaklaşımı

Çok kanallı sismik yöntem uygulamasında birçok kaynak kullanılarak dalgaların

yayınım doğrultuları ve dalgaların cinsi belirlenebilir. Örneğin; balyoz kullanılarak atış

yapıldığında oluşan sismik dalgalar bütün doğrultularda yüzey ve cisim dalgaları olarak

yayılırlar. Bu dalgalardan bazıları yansır ve yüzeyde bulunan bir nesne ile karşılaşarak

saçılırlar ve gürültü oluştururlar (Örneğin; bina temeli, kanal, hendek, molozlar vs.).

Ayrıca her zaman trafik ve inşaatların oluşturduğu çevresel gürültüde mevcuttur. Çok

kanallı yüzey dalgalarının avantajı sismik nitelik değerlendirme ile gürültüyü Rayleigh

dalgasının temel modundan ayırabilmesidir. Sinyalin ve gürültünün tanımlanması için

gereken özellikler (geliş zamanı örnekleri) çok kanallı arazi kaydında görüntülenir

(KGS, 2014).

Şekil 2. 8: Çok kanallı sismik yöntem uygulamasında enerji yayınımı (KGS, 2014).

12

Şekil 2.9: Enerji yayınım doğrultuları Şekil 2.8’de gösterilen dalga yayınımlarının sismik iz üzerinde ki gösterimi (Miller, 1999).

2.1.3 Saha Verisinin 2 Boyutlu (2B) Dönüşümü

Bütün dalga türlerine ait dispersiyon özellikleri dalga alanı dönüşümü yapılarak

görüntülenebilir.(Park et al., 1998; Luo et al., 2008)Bu dönüşüm ile çok kanallı kayıt

içinde farklı dispersiyon örnekleri enerji dağılımlarından aşağıda olduğu gibi ayırt

edilebilir. Daha sonra önemli olan dispersiyon özelliği (Rayleigh dalgasının temel

modu, birinci yüksek mod vb.) yorumlanır ve özel yönelim gösterenler tahmin edilir

(KGS, 2014).

13

Şekil 2. 10: Çok kanallı kayıt ve dispersiyon görüntüsü (KGS, 2014).

14

3. YÖNTEM VE UYGULAMALAR

İstanbul ili Kağıthane ilçesindeki inceleme alanında MASW yöntemi, patlatma

kullanılarak ölçümler alınmıştır. Yüzey dalgası verileri, Geometrics firmasının ürettiği

Ras-24 marka araştırma sismografı ile toplanmıştır. Trigger kablosu, jeofon kablosu,

akü, sismik cihaz, jeofon, enerji kaynağı olarak balyoz ve buffalo gun ekipmaları

kullanılmıştır.

Şekil 3. 1: Seistronix RAS-24 sismik cihazı, bilgisayar, trigger kablosu.

15

Şekil 3. 2: 8 kg’lık balyoz, 4.5 Hz’lik jeofon, jeofon kablosu.

Şekil 3. 3: Kağıthane’den alınan ölçünün uydu görüntüsü, MASW (A) kaynak patlatma, MASW (B) kaynak balyoz (A:41º 05′ 21″, B:28º 59′ 57.30″)

16

Şekil 3. 4: 05.06.2012 tarihinde yapılmış arazi çalışmasının A profili boyunca gösterimi.

MASW yöntemi için; 4.5 Hz’lik 12 adet jeofon kullanılmıştır. Ardışık her iki jeofonun

ortasından ve 2.5 m yakın ofset ile 7.5 m uzak ofset uzaklığında toplamda 15 atış

yapışmıştır. Kayıt alınmadan önce bilgisayardan örnekleme aralığı 0.5 ms , kayıt

uzunluğu 2 sn olarak ayarlanmıştır(Şekil 3.5).

17

Şekil 3. 5: B Profilinin Kayan Kaynak Ölçme Sistemi uygulaması.

