How to start a MUSEUM? บรัชญาในการสร้างพิพิธภัณฑ์ คือ ทุกรายละเอียดคือภาพรวม (Every detail is an experience) พิพิธภัณฑ์จะต้องไม่น่าเนื่อแต่พิพิธภัณฑ์เบ็นพื้นที่ให้การศึกษาเรียนรู้และเบ็นก้าวแรกของการเดินทางในการเรียนรู้ เราหวังว่าจะบรันบรุงคุณภาพชีวิตคนป่านกิจกรรมต่าง ๆ การให้การศึกษาและให้แรงนันดาลใจกันคนจะน าพาไบสู่ความส าเร็จที่ถาวรได้ การเบ็นส่วนหนึ่งของสังคม กระตุ้นให้คนสนใจสังคมมากขึ้น การพัฒนาปู้ชม เริ่มจากกระนวนการจัดการเชิงรุกอย่างต่อเนื่องที่องค์กรสนันสนุนให้ปู้เข้าร่วมกิจกรรมและปู้มีศักยภาพในการเข้าร่วมกิจกรรม บระสนการณ์ตลอดจนนรรลุถึงศักยภาพทั้งหมดที่พวกเขามีอยู่ นอกจากนั้นมีการวางแปนต่างๆ การตีความงานที่อาจต้องมองว่าปู้ชมได้อะไรและใช้บระโยชน์อะไรจากงานที่เขาได้ท าหรือได้เห็น วิธีการท างานและการใช้เทคนิคทางส่ือต่าง ๆ ขั้นตอนในการท างานช่วงแรก คือ การค้นคว้า เริ่มต้นจากการสัมภาษณ์ปู้ถือหุ้นส าคัญขององค์กรเพื่อก าหนดวัตถุบระสงค์พื้นฐานว่าพิพิธภัณฑ์ที่เราสร้างต้องการอะไร โดยการท าวิจัยในเรื่องนั้น ๆ เพื่อน ามาวิเคราะห์หลักการ ต่าง ๆ มากกว่านั้นการค านวณค่าใช้จ่ายทั้งหมดต้องมีอย่างละเอียดว่าการสร้างพิพิธภัณฑ์ต้องมีค่าใช้จ่ายอะไรน้าง สุดท้ายก าหนดเบ้าหมายของปู้ชมว่าบระเภทไหนและมีลักษณะแนนใด สิ่งที่พิพิธภัณฑ์อาจต้องท าให้แตกต่างกัน คือ การจัดนิทรรศการให้ดีมีคุณภาพสูง การใช้นรรยากาศรอนๆ ตัวพิพิธภัณฑ์เพื่อหาจุดเด่นที่ท าให้ปู้ชมกลันมาเยี่ยมเยียนอีกครั้ง นางครั้งการเบ็นมืออาชีพในการจัดการพิพิธภัณฑ์ถือเบ็นเรื่องส าคัญ การให้การศึกษา ความรู้และบระสนการณ์ด้านการเรียนรู้ที่จะถ่ายทอดให้คนที่เข้ามาพิพิธภัณฑ์สามารถน าไบใช้ได้ เมื่อเราให้ความรู้หรือความช่วยเหลือกันคนในชุมชนก็ถือเบ็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในท้องถิ่นด้วยเช่นกัน ขั้นตอนต่อมาในการท างาน คือ การวางแปนที่เริ่มต้นจากการสร้างกรอนการท างานของภัณฑารักษ์ว่าต้องการให้พิพิธภัณฑ์และนิทรรศการออกมาในรูบแนนใด ต่อจากนั้นการวางแปนพัฒนาปู้ชมเบ็นสิ่งที่จะช่วยให้นิทรรศการน่าสนใจมากขึ้นเพราะเราจะสร้างจากความต้องการของปู้ชม จากนั้นการสร้างแนนจ าลองก็เบ็นสิ่งที่ส าคัญอีกอย่างหนึ่งเช่นกัน ขั้นตอนสุดท้าย คือ การจัดท านิทรรศการซ่ึงต้องเริ่มต้นจากการสร้างเรื่องราวที่จะเล่าพร้อมข้อมูลที่วางของแต่ละส่วนในนิทรรศการ จากนั้นการหาวัตถุจัดแสดงเพื่อมาเติมเต็มเรื่องราว การวางข้อความและภาพต่าง ๆ นนก าแพงก็เบ็นส่วนที่ต้องตรวจสอนอย่างละเอียดเพราะถ้าเกิดข้อปิดพลาดจะได้บรันแก้ได้ทันที ส่วนต่อมาคือการพัฒนาโบรแกรมต่าง ๆ ให้เกิดความสมนูรณ์แนน สุดท้ายเบ็นการท าบระเมินปลการท างานทั้งหมด นอกจากการเตรียมสิ่งต่าง ๆ แล้ว การหาแหล่งเงินทุนส าหรันพิพิธภัณฑ์ที่ไม่ได้รันความช่วยเหลือจากหน่วยงานรัฐ ถือเบ็นเรื่องส าคัญเช่นกัน วิธีการหารายได้เข้าพิพิธภัณฑ์ มีหลากหลายวิธี เช่น การพัฒนาพื้นที่ให้เกิดบระโยชน์มากสุด การหาปู้สนันสนุนต่างๆ หรือทางสังคมออนไลน์ที่บัจจุนันใช้กันอย่างกว้างขว้าง สุดท้ายคือ การจัดกิจกรรมภายในพิพิธภัณฑ์เพื่อเบ็นให้นุคคลภายนอกรู้จักเรามากขึ้น

How to start a MUSEUM? หทัยรัตน์ มณเฑียร

กรรมการมูลนิธิน้านฮอลันดา 25 กุมภาพันธ์ 2559 ห้องคลังความรู้ มิวเซียมสยาม