9 M-CARE: Evde Günlük Bakım

Engelli ve Yaşlılara Evde ve Sağlık Kuruluşlarında Kişisel Bakım Verenler için

Mobil Eğitim

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Modül: Evde Günlük Bakım


Eğitimin Yapısı

• Ünite 1: Evde günlük bakım

• Ünite 2: Bulaşık Yıkama

• Ünite 3: Ütüleme

• Ünite 4: Mutfak Temizliği

• Ünite 5: Banyo

• Ünite 6: Çamaşır Makinesi ve Çamaşırlar

• Ünite 7: Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı

• Ünite 8: Temizlik Planı


Ünite 1

• Evde Günlük Bakım

– Evin temiz tutulması

– Toz almak

– Evi toplamak

• Adım adım evi toplamak

• Ev nasıl toplanır?

• Topla ve temiz tut


Bu modül KBV’nin yaşam ortamını hızlı ve efektif şekilde temizlemesi için

genel bir açıklamadır. • Kirlenmenin kaynakları nelerdir ve onları nasıl engellerim?

• Aynı yeri üç kere temizlemeden ve evin diğer yerlerini unutmadan sistemli bir temizliği nasıl organize ederim?

• Temizliği nasıl ekonomik tutarım?


Evde Günlük Temizlik Toz Almak

• Toz almak gerçek bir mücadeledir.

• Bu mücadelenin amacı tozu bir yerden diğerine itmektense tamamen ortadan kaldırmaktır.

• Peki, bunu en iyi şekilde nasıl yapabiliriz?


Evde Günlük Temizlik Toz Temizlemek

• Birkaç ipucu verilebilir: özel mikrofiber bezler kullanın.

-> bunlar tozu tutacak ve dağıtmayacaktır.

• Yukarıdan aşağı doğru siliniz.

• Düşen tozları ikinci kere temizlemeye kalkmadan yeniden alabilirsiniz.

• Eşit ve düz yüzeyi olmayan süs eşyalarını dikkatlice ve nazikçe toz alıcı fırçalarla temizleyiniz.

• Köşeleri ve tabanları unutmayınız.

• Heryerde toz almayı bitirdiyseniz elektrikli süpürge kullanarak ve yeri silerek temizliği bitiriniz.


Evde Günlük Temizlik Toplamak

• Toplu bir ev düzenli bir kafayı da işaret eder.

• Arasıra sıkı şekilde temizlik yapmak ve artık malzemelerden kurtulmak önemlidir.

• Toplu bir evi temiz tutmak dağınık evi temiz tutmaktan daha kolaydır.


Evde Günlük Temizlik Adım Adım Toplamak

Aşağıdaki adımlar size evi planlı bir şekilde toplamak konusunda yardımcı olacaktır:

• Düzenlemek: Tüm eşyaları “sakla", ”şüpheli” ve“çöp” kategorileri altında sınıflandırınız.

• Çöpe atma: gereksiz bütün eşyaları atınız.

• Şüphe: atmaktan şüphe ettiğiniz malzemeler konusunda biran önce karar veriniz, uzun süredir kullanılmayan malzemeler atılmalıdır.


Evde Günlük Temizlik Nasıl Toplanır

• Düzenleyip gruplandırınız: aynı türden şeyleri gruplayınız

• Göz önünde: nelerin göz önünde olmasını istediğinize karar veriniz ve onları açık raflarda tutunuz.

• Satın alma: elinizde bir sistem olması için kutular, tenekeler alıp etiketleyiniz


Evde Günlük Temizlik Topla ve Temiz Tut

• Mantıklı Ayarlar:

sıkça ihtiyacınız olan şeyler göz önünde olmalıdır. Ağır eşyalar ideal olarak kalça seviyesinde konmalı, daha küçük eşyalar daha yukarı taraflara yerleştirilmelidir.

