การเร�ยนร�แบบมี�เงื่��อนไขของื่ปลา

คณะผู้�จั�ดทำ�านางื่สาวพิ!จั!ตรา อ$วมีบ%ตร รหั�สน!ส!ต 53312698นางื่สาวอรอนงื่ค' แกวหังื่ษ์' รหั�สน!ส!ต 53313282 นางื่สาวธิ!ดาร�ตน' งื่ามีดอกไมี รหั�สน!ส!ต 53315729นางื่สาวชร�ณยา โพิธิ!,ค�า รหั�สน!ส!ต 53316313นางื่สาวว!สาข' พิ�ฒนาประเสร!ฐ รหั�สน!ส!ต 53312940 เสนอดร. อ%บลวรรณ บ%ญฉ่ำ��ารายว!ชา พิฤต!กรรมีส�ตว' (Animal Behavior) 258353

การเร�ยนร�แบบมี�เงื่�� อนไข

พิฤต!กรรมีทำ��จัะเก!ดการวางื่เงื่��อนไขแบบคลาสส!กไดมี�กเป2นพิฤต!กรรมีหัร�อการตอบสนองื่ทำ��เก!ดจัาก

ปฏิ!ก!ร!ยาสะทำอน อ�นมี�พิ�4นฐานมีาจัากการทำ�างื่านของื่ ระบบประสาทำอ�ตโนมี�ต! เช$น การทำ�างื่านของื่ต$อมีต$างื่ ๆ

ในร$างื่กาย การทำ�างื่านของื่ระบบกลามีเน�4อต$างื่ ๆพิฤต!กรรมีการตอบสนองื่ในการวางื่เงื่��อนไขแบบคลาส

ส!ก เป2นพิฤต!กรรมีทำ��เก!ดข74นเองื่ตามีธิรรมีชาต! เมี��อมี�ส!�งื่ เรามีากระต%น พิฤต!กรรมีทำ��เก!ดข74นตามีธิรรมีชาต!เหัล$าน�4

เร�ยกว$า พิฤต!กรรมีตอบสนองื่ หัร�อพิฤต!กรรมีทำ��เป2นไปโดยไมี$ต�4งื่ใจั

พิาร'พิลอฟ เช��อว$าการเร�ยนร�ของื่ส!�งื่มี�ช�ว!ตจั�านวนมีากเก!ด

จัากการวางื่เงื่��อนไข(conditioning) กล$าว

ค�อ การตอบสนองื่หัร�อการเร�ยนร�ทำ��เก!ดข74นต$อส!�งื่เราหัน7�งื่มี�กมี�เงื่��อนไขหัร�อสถานการณ'

เก!ดข74น ซึ่7�งื่ในสภาพิปกต!หัร�อในช�ว!ตประจั�าว�นการตอบ

สนองื่เช$นน�4นอาจัไมี$มี�

กรณ�ส%น�ขไดย!นเส�ยงื่กระด!�งื่และน�4าลาย ไหัล

เส�ยงื่กระด!�งื่เป2นส!�งื่เราทำ��ตองื่การใหัเก!ดการเร�ยนร�

จัากการวางื่เงื่��อนไข(เพิราะโดยปกต!เส�ยงื่กระด!�งื่มี!ไดทำ�าใหัส%น�ข

น�4าลายไหัล แต$คนตองื่การใหัส%น�ขน�4าลายไหัลเมี��อ

ไดย!นเส�ยงื่กระด!�งื่) พิาร' พิลอฟ เร�ยกว$า ส!�งื่เราทำ��มี� เงื่��อนไข (conditioned

stimulus) และปฏิ!ก!ร!ยา น�4าลายไหัล เป2นการตอบ

สนองื่ทำ��เร�ยกว$าการตอบ สนองื่ทำ��มี�เงื่��อนไข

(conditioned response)

ทำฤษ์ฎี�ของื่พิาร' พิลอฟ

การเร�ยนร�แบบมี�เงื่��อนไข

1.การเร�ยนร�แบบวางื่เงื่��อนไขหัมีายถ7งื่ระยะหั$างื่ระหัว$างื่สองื่

เหัต%การณ' ค�อเวลาการวางื่เงื่��อนไขและเวลาทำ��ใหัรางื่ว�ล ซึ่7�งื่ผู้�ทำดลองื่สามีารถแปรผู้�นช$วงื่เวลาไดมีากมีายกว$าทำ��เคยค!ดก�นไวว$าทำ�4งื่สองื่เหัต%การณ'ไมี$ควรหั$างื่ก�นมีาก นอกจัากน�4

