B14 kabel

11

K A B E LK A B E L

22

K A B E LK A B E L

DefinasiDefinasi::

Kabel merupakan bahan atau alat Kabel merupakan bahan atau alat perantaraan sambungan perantaraan sambungan tenaga tenaga

elektrik elektrik kepadakepada p peralatan elektrikeralatan elektrik..

33

Bahagian-bahagian KabelBahagian-bahagian Kabel

Sesuatu Kabel itu dianggap sempurna Sesuatu Kabel itu dianggap sempurna apabila ia mempunyai tiga bahagian atau apabila ia mempunyai tiga bahagian atau sekurang-kurangnya dua bahagian berikut:sekurang-kurangnya dua bahagian berikut:

1.1. Pengalir.Pengalir.

2.2. Penebat.Penebat.

3.3. Perlindungan mekanik.Perlindungan mekanik.

Jika syarat minimum ini tidak dipenuhi, ia tidak boleh Jika syarat minimum ini tidak dipenuhi, ia tidak boleh dipanggil sebagai Kabel tetapi disebut dipanggil sebagai Kabel tetapi disebut PengalirPengalir

atau atau DawaiDawai sahaja. sahaja.

44

Bahagian-bahagian Kabel ( sambungan )Bahagian-bahagian Kabel ( sambungan )

1.1. PengalirPengalir

2. Penebat2. Penebat3. Pelindung Mekanik3. Pelindung Mekanik

RAJAH : KERATAN RENTAS KABELRAJAH : KERATAN RENTAS KABEL

55


1. 1. Pengalir KabelPengalir Kabel-- Biasanya diperbuat daripada Kuprum dan Biasanya diperbuat daripada Kuprum dan

AluminiumAluminium

2.2. Penebat KabelPenebat Kabel- - Penebat yang menyalut kabel dan Penebat yang menyalut kabel dan mempunyai rintangan tinggi bagi mempunyai rintangan tinggi bagi menghalang menghalang arus terkeluar.arus terkeluar.

66


3.3. Perlindungan MekanikPerlindungan Mekanik..-- Perlindungan yang dibuat bagi melindungi Perlindungan yang dibuat bagi melindungi

kabel daripada tercedera disebabkan oleh kabel daripada tercedera disebabkan oleh bahaya-bahaya mekanik Seperti terkena bahaya-bahaya mekanik Seperti terkena benda tajam, terhempap & terhimpit.benda tajam, terhempap & terhimpit.

77

Perlindungan daripada Kerosakan MekanikPerlindungan daripada Kerosakan Mekanik

Perlindungan Mekanik pada kabel biasa dibuat Perlindungan Mekanik pada kabel biasa dibuat daripada bahan yang teguh dan bahan yang separuh daripada bahan yang teguh dan bahan yang separuh teguh.teguh.

Dua cara / bahagian perlindungan mekanik yang Dua cara / bahagian perlindungan mekanik yang utama ialah:utama ialah:

1.1. Jenis Tidak Berperisai - Jenis Tidak Berperisai - tidak punyai salutan tidak punyai salutan perlindungan.perlindungan.

a.a. Salutan polivinil kloridaSalutan polivinil kloridab.b. Salutan getahSalutan getahc.c. Salutan kuprum / plumbumSalutan kuprum / plumbum

2.2. Jenis Berperisai -Jenis Berperisai - dilindungi oleh dawai / pita dilindungi oleh dawai / pita logamlogam

a.a. Dawai / pita keluli – dalam bentuk perisaiDawai / pita keluli – dalam bentuk perisai

88

Istilah-istilah KabelIstilah-istilah Kabel

1.1. TerasTeras - Pengalir yang dikelilingi oleh - Pengalir yang dikelilingi oleh penebat penebat

2.2. LembarLembar - Bilangan pengalir pada - Bilangan pengalir pada sesuatu sesuatu teras kabel. teras kabel.

3.3. Luas keratanLuas keratan - Luas keratan rentas setiap - Luas keratan rentas setiap lembar lembar Ren. Pengalir. Ren. Pengalir. Pengalir.Pengalir.