• Düzeni koru:

ortalıkta duran eşyaların sayısını mümkün olduğunca azaltınız. Eşyaları kullandıktan sonra temizleyiniz ve doğrudan yerine koyunuz.

• Devamlılık:

bu aşamaları sürekli tekrarlayınız ki eviniz temiz kalabilsin.


Ünite 2

• Bulaşık Yıkama

– Tanım

– Doğru şekilde bulaşık yıkama

– Özel kirleri yıkama şekli


Bulaşık Yıkama Tanım

• Bulaşıklar sık sık kirlenmekte ve sürekli birikmektedir ve bu nedenden dolayı da en nefret edilen ev işlerden birisidir.

• Bu ev işi müzik eşliğinde ve cilde dokunmayan deterjan kullanarak yapıldığında biraz da olsa tolere edilebilir

• Bazı diğer ipuçları da işinize yarayabilir


Bulaşık Yıkama Doğru Şekilde Yıkama

• Bulaşıkları bir kovaya doldurup yıkayın ve böylece mümkün olduğunca az su kullanırsınız.

• Hazırlık ve durulamak için soğuk su kullanın.

• İyi temizlenmiş tabak ve tencerelerden bulaşık suyunu uzak tutunuz.

• Bulaşık deterjanları hafif şekilde bir yağ tabakası bırakabilir bu nedenle iyi şekilde ve bolca durulamaya çalışınız

Yumurta beyazı gibi aşırı yağlanma yapan yemeklerin yağ tabakasını çözmekte başarılı olamayacağınızı biliyor muydunuz?


Bulaşık Yıkama Özel Kirleri Yıkamak

• Pişirme kapları en iyi şekilde, ılıkken temizlenebilir. Ayrıca kapları ılık veya sıcak suda bırakırsanız kalıntılar kolay şekilde çıkacaktır.

• Sıcak suda bir kaşık tuz eriterek bardakların üzerindeki izleri daha rahat temizleyebilirsiniz.

• Deterjandan tasarruf etmek ister misiniz?

– O zaman deterjanınıza sirke katınız

– Deterjanınızı her zamanki miktarda kullanın, dikkate değer bir tasarruf sağlayacaksınız.

– Çevremiz size teşekkür edecek!


Ünite 3

• Ütüleme

– Ütüleme ipuçları

– Sistematik ütüleme


Ütüleme

• Özellikle işe giderken ütülenmiş bluz, gömlek ve pantolon giymek neredeyse bir zorunluluktur.

• Vereceğimiz ipuçlarıyla bluzler ve pantalonlar yeniden giyilebilir.

• Ütüleme, çamaşırları asarken başlar

• Çamaşır makinesinden çıkarır çıkarmaz çamaşırları geriniz ve asınız

• Çamaşırlarınızı astıktan hemen sonra düzeltiniz.


Ütüleme Ütüleme İpuçları

• Çamaşırları halen nemliyken ütülemeye çalışınız çünkü böylesi daha kolay olacaktır.

• Ütü masasını hareket alanınız olacak şekilde pozisyonlandırınız.

• Kurutucunun kullanılması kolaylık sağlayacaktır ama tek seferde çok fazla çamaşırın birlikte kurutulması iyi sonuç vermeyecektir.

• Çamaşırlar kurutucudan kırışık çıkacaktır ve ütülemek zor olacaktır


Ütüleme Sistematik Ütüleme

• Kurutucu çok fazla enerji tüketir. Mümkün olduğu sürece çamaşırınızı asarak kurutunuz. Bu durumda sonuç daha az kırışık çamaşırlar ve güzel, ferah bir koku olacaktır.

• Ütülemeye hafif, sentetik ve hassas kumaşlar ile başlayınız. Bu kumaşlar düşük ısı ile ütülenmelidir çünkü yüksek ısı kumaşlara zarar verecektir. Daha kalın kumaşlar, ütünün sıcaklığını yükselttikten sonra en sonda ütülenecektir.

