บทท 2

วงจรการวเคราะหระบบงาน

ในการพฒนาระบบนน ไดมการก าหนดใหเปนไปในทศทางเดยวกน และก าหนดขนตอนทเปนแนวทางในนกวเคราะหระบบปฏบตงานไดโดยมขอบกพรองนอยทสด เพราะงานการวเคราะหระบบในปจจบนมความซบซอนของงานมากกวาสมยกอน นกวเคราะหระบบจงตองการมาตรฐานในการพฒนาระบบดงกลาว จงไดมการคดคนวงจรการพฒนาระบบงานขนเพอตอบสนองความตองการของนกวเคราะหระบบ (System Analysis:SA)

วงจรการพฒนาระบบงาน (System Development Life Cycle : SDLC) ส าหรบระบบทวไปทไดมการคดคนขนมา สามารถแบงออกเปนล าดบขนได 4 ขนตอน คอ

1.การวเคราะหระบบงาน เปนขนตอนของการศกษาระบบงานเดมทใชในปจจบน (Current System) ปญหาทเกดจากระบบงานเดม ตลอดจนการศกษาถงความตองการของธรกจ (Business Needs and Requirements) พรอมกบการประเมนเหตการณตาง ๆ เพอหาทางเลอกทเหมาะสมมาแกปญหา

2.การออกแบบและวางระบบงาน เปนขนตอนหลงจากการวเคราะหระบบงานซงเปนขนตอนทนกวเคราะหระบบจะตองวางโครงสรางของระบบงาน ในรปลกษณะทว ๆ ไปและในรปลกษณะเฉพาะโดยมการแจกแจงรายละเอยดทแนชดของแตละงาน หรอระบบงานยอยของระบบทไดออกแบบขนจะถกสงตอไปใหกบโปรแกรมเมอรเพอจะไดท าการเขยนโปรแกรมใหเปนระบบทปฏบตงานไดจรงในขนตอนตอไป

3.การน าระบบเขาสธรกจหรอผใช เปนขนตอนทน าเอาระบบงานมาตดตง (Install) ใหกบผใช และเพอใหแนใจวาระบบงานสามารถปฏบตงานไดตรงตามวตถประสงคระบบงานจะตองถกท าการตรวจสอบมาอยางด พรอมกบการฝกอบรม (Education and Training) ใหผใชระบบสามารถใชระบบงานไดอยางมประสทธภาพและถกตอง

4.การด าเนนการสนบสนนภายหลงการตดตงระบบงาน เปนขนตอนทระบบงานใหมไดถกน ามาตดตงแลวผใชระบบอาจจะยงไมคนเคยกบการท างานในระบบใหมนกวเคราะหระบบควรจะใหค าแนะน าอยางตอเนอง เพอชวยเหลอผใชระบบในการปฏบตงานทงนรวมถงความตองการตาง ๆ ทอาจจะเกดขนหรอเปลยนแปลงไปภายหลงจากระบบไดถกตดตง ซงนกจะเกยวของกบการบ ารงรกษาระบบงาน (System Maintenance) และการปรบปรงระบบงาน (System Improvement)

เมอความตองการเปลยนแปลงไป และระบบงานทก าลงปฏบตอยเปนประจ า จ าเปนตองปรบปรงใหม นกวเคราะหระบบจะตองกลบไปเรมตนทขนท 1 ใหม และจะเปนเชนนเรอย ๆ ไป ถาเกดความเปลยนแปลงของระบบ

วงจรการพฒนาระบบงานส าหรบระบบงานทวไป

วงจรการพฒนาระบบงาน (System Development Life Cycle : SDLC) ของระบบสารสนเทศ ไดมการคดคนขนมาโดยมขนตอนทแตกตางไปจากวงจรการพฒนาระบบงานส าหรบระบบงานทวไป ตรงทมขนตอนในการพฒนาระบบงานทละเอยดวาถง 7 ขนตอน ซงนกวเคราะหระบบตองท าความเขาใจวาในแตละขนตอนวาท าอะไรและท าอยางไรสามารถแบงออกเปนล าดบขนตอนดงนคอ