4.4. Kadaran voltanKadaran voltan - Kadar ketahanan kabel - Kadar ketahanan kabel dari segi penebatannya dari segi penebatannya

apabila sesuatu apabila sesuatu voltan voltan diberikandiberikan..

99

Istilah-istilah Kabel ( sambungan )Istilah-istilah Kabel ( sambungan )

5.5. Suhu AmbienSuhu Ambien - - Suhu ketahanan kabel dan Suhu ketahanan kabel dan kemampuannya membawa kemampuannya membawa arus denganarus dengan selamat tanpa selamat tanpa memanaskan kabel di memanaskan kabel di

tempat tempat pemasangannya.pemasangannya.

6.6. Kadaran ArusKadaran Arus - - Kadaran arus maksima Kadaran arus maksima yang yang mampu di bawa oleh kabel mampu di bawa oleh kabel

dengan selamat tanpa dengan selamat tanpa memanaskan pengalir atau memanaskan pengalir atau merosakkan penebatnya.merosakkan penebatnya.

7.7. Kod WarnaKod Warna - - Digunakan untuk Digunakan untuk menunjukkanmenunjukkan tugas sesuatu kabel / kord.tugas sesuatu kabel / kord.

1010

Istilah-istilah Kabel ( sambungan )Istilah-istilah Kabel ( sambungan )

8.8. KordKord - Sebutan bagi kabel yang - Sebutan bagi kabel yang m mempunyaiempunyai saiz luas keratan rentas saiz luas keratan rentas pengalir diantara 0.5 mm pengalir diantara 0.5 mm² ² hingga hingga 4 mm 4 mm².².

9.9. Kabel bolehKabel boleh - Kabel yang mudah dilenturkan ada - Kabel yang mudah dilenturkan ada Lentur.Lentur. kepada bentuk yang dikehendaki kepada bentuk yang dikehendaki

tanpa menggunakan alatan khas. tanpa menggunakan alatan khas.

10.10. Salutan KabelSalutan Kabel - Lapisan kedua pengalir atau - Lapisan kedua pengalir atau lapisan lapisan sesudah penebat pada sesudah penebat pada sesuatu sesuatu

pengalir (pengalir ( Pelindung Mekanik ). Pelindung Mekanik ).

1111

Jenis- jenis KabelJenis- jenis Kabel

Pada asasnya semua kabel adalah sama, yang Pada asasnya semua kabel adalah sama, yang mana ia mempunyai mana ia mempunyai Pengalir – – mengalirkan mengalirkan arusarus, , Penebat – – bataskan pengaliran arusbataskan pengaliran arus dan dan Pelindungan mekanik – – lindungi kabel lindungi kabel daripada bahaya mekanik.daripada bahaya mekanik.

Kabel dibuat dan dikelaskan mengikut Kabel dibuat dan dikelaskan mengikut kegunaannya yang terbahagi kepada dua jenis, kegunaannya yang terbahagi kepada dua jenis, iaitu:iaitu:

1.1. Kabel Pendawaian.Kabel Pendawaian.

2.2. Kabel Utama & sub-utama.Kabel Utama & sub-utama.

1212

Kabel PendawaianKabel Pendawaian

(1). Kabel Pendawaian(1). Kabel Pendawaian..

Kabel Pendawaian digunakan untuk mengagihkan Kabel Pendawaian digunakan untuk mengagihkan bekalan kepada semua bahagian pemasangan.bekalan kepada semua bahagian pemasangan.

Kabel Pemasangan / Pendawaian biasanya Kabel Pemasangan / Pendawaian biasanya bermula dari kotak-kotak fius kawalan (KFA) ke bermula dari kotak-kotak fius kawalan (KFA) ke punca-punca lampu atau kuasa ( Litar Akhir ).punca-punca lampu atau kuasa ( Litar Akhir ).

Saiz kabel pendawaian dihadkan tidak melebihi Saiz kabel pendawaian dihadkan tidak melebihi daripada 25 mmdaripada 25 mm² ² sahaja. sahaja.

