24
Jak liczyć po japońsku? 日日日日日日日日 Dr Krzysztof Wojciech Olszewski

日本語での数え方 Jak liczyć po japońsku?

Embed Size (px)

Citation preview

Jak liczyć po japońsku? 日本語での数え方Dr Krzysztof Wojciech Olszewski

Podstawy - liczebniki

Patrz: artykuł Liczebniki w Słowniku online gramatyki języka japońskiego

Podawanie czasu

Patrz: klasyfikatory dla godzin, minut, sekund w Słowniku online gramatyki języka japońskiego

Kolejność: godzina – minuta – sekundaNa początku można dodać słowa: 午前

gozen a.m. 午後 gogo p.m.Połowa godziny to 半 han; dodaje się po

pełnych godzinach, np. 三時半 sanjihan 3:30

Podawanie czasu – c.d.

Jeśli mówimy „po jakiejś godzinie”, dodajemy na końcu (opcjonalnie) 過ぎ sugi; jeśli mówimy „przed jakąś godziną”, dodajemy na końcu (wymagane!) 前 mae

Przykłady:四時半 yojihan 4:30午後七時二十分過ぎ gogo shichiji nijippun sugi 19:20午前九時十三分前 gozen kuji juusanpun mae 8:47午後十時十分四十秒 gogo juuji juppun yonjuubyou 22:10:40

Podawanie czasu – c.d.

Uwaga: jeśli podajemy godziny w systemie 12-godzinnym, to:

a) Od 0:01 – 12:00 włącznie jest 午前 gozen;b) Od 12:01 do 12:59 jest 午後零時~ gogo reiji;c) Do 24:00 włącznie obowiązuje 午後 gogo;d) Od 0:01 – 0:59 jest 午前零時 gozen reijiPrzykłady:0:12 午前零時十二分 gozen reiji juunifun12:33 午後零時三十三分 gogo reiji sanjuusanpun

Podawanie daty

Patrz: klasyfikatory dla lat, miesięcy, dni miesiąca ( か・にち) w Słowniku online gramatyki języka japońskiego

Kolejność: rok – miesiąc – dzień + (godzina)

Uwaga: odnośnie dat japońskich stosuje się system er cesarskich 年号 nengou – patrz: artykuł nt. podawania lat w Słowniku

Podawanie daty – c.d.

Wiek – 世紀 seiki, np. 十八世紀 juuhasseiki XVIII w.

Przed naszą erą – 紀元前 kigenzen, np. 紀元前五世紀の半ばごろ kigenzen goseiki no nakaba goro w poł. V w. p.n.e.

Przykład daty:1981 年 12 月 13 日午前 6 時 20 分 sen

kyuuhyaku hachijuu ichinen juunigatsu juusannichi gozen rokuji nijippun 6:20 13 XII 1981

Podawanie okresu czasu

Jednostki: 秒 byou sekunda, 分 fun minuta, 時 ji godzina, 日 ka/nichi dzień, 週 shuu tydzień, 月 (kagetsu *) miesiąc, 年 nen rok

Przy podawaniu okresu czasu dodaje się na końcu sufiks ~ 間 kan. Jest on konieczny po: godzinach, tygodniach; opcjonalnie używa się go po: sekundach, minutach i latach. Miesiące jako okresy czasu liczy się zupełnie inaczej – przez interfiks ka + klasyfikator getsu – patrz: hasło kagetsu w Słowniku.

Podawanie okresu czasu – c.d.

Przykłady okresów czasu:十秒 juubyou 10 sekund四十分 yonjuppun 40 minut三時間半 sanjikanhan 3,5 godziny二週間 nishuukan 2 tygodnie十カ月 jukkagetsu 10 miesięcy二年間半 ninenkanhan 2 i pół roku

Określanie frekwencji

Bierzemy daną jednostkę okresu czasu (zawsze z liczebnikiem ‘1’) + dodajemy postpozycję に + określamy, ile razy w tym okresie coś robimy (z klasyfikatorem 回 kai)

Przykłady:一時間に二回 ichijikan ni nikai 2 x godzinę一週間に五回 isshuukan ni gokai 5 x tydzień一か月に四回 ikkagetsu ni yonkai 4 x miesiąc

Określanie frekwencji – c.d.

Odnośnie tygodnia, miesiąca, roku można używać form skróconych – bierzemy tylko 1 znak na określenie okresu czasu: 週 shuu, 月 tsuki, 年 nen + dodajemy liczbę razy (bez postpozycji に !)