• Ütüyle işiniz bittiğinde DERHAL KAPATINIZ.


Ünite 4

• Mutfak Temizliği

– Mutfak – tezgah çeşitleri

– Tezgah nasıl temizlenir

– Dolaplar

– Dolap temizliği

– Mutfak duvarı

– Çekmeceler

– Çöp tenekesi


Mutfak Temizliği

• Yemek mutfakta hazırlanır.

• Bu nedenle bu yerin temiz olması çok önemlidir.

• Vereceğimiz ipuçlarını kullanarak mutfağı temiz tutarsanız yemek hazırlığı kolay ve eğlenceli bir hal alabilir.

• Mutfağın ayda bir kere kapsamlı bir şekilde temizlenmesi gerekmektedir


Mutfak Temizliği Mutfak – Tezgah Çeşitleri

• Mermer ya da granitten yapılmış tezgahlar en iyi sıcak suyla temizlenir.

• Plastikten yapılmış tezgahlar en iyi şekilde bilinen temizlik malzemeleriyle temizlenebilir.

• Eğer mutfağınızda paslanmaz çelik yüzeyler varsa, bu yüzeyleri özel temizlik malzemeleri, paslanmaz çelik temizleyicisi veya ponza taşı ile temizleyebilirsiniz.


Mutfak Temizliği Tezgah nasıl temizlenir?

• Kalsiyum kalıntıları basit bir şekilde sitrik asit, limon suyu ya da sirke ile temizlenebilir.

• Ancak bu malzemelerle asla ve asla mermerleri silmeyiniz çünkü mermer bu tür asitli malzemelere karşı aşırı duyarlıdır.

• Tezgah temizlerken hergün yeni bir bez kullanınız çünkü sürekli kullanılan bezler bakteri birikmesinin en büyük sebeplerinden birisidir.


Mutfak Temizliği Dolaplar

• Mutfak dolapların temizliği günlük bir ev işidir.

• Yine de dolapların düzenli olarak temizlenmesi gerekmektedir.

• Mutfak dolaplarının üzerinde genel olarak kalın bir yağ tabakası ve toz bulunabilir.

• Silme zorluğundan kurtulmak için yüzeyleri gazete ile kaplayınız, gerektiğinde basitçe değiştirilebilirsiniz.

• Raflar eğer muşamba ya da bezle kaplıysa daha da kolay temizlenebilir


Mutfak Temizliği Mutfak Duvarı

• Mutfak duvarları genelde yemek yaparken çıkan buhar yüzünden yağ ile kaplı olur bu nedenle düzenli olarak temizlenmesi gerekir.

• Sirke ve diğer temizlik malzemeleri kullanınız.

• Sirke ve eski bir diş fırçası kullanılarak, dip köşeleri parlatarak temizleyebilirsiniz.


Mutfak Temizliği Çekmeceler

• Çekmeceler, içlerinde çok sayıda küçük eşya bulunmasından dolayı hızla karışık ve pis hale gelebilir.

• Çekmece düzenleme bölmeleri kullanılabilir ve çekmecenin içine yerleştirebilirler.

• Çekmeceler ev temizlik ürünleriyle ve banyo süngeriyle temizlenebilir.


Mutfak Temizliği Çöp Kutusu

• Çöp kutularının içinde her zaman poşet kullanınız.

• Buna rağmen çöp kutusunun içi yine de kirlenecektir.

• Kutunun içini en iyi şekilde, bir temizlik malzemesi ile temizleyebilirsiniz.

• Kirlenmiş kapağı, şekli ve ebadına göre bulaşık makinesinde de temizleyebilirsiniz.


Mutfak Temizliği Çöp Kutusunu Temiz Tutun

Kullanışlı bir tavsiye:

• Çöp kutusunun tabanına gazete yerleştirin ve çöp poşetini her değiştirdiğinizde gazeteyi de değiştirin.