ส�ตว'แต$ละชน!ดสามีารถทำ!4งื่ช$วงื่ระยะหั$างื่ไดแตกต$างื่ก�น รวมี

ทำ�4งื่ว!ธิ�การวางื่เงื่��อนไขทำ��ต$างื่ก�นดวย

การเร�ยนร�แบบมี�เงื่��อนไข2.รายละเอ�ยดของื่

ขอมี�ล ทำ��ทำ�าใหัการวางื่เงื่��อนไขส�าเร=จัน��นค�อ ตองื่มี�รายละเอ�ยดทำ��ส�มีพิ�นธิ'ระหัว$างื่เงื่��อนไขและรางื่ว�ล เช$น ความีสามีารถเร�ยนร�ของื่หัน�ในว!ธิ�การวางื่เงื่��อนไขต$างื่ๆ พิบว$าหัากจั�บค�$เงื่��อนไขและรางื่ว�ลทำ��ไปดวยก�นได หัน%เร�ยนร�ไดเร=วกว$า

การวางื่เงื่��อนไขทำ��ปราศจัากรางื่ว�ลหัร�อใหับางื่ไมี$ใหับางื่

การเร�ยนร�แบบมี�เงื่��อนไข3. การย�บย�4งื่ เป2นกระบวนการเร�ยนร�เช!งื่ลบทำ��

ส�มีพิ�นธิ'ระหัว$างื่เงื่��อนไขก�บรางื่ว�ล ซึ่7�งื่ตรงื่ขามีก�บการเร�ยนร�เช!งื่บวก ทำ��บางื่

คร�4งื่เร�ยกว$า การวางื่เงื่��อนไขแบบกระต%น (excitatory

conditioning) ตามีทำ��น!ยามีใหัไวแต$แรก น��นค�อ ส�ตว'ทำ�าตามีเงื่��อนไขน�4น

ได การไมี$ทำ�าตามีเงื่��อนไขในกรณ�น�4คลายก�บแฮบ!ทำ�เอช�น ไมี$ใช$เป2นการเล!ก

ทำ�าตามีเมี��อใหัแต$เงื่��อนไขแลวไมี$ทำบทำวนรางื่ว�ล

การเร�ยนร�แบบวางื่เงื่��อนไข

4. ความีเฉ่ำพิาะเจัาะจังื่

ค�อส�ตว'สามีารถรวมีส!�งื่กระต%นทำ��เป2นเงื่��อนไขสองื่อย$างื่ข74นไป ก�บรางื่ว�ลทำ��

สอดคลองื่ก�น ทำ�าใหัเร�ยนร�ไดรวดเร=วกว$า

ว�ตถ%ประสงื่ค'

1. เพิ��อศ7กษ์าพิฤต!กรรมีการเร�ยนร�แบบมี�เงื่��อนไขของื่ปลา

2. เพิ��อน�าความีร�ทำ��ไดไปศ7กษ์าด�งื่านมีาประย%กต'ใช

การตอบสนองื่ต$อส!�งื่เราทำ��ไมี$แทำจัร!งื่ไดเช$นเด�ยวก�บส!�งื่เราทำ��แทำจัร!งื่

ส!�งื่เราทำ��แทำจัร!งื่ ค�อ อาหัารส!�งื่เราทำ��ไมี$แทำจัร!งื่ ค�อ กระด!�งื่

สมีมี%ต!ฐาน

ถาปลาทำ��เล�4ยงื่เก!ดการเร�ยนร�ปลาก=จัะมีาเมี��อไดย!นเส�ยงื่กระด!�งื่เพิ�ยงื่อย$างื่เด�ยว

เป2นไปตามีทำฤษ์ฏิ�การเร�ยนร�แบบมี�เงื่��อนไขการทำดลองื่ของื่พิาร'พิลอฟ

อ%ปกรณ'