1313

Jenis-jenis Kabel PendawaianJenis-jenis Kabel Pendawaian

Jenis-jenis kabel yang biasa digunakan dalam Jenis-jenis kabel yang biasa digunakan dalam sistem pendawaian ialah:sistem pendawaian ialah:

1.1. Kabel PVK / PVK ( suhu 0 Kabel PVK / PVK ( suhu 0 ººC – 65 C – 65 ººC ).C ).

2.2. Kabel bertebatkan Getah Vulkan yang Kabel bertebatkan Getah Vulkan yang bersalutkan bersalutkan getah teguh.getah teguh.

3.3. Kabel yang bersalutkan Polikoprina (PCP).Kabel yang bersalutkan Polikoprina (PCP).

4.4. Kabel HSOS – Sesuai di luar bangunan.Kabel HSOS – Sesuai di luar bangunan.

1414

Kabel Utama & Sub-utamaKabel Utama & Sub-utama

2.2. Kabel Utama & Sub-utama.Kabel Utama & Sub-utama.

Kabel yang digunakan bagi membekalkan bekalan Kabel yang digunakan bagi membekalkan bekalan tenaga elektrik kepada sesuatu pemasangan.tenaga elektrik kepada sesuatu pemasangan.

Kabel-kabel utama dan sub-utama menggunakan Kabel-kabel utama dan sub-utama menggunakan kuprum dan aluminium sebagai bahan pengalirnya.kuprum dan aluminium sebagai bahan pengalirnya.

Penebatan kabel utama dan sub-utama pula terdiri Penebatan kabel utama dan sub-utama pula terdiri daripada jenis kertas terisi tepu dan plastik haba daripada jenis kertas terisi tepu dan plastik haba sentesis.sentesis.

1515

Jenis-jenis Kabel Utama & Sub-utamaJenis-jenis Kabel Utama & Sub-utama

1.1. Kabel yang bertebatkan Kertas terisi tepu Kabel yang bertebatkan Kertas terisi tepu dengan lapisan plumbum dengan lapisan plumbum ( MICS ).( MICS ).

22 Kabel yang bertebatkan kertas terisi tepu Kabel yang bertebatkan kertas terisi tepu dengan lapisan aluminium dengan lapisan aluminium ( MIAS).( MIAS).

3.3. Kabel bertebatkan bahan mineral.Kabel bertebatkan bahan mineral.

4.4. Kabel yang bertebatkan plastik haba Kabel yang bertebatkan plastik haba sintesis.sintesis.

1616

Jenis-jenis kabel utama & sub-utamaJenis-jenis kabel utama & sub-utama ( sambungan ) ( sambungan )

1.1. Kabel yang bertebatkan Kertas terisi tepu dengan Kabel yang bertebatkan Kertas terisi tepu dengan lapisan plumbum lapisan plumbum ( MICS ).( MICS ).

Kabel jenis ini adalah dari penentuan BS 6480 yang Kabel jenis ini adalah dari penentuan BS 6480 yang mempunyai lapisan plumbum bagi menutupi keseluruhan mempunyai lapisan plumbum bagi menutupi keseluruhan teras kabel.teras kabel.

Dua lapisan pita kelulinya pula memberikan Dua lapisan pita kelulinya pula memberikan perlindungan mekanik daripada benda-benda logam, perlindungan mekanik daripada benda-benda logam, hentakan dan tindihan daripada objek biasa.hentakan dan tindihan daripada objek biasa.

Pita sebatian tekstil dibuat sebagai pemisah bagi Pita sebatian tekstil dibuat sebagai pemisah bagi membolehkan kabel bergerak semasa hendak membolehkan kabel bergerak semasa hendak dibengkokkandibengkokkan

1717


2.2. Kabel yang Bertebatkan Kertas Terisi Tepu Kabel yang Bertebatkan Kertas Terisi Tepu dengan dengan Lapisan Aluminium Lapisan Aluminium ( MIAS).( MIAS).

Kabel ini menggunakan lapisan aluminium sebagai Kabel ini menggunakan lapisan aluminium sebagai ganti plumbum. Lapisan aluminium ini lebih kuat dari ganti plumbum. Lapisan aluminium ini lebih kuat dari segi mekanik berbanding plumbum.segi mekanik berbanding plumbum.