Ünite 5

• Banyo

– Koruma

– Özellikler

– Banyonun temizliği için kullanışlı ipuçları


Banyo

• Banyo temizliği insanların yapmaktan hoşlandığı bir görev değildir.

• Ancak evin bu kısmı sürekli olarak düzgün temizlik önlemleri alındığında hijyenik açıdan yeterli olabilir.

• Vereceğimiz bazı ipuçları, banyoyu uzun süreli temiz tutmakta faydalı olabilir.


Banyo Koruma

• Bazı basit önlemler banyoyu uzun süre temiz tutmakta yardımcı olabilir.

• Sabah duş aldıktan sonra yalnızca suyun gitmesini beklemektense küveti ya da duşu da arındırmak için durulayınız. Bu şekilte küvetde kir veya kalıntı oluşmasını engellersiniz.

• Küvet ve lavabolar kireç kalıntılarının en çok biriktiği yerlerdir.

• Özellikle suların çok kireçli olduğu yerlerde, her banyodan sonra ıslak zeminlerin kurulanması önerilir.


Banyo Özellikler

• Küvet ve lavabonun parlaklığını koruması önceliklidir.

• Duşakabinde özel bezlerin kullanılması önerilir.

• Lavabo en iyi mikrofiber bezle temizlenir.

• Özellikle saçların ve pamukların duş giderini tıkamasını engellemek için daha küçük delikli filtre kullanabilirsiniz.


Banyo Banyonun temizliği için kullanışlı ipuçları

• Banyonun havasını sıkça havalandırın.

• Banyoda bulunan yüksek nem, küflenmenin en büyük sebeplerinden birisidir.

• Banyo günde birkaç defa özellikle de duştan hemen sonra birkaç dakika havalandırılmalıdır.

• Penceresi olmayan banyolarda, kapı ve en yakın cam açılmalıdır


Banyo

Banyo temizliği için daha fazla kullanışlı ipucu

• Duş perdelerini arada yıkayınız (gerektiği kadar).

• Yüksek nem yüzünden duş perdeleri bazen çok çirkin bir görüntüye bürünebilir.

• Bu nedenle neredeyse bütün duş perdeleri yıkanabilir üretilmiştir ve çoğu 30 derecede bazıları da 60 derecede yıkanmaya uygundur.


Banyo


Ayakta durarak idrar yapmaktan kaçınınız:

• Ayakta durarak idrar yapmak yalnızca tuvaleti değil aynı zamanda yeri de kirletecektir.

• Bu nedenle beyefendilerden genelde oturarak idrar yapmaları rica edilir.


Banyo


• Gecelik tuvalet temizliği

• Tembeller için temizlik önerileri:

– Akşam bir tuvalet temizliği yapabilirsiniz; sadece tuvalet fırçasını tuvalete koyunuz ve bekleyiniz.

– Gece bittikten sonra fırçayı alıp kısaca kenarları silmeniz ve sifonu çekmeniz yetecektir.

– Böylece aynı anda tuvalet ve fırça temizlenmiş olacaktır.

– Bu sistemin yanında hazır satılan tuvalet temizlik malzemeleri de faydalı olacaktır.


Ünite 6

• Çamaşır Makinesi ve Çamaşırlar

– Küflü değil güzel kokulu


Çamaşır Makinesi ve Çamaşırlar Küflü değil güzel kokulu

• Günümüzde uygulanan yıkama yöntemleri, makinenin içinde ve çamaşırlarda istenmeyen kokulara sebep olabilmektedir.

• Çok basit yöntemlerle bu durum düzeltilebilmektedir.

• Bu durum genelde deterjanlar, yumuşatıcılar ve düşük ısıda yıkamadan kaynaklanabilir.

• Sabun ve deterjan kalıntıları makinede ve çamaşırlarda kokulara neden olabilir.

• Bu durumun sonunda bakteri bulaşan çamaşırlar kirlenecek ve dolapta tutulduğunda diğer çamaşırları da kokutabilecektir.



