ХИС – Сэтгүүл зүй, медиатехнологийн тэнхим

New media-г тодорхойлох үндсэн 5 шинж чанар бий. – Тайлбар А.С. Перез

(Оросын эрдэмтэн Лев Манович, 2001)

1. Олон янзын илэрхийлэл /Numerical Representation/

-Дэвшилтэт хэрэгслийн агуулгууд нь тоон болон математик илэрхийллээр бүтсэн байдаг. -Алгоритм ашигласан байна. (програмчлалын хэл болон бусад өөрчлөлтүүд)

2. Нэгдмэл /Modularity/

-Олон төрлийн салангид элементүүдээс бүрддэг ба

тэдгээрийг өөрчлөн, хөгжүүлэх боломжтой. (пиксель,

бичиглэл, полигон, воксел)

3. Автоматчилал /Automation/

-Өөрчлөн, хөгжүүлэх тохиолдолд үйлдлийг

автомат аргаар гүйцэтгэдэг байх. (Photoshop-ийн

фильтер ашиглахад автоматаар зургийг янзалдаг.

Интернээс хайлт хийхэд өгөгдсөн түлхүүр үгийг

ашиглан холбоотой бүх илэрцийг гаргадаг.)

4. Хувьсах чанар /Variability/

-Дэвшилтэт хэрэгсэл нь үргэлжид шинэ, дараачийн хувилбарыг гаргах үйл явцад ажиллаж байдаг. Түүнчлэн бас нэгэн үйлчлэл буюу хэрэглэгчийн хариу үйлдэл зэргээс хамааран өөрчлөгдөх, хувьсах чанартай. Үүний нэг жишээ нь онлайн худалдааны сайтууд. Хүмүүсийн хамгийн их худалдан авсан, эсвэл тухайн бүтээгдэхүүн таалагдсан бол өөр ямар бүтээгдэхүүн сонирхлыг нь татах зэргийг тооцоолон санал болгодог.

5. Хөрвөх чанар /Transcoding/

-Нэг форматаас нөгөөд хөрвөх боломж. Түүнчлэн

зөвхөн компьютерийн хувьд төдийгүй соѐлын талаас ч

нөлөөлж хөрвөж байдаг. Тухайлбал, хэдэн жилийн өмнө

вэб харилцааны өмнөх хэлбэрүүд болох томоохон

форум, чат сайтууд нь өдгөө олон нийтийн сүлжээ

хуудсууд болж бидний өдөр тутмын хэрэглээ болсон.

Энэ нь технологийн хувьд төдийгүй хүмүүсийн

харилцааны түвшинд ч өөрчлөлт авчирсныг бид мэднэ.

Ал Гор (2007) -

“Телевизийн эрин үед мэдээлэл зөвхөн нэг чиглэлээр олон нийтэд хүрдэг ба хүлээн авагчид тэрхүү болж байгаа үйл явдал, хэлэлцэж буй асуудалд ямар нэг байдлаар оролцох боломж огт байсангүй. Хүмүүс зөвхөн хүлээн авч байснаас илгээх аргагүй байлаа. Тэд сонсч чадах ч, ярьж чадахгүй байв. Азаар интернэт бий болсноор түүхэн дэх хамгийн интеарктив хэрэгсэл болоод зогсохгүй хүмүүсийг хооронд нь холбож, мэдлэгийн цогц бүтээх боломжийг олгосон. Энэ бол үнэнийг эрж хайх, санаа бодлыг илгээх өргөн боломжит платформ юм.”

1990-ээд оны үед буюу мультимедиа гэх үг

хэрэглээнд нэвтэрч түгээмэл болохын хэрээр түүнийг

тайлбарлан, тодорхойлох оролдлого олонтаа гарч

байж. Эрдэмтэн Сигни Хоффосын тодорхойлсноор;

Мультимедиа систем нь нэг хайрцагт зураг, видео, фото зураг, компьютер график, дуу, эх

бичвэр зэрэг бүх агуулгыг багтаахыг хэлнэ.

Сэтгүүлчид биш хэрэглэгчид бүтээдэг агуулга; ◦ “Blogs”/Personal Journals

◦ Photos

◦ Podcasts

◦ Video sharing (“Vlogs”)

◦ Reviews/Advice

◦ Forums

Ойлгомжтой бичих нь хэзээд чухал.

Мэдээллийг улам баяжуулж, даацтай бэлтгэ.

Хүлээн авагчийг татан оролцуул

Тэднийг мэдээллийг бүтээгч болгох

http://www.nytimes.com/2007/04/10/business/2007_BUYRENT_GRAPHIC.html?_r=0

The New York Times-ийн

вэб сайт.

Байр худалдаж авах,

хөлслөх аль нь

ашигтайг хүлээн

авагч өөрөө

тооцоолон бодож

болно.

Ганц дундаж зураг, видео оруулах биш олон талын мэдээлэл багтаах

Мэдээллийг багаар бэлтгэх

http://www.washingtonpost.com/wp-srv/metro/interactives/blackmen/blackmen.html

The Washington Post

“Being a Black Man”

сэдвээр олон талын

агуулга бэлдсэн нь