1. อาหัารปลา

2. กระด!�งื่

3. บ$อเล�4ยงื่ปลา

ว!ธิ�การทำดลองื่ข�4นตอนทำ�� การทำดลองื่

ขั้��นตอนที่ 1 ก่�อนก่ารเรยนร� � ให้�อาห้ารปลาเพียง อย�างเดียว ( สิ่�งเร�าที่ไม่�ม่เง�อนไขั้)

ขั้��นตอนที่ 2 ก่�อนก่ารเรยนร� � สิ่� นก่ระดี�งอย�างเดียว

ขั้��นตอนที่ 3 ระห้ว�างก่ารเรยนร� �จะสิ่�นก่ระดี�งและให้�อาห้ารพีร�อม่ก่�น

ขั้��นตอนที่ 4 ห้ล�งก่ารเรยนร� � จะสิ่�นก่ระดี�งอย�าง เดียว (สิ่�งเร�าที่ม่เง�อนไขั้)

ชม่วดีโอก่ารที่ดีลองว�นที่1-ว�นที่3

เน�องจาก่ก่ารที่ดีลองเราที่%าแค่�3ว�นจ'งที่%าให้�ก่ารสิ่�นก่ระดี�งอย�างเดียวปลาจ'งไม่�ม่าก่�นอาห้ารเพีราะปลาย�งไม่�เก่�ดีก่ารเรยนร� �

ผู้ลการทำดลองื่ ว�นทำ�� 1 ถ7งื่ว�นทำ��3ข�4นตอน การทำดลองื่ พิบว$า

ข�4นตอนทำ�� 1 ก$อนการเร�ยนร� ใหัอาหัารปลาเพิ�ยงื่อย$างื่

เด�ยว

ปลามีาก!นอาหัาร

ข�4นตอนทำ�� 2 ก$อนการเร�ยนร� ส��นกระด!�งื่อย$างื่เด�ยว

ปลาไมี$มีาก!นอาหัาร

ข�4นตอนทำ�� 3 ระหัว$างื่การเร�ยนร�จัะส��นกระด!�งื่และใหัอาหัารพิรอมีก�น

ปลามีาก!นอาหัาร

ข�4นตอนทำ�� 4 หัล�งื่การเร�ยนร� จัะส��นกระด!�งื่อย$างื่เด�ยว

ปลาไมี$มีาก!นอาหัาร

สร%ปและอภ!ปรายผู้ลการทำดลองื่

จาก่ผลก่ารที่ดีลองตาม่ที่ฤษฎีขั้องพีาร,พีลอฟที่ว�า ที่%าก่ารศึ'ก่ษาที่ดีลองก่�บสิ่0น�ขั้ โดียฝึ2ก่สิ่0น�ขั้ให้�ย�นน�งอย��ในที่

ตร'งในห้�องที่ดีลอง ที่ขั้�างแก่�ม่ขั้องสิ่0น�ขั้ต�ดีเค่ร�องม่�อว�ดี ระดี�บก่ารไห้ลขั้องน%�าลาย ซึ่'งเราไดี�น%าม่าที่ดีลองก่�บปลา

เม่�อสิ่�นก่ระดี�งแล�วปลาไม่�เก่�ดีก่ารเรยนร� � เน�องจาก่ปลา ที่ที่%าก่ารที่ดีลองม่อาย0ก่ารเจร�ญเต�บโตที่ม่าก่แล�ว เพีราะ

ก่ารเรยนร� �ขั้องปลาค่วรจะเก่�ดีขั้'�นเม่�อตอนแรก่เก่�ดีห้ร�อ ม่อาย0น�อย และระยะก่ารที่%าก่ารที่ดีลองม่เวลาในก่าร

ที่ดีลองที่น�อย

อางื่อ!งื่

นร�ที่ธิ์�6 สิ่ตะสิ่0วรรณ. (2547). พิฤต!กรรมีว!ทำยา. เชยงให้ม่�: ภาค่ ว�ชาชวว�ที่ยา ค่ณะ ว�ที่ยาศึาสิ่ตร, ม่ห้าว�ที่ยาล�ยเชยงให้ม่�

ช�วว!ทำยา ส�ตวว!ทำยา. (พี�ม่พี,ค่ร��งที่3). (2551). (ม่.ป.ที่.): ม่�ลน�ธิ์�สิ่อวน.