Kabel jenis ini tidak memerlukan perisai pelindung Kabel jenis ini tidak memerlukan perisai pelindung luar kerana lapisan aluminium ini juga boleh luar kerana lapisan aluminium ini juga boleh dijadikan perisai pelindungan mekaniknya.dijadikan perisai pelindungan mekaniknya.

Lapisan aluminium ini dibaluti dengan sebatian Lapisan aluminium ini dibaluti dengan sebatian bitumen dan PVK bagi melindunginya daripada bitumen dan PVK bagi melindunginya daripada karatan.karatan.

1818

Jenis-jenis kabel utama & sub-utama Jenis-jenis kabel utama & sub-utama ( sambungan )( sambungan )

3.3. Kabel Bertebatkan Bahan MineralKabel Bertebatkan Bahan Mineral.. Bahan penebat yang digunakan untuk kabel ini Bahan penebat yang digunakan untuk kabel ini

adalah serbuk magnesium oksida.adalah serbuk magnesium oksida.

Serbuk ini diisikan ke dalam salutan kuprum dan Serbuk ini diisikan ke dalam salutan kuprum dan pengalirnya diletakkan ditengah-tengah salutan itu.pengalirnya diletakkan ditengah-tengah salutan itu.

Kabel ini sesuai digunakan pada tempat yang Kabel ini sesuai digunakan pada tempat yang bersuhu tinggi sehingga 180 bersuhu tinggi sehingga 180 ººC.C.

Penebatannya akan mengalami kerosakkan jika Penebatannya akan mengalami kerosakkan jika berlaku kebocoran pada salutan kuprum.berlaku kebocoran pada salutan kuprum.

1919


4.4. Kabel Yang Bertebatkan Plastik Haba SintesisKabel Yang Bertebatkan Plastik Haba Sintesis.. Bahan plastik haba yang digunakan bagi membaluti Bahan plastik haba yang digunakan bagi membaluti

pengalir kabel ialah polivinil klorida (PVK).pengalir kabel ialah polivinil klorida (PVK).

Kabel yang bertebatkan PVK boleh digunakan pada Kabel yang bertebatkan PVK boleh digunakan pada suhu yang tidak melebihi 65 suhu yang tidak melebihi 65 ººC, tidak ditembusi air C, tidak ditembusi air tetapi menjadi lembut pada suhu sederhana dan tetapi menjadi lembut pada suhu sederhana dan pecah tebat pada suhu rendah ( 0 pecah tebat pada suhu rendah ( 0 ººC )C )

Kabel ini kemudiannya dibaluti dengan perisai aloi Kabel ini kemudiannya dibaluti dengan perisai aloi plumbum, aluminium dan dawai keluli.plumbum, aluminium dan dawai keluli.

2020

Faktor Pemilihan KabelFaktor Pemilihan Kabel

1.1. Arus yang diperlukanArus yang diperlukan- - Arus yang diperlukan oleh beban yang Arus yang diperlukan oleh beban yang

hendak dipasang.hendak dipasang.

2.2. Susutan VoltanSusutan Voltan-- Apabila voltan bekalan tinggi maka Apabila voltan bekalan tinggi maka

susutan voltan yang dibenarkan susutan voltan yang dibenarkan semakin semakin bertambah. bertambah.

IEE IEE -- Susut voltan tidak lebih 2.5% Susut voltan tidak lebih 2.5% daripada voltan bekalandaripada voltan bekalan

2121

Faktor Pemilihan Kabel ( SambunganFaktor Pemilihan Kabel ( Sambungan ) )

3.3. Keupayaan membawa arus Keupayaan membawa arus

- - Keupayaan membawa arus tanpa Keupayaan membawa arus tanpa beri beri kesan buruk.kesan buruk.

4.4. Suhu ambienSuhu ambien

- - Suhu sekitaran di tempat kabel Suhu sekitaran di tempat kabel dipasang atau akan dipasang atau akan dipasang. dipasang.