Patlatma için; 18 adet fişek ve TR 2001 03508 B numaralı 04.12.2001 tarihli TÜBİTAK

patentli Serhan GÖREN adına patenti alınan‘Buffalo Gun’ ve 12 adet 4.5 Hz’lik

jeofonlar kullanılmıştır. Jeofon aralıkları 5 m, atış aralıkları 2.5 m, ofset aralığı ise 30 m

alınmıştır. Buffalo Gun’ı yerleştirmek için 1 m’lik çukur kazılmıştır. İlk atışta kaynak

olarak Buffalo Gun, diğer atışlar ise kaynak olarak balyoz kullanılmıştır (Şekil 3.6-3.7).

,

Şekil 3. 6: Patlatma için kullanılan 18 adet fişek.

18

Şekil 3. 7: Patlatma için açılan 1 m’lik çukur.

Şekil 3. 8: TÜBİTAK patentli Buffalo Gun.

19

4. BULGULAR

4.1. 1 BOYUTLU (1B) MASW ÇÖZÜMÜ

Alınan MASW ölçüleri; 75 saatlik öğrenci lisansı alınan Geometrix’in programı olan

“Surface Wave Analiysis Wizard”da değerlendirilmiştir. Bu kısımda programın nasıl

kullanılması gerektiği alınan ölçülerden biri değerlendirilerek anlatılmıştır.

• “Surface Wave Analiysis” programı açılmıştır.

• SEG-2 formatındaki dosya “File” menüsünden “Open SEG-2 File”a tıklanarak

çağırılır (Şekil 4.1).

Şekil 4. 1: SEG-2 formatındaki dosyanın açılması gösterilmektedir.

• Dosyadan çağırılan sismik veri Şekil 4.2’deki gibidir.

20

Şekil 4. 2: Çalışma alanında Bprofili boyunca 70. m’de 15. atıştan alınan sismik kayıt.

• Açılan sismik verinin geometri düzenini sağlamak için “Edit/Display” e ve

oradan da “Edit/source/receiver”a tıklanır.

Şekil 4. 3: Koordinat düzeltme penceresi.

21

• Açılan pencerede ilk jeofonun koordinatları (First geophone coordinate) 0 metre

alınmıştır. Jeofon aralıkları ise (Group interval) 5’er metre alınmış ve “Set”e

tıklanarak jeofon dizilim geometrisi oluşturulmuştur (Şekil 4.3).

• Alıcı-profil uzklığı 55m. olarak düzeltilen ve geometri ayarları tamamlanan

sismik veri Şekil 4.4’deki gibidir.

Şekil 4. 4: Geometri ayarları düzeltilmiş veri.

• Faz hızı-frekans dönüşümü için “Surface Wave Analysis” menüsünden “Phase

Velocity- Frequency Transformation) tıklanır (Şekil 4.5).

22

Şekil 4. 5: Faz hızı-frekans dönüşümü için girilen menünün gösterimi.

• Açılan pencerede faz hızının başlangıç değeri 0 m/sn, bitiş değeri (maksimum S-

dalga hız değeri) 2000 m/sn alınmıştır. Frekansın başlangıç değeri 0 Hz, bitiş

değeri ise 40 Hz alınarak tamam (OK)’a tıklanır (Şekil 4.6).

Şekil 4. 6: Faz hızı-frekans dönüşümü için açılan pencere.

23

• Faz hızı ve frekans değerleri belirlendikten sonraki aşama ise Şekil 4.7

üzerindeki okun olduğu üst kısma tıklanarak okun gösterdiği renkli faz hızı-

frekans görüntüsüne ulaşılmıştır. Siyah çizgiler program tarafından otomatik

olarak tanımlanır ve çizgileri aşmadan pik değerlerin alınması için kullanılır.

Şekil 4. 7: B profilindeki balyoz kaynaklı veri için faz hızı-frekans görüntüsünün oluşturulması.

• “Surface Wave Analiysis” e gelinerek “Pick phase velocity”e tıklanır (Şekil 4.8).

Şekil 4. 8: “Surface Wave Analiysis” menüsünden piklerin oluşturulması.

24

• Açılan pencerede verinin piklerini girmek için minimum ve maksimum frekans

sınırlanarak belirlenir (Şekil 4.9).

Şekil 4. 9: Minimum ve maksimum frekans aralığını girilerek piklerin veri üzerinde gösterilmesi

• Minimum ve maksimum frekans değeri girildikten sonra Şekil 4.10’daki gibi

dispersiyon görüntüsü ortaya çıkar.

