Aonad 5

Conas

Sceitheadh

Conas eolas a scaipeadh: Aonad 4

In aonad 4 d’fhoghlaimíomar:

• Cad is breathnóir ann.

• Ról an bhreathnóra.

• Conas is féidir le breathnóirí cabhair a thabhairtchun stop a chur le bulaíocht.

In aonad 5 foghlaimeoidh tú:

• Na buntaistí a bhaineann le sceithedh faoibhulaíocht agus na cúiseanna a bhaineann le sceitheadh.

• Conas sceitheadh i slí atá slán sábháilte.

• Cad a tharlaíonn i do scoil nuair a sceitheann túfaoi bhulaíocht.

• Ceistneoir a chríochnú ar: Conas sceitheadh arbhulaíocht.

Ag sceitheadh chun a bheith slán

Tá sé tábhachtach go bhfeiceann tú an difríochtidir:

Ag sceitheadh faoibhulaíocht chun a bheithslán

in ionad

Bheith ag cumadh scéalta i dtreo is go mbeidhduine éigin i dtrioblóid

Cén fáth a sceithfeá?

Ar ais go dtí scéalPhádraig 2.1 leath 5.

Cén fáth nachndeachaigh Pádraig i

dteagmháil le duine arbith? Cén fáth nár sceithPádraig faoin mbulaíochtgo dtí go raibh sé imithe

ó smacht?

Freagraí

•Eagla air faoi

• Náire air nach féidir leis dul i ngleic leis

• Brón air nach raibh cara ar bith aige.

• Chreid sé gurbh é féin ba chúis leis.

Freagraí eile

• Mothúcháin de

• Chreid sé nach mbeadh duine ar bith ábalta cuidiú leis• Eagla air go mbeadh sé á phlé go poiblí ag múinteoirí

(Ag cur leis an bhfadhb).

Plé • Dá m’ba thusa Pádraig an inseofá?

• Cén fáth?

• Cad iad na buntaistí a bhaineann le sceitheadh ar bhulaíocht?

Plé ar lean

Déan plé ar na fadhbanna a bhaineann le sceitheadh.

Mar shampla

* Is “francach” tú.* Ag scigireacht.* Fágtha i d ‘aonar.* Tú a bheith i mbaol maidir le bulaíocht.

Múineann taighde dúinn

• Ní théann formhór de dhaltaí i dteagmháil le múinteoir.

• Muna sceitheann siad, leanfaidh sé agus seans go n-éireoidh sé níos measa mar a tharla do Phádraig.

•

Conas sceitheadh ar bhulaíocht

Cé leis /léi a rachaidh tú i dteagmháil?

An chéad rud..téigh i dteagmháil le duine éigin.

Má théann tú i dteagmháil le cairde, seans go dtuigfidhsiad agus go dtabharfaidh siad tacaíocht duit. Ach is é an rud is tábhachtaí ná :Téigh i dteagmháil le duine fástaina gcuireann tú muinín, mar shampla múinteoir nótuismitheoir. De ghnáth, léiríonn taighde go dtógann séduine fásta chun teacht ar réiteach.

Ar aghaidh go dtí B12 (leath.17)agus déan plé ar nasmaointe seo:

Comahairle faoi sceitheadh:

Ag sceitheadh í slí sábháilte:

Ciallaíonn “ratting” : ag sceitheadh i dtreo is go mbeidhdaoine eile i dtrioblóid.

Mothaíonn na daoine seo go mbíonn orthu díoltas a bhaint amach ar dhuine eile agus bíonn áthas orthu go mothaíonn an duine sin go dona.

Ní scéalaíocht é bheith ag sceitheadh ar bhulaíocht.Tátú ag sceitheadh chun a bheith slán.

Éinne a sceitheann ar bhulaíocht , tá an rud ceart á dhéanamh aige/aici mar cuirfidh siad deireadh le fulaingt mar gheall ar an mbulaí.

Comhairle ar sceitheadh:

Ag sceitheadh sa bhaile:

Iarr ar thuismitheoir glaoch a chur ar an scoil, litir a scríobh nó labhairt le múinteoir.Is féidir leat féin litir a scríobh agus é a thabhairt do mhúinteoir inagcuireann tú muinín .Is féidir le cara sceitheadh ar do shon.