2222

Faktor Pemilihan Kabel ( SambunganFaktor Pemilihan Kabel ( Sambungan ) )

5.5. Jenis salutanJenis salutan

- - Salutan penebat dapat membantu Salutan penebat dapat membantu memindahkan kepanasan yang memindahkan kepanasan yang

dihasikan dihasikan oleh pengalir kabel yang oleh pengalir kabel yang membawa arus.membawa arus.

6.6. Perbezaan tempat dan kabelPerbezaan tempat dan kabel

- - Pemilihan kabel ditentukan mengikut Pemilihan kabel ditentukan mengikut tempat penggunaannya.tempat penggunaannya.

2323

Faktor Pemilihan Kabel ( Sambungan)Faktor Pemilihan Kabel ( Sambungan)

7.7. Jenis alat pelindungJenis alat pelindung..- - Pastikan kelas & jenis perlindungan arus Pastikan kelas & jenis perlindungan arus

yang yang diperlukan samada daripada jenis diperlukan samada daripada jenis halus atau kasar.halus atau kasar.

8.8. Kos ( ekonomi ).Kos ( ekonomi ).- - Bagi menjimatkan kos, kabel yang Bagi menjimatkan kos, kabel yang mempunyai kecekapan & ciri-ciri mempunyai kecekapan & ciri-ciri keselamatan yang hampir sama tetapi harga keselamatan yang hampir sama tetapi harga murah diberi keutamaanmurah diberi keutamaan..

2424

Pemasangan KabelPemasangan Kabel

Beberapa langkah keselamatan perlu diambil apabila Beberapa langkah keselamatan perlu diambil apabila kerja-kerja pemasangan kabel dilakukan, di antaranya kerja-kerja pemasangan kabel dilakukan, di antaranya ialah: ialah:

1.1. Semasa Semasa mengangkat kabelmengangkat kabel agar kabel tersebut agar kabel tersebut tidak tidak tercedera akibat terkena benda-benda tajam atau tercedera akibat terkena benda-benda tajam atau

terjatuh. terjatuh.

2.2. Ketika Ketika pemasangan kabelpemasangan kabel utama dan sub-utama utama dan sub-utama daripada kerosakan mekanik. Pemasangan kabel daripada kerosakan mekanik. Pemasangan kabel utama & sub-utama boleh dilakukan utama & sub-utama boleh dilakukan di dalam di dalam tanah, saluran di dalam tanah ataupun di atas tanah, saluran di dalam tanah ataupun di atas

sokongan dulang di dalam atau di luar bangunan.sokongan dulang di dalam atau di luar bangunan.

2525

Pemasangan Kabel ( sambungan )Pemasangan Kabel ( sambungan )

3.3. Bengkokkan kabelBengkokkan kabel perlu dibuat di tempat dan perlu dibuat di tempat dan sudut sudut tertentu sahaja dan pada garis pusat yang tertentu sahaja dan pada garis pusat yang besar. Bengkokkan tidak boleh dilakukan besar. Bengkokkan tidak boleh dilakukan berhampiran dengan kotak tamatan dan kabel berhampiran dengan kotak tamatan dan kabel akan akan mudah rosak disebabkan garis pusat bengkokan mudah rosak disebabkan garis pusat bengkokan yang kecil.yang kecil.

4.4. Tamatan kabelTamatan kabel dibuat dengan kaedah tertentu dibuat dengan kaedah tertentu (pengapit lug & fureles) dan sambungannya (pengapit lug & fureles) dan sambungannya mestilah mestilah ketat bagi mengelakkan kepanasan, ketat bagi mengelakkan kepanasan, kerosakkan kerosakkan dan litar pintas.dan litar pintas.

2626

Kabel & Kord Boleh Lentur

2727

Kabel & Kord Boleh LenturKabel & Kord Boleh Lentur

PengenalanPengenalan

KabelKabel dan dan Kord Boleh LenturKord Boleh Lentur ialah sejenis ialah sejenis kabel yang mempunyai lembaran kabel yang mempunyai lembaran

pengalir yang banyak dan halus supaya pengalir yang banyak dan halus supaya ia mudah dilenturkan.ia mudah dilenturkan.

