Upload
tahire
View
488
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
AĞA MƏHƏMMƏD XAN QACARIN AZƏRBAYCANIN
ŞIMAL TORPAQLARINA BIRINCI YÜRÜŞÜ
1.Azərbaycanın Şimalında vəziyyət
2.Şuşanın müdafiəsi
3.Qacarın Tiflisi tutması
4.Qacar Muğanda
AZƏRBAYCANIN ŞIMALINDA VƏZIYYƏT
Ağa Məhəmməd xan Qacarın yürüşü ərəfəsində xanlıqlar arasında çəkişmələr artmış,ziddiyətlər
kəskinləşmişdi. Bu dövrdə Azərbaycanın şimalında
Qarabağ xanlığı hərbi siyasi baxımdan ən güclü xanlığa
çevrilmişdi. Xanlıqlar qonşu dövlətlərlə (Osmanlı,Rusiya,Gürcüstan)
diplomatik əlaqələr yaratmağa çalışırdılar.
Rusiya ilə münasibətlər daha mühüm əhəmiyyətə malik idi.Georgiyevski müqaviləsinə oxşar
müqavilə bağlamaqla təhlükəsizliyə nail olmağa çalışırdılar.
Qacar Osmanlı sarayına elçi göndərərək əlaqələr yaratmağa cəhd göstərirdi.Osmanlı dövləti isə Qacarı Gürcüstanı işğal edəcəyi təqdirdə,onu
İran şahı kimi tanıyacağını bildirirdi.
BIRINCI DƏSTƏ:MUĞAN VƏ SIRVANDAN KEÇIB DAĞISTANA ZƏRBƏ VURMALI...
IKINCI DƏSTƏ:NAXÇIVAN VƏ İRƏVAN XANLIQLARINI TABE ETMƏLI...
ÜÇÜNCÜ DƏSTƏ:ISƏ QARABAĞI TUTUB GÜRCÜSTANA HÜCUM ETMƏLIYDI.ÜÇÜNCÜ DƏSTƏYƏ QACAR ÖZÜ BAŞÇILIQ EDIRDI
ŞUŞANIN MÜDAFIƏSI
İbrahimxəlil xan Qacarın yürüşünə mane olmaq üçün Xudafərin körpüsünü dağıtmağı əmr etdi.
1795-ci ilin iyununda Şuşa mühasirəyə alındı.Top atəşlərinə,baxmayaraq,
İbrahimxəlil xanın dəstəsi düşmənə ağır zərbələr endirdi. Qacar Şuşanın 33
günlük mühasirəsindən əl çəkib,Tiflisə irəliləməyi əmr etdi.
QACARIN TIFLISI TUTMASI Qacar Tiflisə hücum etməzdən əvvəl II
İrakliyə ultimatum göndərərək tabe olmağı bildirmişdir.Rədd cavabı aldıqda isə,Qacar Şuşadan Ağdama gəldi.Gəncəli Cavad xan və Məlik Məcnun da ona qoşuldu.Müttəfiqlər avqustun 20-sində Ağdamdan Tiflisə doğru irəlilədi.
Qacar 1795-ci ildə sentyabrın 12-də Tiflisə daxil oldu.Amma,burada çox qala bilmədi.
Qacarın Tiflisi tərk etməsinin səbəbləri
Ordunun ərzaqla təminatındakı çətinliklər
Şimali Qafqazdan rus qoşununun hücum təhlükəsi
Nadirin nəvəsi Şahrux Mirzənin Xorasanda qiyam qaldırması
QACAR MUĞANDA 1795-ci ilin noyabrında Qacar Muğana
gəldi.Azərbaycan xanlıqları arasında olan düşmənçilikdən istifadə edərək,onları tabe etməyə çalışdı.Süleyman xanın rəhbərliyi altında Şuşaya yenə qoşun göndərdi. Şəkili Məhəmmədhəsən xanla birləşərək,sərkərdəsi Mustafa xan Dəvəli ilə birləşərək Şamaxıya qoşun göndərdi.
Mustafa xan Fit dağına çəkildi.1796-cı ilin fevralına qədər orada qaldı.Bu vaxtı Şəkili Məhəmmədhəsən xanın
qardaşı Səlim xan çevriliş edərək hakimiyyətə gəldi. Qacarın sərkərdəsi
Mustafa xan Dəvəli isə,yerli əhali tərəfindən öldürüldü.
Beləliklə,Ağa Məhəmməd xan xanlıqları özünə tabe edə
bilmədi.Azərbaycanın Şimal torpaqlarını tərk etdi.