Şekil 4. 10: Otomatik piklerin veri üzerinde gösterilmesi.

25

• “Surface Wave Analysis” münüsüne gelinerek faz hızı eğrisini göstermek için

“Show Phase Velocity Curve” tıklanır. Şekilde kırmızı çizgi üzerindeki eğrisel

çizgi boyunca düzeltilmiş pikler yer almaktadır (Şekil 4.11).

Şekil 4. 11: A:Düzeltilmiş piklerden oluşturulan dispersiyon görüntüsü,

B:Faz hızı eğrisini göstermek için açılan menü.

• Bir sonraki aşama olan faz hızı eğrisi Şekil 4. 12’deki gibidir. Faz hızı eğrisinin

üzerindeki kırmızı kesikli çizgiler veri kalitesini (sinyal/gürültü) oranını temsil

eder.

26

Şekil 4. 12: Faz hızı ve birimsiz olarak gösterilen very kalitesi eğrisi.

• Faz hızı eğrisinın oluşturulmasının hemen ardından “Dispersion curves(D)” den

“Delete picks outside of gate” e tıktanır. Bunun amacı; dispersiyon eğrisi

üzerinde sınırlama ve düzeltme işlemini (gereksiz ve kötü olan verinin atılması)

uygulamaktır (Şekil 4.13).

Şekil 4. 13: Sınırlama ve düzeltme işlemi için girilen menünün gösterimi.

• Düzeltme işlemini uygulayabilmek için şekildeki gibi kırmızı ve yeşil olmak

üzere faz eğrisinin her iki tarafında da sınırlama çizgileri belirir (Şekil 4.14).

27

Şekil 4. 14: Dispersiyon eğrisinin başlangıç ve bitiş noktalarının seçilmesi.

• Faz hızı eğrisinin başlangıç ve bitiş noktaları belirlendikten sonra tekrar

Dispersiyon Eğrisi’ne (Dispersion curves) dönülerek, düzgünleştirme işlemi

(Smoothing) uygulanır ve faz eğrisi düzgünleştirilir. Faz hızı eğrisi üzerindeki

kırmızı renkli dispersiyon eğrisi; arazi (gerçek) dispersiyon eğrisini, siyah renkli

dispersiyon eğrisi ise kuramsal dispersiyon eğrisini temsil eder (Şekil4.15).

Şekil 4. 15: Dispersiyon eğrisinde smoothing (düzgünleştirme) yapıldıktan sonra elde

edilen eğri.

28

• MASW(1D) menüsünden başlangıç modeline (intial model) tıklanır. Derinlik 30

m, tabaka sayısı ise 15 olarak belirlenir (Yönetmeliğe göre; 30 m derinliğe

kadar olan tabaka hızlarının belirlenmesi yeterlidir, Şekil 4.16).

Şekil 4. 16: Derinlik ve tabaka sayısı belirleme.

• MASW(1D)’den Ters Çözüm (Inversion) tıklanır. Amaç; Ters Çözüm işlemini

tekrarlayarak hata oranını en aza indirgemektir. %10 ve daha düşük hata oranı,

yeraltı modeline en yakın demektir (Avrupa standartlarına göre %5 ve daha

altındaki hata oranında uygulama yapılmaya çalışılır. Şekil 4.17).

Şekil 4. 17: Ters çözüm işlemi için girilen menünün gösterimi.

• Inversion’a tıklandıktan sonra aşağıdaki penrece açılır ve Iteration’un

(tekrarlama) kaç defa yapılacağı belirlenir. Yani Ters Çözüm işleminin kaç defa

uygulanacağı girilir (Şekil 4.18).

29

Şekil 4. 18: Ters çözümleme için tekrarlama sayısının girilmesi.

• Ters Çözüm işlemi bittikten sonra eğer hata oranında %5’in altında ise VS1’e

tıklanarak VS Hız Modeli görüntülenir. Yeşil çizgi P-dalga hızını temsil

etmektedir. Yeşil noktalar ise dispersiyon eğrisinde düzeltilerek yerleştirilen

piklerdir, yeşil noktaların amacı; maksimum görüntülenebilen derinliği

görmektir (Şekil 4.19).

