48

หน่วยที่ 4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

Embed Size (px)

DESCRIPTION

หัวข้อบรรยาย 1. แหล่งสารสนเทศ (Information Sources) 1.1 ความหมาย 1.3 ประเภท 2. ทรัพยากรสารสนเทศ (Information Resources) 2.1 ความหมาย 2.2 ประเภท 2.3 ทรัพยากรสารสนเทศประเภทอ้างอิง (Reference Resources) และการเลือกใช้ 3. การเลือกใช้แหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

Citation preview

Page 1: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ
Page 2: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• แหลงสารสนเทศ (Information Sources) – ความหมาย – ประเภท

• ทรพยากรสารสนเทศ (Information Resources) – ความหมาย – ประเภท – ทรพยากรสารสนเทศประเภทอางอง (Reference Resources)

และการเลอกใช

• การเลอกใชแหลงสารสนเทศและทรพยากรสารสนเทศ

Page 3: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• มาจากค าภาษาองกฤษวา “Information Sources”

• บางครงอาจเรยกวา

–แหลงสารนเทศ

–แหลงขอมล

–แหลงคนควา

–แหลงความร

Page 4: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• หมายถง • แหลงทเกดสารสนเทศ • แหลงผลตสารสนเทศ และหรอ • แหลงทเปนศนยรวมทรพยากรสารสนเทศในรปลกษณทหลากหลายไวใหบรการ

• โดยมหนาทตอสงคมในการใหบรการสารสนเทศและสงเสรมการศกษาคนควาแกผตองการสารสนเทศในระดบตาง ๆ กน

Page 5: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• หมายถง • “แหลงทเกดสารสนเทศ หรอ แหลงทเปนตนก าเนดของ สารสนเทศ • แหลงผลตสารสนเทศ หรอ • สถานททรวบรวม จดเกบสารสนเทศในหลายรปแบบไวให บรการในรปแบบตางๆ • เพอประโยชนในการคนควาและหาขอมลของบคคลใน หนวยงาน และสาธารณชน” (รตรตน มหาทรพย, ม.ป.ป., น.1)

Page 6: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• หมายถง

• แหลงความรตางๆ ทใชศกษาคนควาเรองใดเรองหนง โดยสารสนเทศทใหบรการ อาจไดมาจากการรวบรวม และจดหาจากสารสนเทศทมอยเดม หรอผลตสารสนเทศ ขนเอง

• แหลงสารสนเทศอาจเปนองคกร สถานท หรอบคคล แตเปนท นยมใชมากในปจจบนคอ แหลงสารสนเทศอนเทอรเนต

(แหลงสารสนเทศทางการพยาบาล, ม.ป.ป.)

Page 7: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• แหลงสารนเทศ (Information Source) • หมายถง • “แหลงทจดหา และรวบรวมทรพยากรสารนเทศประเภทตาง ๆ เพอใหบรการตอผใช” (จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะอกษรศาสตร, ภาควชาบรรณารกษศาสตร, 2552, น.12)

Page 8: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

หมายถง

• แหลงทเกดสารสนเทศ หรอ แหลงทเปนตนก าเนดของสารสนเทศ

• แหลงผลตสารสนเทศ หรอ

• แหลงทรวบรวม จดเกบ และใหบรการทรพยากรสารสนเทศใน หลากหลายรปแบบ

• โดยมหนาทในการสงเสรมการศกษาคนควาและการท าวจยใหแกคน ในสงคม

• อนงแหลงสารสนเทศอาจเปน องคกร สถานท หรอ บคคล แตท นยมใชมากในปจจบนคอ แหลงสารสนเทศอนเทอรเนต

(แนวคดผสอน)

Page 9: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• รตรตน มหาทรพย (ม.ป.ป.) แบงแหลงสารสนเทศ เปน 4 ประเภท คอ

1. แหลงสารสนเทศบคคล 2. แหลงสารสนเทศหนวยงานบรการสารสนเทศ 3. แหลงสารสนเทศสอมวลชน 4. แหลงสารสนเทศอน

• และจากเอกสารอนๆ อาท อาภากร ธาตโลหะ (2551), จากเอกสารชอบทท 1 คณคาในการใฝหาความร (ม.ป.ป.) ฯลฯ