ภาพท 2.1แสดงวงจรกจกรรมตาง ๆ ในแตละขนตอน ตงแตตนจนเสรจเปนระบบงานทใชได

1. คนหาปญหา โอกาสและเปาหมาย (Identifying Problems, Opportunityand Objective) 2. ศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) 3. วเคราะหความตองการของระบบ (Analyzing System Needs) 4. การออกแบบระบบ (Designing the Recommended System) 5. พฒนาซอฟตแวรและจดท าเอกสาร (Developing and Documenting Software) 6. ทดสอบและบ ารงรกษาระบบ (Testing and Maintaining the System) 7. ด าเนนงานและประเมนผล (Implementing and evaluating the System)

1. คนหาปญหา โอกาสและเปาหมาย (Identifying Problems, Opportunity and Objective)

ระบบสารสนเทศจะเกดขนไดกตอเมอผบรหารหรอผใชตระหนกวาตองการระบบสารสนเทศ หรอตองแกไขระบบเดม โดยมขนตอนดงน 1.1นกวเคราะหและออกแบบระบบ ตองศกษาระบบโดยละเอยด เพอใหเขาใจถงปญหาทเกดขนในองคกร ตวอยางปญหา เชน

บรษท ก เปดสาขาเพมมากขน ระบบเดมไมไดครอบคลมถงการขยายตวของบรษท บรษท ข เกบขอมลผขายไดเพยง 1 ,000 ราย แตปจจบนระบบนมขอมลผขาย 900

ราย และในอนาคตจะมเกน 1,000 ราย

1. คนหาปญหา โอกาสและเปาหมาย

2. ศกษาความเปนไปได

3. วเคราะหความตองการของระบบ

4. ออกแบบระบบ

5. พฒนาซอฟแวรและจดท าเอกสาร

6. ทดสอบและบ ารงรกษาระบบ

7. ด าเนนการและประเมนผล

วงจรการพฒนาระบบงานส าหรบระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศในองคกรหลาย ๆ แหงในปจจบน ทใชมานานแลวและใชเพอตดตามเรองการเงนเทานน ไมไดมจดประสงคเพอใหเปนสารสนเทศเพอตดสนใจ

1.2พยายามหาโอกาสในการปรบปรงวธการท างานโดยการใชระบบคอมพวเตอร 1.3นกวเคราะหและออกแบบระบบ ตองมองเปาหมายใหชดเจน เพอจะไดรทศทางของการท าระบบใหเปนไปตามเปาหมายทวางไว เชน ตองการแขงขนกบคแขงในเรองการลดตนทนในการผลตสนคา โดยการลดจ านวนการสตอกวตถดบ ดงนน นกวเคราะหและออกแบบระบบ จะเหนถงปญหา โอกาส และเปาหมายในการน าระบบคอมพวเตอรเขาไปใชในการเกบขอมลสตอกวตถดบ และประมวลผลการสงวตถดบ เปนตน 2.ศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) 2.1ก าหนดวาปญหาคออะไร และตดสนใจวาจะพฒนาสรางระบบสารสนเทศใหมหรอการแกไขระบบสารสนเทศเดมมความเปนไปไดหรอไม โดยเสยคาใชจายและเวลานอยทสด 2.2นกวเคราะหและออกแบบระบบ ตองก าหนดใหไดวาการแกปญหานน 2.2.1มความเปนไปไดทางเทคนคหรอไม เชน จ านวนเครองคอมพวเตอรทมอยเพยงพอหรอไม ซอฟตแวรแกไขไดหรอไม 2.2.2มความเปนไปไดทางบคลากรหรอไม เชน มบคคลทเหมาะสมทจะพฒนาและตดตงระบบหรอไม ผใชมความคดเหนอยางไรกบการเปลยนแปลง 2.2.3มความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตรหรอไม เชน มเงนลงทนหรอไมคาใชจายในการวเคราะหและออกแบบ คาใชจายในดานเวลาทตองใชในการพฒนาระบบ ดงนนในการศกษาความเปนไปไดนนสามารถสรปไดดงตอไปน คอ

หนาท : ก าหนดปญหาและศกษาวาเปนไปไดหรอไมทจะเปลยนแปลงระบบ ผลลพธ: รายงานความเปนไปได เครองมอ: เกบรวบรวมขอมลของระบบและคาดคะเนความตองการของระบบ บคลากรและหนาทรบผดชอบ: นกวเคราะหและออกแบบระบบตองเกบรวบรวมขอมลทงหมดทจ าเปน นกวเคราะหและออกแบบระบบ ตองคาดคะเนความตองการของระบบและแนวทางแกไข

