Embed Size (px)
Citation preview
Грамадска-палітычнае жыццё БССР у 1920-1930-я гг.
Заданне для дэтэктываЗыходныя дадзеныя:• Імя: Марыя Адольфаўна Шаціла;• Нарадзілася ў веруючай сям’і на пачатку 1920-х гг.
• Нарадзілася ў СССР, у павеце, правяла там дзяцінства.
• З 1930 г. пра яе нічога не вядома. Наступныя звесткі пра яе з’яўляюцца ў 1943 г., у газеце “Праўда”Паўночнага краю СССР.
• У 1950-х вярнуласяна Беларусь.
ПвнедыклэмрПвнедыклэмрПвнедыклэмім
Трэба расследаваць
1. Калі і дзе яна нарадзілася?
БССР у пачатку 1920-х гг.
16.01.1921 г. – Дагавор аб ваенным і гаспадарчым саюзе паміж БССР і РСФСР.
14-18.12.1922 г. – IV Усебеларускі з’езд Саветаў: рашэнне аб стварэнні СССР.
30.12.1922 г. – стварэнне СССР.
БССР у складзе СССР
У ЦВК СССР – 7 беларусаў. Адзін са старшынь ЦВК СССР – Аляксандр Чарвякоў.
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел
1921-1924 гг. – БССР:
воласці
6 паветаў
Частка Мінскай губерні
Адміністрацыйна-тэрытарыяльная рэформа
З 1924 г. – БССР:
Сельсаветы (у т.л. нацыянальныя)
Раёны
Акругі
Узбуйненні БССР
1924 г. – першае ўзбуйненне: 15 паветаў Гомельскай, Віцебскай і Смаленскай губерняў.
1926 г. – другое ўзбуйненне: Гомельскі і Рэчыцкі паветы.
Дайце адказ
1. Калі і дзе нарадзілася М. А. Шаціла?
Трэба расследаваць
2. Ці адбываліся падчас яе дзяцінства ў краіне нейкія падзеі, што маглі
паспрыяць яе знікненню?
Амністыя11 ліпеня 1923 г. –
амністыя членам нацыянальных арганізацый.
1925 г. – рада БНР абвясціла аб самароспуску. Частка рады не згадзілася з гэтым.
Усталяванне аднапартыйнай сістэмы
1921 г. – самароспуск Бунда і Яўрэйскай камуністычнай партыі.
1924 г. – самаліквідаваліся БПСР.
Незадаволенасць Саветамі
1924 г. – толькі 35,4% насельніцтва прыйшлі на выбары ў Саветы.
Шляхі пераадолення праблемы:• Камісіі і дэпутацкія групы;• Прафсаюзы;• КСМБ;• Асавіяхім, таварыствы па аказанні дапамогі
вёсцы і г.д.
Канстытуцыя БССР1927 г. – другая Канстытуцыя БССР
Дайце адказ
2. Ці адбываліся падчас дзяцінства М.А. Шаціла ў краіне нейкія падзеі, што
маглі паспрыяць яе знікненню?
Трэба расследаваць
3. Што за падзеі маглі адбывацца ў 1930-х, якія б садзейнічалі яе
раптоўнаму знікненню?
Адміністрацыйна-тэрытарыяльная рэформа
З 1938 г. – БССР:
Сельсаветы
Раёны
Вобласці
Пашпарты
1932-1933 г. – уведзены пашпарты.
Пашпарты атрымалі:• Гараджане;• Жыхары саўгасаў;• Жыхары памежжа;• Супрацоўнікі МТС і г.д.
Органы цэнтральнай улады БССР па канстытуцыі 1937 г.
СудоваяВярхоўны суд + Асобыя нарады, “тройкі”
ВыканаўчаяСавет Народных Камісараў
ЗаканадаўчаяВярхоўны Савет БССР і ЦВК БССР
Кіраўнікі цэнтральных органаў улады
А. Чарвякоў – на чале ЦВК М. Галадзед – на чале СНК
Мясцовыя органы ўлады і грамадскія арганізацыі
Органы ўлады:• Мясцовыя Саветы;• Іх выканкамы;• Мясцовыя суды.
Але!
Іх дзейнасць абмежавана ў асноўным ідэалагічнымі, эканамічнымі і культурнымі функцыямі.
Грамадскія арганізацыі:•Камсамол;•Прафсаюзы;•Іншыя арганізацыі.
КП(б)Б• Узмацняецца
цэнтралізацыя;• Адміністратыўна-
дырэктыўныя метады кіравання;
• Павышаецца роля партыі;• Пад яе кіраўніцтвам
дзейнічаў дзяржаўны апарат і грамадскія арганізацыі. М. Гікала
Канфесійнаяпалітыка
• Барацьба супраць царквы;
• Разбурэнне храмаў, канфіскацыя іх маёмасці;
• Падтрымка “абнаўленства”;
• 1927 г. – аўтакефалія БПЦ.
Барацьба супраць веруючых
• 1929 г. – Беларускі Антырэлігійны ўніверсітэт.
• 1929 г. – Першы Усебеларускі з’езд бязбожнікаў.
• З 1500 праваслаўных храмаў у пачатку 1920-х не засталося ніводнага ў канцы 1930-х.
Сталін: “Да 1 мая 1937 г. на ўсёй тэрыторыі СССР павінны забыць імя Бога”.
Дайце адказ
3. Што за падзеі маглі адбывацца ў 1930-х, якія б садзейнічалі
раптоўнаму знікненню М. А. Шаціла?
Трэба расследаваць
4. Ці маглі яе прымусць з’ехаць з Беларусі?
1937 г.
• Прынята Канстытуцыя БССР;
• Пік палітычных рэпрэсій.
Палітычныя рэпрэсіі• 1920-я – 1950-я;• Каля 250 тысяч ахвяр
на Беларусі;• Толькі ў Курапатах –
30 тысяч расстраляных.
• У 1950-1990-я гг. – 160 тысяч рэабілітаваныя.
Рысы таталітарнай сістэмы1. Аднапартыйная сістэма.2. Зрошчванне дзяржаўнага і партыйнага апарата.3. Дырэктыўнае планаванне эканомікі,
сацыяльнай сферы, культуры. Дамінаванне дзяржаўнай уласнасці.
4. Адсутнасць капіталістычных класаў.5. Моцная палітычная ўлада, шырокая
сацыяльная палітыка.6. Рост агульнаадукацыйнага ўзроўню народа.7. Панаванне марксісцка-ленінскай ідэалогіі.
Дайце адказ
4. Ці маглі М. А. Шаціла прымусць з’ехаць з Беларусі?
Дзякуй за ўвагу і знаходлівасць!
