Мөөг

● ................хлорофил байхгүй учраас фотосинтез явагддаггүй , бэлэн шим бодисоор хооллодог. Энэ ямар ургамал вэ? 

   

Зорилго● Зорилго● Зорилт

● Мөөгийн бүтэц

● Мөөгийн хоололт

● Мөөгийн ангилал

● Мөөгийн үржил

● Мөөгийн гол төлөөлөгч

● Дасгал

● Гэрийн даалгавар

● Мэдэхэд илүүдэхгүй

Мөөгийн бүтэц, үржил, гол төлөөлөгч, үржил, хөгжилтэй танилцах

   

Зорилт

М гийн б тэцөө ү М гийн өө

хоололт М гийн ржилөө ү М гийн өө

ангилал М гийн гол өө

т л л гчө өө ө Дасгал

   

М гийн б тэцөө ү

М гийн бие нь өөутаслаг хэлбэртэй,т нийг үүмецилл гэж нэрлэдэг.Мицелл нь амьдарч байгаа орчны гадалгууд юмуу т ний үүдотор байдаг.

Малгай Шилбэ

   

Мөөгийн хоололт● Мөөгүүд нь ургамлын үлдэгдэл, амьтны сэг зэрэг бэлэн шим бодисоор хооллохоос гадна амьд биед шимэгчилж амьдардаг

 Мөөгийн ангилалМалгайт мөөгний малгай доод тал нь салбантай гуурсархуу  

Салбант мөөг Гуурст мөөг

Цагаан мөөг, хар мөөг Тосонтой мөөг, туруу мөөг 

Мөөгийн үржил

●Мөөг мицеллийнхээ тусламжтайгаар үржихийн зэрэгцээ спороор үрждэг.

●Мөөгийн үржил чийгтэй орчинд илүү сайн явагддаг

●Намар цагаан мөөг манан ихтэй үед их ургадаг

●Хүнсний ногоо, талх,цагаан идээ зэргийг чийгтэй удаан байлгавал хялбархан хөгц болдог 

   

Гол т л л гчө өө ө

Цагаан мөөг

Дүлий мөөг

тосонтойялхор Хар

 

 

Дасгал● Мөөгөнд ямар нөөц бодис байдаг вэ?● Хоол хүнсэнд ямар ямар мөөгийг хэрэглэдэг вэ?● Малгайт мөөгийн газрын дээд хэсгийг яагаад үрт бие гэж нэрлэсэн вэ?● Гялгар уутанд хүнмний бүтээгдэхүүнийг хийхэд хөгц яагаад ургадаг вэ?

Гэрийн даалгавар

Хөрөнгийн мөөгийг бүлээн усанд хийгээд хэсэг хугацаа өнгөрснйи дараа микроскопоор харж Түүний хэлбэр бүтэцийг судалаарай

Талх, ногоо зэрэг хүнсний бүтээгдэхүүнийг гялгар уутанд хийж тасалгааны температурын нөхцөлд хэд хоног тавиад ийнхүү мукор мөөгийн хөгцийг ургуулан бэлдмэл бэлтгэнэ. Уг бэлдмэлээ микроскопын бага өсөлтөөр судалж мөөгийн утаслаг бие болон спор агуулагчийг харж дэвтэртээ зураарай  

 

   

Мэдэхэд илүүдэхгүйМӨӨГНИЙ ХЭРЭГЛЭЭ, АЧ ТУС

Монгол оронд 28 овгийн 136 төрлийн 375 зүйл мөөг ургадаг. Шинэхэн мөөг нь ус (84­92%), уураг (2­3%), тос (0.4­1.7%), нүүрс  ус (эслэг 0.7­2.5%) болон тос ба усанд уусдаг аминдэм, тосны ханаагүй хүчил, фосфор, кали, кальц, төмөр, зэс, хром, цайр, иод, марганец агуулсан байгалийн бүтээгдэхүүн юм. Харин хатаасан мөөгөнд 20­30% орчим уураг агуулагдах учир хэмжээний хувьд махнаас дутуугүй уургийн эх үүсвэр болно. Мөөгийг хүнсэнд төдийгүй эмчилгээнд өргөн хэрэглэдэг. Мөөг нь цусан дахь тосны хэмжээг багасгах, даралт боло үйлчлэл бүхий биологийн идэвхт олон бодис агуулдаг. Зарим мөөгийг сүрьеэ болон бусад халдва махбодийг хордуулах үйлчлэл бүхий бодис агуулдаг учир тэдгээрийг хүнсний мөөгнөөс ялгаж таньж сурах нь чухал. Судлаач Г.Уранчимэгийн "Монгол орны хүнсний мөөг" (2004) номонд мөөгний ангилал, төрөл зүйл, хэрэглээний талаар дэлгэрэнгүй өгүүлсэн байдаг. Монгол цагаан мөөг шарх анагаана.

   

Мэдэхэд илүүдэхгүй                      

                              ХОРТОЙ МӨӨГНИЙ ТУХАЙ

Хортой мөөгийг хордуулах байдлаар нь үндсэн 3 бүлэгт хуваадаг. Энэ т рлийн м гний хордлого 15-60 минутын дараа илэрч 2-7 хоног ө өө

ргэлжлэх б г д сул биетэй вчт нийг х лж ч мэднэ. нд: Сархи, ү ө өө ө ө ү үү Үүб рэн чанагдааг й намрын Хожуулдай, Далбигын т рлийн зарим ү ү өм гн д орноөө үү  Мэдрэлийн системд огцом н л лд г хор б хий Ялхор, ө өө ө үХ рмэг, Сархи т рлийн зарим з йл м гн д багтдаг. Эдгээр м гийн ү ө ү өө үү өөхордлого 30 минутаас 2 цагийн дараа мэдрэгдэж инээх, уйлах, хий юм харах, ухаан алдах гэдэс хямрах зэргээр илэрнэ. Хор нь цусны сийвэнд шууд н л лд г цайвар, мхий болон хаврын зэрэг Ялхор орно. Энэ ө өө ө үб лэгт багтдаг м гний хордлого 30 минутын дараа элэг б р нд ү өө өө ө

йлчилж эхэлдэг хэдий ч 24-48 цагийн хооронд хордлогын ямарч шинж үилэрдэгг й.ү  

Хар мөөгЯлхор нь хортой