• Eğer makine kirli durumdaysa 2-3 adet kapsül koyarak 90 derecede çalıştırabilirsiniz. Bu durumda temizliği sağlayabilirsiniz.

• Gerekirse bu yöntemi tekrar deneyiniz.

• Daha sonra makinenin bütün kısımları sirke ve fırça ile temizlenmeli, plastik kenarlar ve aralıklar fırçalanmalıdır.

• Bu süreç arada sırada tekrarlanmalıdır.



• Mümkünse toz deterjan kullanmak daha faydalı olacaktır çünkü toz deterjan daha kolay çözülür ve az kalıntı bırakır.

• Aynı şekilde mümkün olduğunca az yumuşatıcı kullanılmalıdır.



• Yıkama, kıyafetlere uygun mümkün olan en yüksek derecelerde yapılmalıdır.

• Yüksek derecede yıkamalar kalıntıların kalmasını da azaltacaktır.

• Yıkamadan sonra kıyafetleri iyi havalandırılan bir alanda kurutunuz ve tam kurumadan dolaba kaldırmayınız.


Ünite 7

• Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı

• Tanım

– 1: Temizlik bezi

– 2: Doğrama tahtası

– 3: Musluk

– 4: Tuvalet


Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı

Tanım

• Temizlik herkesin farklı algısı olduğu bir konudur ve hepimizin temizlik anlayışı farklıdır.

• Gençlerin temizlik algısı genelde yaşlılardan çok farklı olur.

• Temizlik araçlarının reklamları uzun süredir bize temizlik ve saflık arasındaki farkı tanıtmaya çalışmıştır.


Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı Tanım

• Yüzeyde temiz görünen alanlar mikroskopik olarak incelendiklerinde oldukça kirli olabilir.

• Bu nedenle evlerindeki kir kaynaklarını yanlış anlayan birçok insan bulunmaktadır.


Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı 1: temizlik bezi

• Temizlik bezi, evde bakterilerin en tehlikeli kaynağıdır.

• Bez, bakterilerle aşırı şekilde kirlenmiştir.

• Bu nedenle özellikle mutfak bez ve süngerlerinin en az haftada bir kere değişmesi gerekmektedir.

• Bezlerin tekrar kullanılmadan önce 60 derecede yıkanması gerekmektedir.

• Bu aynı zamanda bez ve havlular için de geçerlidir.


Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı

2: doğrama tahtası

• Doğrama tahtaları genelde birçok bakteri içermektedir.

• Özellikle balık ya da et doğrandıktan sonra bu sıklıkla görülür.

• Doğrama tahtaları özellikle kullanıldıktan hemen sonra sabun ve su ile temizlenmelidir.

• Arada sırada bulaşık makinasında da temizlenmelidirler.


Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı 3: musluk

• Mutfaklardaki muslukların üzerinde rahatsız edici derecede bakteri birikmektedir.

• Musluklar, hergün sabun ve sıcak suyla temizlenmelidir.


Mikrop ve Kirlerin Küçümsenen 4 Kaynağı 4:tuvalet

• Banyolardaki tuvaletler her zaman inanıldığı kadar bakteri ve mikrop kaplı değildir.

• Fakat temizlik için ekstra bir bez kullanılması önemlidir ve bu bez en az 60 derecede yıkanmalıdır.


Ünite 8

• Temizlik Planı

– Genel anlamda temizlik

– Oturma odası

– Tuvalet ve banyo

– Mutfak

– Yatak odası


Temizlik planı

• Farklı çalışma tablolarına bakınız.

• Bu listeler örnek olarak verilmiştir ve sizin ihtiyaçlarınıza göre şekillendirilebilir.