Şekil 4. 19: Vs hız modeli.

30

Şekil 4. 20: Yorumlanmış Vs hız modeli.

Yukarıdaki şekilde 3 tabakalı bir ortam görülmektedir. En düşük hız tabaka sınırı; en

yüksek hız,tabaka hızı olarak kabul edilir. 1. tabakanın derinliği 3.9 m hızı, 295 m/s’dir.

2.tabakanın derinliği 16 m, hızı 415 m/s’dir. 3.tabakanın, hızı 710 m/s’dir (Şekil4.20).

Şekil 4. 21: Text dosyasındaki parametreler ve değerleri.

31

4.2. 2 BOYUTLU (2B) MASW ÇÖZÜMÜ

2 boyutlu MASW verileri “Geometrix”in programı olan “Surface Wave Analiysis

Wizard”da değerlendirilmiştir. Bu kısımda programın iki boyutlu MASW verilerinin

nasıl değerlendirilmesi gerektiği alınan kayıtlardan biri değerlendirilerek anlatılmıştır.

• “Surface Wave Analiysis” programı açılarak “Active Source 2D MASW”

seçeneği tıklanır.

• SEG2GEO formatında kaç veri seçilecekse “enter”a tıklanarak açılan dosyadan

seçilir.

• “Enter” tuşu tıklanarak şekildeki gibi açılan kaynak pozisyonu (Source position)

ve alıcı pozisyonu (Receiver position) seçilerek “OK” tıklanır (Şekil 4.22).

Şekil 4. 22: Kaynak ve alıcı pozisyonu penceresi.

32

Şekil 4. 23: Profilin geometrik düzeni girilen pencere.

Index: Veri göstergesi.

ID:Geometrik dizilimdeki değerlendirilmek için seçilen veriler.

Source(m): Kanağın atıştan uzaklığı.

1st receiver(m): İlk atıştan ilk alıcının (jeofon) uzaklığı.

Receiver int.(m): Alıcı (jeofon) aralığı.

#of aux.: Yardımcı kanal sayısı (Number of auxiliary channels).

Apply source coordinates from file header: Koordinatları kaynak bağlantısından

(verinin içinden otomatik) uygulamak.

Apply receiver coordinates from file header: Koordinatları alıcı bağlantısından

uygulamak.

• Profile ve seçilen verilere göre kaynağın atıştan uzaklık değerleri girilmiştir.

Ardından ilk atışla (uzak ofset) alıcı arasındaki mesafe aynı olduğundan 7.5 m

girilmiştir. Jeofon aralığı ise 5 m girilmiştir. Yardımcı kanal olmadığından 0

alınmıştır. Profil geometrisi elle girildiği için “Apply source coordinates from

33

file header” ve “Apply receiver coordinates from file header” daki işaret

kaldırılmıştır. Ve ardından “OK”a tıklanır (Şekil 4.23).

• Girilen değerler sonucunda elde edilen geometrik dizilim Şekil 4.24’deki gibidir.

Geometrik dizilimde 12. alıcının olduğu kısım boştur. Bunun sebebi; 12. alıcının

çalışmıyor olmasıdır.

Şekil 4. 24: Oluşturulan geometrik dizilim.

• “Enter” tuşuna basılarak aşağıdaki pencere ekranda görüntülenmiştir (Şekil

4.25).

Şekil 4. 25: Faz hızı hesaplama için yığma işlemi penceresi.

• Ekrana gelen “faz hızı hesaplama” penceresinden “OK”a tıklanarak şekildeki

gibi “faz hızı-frekans dönüşümü (Phase velocity-frequency transformation)”

penceresi görüntülenmiştir. Faz hızı başlangıç değeri 0, bitiş değeri 2000 ve

frekans başlangıç değeri 0, bitiş değeri 60 olarak girilmiştir (Şekil 4.26).

34

Şekil 4. 26: Faz hızı-frekans dönüşümü penceresi.

• Faz hızı-frekans dönüşüm penceresinden “OK”a tıklanarak minimum ve

maksimum frekans değerlerinin girildiği “Min. and Max. frequency” penceresi

görüntülenmiştir. Burada minimum frekans “5” maksimum frekans ise “60”

olarak girilmiştir (Şekil 4.27).

