LEREN IS ALS REIZENIn veel gesprekken die gevoerd worden over leren, opleiden en persoonlijke ontwikkeling van mensen zit een ondertoon die minder aantrekkelijk is. Er zit vaak iets in van ‘moeten’, ‘verplicht’. Ook komen er al snel woorden voorbij zoals ‘weerstand’ en ‘niet willen’. We zitten in opleidingsland vaak in vaste stramienen, in POP’s, PAP’s. opleidingshuizen, leerarrangementen etc.Door leren te vergelijken met reizen inspireert dat tot andere soorten gesprekken, tot een andere taal. Zaken die anders wellicht onbesproken blijven worden nu wel benoemd.

De metafoor van reizen kan ons helpen beter te begrijpen hoe mensen leren en wat zij hiervoor nodig hebben. Hierdoor is het eenvoudiger te communiceren over hoe we leren in organisaties in kunnen richten, zodat we beter aansluiten bij wat mensen echt belangrijk vinden en nodig hebben.

“In mijn team zijn Henk en Rachel de avonturiers, die willen op safari! Evert, Hamel en Els blijven het liefst op de Veluwe en de rest zie ik zo op vakantie in Salou! Wat voor reis (opleiding) gaan we voor hen uitstippelen?”Dit roept al meteen de vraag op of ze wel allemaal naar dezelfde bestemming (opleiding) moeten/willen? Of te wel, kan deze organisatie volstaan met één soort training of laten we de drie groepen elk hun eigen traject doorlopen?

Terug gekomen van vakantie genieten we nog na van de opgedane indrukken en fijne momenten. We vertellen onze vrienden en collega’s hoe mooi het was waar we zijn geweest en hoe fijn we het gehad hebben. Over mooie dorpjes, prachtige stranden of spannende avonturen. De ander zegt dat zij in Nederland is gebleven op de vertrouwde camping en dat het ook fijn was. Beiden kijken tevreden terug op hun (heel verschillende) vakanties. Tevreden en positief.Waarom gaan mensen eigenlijk op reis? We willen even weg uit de sleur, nieuwe ervaringen opdoen, iets nieuws ontdekken, opladen in een ‘vertrouwde’ of ‘vreemde’ omgeving. Of soms omdat we ons willen storten in een groot avontuur. Er zijn honderden redenen denkbaar en wat ze allemaal gemeen hebben is dat het ons als persoon verrijkt, verder brengt, tot rust brengt, nieuwe energie geeft.Een mooie omschrijving van een reis is: ‘een aaneenschakeling van gebeurtenissen, in een (minder) vertrouwde omgeving, die ons als persoon verrijkt, ons wijzer maakt en waardoor we de wereld om ons heen beter leren begrijpen’.Deze omschrijving is ook één op één van toepassing op leren. Daarom de stelling: leren is eigenlijk NET als reizen!

JOHN HOKKELING

NOVEMBER 2015

‘We hebben hier een klus te doen. Over 3 maanden moet de nieuwe software operationeel zijn. ik heb twee mensen in mijn team die willen met het vliegtuig. Snel naar de plaats van bestemming en vanuit het raampje krijgen ze iets mee over de route. De rest wil hoofdzakelijk met de trein reizen. Via gebaande paden en op hoge snelheid. Als ze uit het raam kijken zien ze het hele landschap aan zich voorbij trekken. En dan heb ik ook nog Dirk-Jan. Die wil de reis liefst als backpacker afleggen en alle zijpaden verkennen. Hoe maak ik hier een mooi leerarrangement voor?’

Gedurende je hele leven kom je op plekken, doe je indrukken op en probeer je die, onbewust, te vertalen naar jouw wereld. Sommige mensen proberen het wel, maar indrukken wegstoppen of bewust vergeten, lukt niet. Elke ervaring neem je mee, maakt je rijker. Elke dag, op elk moment leren we. We leren vooral van kleine dingen in de praktijk en soms maken we grote stappen. Een opleiding kan voelen als wereldreis en een middag training als stedentrip.

PERSOONLIJKE VOORKEUR

Niet iedereen is een avonturier die naar de binnenlanden van Peru gaat of naar Gambia. Sommige mensen vinden het al een hele uitdaging om al naar België of Duitsland te gaan. En sommigen gaan helemaal niet op reis. Zo kennen we op ons werk ook vast mensen die alle mogelijke opleidingen en cursussen willen volgen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Maar we kennen ook vast collegae die nooit meer in de ‘schoolbanken’ willen zitten. Dat wil overigens niet zeggen dat ze niets leren, want ook thuisblijvers leren door te luisteren naar de verhalen van de reizigers en de bijzondere gerechten die ze op vakantie hebben leren kennen en voor hen koken.De mooiste reizen zijn die, die aan-sluiten bij je behoefte en die je een klein beetje uitdagen/ verrassen. In termen van leren, die je in flow brengen. Daarom heeft het geen zin om iedereen op dezelfde reis te sturen. Iedereen heeft andere behoeften en flow momenten.