Ag sceitheadh sa scoil:

B’fhéidir go bhfuil córas ag do scoil ar conas eolas a thabhairt do mhúinteoirí i ngan fhios d’éinne. Boscafrithbhulaíochta nó ceistneoirí. B’fhéidir gur féidir leatdul i dteagmháil le múinteoirí áirithe faoi rún. Nó daltasinsearach. Is féidir leat nóta a fhágáil i do chóipleabharobair bhaile agus é a thabhairt don mhúinteoir. Nó is féidir leat cabhair a lorg trí cheistneoir.

Conas is féidir liom insint faoi bhulaíocht?

5.2 (L.15/16) agus críochnaigh na ceisteanna seo a leanas.

• Déan liosta de dhaoine gur féidir leo cabhrú leat máimrítear bulaíocht ort.

• Breac síos: Conas is féidir le sceitheadh cuidiú leat

• Mínigh cad a tharlaíonn nuair nach gcabhraíonndaoine le chéile

• Luaigh dhá chúis: Cen fáth a mbíonn eagla ar dhaoine

Conas is féidir liom insint faoi bhulaíocht?

• Conas is féidir le tuismitheoirí cabhair a fháil ón scoilchun cuidiú leat?

• Conas is féidir leat labhairt le múinteoir i dtreo is nach mbeidh a fhios ag gach duine?

• Cén múinteoir a thabharfadh tacaíocht duit?

• Conas is féidir le daltaí sinsearacha i do scoil cabhrúleat?

Cad a tharlaíonn nuair a insím faoibhulaíocht i mo scoil?

Maidir le do pholasaí scoilefrith-bhulaíochta seo cad a

tharlóidh

5.3 L. 17

Rud déanta ag Modh oibre Tacaíocht/smachtbha

nnaí ó

Múinteoir an ábhair

Múinteoir ar bith

• Rabhadh ó bhéal

• tuairisc déanta

• déanfaidh an múinteoir rudéigin faoi

Rabhadh ó bhéal.Iarrtar stop a chur leis nó leithscéal a thabhairt don mhúinteoir ranga

Céad eachtra:

Rud déanta ag Modh oibre Tacaíocht/smachtbha

nnaí ó

Múinteoir bliana • Eolas a thabhairt don phríomhoide/ leas-phríomhoide.

• Eolas do thuismitheoiríón dá thaobh.

• Síníonntuismitheoiríconradh faoiiompar sa todhchaí

• Labhair leis an treoirchomhairleoirsmachtbhannaí ónscoil

Dara eachtra:

•Ar ais go dtí B 14 leath ? Agus líon isteach an t-eolas.•An aontaíonn tú leis na smachtbhannaí?•An mbeidh siad cabhrach do gach dalta?.. Do dhaltaí a imrítear bulaíocht orthu agus do dhaltaí a chuirfear bulaíocht ina leith?•Má tá smaointe nó moltaí ag dalta ar bith faoi seo, beidh fáilte rompu sa scoil seo agus déanfar plé ar do chuid tuairimí.

Cad a tharlaíonn nuair a sceitheann tú i do scoil?

Ceistneoir mic léinn

Ar aghaidh leat go dtí aguisín ? Agus go rúnda líon isteach an cheistneoir frithbhulaíochta.Bain amach é agus tabhair do domhúinteoir é.Tabharfar cabhair do dhuine ar bitha thugann tuairisc go n-imrítearbulaíocht orthu. Ná déan dearmad.De ghnáth braitheann sé ar dhuinefásta stop a chur le hiomparbulaíochta.

In aonad 5 d’fhoghlaimíomar:

•Cúiseanna a bhaineann le sceitheadh.

•Buntaistí agus míbhuntaistí a bhaineann leis.

• Comhairle faoi sceitheadh•Cad a tharlaíonn sa scoil nuair a sceithimid• Conas is féidir le sceitheadh cuidiú linn..•Conas ceistneoir mic léinn frithbhulaíochta a líonadh.

Ná déan dearmad:

Bíonn cabhair ó dhaoine fásta ag teastáil ó dhaoine óga, de ghnáth, chun stop a chur le bulaíocht. Munabhfaigheann tú cabhair ó dhuine fásta nó ó mhúinteoiréireoidh an bhulaíocht níos déine. Muna bhfaigheann tú cabhair ar dtús lean ort go dtí go bhfaighidh tú cabhair.