Şekil 4. 27: Minimum ve maksimum frekans penceresi.

• Minimum ve maksimum frekans belirlendikten sonra “Surface wave

analysis”menüsüne gelinmiş ve “Pick phase velocity” tıklanarak aşağıdaki gibi 2

boyutlu verinin rekli faz hızı-frekans görüntüsü elde edilmiştir (Şekil 4.28).

35

Şekil 4. 28: Renkli faz hızı-frekans görüntüsü.

• “Surface wave analysis” menüsüne tekrar gelinerek “Show phase velocity

curves(2D)” tıklanara faz hızı-frekans eğrisi elde edilmiştir (Şekil 4.29).

Şekil 4. 29: Dispersiyon eğrileri.

• “Dispersion curves”den “Delete picks outside of gate” tıklanarak eğri düzgün

olacak bir şekilde başlangıç ve bitiş noktaları belirlenir. Daha sonra tekrar

“Dispersion curves” menüsüne gelinerek düzgünleştirme (smoothing)

uygulanarak eğri düzeltilmeye çalışılır (Şekil 4.30).

36

Şekil 4. 30: Smoothing (düzgünleştirme) uygulanmış dispersiyon eğrilerinin görüntüsü.

• “MASW(2D)”den “İntial model” tıklanarak başlangıç modeli oluşturulmuş ve

yine “MASW(2D)”den “Inversion(2D:All data)” tıklanarak ters çözüm işlemi

yaptırılmıştır (Şekil 4.31, Şekil 4.32).

Şekil 4. 31: Vs tabaka modeli.

37

Şekil 4. 32: İterasyon uygulanmış Vs tabaka modeli.

• “MASW(2D)” menüsünden “Show 2D velocity model”e tıklanarak 2 boyutlu

model oluşturulmuştur (Şekil 4.33).

Şekil 4. 33: Elde edilen 2-boyutlu model.

38

Şekil 4. 34: Text dosyasındaki parametreler ve değerleri.

39

5. SONUÇ VE TARTIŞMA

Kağıthane mevkiinde yapılan bu çalışmada, 1 Boyutlu (1B) ve 2 Boyutlu (2B) MASW

yöntemlerini kullanarak kayıtlar alındı ve yöntemlere uygun olan SeisImager programı

ile kayıtlar çözümlenip yorumlandı.

Bu çalışma kapsamında yapılan 1B MASW çözümünden elde edilen hız-derinlik

modelleri Şekil 5.1 (Model 1A) ve Şekil 5.2 (Model 1B)‘deki gibidir;

• Model 1A: 3 tabakalı yapısal bir ortam görülmektedir. Sunulan modelde hız

değerleri 295 m/s – 710 m/s arasında, tabaka derinlikleri ise 3.9m - 22 m

arasında bulunmuştur. Şöyle ki; 1. tabakanın derinliği 3.9 m, hızı 295 m/s’dir.

2.tabakanın derinliği 16 m, hızı 415 m/s’dir. 3.tabakanın, hızı 710 m/s’dir.

Burada 22. m’ye kadar değerlendirilen derinlik, çözümlenen gerçek değerlerle,

altında kalan derinlik ise programın hesapladığı tahmini olarak değerlendirilen

kuramsal verilerle elde edilmiştir. Yani; koyu gri renkte olan tabakalara “gerçek

tabaka değerlendirmesi”, açık gri renkte olan tabakalara ise “kuramsal tabaka

değerlendirmesi” denilebilir. Dikkate alınması gereken kısım 0-22 m arasındaki

derinlik için yapılan değerlendirmedir (Şekil 5.1).

• Model 1B: 3 tabakalı yapısal bir ortam görülmektedir. Sunulan modelde hız

değerleri 442 m/s – 848 m/s arasında, tabaka derinlikleri ise 8 m - 23.7 m

arasında bulunmuştur. Şöyle ki; 1. tabakanın derinliği 8 m, hızı 442 m/s; 2.

tabakanın derinliği 18 m, hızı 648 m/s; 3. tabakanın hızı 848 m/s olarak

bulunmuştur. 23,7 m derinliğe kadar hesaplanan tabakalar “gerçek tabaka

değerlendirmesi”, 23,7 m’nin altında kalan tabakalar ise “kuramsal veri

değerlendirmesi”dir. 0-23,7 m arasındaki derinlik için yapılan değerlendirme

dikkate alınmalıdır (Şekil 5.2).