2828

Kord & Kabel Boleh Lentur ( sambungan )Kord & Kabel Boleh Lentur ( sambungan )

Kord Boleh LenturKord Boleh Lentur: :

Kord mudah lentur mempunyai pengalir yang Kord mudah lentur mempunyai pengalir yang berukuran dari 0.5mmberukuran dari 0.5mm²² (16/0.20”) hingga 4.0 (16/0.20”) hingga 4.0 mmmm²² luas keratan rentasnya.- luas keratan rentasnya.- bawa arus kecil.bawa arus kecil.

Kegunaan Kord Boleh Lentur:Kegunaan Kord Boleh Lentur:

(i).(i). Sambungan antara siling ros dengan Sambungan antara siling ros dengan pemegang lampu pendan.pemegang lampu pendan.

(ii).(ii). Sambungan palam 3 pin dengan alat Sambungan palam 3 pin dengan alat mudahalih.mudahalih.

2929


Kabel Boleh LenturKabel Boleh Lentur::

Kabel mudah lentur mempunyai luas keratan Kabel mudah lentur mempunyai luas keratan rentas pengalirnya dari 6 mmrentas pengalirnya dari 6 mm²² ( 84/0.20”) hingga ( 84/0.20”) hingga 630 mm630 mm²² ( 2257/0.60” ). ( 2257/0.60” ).

Kegunaan Kabel Boleh Lentur:Kegunaan Kabel Boleh Lentur:

(i).(i). Sambungan beban yang besar di antara Sambungan beban yang besar di antara palam ( BS 4343 ) dengan alat-alat tetap / palam ( BS 4343 ) dengan alat-alat tetap / pegun.pegun.

(ii).(ii). Peralatan bergerak – Peralatan bergerak – kren.kren.

3030


Peraturan IEE – Kord & Kabel Boleh Lentur.Peraturan IEE – Kord & Kabel Boleh Lentur.

1.1. Kord & Kabel Boleh Lentur boleh dipasang Kord & Kabel Boleh Lentur boleh dipasang pada pada semua semua alat elektrik yang kurang alat elektrik yang kurang daripada 3 kW.daripada 3 kW.

2.2. Tidak boleh digunakan sebagai Tidak boleh digunakan sebagai pendawaian pendawaian tetap.tetap.

3.3. Pada keadaan yang terdedah, ia mestilah Pada keadaan yang terdedah, ia mestilah dilindungi dilindungi dari kerosakkan mekanikal dan dari kerosakkan mekanikal dan seberapa pendek yang boleh.seberapa pendek yang boleh.

3131


4.4. Kord boleh lentur yang disambung kepada Kord boleh lentur yang disambung kepada ros siling ros siling atau atau pemegang lampu pemegang lampu

mestilah mestilah mempunyai mempunyai cengkaman yang cengkaman yang kuat kuat atau atau sebarang cara sebarang cara pelepasan pelepasan ketegangan.ketegangan.

5.5. Dawai perisai kord & kabel boleh lentur Dawai perisai kord & kabel boleh lentur tidak tidak boleh boleh digunakan sebagai pengalir digunakan sebagai pengalir pelindungan litar.pelindungan litar.

3232


Bilangan TerasBilangan Teras Fungsi TerasFungsi Teras WarnaWarna

1, 2, 31, 2, 3

Pengalir FasaPengalir Fasa

PengalirNeutralPengalirNeutral

BumiBumi

CoklatCoklat

BiruBiru

HijauHijau KuningKuning

Pengenalan Warna Teras Kabel Boleh LenturPengenalan Warna Teras Kabel Boleh Lentur

3333


Bilangan TerasBilangan Teras Fungsi TerasFungsi Teras WarnaWarna

4 atau 54 atau 5

Pengalir FasaPengalir Fasa

Pengalir NeutralPengalir Neutral

BumiBumi

Coklat Coklat atau atau HitamHitam

BiruBiru

HijauHijau dan dan KuningKuning

Pengenalan Warna Teras Kabel Boleh LenturPengenalan Warna Teras Kabel Boleh Lentur

Education

B14 kabel