• สรปรายละเอยดของประเภทแหลงสารสนเทศ ไดดงน

Page 10: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

1. แหลงสารสนเทศบคคล - คอ บคคลทสะสมความร ความคด และประสบการณ จนสามารถถายทอด

ความรใหกบผอนได - ไดแก ปราชญชาวบาน ผเชยวชาญเฉพาะสาขา นกวชาการสาขาวชาตางๆ

- ตวอยางเชน -นางขวญจต ศรประจนต ปราชญชาวบาน ดานเพลงพนบาน จ.สพรรณบร -นายวบลย เขมเฉลม อาชพเกษตรกรใน จ.ฉะเชงเทรา ปราชญชาวบานในดาน การเกษตรผสมผสาน -ศ.นายแพทยประเวศ วะส นกวชาการดานภมปญญาชาวบานและวถชาวบาน -แพทยหญง คณหญงพรทพย โรจนสนนทน นกวชาการดานนตเวชวทยา

- วธการเขาถงสารสนเทศ: ไปพบปะ และสนทนาขอความร

Page 11: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2. แหลงสารสนเทศหนวยงานบรการสารสนเทศ/สถาบน - จดตงขนโดยหนวยงานของรฐบาล รฐวสาหกจ เอกชน สมาคม หรอ

องคการระหวางประเทศ - มหนาทส าคญในการจดหา รวบรวม วเคราะห จดเกบ และใหบรการ

สารสนเทศตามวตถประสงคของหนวยงานตนสงกด - แบงเปน 4 ประเภท คอ

1) หองสมด 2) ศนยสารสนเทศ 3) หนวยงานสถตหรอหนวยทะเบยนสถต 4) หอจดหมายเหต

Page 12: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.1 หองสมด (Library) - สถานทรวบรวมและใหบรการสรรพวทยาการตางๆ ในหลากหลาย

รปแบบ - มบรรณารกษเปนผบรหารงาน และด าเนนงานตาง ๆ - เพอใหบรการแกผใชหองสมด - แบงออกเปน หอสมดแหงชาต หองสมดประชาชน

หองสมดโรงเรยน หองสมดเฉพาะ และ หองสมดสถาบนอดมศกษา

Page 13: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.1 หองสมด (Library) (ตอ)

2.1.1 หอสมดแหงชาต (National Libraries) คอ - หอสมดประจ าชาต - หนาทหลกทส าคญ คอ เกบรวบรวมทรพยากรสารสนเทศ

ทกประเภททผลตขนในประเทศนนๆ - เปนแหลงรวบรวมสารสนเทศทส าคญของชาต เชน ศลาจารก

เอกสารประวตศาสตร พงศาวดาร ตนฉบบตวเขยน ฯลฯ - เชน ส านกหอสมดแหงชาต (http://www.nlt.go.th/th_index.htm)

ตงอยททาวาสกร กรงเทพฯ และยงมหอสมดแหงชาตสาขา อยบางจงหวด (เชนเชยงใหม นครราชสมา ฯลฯ)

Page 14: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.1 หองสมด (Library) (ตอ)

2.1.2 หองสมดประชาชน (Public Libraries) คอ - ใหบรการสารสนเทศแกประชาชนทวไป โดยไมจ ากด เพศ วย

เชอชาต ศาสนา ระดบการศกษา - หนาทสงเสรมการอานแกชมชน ใหการศกษาตอเนอง - เชน TK Park

(http://www.tkpark.or.th/tk/index.php?lang=th) หองสมดเพอการเรยนรซอยพระนาง ฯลฯ

Page 15: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.1 หองสมด (Library) (ตอ)

2.1.3 หองสมดโรงเรยน (school libraries) - คอ แหลงสารสนเทศทจดตงขนในโรงเรยนประถมศกษา

และมธยมศกษา - บางแหงจดหองสมดเปนศนยของสอการเรยนการสอนดวย

- รวบรวมทรพยากรสารสนเทศประเภทตาง ๆ ไวใหครและ นกเรยน ไวศกษาคนควา

- หนาทปลกฝงนสยรกการอานแกนกเรยน และการใฝหาความร ดวยตนเองใหแกเยาวชน

Page 16: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.1 หองสมด (Library) (ตอ)

2.1.4 หองสมดเฉพาะ (Special Libraries)

- คอ หองสมดซงจดขนในหนวยงาน องคการ บรษท สมาคม

- เพอใหบรการแกผใชเฉพาะสาขาวชา หรอบคลากรของหนวยงาน - เปนแหลงสะสมสารสนเทศเฉพาะสาขาวชาทเกยวของกบหนวยงาน นน ๆ

- เชน หอสมดและจดหมายเหต ธนาคารแหงประเทศไทย (http://www.bot.or.th/Thai/LibraryAndArchives/Pages/Library.aspx)