40

Şekil 5. 1: A profili VS Hız Modeli (Model 1A).

Şekil 5. 2: B profili VS Hız modeli (Model 1B).

Bu çalışma kapsamında yapılan 1B MASW çözümünden elde edilen hız-derinlik

modelleri Şekil 5.3 (Model 2A) ve Şekil 5.4 (Model 2B)‘deki gibidir;

41

• Model 2A: Sunulan 2B modelde hız değerleri 980 – 460 m/s arasında, tabaka

derinlikleri 0 – 55 m arasında, mesafe ise 20 – 110 m arasında bulunmuştur.

Şöyle ki; 0-8 m arası derinlikte 518-720 m/s arasında hız değeri, 8-25 m arası

derinlikte 460-518 m/s arasında hız değeri, 25-48 m arası derinlikte 547-847 m/s

hız değeri, 48-55 m arası derinlikte 807-960 m/s hız değeri gözlenmiştir. 0-8 m

derinlikte 30-110 m arasındaki mesafede hız değeri ortalama 605 m/s olarak

hesaplanan birim; asfalt etkisi olarak yorumlanmıştır. 0-25 m ve 8-17 m

aralarındaki derinliklerde 20-25 m mesafedeki ortalama hız değeri 480 m/s hız

değerinde düşük hız tabakası gözlenmektedir. 30-55 m arası derinlikte 20-110 m

mesafede ortalama hız değeri 836 m/s’dir; ana kayaya ulaşılmış olarak yorum

yapışmıştır (Şekil 5.4).

• Model 2B: Sunulan 2B modelde hız değerleri 731 – 102 m/s arasında, tabaka

derinlikleri 0 – 50 m arasında, mesafe ise 15 – 60 m arasında bulunmuştur. Şöyle

ki; 2-9 m arası derinlikte 137-277 m/s arasında hız değeri, 9-24 m arası

derinlikte 277-626 m/s arasında hız değeri, 24-50 m arası derinlikte 626-731 m/s

arasında hız değeri gözlenmiştir. 0-2 m derinlikte, 15 m ile 34 m arasındaki

mesafede hız değeri ortalama 450 m/s’olarak hesaplanmış; asfalt etkisi olarak

yorumlanmıştır. 2-8 m derinlikte en düşük hız gözlenmektedir ve düşük hız

görülmektedir. 8-35 m arası derinlikte ortalama hız 600 m/s olarak hesaplanan

birim; ayrışmış kayaç olarak yorumlanmıştır. 35 m derinlikte gözlenen hız

değeri ise 731’olarak hesaplanan birim de ana kaya’ya ulaşılmıştır diye yorum

yapılmıştır. 0-25 m arası derinlikte 460-587 m/s arasında hız değerinde en düşük

hız gözlenmiştir, 25-43 m arası derinlikte 587-893 m/s arasındaki hız değeri, 43-

55 m arası derinlikte 893-960 m/s arasında hız değeri görülmüştür. 37. m’de hız

değeri yaklaşık 720 m/s hıza rastlanmıştır ve ana kaya ulaşılmış olarak yorum

yapılmıştır (Şekil 5.3).

42

Şekil 5. 3: A profili 2 boyutlu tabaka modeli (Model 2A).

Şekil 5. 4: B profili 2 boyutlu tabaka modeli (Model 2B).

43

Avrupa Yer İnceleme Standartlarına göre 30 m derinliğine kadar ortalama VS30

hesaplanmalıdır. Bu da profil boyuna ve kaynağın gücüne bağlıdır. Profil boyunun

yaklaşık üçte biri derinliği görülür, profil uzunluğu A-profilinde 110 m ve B-profilinde

70 m olduğundan bu proje kapsamında A-profili için (veri kalitesi nedeni ile) 23 m, B-

profili için 21 m derinlikler görülmüştür. 30 m’ye göre değerlendirilen verilerde 23 ve

21 m sonrası kuramsal hesaplamalarla ortaya çıkan sonuçlardır. Gerçek hız modeli

Avrupa Yer İnceleme Standartlarıyla istenen derinliği tam karşılamamaktadır fakat buna

rağmen 30 metreye kadar olan derinlikle ilgili hız değeri kuramsal olarak verilmiştir.