ปญหา นกวเคราะหและออกแบบระบบ ก าหนดความตองการทแนชด เพอใชในการวเคราะหระบบ

โดยทผบรหารจะตดสนใจวาจะด าเนนโครงการตอไปหรอไมหรอยกเลกโครงการ 3.วเคราะหความตองการของระบบ (Analyzing System Needs) 3.1เรมตงแตศกษาการท างานของธรกจเดมวาท างานอยางไร 3.2ก าหนดความตองการของระบบใหม 3.3เครองมอ : Data Dictionary, DFD, Process Specification, Data Model, P r o t o t y p e 3.4บคลากรและหนาท : ผใชตองใหความรวมมอ 3.5นกวเคราะหและออกแบบระบบศกษาเอกสารทมอย และศกษาระบบเดมเพอใหเขาใจขนตอนการท างานของระบบ

3.6นกวเคราะหและออกแบบระบบเตรยมรายงานความตองการของระบบใหม 3.7นกวเคราะหและออกแบบระบบเขยนแผนภาพการท างาน (DFD) ของระบบเดมและระบบใหม 3.8นกวเคราะหและออกแบบระบบสราง Prototype ขนมากอน

4.ออกแบบระบบ (Designing the Systems) 4.1ออกแบบระบบใหมเพอใหสอดคลองกบความตองการของผใชและผบรหาร 4.2บคลากรหนาท : 4.2.1นกวเคราะหและออกแบบระบบตดสนใจเลอกฮารดแวรและซอฟตแวร 4.2.2นกวเคราะหและออกแบบระบบออกแบบขอมล เขารายงานการแสดงผลบนหนาจอ ออกแบบฐานขอมล 4.2.3นกวเคราะหและออกแบบระบบก าหนดจ านวนบคลากรในระบบ 5.พฒนาซอฟตแวรและจดท าเอกสาร (Developing and Documenting Software) 5.1เขยนโปรแกรม จดท าคมอการใชโปรแกรม และฝกอบรมผใชทเกยวของในระบบ 5.2บคลากรและหนาท : 5.2.1นกวเคราะหและออกแบบระบบเตรยมสถานทและการตดตงเครองคอมพวเตอร 5.2.2นกวเคราะหและออกแบบระบบวางแผนและดแลการเขยนโปรแกรม 5.2.3โปรแกรมเมอรเขยนโปรแกรม 5.2.4นกวเคราะหและออกแบบระบบดแลการเขยนคมอการใชโปรแกรมและการฝกอบรม 6.ทดสอบและบ ารงรกษาระบบ (Testing and Maintaining the System) 6.1 นกวเคราะหและออกแบบระบบและทมงานทดสอบโปรแกรม 6.2ผใชตรวจสอบวาโปรแกรมท างานตามทตองการ 6.3ถาเกดขอผดพลาดของโปรแกรม ใหปรบปรงแกไข 6.4เมอทดสอบโปรแกรมแลว โปรแกรมไมเปนไปตามความตองการ อาจตองแกไขปรบปรงใหม 6.5การบ ารงรกษา สวนใหญเปนการแกไขโปรแกรมหลงจากใชงานแลว เนองจาก

มปญหาในโปรแกรม(Bug) ธรกจเกดการเปลยนแปลงไป เชน ธรกจขยายตว ธรกจสรางสนคาตวใหมความ

ตองการของระบบกเพมขน รายงานเพมขน การเปลยนแปลงทางฮารดแวรและซอฟตแวร ความตองการผใชมเพมขน40-60 % ของคาใชจายในการพฒนาระบบจะใชในการ

บ ารงรกษาระบบ 7.ด าเนนงานและประเมน (Implementing and evaluating the System) 7.1ตดตงระบบใหพรอม 7.2น าระบบใหมมาใชแทนระบบเดม 7.3ใชระบบใหมควบคกบระบบเดมสกระยะหนง แลวดผลลพธวาตรงกนหรอไมถาใชงานด กเลกใชระบบเดม และใชระบบใหม 7.4นกวเคราะหและออกแบบระบบท าการประเมนผล เพอใหทราบถงความพอใจของผใชระบบ หรอสงทตองแกไขปรบปรง หรอปญหาทพบ