AVONTURIERS

Opleidingsmanagers en opleidingsbureau’s waren vaak te vergelijken met (traditionele) reisbureaus. Ze verkochten vaak het liefst standaard reizen, uit de reisfolder. Je moest doorvragen om op individueel maatwerk uit te komen. En als je geluk had trof je een collega die vanuit ervaring en enthousiasme je ging helpen je eigen, persoonlijke reis uit te stippelen. Tegenwoordig is er veel meer aandacht voor adaptief en gepersonaliseerd leren. Maar hoe doe je dat?Als je in de reiswereld tegenwoordig wilt weten waar je moet zijn raadpleeg je Zoover of Tripadvisor. Je krijgt dan de mening van ‘the crowd’ en zo kom je snel aan informatie die er toe doet en kan je je eigen reis samenstellen. Opleiders die echt willen inspelen op de persoonlijke behoefte van medewerkers en het bedrijf kunnen zich wellicht het beste opstellen al Tripadvisor. De tripadvisor sluit aan bij de wensen en behoeften van de reiziger en stelt samen met de reiziger een plan op om het gewenste resultaat te behalen oftewel in een flow te komen en zichzelf te verrijken.

Bedrijven kopen een training, cursus of opleiding in om hun doel en visie te realiseren en zetten trainers aan het werk. Deze stellen hun draaiboek op en gaan aan de slag. Zijn we er dan? Sommige mensen zijn tevreden als ze op de plaats van bestemming zijn. Ze lopen daar wat rond, liggen op het strand en gaan uiteten. Anderen boeken een excursie bij, gaan op Jeep Safari of steken vanuit de kustplaats over om het land aan de overkant te verkennen. Binnen een opleiding of cursus is het dus verstandig om ruimte en budget in te bouwen voor die excursie of safari en het niet dicht te timmeren. Laat deelnemers halen wat ze extra willen leren in plaats van aanbod gericht te werken. Sluit aan bij de persoonlijke voorkennis en behoeften, dit motiveert en stimuleert de lerende.Vanuit bedrijfsperspectief wordt vaak gedacht in termen van: ‘alle neuzen dezelfde kant op’. Dat is niet hetzelfde als iedereen naar dezelfde training sturen. Als bedrijven helder zijn over hun doelen dan kan er op individueel vlak een reis uitgestippeld worden om medewerkers de bijbehorende ervaring op te laten doen.

TRIPADVISOR PLAATS VAN BESTEMMING

Als we terug zijn van de reis tonen we trots onze souvenirs. Een schilderij, fles olijfolie, T-shirt etc. We nemen souvenirs mee om ons te helpen herinneren aan de mooiste momenten van de reis en dat gevoel vast te houden. Daar kunnen we als opleiders nog wel wat van leren. Vaak komen we niet veel verder dan een diploma of certificaat. Maar een fotoboek, tegeltje of schilderij is inspirerender. De echte opgave in opleidingsland is borging. Zorgen dat wat geleerd is niet verwatert. Net als bij reizen, zorgen dat het fijne gevoel van de reis levendig blijft.Zou het niet gaaf zijn als je van je training of opleiding ook een persoon-lijk ‘fotoboek’ zou krijgen met al die

zaken die voor jou belangrijk zijn?Met dit artikel willen we ‘opleidingsland’ inspireren om op een andere, meer individuele wijze, te kijken naar opleiden en persoonlijke ontwikkeling. En bedrijven en individuen inspireren om anders te kijken naar hun organisatie- en persoonlijke ontwikkeling. Vooral hopen we ander soortige gesprekken te kunnen gaan voeren over trainen en opleiden.Touroperator SYNDLE geeft hiermee haar visitekaartje af. Ter inspiratie treft u hiernaast een willekeurige leer-reizen woordenlijst aan. Breidt deze naar hartenlust uit.

SOUVENIRSMETAFOOR

Reistas samenstellenVakantieliefde

Leespakket Vliegangst

DagtripAll- inclusiveBackpacken

City tripexcursie

KamperenZakenreisInentingPaspoort

Boarding passVisum

HeimweeEHBO doosWereldreisEmigreren

DagboekReisleider

Leuke ReisgenootFotoboekSouvenir

VerbrandenZonnebrand

LandkaartAnsichtkaart

Waterskien / bungeejumpVertraging

VoorpretDouane

Smokkelen

TOELICHTINGHandige tools voor onderwegLeermaatje Bronnen/artikelenWeerstandKorte trainingAbonnementAdaptief lerenInspiratieStageBack to basic/ terug naar de vloerBedrijfsopleidingKick-offPersoonlijk ontwikkelplanWelkomstbriefToelatingsexamenHang naar het oudeHelpdeskLangdurige opleidingOntslag nemenReflecteren TrainerMoodmakerBorgingDiploma / certificaatPijnlijk leermomentVoorbereidingAssortiment.Ervaringen delenUit comfort zoneAchterstandInlezenToets momentVerboden hulpmiddelen gebruiken

SYNDLE werkt aan verbetering van gedrag en beleving en zorgt daarmee voor groei van medewerkers en duurzaam succes van bedrijven. Voor meer informatie of reactie, info@syndle.nl of 088-8048300