Bununla birlikte, büyük ölçüde yakın mesafede paralel hatlar boyunca yapısal

düzensizlik ve gerilme koşulları gibi farklı faktörlerle açıklanabilecek önemli bir

değişiklik ortaya çıkarılmıştır.. Profil boyunun uzatılmasının mümkün olmadığı görülen

çalışma alanında, gerçek tabanlı verilere dayalı daha derin yapılar için sonuçlar elde

edilmesi, yapılaşma projesinin önemi dikkate alınarak, ortaya çıkarılan modeldeki en

kritik noktalara “kuyu içi sismik” yöntemi uygulanarak modeller için yapılan yorumlar

desteklenebilir.

44

KAYNAKLAR

ÇAYLAK, Ç. ve SARI, C., 2008, Çok Kanallı Yüzey Dalgası Analizi Kullanılarak

Yüzeye Yakın Yapıların Araştırılması, Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri

Uygulama ve Araştırma Merkezi Dergisi, 29, s. 65-75.

KANLI, A.İ., PINAR, A., HERMANN, L., PRONAY, Z., TİLDY, P., 2006. VS30

mapping and soil classification for seismic site effect evaluation in Dinar

region.SW Turkey, Geophysical Journal International, Vol. 165, p. 223-235.

MASW-Types (MASW-Types) http://www.masw.com/MASW-Type.html

MİLLER, R. D., J. XİA, C. B. PARK, and J. M., IVANOV, 1999, Multichannel

analysis of surface waves to map bedrock: The Leading Edge, 18, 1392-

1396.

ÖZGÜL, N., 2011, İstanbul Alanının Jeolojisi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayını,

16s., İstanbul.

PARK, C.B., MİLLER, R.D., XİA, J., IVONOV, J., 2007. Multichannel analysis of

surface waves (MASW) – active and passive methods. Society of Exloration

Geophysicists, n. 26, pp. 60-64.

STEEPLES, D.W., and MİLLER, R.D., 1990. Seismicreflection methods applied to

engineering, environmental, and groundwater problems. The Society of

45

Exploration Geophysicists. Investigations in Geophysics, 5, S.H. Ward (ed.), 1:

Review and Tutorial, 1-30.

SurfSeis MASW Software (Introduction to MASW Acquisition and Processing), 2014,

Kansas Geological Survey.

http://www.kgs.ku.edu/software/surfseis/masw.html

XİA, J., MİLLER, R.D., and PARK, C.B., 2000. Advantages of calculating shear-wave

velocity from surface waves with higher modes. The Society of Exploration

Geophysicists, Expanded Abstracts, pp. 1295–1298.

46

6. EKLER

6.1 1D MASW ÇÖZÜMLERİ

1. Atış

Şekil 6. 1: Arazi verisi.

47

Şekil 6. 2: Faz hızı frekans dönüşümü.

Şekil 6. 3: Hesaplanmış dispersiyon eğrisi.

48

Şekil 6. 4: Hesaplanmış VS hız modeli.

8. Atış


49

Şekil 6. 6: Faz hızı-frekans dönüşümü.


50


15. Atış


51

Şekil 6. 10: Faz hızı-frekans dönüşümü.


52


53

ÖZGEÇMİŞ

Adı Soyadı : Eda KURTULUŞ

Doğum Yeri : Mut / MERSİN

Doğum Yılı : 1989

Medeni Hali : Bekar

Eğitim ve Akademik Durumu:

Lise :2002-2006 Gazi Lisesi

Lisans :2009-….. İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,

Jeofizik Mühendisliği Bölümü.

Yabancı Dil :İngilizce (Orta)

Bilgisayar Bilgisi :Microsoft Office 2007 (Word, Excel, Power Point)

Ehliyet :B Sınıf

Cep Tel :0 (534) 879 98 52

Email :[email protected]

Education

ÇOK KANALLI YÜZEY DALGASI ANALİZİ: İSTANBUL