Przykłady:週三回 shuu sankai 3 x tydzień月二回 tsuki nikai 2 x miesiąc年四回 nen yonkai 4 x rok

Podawanie prędkości

Jednostki: 秒 byou sekunda, 分 fun minuta, 時 ji godzina

Schemat:Jednostka czasu + 速 soku + liczba + jednostka

miary odległościPrzykłady:秒速10メートル byousoku juu meetoru 10 m/sek.時速百キロメートルで走った車 jisoku hyaku

kiromeetoru de hashitta kuruma samochód jadący z prędkością 100 km/h

Podawanie nr telefonu

Nr telefonu (jak również inne nr identyfikacyjne) podajemy pojedynczymi cyframi (nie łączymy ich w większe jednostki); rozdzielenie nr („-”) czytamy jako の

Uwaga: często w liczebnikach 1-morowych ( に、ご ) wydłuża się samogłoskę, by zrównać je pod względem iloczasu z pozostałymi ( にい、ごお )

Przykład:私の携帯番号は 123 - 456 - 789 です。 Watashi no keitai bangou wa ichi nii san no yon goo roku no nana hachi kyuu desu. Mój nr komórki to 123-456-789.

Numeracja w adresach

Przykład:兵庫県神戸市中央区三宮二丁目 1-23 神戸ハイツ489 号

Hyougoken Koubeshi Chuuouku Sannomiya nichoume 1-23 Koube Haitsu 489 gou

kwolsz
Prefektura
kwolsz
Miasto
kwolsz
Duża dzielnica
kwolsz
Mniejsza dzielnica
kwolsz
Kwartał w obrębie dzielnicy
kwolsz
Nr pocztowe - nr ulicy i posesji
kwolsz
Nazwa bloku/osiedla
kwolsz
Nr mieszkania

Czytanie ułamków

Dziesiętne: czytamy część całkowitą, potem kropkę ( 点 ten), a potem część ułamkową jako pojedyncze cyfry

Przykład:685,12 六百八十五点一二 roppyaku hachijuu

go ten ichi ni

Czytanie ułamków – c.d.

Ułamki zwykłe – zaczynamy od mianownika + dodajemy 分 bun + postpozycję の + licznik

Przykład:留学生の三分の二しか来なかった。 Ryuugakusei no sanbun no ni shika konakatta. Przyszło zaledwie 2/3 studentów zagranicznych.

Ułamki – c.d.

Zwyczajowe określanie ułamków:a) 割 wari = 0,1b) 分 bu = 0,01Przykład:二割七分 niwari nanabu 0,27

Podstawowe działania matematyczne

+  足す tasu dodać-  引く hiku odjąćX  掛ける kakeru mnożyć:  割る waru dzielićPrzykłady:二足す四は六 ni tasu yon wa roku 2+4=6三掛ける五は十五 san kakeru go wa juugo 3x5=15三十二割る八は四 sanjuuni waru hachi wa yon

32:8=4

Działania matematyczne – c.d.

Potęgowanie 累乗 ruijouPrzykład:三の二乗は九 san no nijou wa kyuu.Pierwiastkowanie 開方 kaihouPrzykład:八の三乗根は二 hachi no sanjoukon wa ni

32 = 9

ξ83 = 2

Liczebniki porządkowe

Patrz: u dołu artykułu Liczebniki w Słowniku online gramatyki języka japońskiego

Użycie klasyfikatorów

Kolejność A:Liczebnik + odpowiedni klasyfikator + postpozycja の + liczony rzeczownik + odpowiednia

postpozycja (wymagana przez czasownik)Przykłady:二人の留学生を見ました。 Futari no ryuugakusei o

mimashita. Widziałem 2 studentów zagranicznych.二台の車が走りました。 Nidai no kuruma ga hashirimashita. Przejechały 2 auta.

Użycie klasyfikatorów – c.d.

Kolejność B (bardziej naturalna):Liczony rzeczownik + odpowiednia

postpozycja (wymagana przez czasownik) + liczebnik + odpowiedni klasyfikator

Przykłady:留学生を二人見ました。 Ryuugakusei o futari mimashita. ‘ts.’ jak wyżej車が二台走りました。 Kuruma ga nidai hashirimashita. ‘ts.’ jak wyżej

Użycie klasyfikatorów – c.d.

Ograniczenia w stosowaniu kolejności B:Nie można jej stosować, jeśli – a) Po liczonym rzeczowniku występuje inna

postpozycja, niż が、を , np. 四人の研究者と話しました。 Yonin no kenkyuusha to hanashimashita. Rozmawiałem z 4 badaczami.

b) Liczebnik wraz z klasyfikatorem określają rzeczownik, a nie liczą go, np. 二リットルのやかん ni rittoru no yakan czajnik 2-litrowy 、二百円の切符 nihyakuen no kippu bilet 200-jenowy.

Dziękuję za uwagę