หลกการท าใหการพฒนาระบบงานประสบความส าเรจ ซงนกวเคราะหระบบควรรถงหลกการเหลาน

ดวย หลกความส าเรจของการพฒนาระบบ ไดแก 1.ระบบเปนของผใช นกวเคราะหระบบควรระลกเอาไวเสมอวา ระบบเปนของผใช ซงจะเปนผทน าเอาระบบและผลงานทไดท าการออกแบบไวไปใชและกอใหเกดประโยชนตอระบบธรกจของเขา ผใชระบบจงมสวนส าคญทจะผลกดนใหการพฒนาระบบงานเปนไปอยางถกตอง และเพอตอบสนองกบความตองการทแทจรง นกวเคราะหระบบจะตองน าเอาความเหนของผใชระบบมาเกยวของในทกขนตอนของการพฒนาระบบ ในวงจรการพฒนาระบบงานจะตองมบทบาทของผใชระบบอยเสมอทกขนตอน การมสวนรวมในการพฒนาระบบของผใชระบบ จะท าใหผใชระบบรสกเปนสวนหนงของระบบและจะลดแนวความคดทวาผใชระบบถกยดเยยดงานใหมทพฒนาขนโดยอตโนมต แรงตอตานของระบบงานกจะลดลง 2.ท าการจดตงและแบงกลมของระบบออกเปนกลมงานยอย กลมงานยอย ๆ ซงแบงออกจากระบบใหญ ตามวงจรการพฒนาระบบงาน ไดแบงขนตอนของการท างานเปนกลมยอย 4 ขนตอน ดงน

ขนตอนการวเคราะหระบบงาน(System Analysis) ขนตอนการออกแบบและวางระบบงาน(System Analysis) ขนตอนการน าระบบงานเขาสธรกจเพอใชปฏบตงานจรง(System Implementation) ขนตอนการตดตามและด าเนนการภายหลงการตดตงระบบงาน(System Support)

สาเหตทตองมการจดแบงกลมออกเปนกลมยอย ๆ นน เพอทจะใหผบรหารโครงการหรอผพฒนาระบบงานสามารถควบคมความคบหนาของการพฒนาระบบไดอยางใกลชด และสามารถทจะก าหนดและควบคมระยะเวลาทใชในการพฒนาระบบไดดขนอกดวย 3.ขนตอนการพฒนาระบบงานไมใชแบบอนกรม (Sequential Process) ขนตอนในการพฒนาระบบงานทไดกลาวมา2 ขอแรกนน สามารถจะท าซอนกนไดในลกษณะทไมจ าเปนจะตองรอใหขนตอนแรกท างานเสรจกอนจงจะท างานในขนตอนตอไป ทงนจะตองขนอยกบความเหมาะสมดวย โดยบางขนตอน จะตองรอใหการท างานเสรจ สมบรณกอนจงจะสามารถท างานในขนตอไปได 4.ระบบงานขอมลถอเปนการลงทนอยางหนง การพฒนาระบบงาน ถอเปนการลงทนอยางหนง ซงไมแตกตางจากการลงทนซอสนคามาท าการขายตอใหผบรโภค สงทนกวเคราะหระบบควรจะตองค านงถง คอ ทางเลอกตาง ๆ ทจะน าเงนไปลงทน ซงควรคดทางเลอกของการพฒนาระบบงานในหลาย ๆ งานและพจารณาถงความเปนไปไดตาง ๆ รวมถงการเปรยบเทยบตนทนและผลก าไรทจะเกดจากระบบงาน วาระบบงานนน ๆ คมคาทจะท าการลงทนหรอไม 5.อยากลวทจะตองยกเลก ทกขนตอนของวงจรการพฒนาระบบงานจะตองมการศกษาถงความเปนไปได (Feasibility Study) ของระบบงาน นกวเคราะหระบบจะมโอกาสเสมอทจะตดสนใจวาจะใหระบบงานนนด าเนนตอไปหรอยกเลกระบบทไดมการพฒนาขน ความรสกของนกวเคราะหระบบทจะตองถกยกเลกงานทท ามาตงแตตน ซงไมใชเรองงายทจะศกษาวเคราะหออกแบบจนออกมาเปนระบบงานใดงานหนงคงจะเปนความรสกทไมดนก และไม

