АУС-319 Б.Цэцээ

ХОДООД,12 ХУРУУ ГЭДЭС,БҮДҮҮН ГЭДЭСНИЙ ХАВДАРЫН МАРКЕР

Эд ба эсийн гаралтай эсийн зохицуулалтгүй хэт ургалтыг хавдар гэнэ.

ХАВДАР

1.хооллолт2.удамшил3.хавдарын урьтал үе

ШАЛТГААН

Ихэнхдээ 50-60 насны хүмүүс өвддөг бөгөөд 40-50 насны хүмүүс нийт өвчлөгсөдийн 25% дангаараа эзэлдэг. Эрэгтэйчүүд

эмэгтэйчүүдээс 2 дахин илүү өвчилдөг.

ТАРХВАР ЗҮЙ

• Хорт хаврыг эрт илрүүлэх, урьдчилан сэргийлэх • Онош тодруулах • Эмийн эмчилгээний үр дүнг хянах • Мэс заслын эмчилгээний төгс байдлыг үнэлж, дүгнэх • Өвчний даамжрал дахилтыг эмнэлзүйн шинж тэмдэг эхлэхээс

өмнө илрүүлэх • Өвчний намжмал байдлыг хянах зорилгоор хэрэглэдэг.

ХАВДАРЫН МАРКЕР

180-200 кD молекул жинтэй,гликопротейн.Эрүүл хүнд 2,5нг/мл хүртэл хэмжээтэй.Оношлогооны ая холбогдол-Бүдүүэ шулуун гэдэсний өмөнтэй өвчтөний 65-75%-д,ходоодны өмөнтэй өвчтөний 40-60%-д тус тус ихэссэн байна.Бүдүүн гэдэсний өмөн, уушигны өмөнг танихад CEA маркерийн хэмжээ тодорхойлдог. Цөөн хувьд нь хөхний хорт хавдар, өндөгөвчний хорт хавдартай өвчтөнүүдийн CEA маркерийн хэмжээ нэмэгддэг. Үүнээс гадна нойр булчирхайн архаг үрэвсэл, архаг гепатит, хатгаа, механик шар зэрэг өвчний үед CEA-ийн хэмжээ нэмэгддэг.

ХАВДАРЫН ХӨВРӨЛИЙН АНТИГЕН /CARCINOEMRIONAL ANTIGEN-CEA/

36 kD молекул жинтэй липид.1000 kD молекул жинтэй салслаг хэсгээс тогтох моносиалоганглиоз юм.Хэвийн үед ийлдсэнд 0-30 U/mL хэмжээтэй агуулагдана.

Энэ маркерийн хэмжээ нь шулуун гэдэс ба бүдүүн гэдэсний өмөн, нойр булчирхайн өмөнгийн үед гол төлөв нэмэгддэг. Гэхдээ нойр булчирхайн архаг үрэвсэл, шулуун гэдэсний шархлаат үрэвсэлтэй өвчтөнүүдийн CA-19-9 маркерийн хэмжээ дунд зэргээр нэмэгддэг.

ХОДООД ГЭДЭСНИЙ АНТИГЕН /CA-19-9/

CA19-9 ( Lewisa ) карбогидратын антиген ,цусны бүлгийн эсрэг биеийг тодорхойлгч гаптентэй ижил, цусны сийвэнд өндөр молекулт муцины найрлагад байдаг. Үр хөврөлд CA19-9 хоол боловсруулах эрхтний хучуур эдэд синтезлэгддэг учраас онкофеталны бүлэгт хамруулдаг. Насанд хүрсэн хүнд энэ эсрэг төрөгч нь дотор эрхтнүүдийн булчирхайлаг хучуур эдэд ул мөр төдий илэрдэг., маркер нь зөвхөн цөсөөр гадагш ялгардаг тул цөс зогсонгишсон үед сийвэнд түүний хэмжээ ихсэх нь өвөрмөц шалтгаан биш юм.CA19-9 нь бага зэргийн өвөрмөц чанартай байдаг. Энэ маркер нь янз бүрийн шалтгаантай үрэвсэл өвчин, хоргүй хавдрын үед тухайлбал , элэгний хатуурал, элэгний архаг үрэвсэл, цөсний хүүдийн үрэвсэл, цөсний чулуу, нойр булчирхайн үрэвсэл, умайн булчингийн хоргүй хавдар гэх мэт өвчнүүдэд илэрдэг.

400 kD молекул жинтэй гликопротейн бөгөөд үр хөврөлийн хөгжлийн үед хучуур эсийн гадаргууд илэрч байгаад төрсний дараа илэрдэггүй буюу маш бага илэрдэг.Хагас задралын хугацаа 4-6 хоног,эрүүл хүнд 0-8 нг/мл хэмжээтэй байдаг.

Ходоод,бүдүүн ба шулуун гэдэсний өмөнгийн үед ихэсдэг.

ХОДООД ГЭДЭСНИЙ АНТИГЕН /CA-72-4/

Онкофеталны маркерийн бүлгийн төлөөлөгч бөгөөд өндөр молекултай муцин төст глико уураг юм. CA72-4 бол ургын хоол боловсруулах замын хучуур эдийн эсэд илэрдэг. Насанд хүрсэн хүнд үлдэгдэл төдий илэрч байдаг.. CA72-4 маркер нь үрэвсэл буюу хоргүй хавдрын үед бараг ихэсдэггүй харин хорт хавдрын үед ихэсдэг учираас (90%дээш ) нилээд өвөрмөц чанартай гэж үздэг. Гэхдээ CA72-4 нь элэгний хатуурал цирроз нойр булчирхайн хурц үрэвсэл, уушиг ба мөгөөрсөн хоолойн архаг үрэвсэл, ходоодны шарх зэрэг үл ялиг ихсэж болно. CA72-4 бол ходооодны өмөнгийн үед нилээд ихэсдэг учираас илүү мэдрэг гэж үздэг. Өндгөвчний салслаг хорт хавдрын үед 70-80% мэдрэг байдаг.

Товч нэр Маркер Хэвийн хэмжээ

Маркерийн хэмжээг байнга

нэмэгдүүлдэг хавдар

Маркерийн хэмжээг

байнга бус нэмэгдүүлдэг хавдар

CA 19-9 < 33 U/ml Нойр булчирхайн хорт хавдар

Бүдүүн гэдэс, шулуун

гэдэсний хорт хавдар

CEA Cancer embrional

antigen

Карцино эмбриональ

антиген

< 2.5 ng/ml Бүдүүн гэдэсний

хорт хавдар

Уушигны хорт хавдар

Хөхний булчирхайн хорт хавдар

Өндөгөвчний хорт хавдар

• Биохим шинжилгээ: элэгний ү.а-г тодорхойлох, эрдэс бодис, нүүрс усны солилцооны өөрчлөлт байгаа эсэхийг тодруулна.• ЦДШ: Анеми илэрнэ цус алдалт элэгний үйл ажилгааны алдагдалийн шалтгаантай 30% нь цус багадалттай байдаг 

ЛАБОРТОРИ