Temizlik Planı: Genel Anlamda Temizlik

Ne Ne Sıklıkta Süre Unutulmaması Gereken

Noktalar

Yeri silme ve süpürmek Haftada 2 15 dak Süpürgenin torbasını

değiştirmeyi unutmayın

Yeri silmek Haftada 1 20 dak

Merdivenleri silmek Haftada 1 15 dak

Girişi ve halıyı temizlemek Haftada 1 10 dak

Mobilyaların, rafların ve

kilimlerin tozunu almak

Haftada 1 10 dak Mikrofiber fırça kullanın

Örümcek ağlarını temizlemek Haftada 1 2 dak

Kapı ve pencerelerin silinmesi Ayda 2 10 dak

Radyatörlerin temizlenmesi Ayda 1 30 dak Özelilkle ısınma gereken

mevsimlerde

Süpürgeliğin temizlenmesi Yılda 6 45 dak

Pencerelerin(çerçeveler dahil)

temizlenmesi

Yılda 6 45 dak

Dekor eşyaları ve tabloların

silinmesi

Yılda 6 20 dak

Perdelerin tozunun alınması Yılda 2 30 dak


Temizlik Planı: Oturma Odası Ne Ne Sıklıkta Süre Unutulmaması Gereken Noktalar

Döşemeleri süpürme Haftada 1 10 dak Battaniyeyi dışarı çırpın

Cam sehpayı temizlemek Haftada 1 5 dak

Telefon/TV/müzik setinin silinmesi Haftada 1 5 dak

Saksıların temizliği Ayda 1 10 dak Tırmanan bitkileri yere koymayın

Lambaların temizliği Yılda 6 15 dak

Mobilyaların temizliği Yılda 2 30 dak Toz alırken alerjenlere dikkat edin

Kitaplığın tozunun alınması Yılda 2 60 dak

Dolapların iç ve dış temizliği Yılda 2 30 dak


Temizlik Planı: Tuvalet ve Banyo Ne Ne Sıklıkta Süre Unutulmaması Gereken Noktalar

Lavabo, küvet ve duşakabini temizlemek Haftada 1 10 dak Borular dahil

Banyo dolaplarının dışının silinmesi Haftada 1 5 dak

Yıkama alanındaki yerlerin silinmesi Haftada 1 5 dak

Tuvaletin temizliği Haftada 1 5 dak Farklı bez/fırça kullanın

Halı ve havlu değişimi Haftada 1 2 dak Temizler dolapta kirliler kirli sepetinde

Klozetlerin içinin temizliği Ayda 2 10 dak

Armatürlerin kireçlerinin alınması Ayda 1 15 dak Sirke ile

Bütün döşemenin temizliği Yılda 6 15 dak


Temizlik Planı: Mutfak Ne Ne Sıklıkta Süre Unutulmaması Gereken Noktalar

Tezgah temizliği Haftada 1 2 dak Özel malzemeler kullanın

Fırının temizliği Haftada 1 5 dak Özel deterjan kullanın

Lavabonun temizliği Haftada 1 5 dak Özel deterjan kullanın (özellikle çelik

yüzeyler için)

Mikrodalga, kahve makinası gibi araçların temizliği Haftada 1 2 dak

Çöpün boşalması Haftada 1 2 dak

Dolapların içinin temizlenmesi Ayda 2 10 dak

Buzdolabının temizlenmesi Ayda 1 15 dak Cam yapıların bulaşık makinesinde

yıkanmasıyla

Bütün döşemenin temizliği Yılda 6 15 dak

Dolapların iç ve dışının temizlenmesi Yılda 4 60 dak

Fırın temizliği Yılda 4 60 dak


Temizlik Planı: Yatak Odası Ne Ne Sıklıkta Süre Unutulmaması Gereken Noktalar

Çarşafların değiştirilmesi Ayda 2 5 dak Yatağı çevir

Yatağın mobilyasının silinmesi Yılda 6 5 dak

Lambaların temizliği Yılda 6 10 dak

Dolapların iç ve dış temizliği Yılda 1 30 dak

Education

9 M-CARE: Evde Günlük Bakım