หลกความส าเรจของการพฒนาระบบงาน

มนกวเคราะหระบบคนใดทอยากจะเจอกบเหตการณแบบน แตเมอการพฒนาระบบงานไมสามารถจะท าใหเปนไปตามความตองการของผใชระบบได การยกเลกโครงการหรอระบบงานกเปนสงทจ าเปน ขอเสยตอความกลวทจะตองยกเลกระบบงานคอ

สดทายแลวระบบงานนนกจะตองท าการยกเลกอยด เมอพยายามจะ หลกเลยงการยกเลกระบบงาน

การดนทรงใหระบบงานทควรจะยกเลกใหท างานตอไป จะตองใชเงนเปนจ านวนมากไปลงทนเพมในระบบทไมควรจะลงทน

ใชเวลาและจ านวนคนเพมมากขน ท าใหงบประมาณบานปลาย จนไมสามารถทจะควบคมได 6.ทกขนตอนของการพฒนาระบบงานตองมการจดท าเอกสารเพอใชอางองเสมอ การขาดการท าเอกสารประกอบหรอเอกสารอางองมกจะสงผลใหเกดขอผดพลาดตอระบบงานและตอ

นกวเคราะหระบบ เพราะการจดท าเอกสารมกจะถกมองขามไป เนองจากเหนวาการจดท าเอกสารเปนสงทเสยเวลา แมกระทงในสวนของโปรแกรมเอง โปรแกรมเมอรมกจะไมนยมเขยนค าอธบายการท างานเลก ๆ นอย ๆ วาโปรแกรมสวนนน ๆ ท าอะไร เพออะไร ทงนเปนการยากล าบากส าหรบการกลบมาแกไขโปรแกรมในขนตอนตาง ๆ ซงมผลท าใหการบ ารงรกษาระบบเปนการยากและเสยเวลา บางครงอาจจะไมสามารถแกไขระบบไดถงขนาดทจะตองเรมการศกษาวเคราะหและออกแบบระบบกนใหม การจดท าเอกสารในทน หมายรวมถงการบนทกเหตการณตาง ๆ และแนวความคด รวมทงขอสรปทเกดขนในแตละขนตอนของการพฒนาระบบงานดวย

ค าศพท

บทท 2 วงจรการวเคราะหระบบงาน

ค าศพท ความหมาย System Development Life Cuycle:SDLC วงจรการพฒนาระบบงาน Business Needs and Requirements ความตองการของธรกจ System Maintenance การบ ารงรกษาระบบงาน System Improvement การปรบปรงระบบงาน Identifying Problems ปญหา Opportunity โอกาส Objective เปาหมาย Feasibility Study ศกษาความเปนไปได Analyzing System Needs วเคราะหความตองการของระบบ Developing and Documenting Software การพฒนาซอฟตแวรและการจดท าเอกสาร Testing and Maintaining the System การทดสอบและบ ารงรกษาระบบ Bug ปญหาในโปรแกรม Implementing and Evaluating the System การด าเนนงานและประเมนผล System Analysis ขนตอนการวเคราะหระบบงาน System Implementation ขนตอนการน าระบบงานมาใชจรง System Support ขนตอนการตดตามภายหลงการตดตงระบบ Sequential Process ขนตอนการพฒนาระบบไมใชแบบอนกรม

แบบฝกหด บทท 2

วงจรการวเคราะหระบบงาน

ตอนท1 อธบาย (หมายถง การใหรายละเอยดเพมเตม ขยายความ ถามตวอยางใหยกตวอยางประกอบ) 1. วงจรการพฒนาระบบงานส าหรบระบบงานทวไปมกขนตอน อะไรบาง 2. อธบายการออกแบบระบบงานส าหรบวงจรการพฒนาระบบงานทวไป 3. อธบายความแตกตางระหวางวงจรการพฒนาระบบงานส าหรบระบบงานทวไปกบวงจรการพฒนา

ระบบงานส าหรบระบบสารสนเทศ 4. เครองมอทใชในขนตอนการวเคราะหระบบมอะไรบาง จงอธบาย 5. อธบายขนตอนการพฒนาระบบงานทไมใชแบบอนกรม

ตอนท 2 อธบายค าศพท (หมายถง การแปลค าศพท ขยายความ อธบายเพมเตม ถามตวอยางใหยกตวอยางประกอบ)

1. System Development Life Cycle 2. System Improvement 3. Objective 4. Feasibility Study 5. System Support 6. Bug 7. Identifying Problems 8. System Analysis 9. System Implementation 10. Install