หองสมดกรมวทยาศาสตรบรการ ฯลฯ

Page 17: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.1 หองสมด (Library) (ตอ)

2.1.5 หองสมดวทยาลยและมหาวทยาลย (College and University Libraries)

- จดตงในสถาบนการศกษาระดบอดมศกษา อาจมหองสมดกลาง เพยงแหงเดยว หรอมหองสมดประจ าคณะวชาตางๆ ดวย

- มวตถประสงคเพอสนบสนนการเรยนการสอน และการศกษา คนควาวจยของอาจารย นกศกษาและขาราชการในสถาบน นน ๆ

- บรการทมในหองสมดสถาบนอดมศกษา ไดแก 1.1) บรการใหยมและรบคน หรอบรการจาย-รบ (Circulation Services) 1.2) บรการหนงสอส ารอง (Reserved Books Services)

Page 18: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.1 หองสมด (Library) (ตอ)

2.1.5 หองสมดวทยาลยและมหาวทยาลย (College and University Libraries) 1.3) บรการตอบค าถามและชวยการคนควาหรอบรการสารสนเทศ (Reference and Information Services)

1.4) บรการสบคนสารสนเทศ (Information Retrieval Services) ไดแก Web OPAC, Online Retrieval Services

1.5) บรการยมระหวางหองสมด (Inter-library Loan Services) 1.6) บรการโสตทศนวสด (Audio – Visual Materials Services) 1.7) บรการขาวสารทนสมย ( Current Awareness Services) เชน

แจงรายการสงพมพใหม ขาวสารหองสมด เปนตน 1.8) บรการถายส าเนาเอกสาร ( Photocopies Services )

Page 19: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.2 ศนยสารสนเทศ (Information Center) - เปนหนวยงานบรการสารสนเทศเฉพาะสาขาวชาหรอเฉพาะเรอง - มหนาทคดเลอก วเคราะห รวบรวม เรยบเรยง จดรปแบบสารสนเทศ หรอปรบแตงสารสนเทศขนใหม เพอความรวดเรว ตรงกบความตองการ

ของผใชมากทสด และทนตอกระแสการเพมปรมาณสารสนเทศในปจจบน - มชอเรยกตางๆ กน เชน ศนยสารนเทศ ศนยเอกสาร ศนยบรการเอกสาร

ศนยขอมล ศนยขาวสาร ศนยวเคราะหสารสนเทศ ศนยแนะแหลงสารสนเทศ เปนตน

- มนกสารสนเทศทมความรเชยวชาญเฉพาะสาขา เปนผด าเนนงานและใหบรการ - เชน ศนยสนเทศทางการเกษตรแหงชาต (http://thaiagris.lib.ku.ac.th/)

ศนยเอกสารประเทศไทย (http://www.car.chula.ac.th/aboutus/9/) ศนยขอมลสมนไพร (http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_herbal/)

Page 20: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.3 หนวยงานสถตหรอหนวยทะเบยนสถต (Statistical Office) - เปนหนวยงานทรวบรวม จดเกบ ขอมลทางสถตตวเลขตาง ๆ เปนตวเลข

เฉพาะดานหรอเฉพาะสาขาวชา - อาจเปนหนวยงานทสงกดอยในกระทรวง ทบวง กรม เพอรวบรวมสถต

เฉพาะภายในหนวยงาน - เชน สถตการคาไทย ส านกงานปลดกระทรวงพาณชย

(http://www2.ops3.moc.go.th/) ส านกงานสถตแหงชาต (http://www.nso.go.th/)

Page 21: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2.4 หอจดหมายเหต (Archives Center) - เปนหนวยงานทท าหนาทรวบรวม จดเกบและอนรกษ เอกสารและวสดทาง

ประวตศาสตรของหนวยงาน หรอของทองถน หรอประเทศ - เพอแสดงประวต พฒนาการ และการด าเนนงานของรฐหรอหนวยงานเอกชน

ใชอางองในการปฏบตหนาท และการคนควาวจย รวมทงเปนมรดก ทางวฒนธรรม

เชน หอจดหมายเหตมหาวทยาลยหอการคาไทย ส านกหอจดหมายเหตแหงชาต

(http://www.nat.go.th/web/history.html) หอจดหมายเหตของธนาคารแหงประเทศไทย ฯลฯ

Page 22: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

3. แหลงสารสนเทศสอมวลชน เปนแหลงสารสนเทศทมงเผยแพรสารสนเทศ ขาวสาร เหตการณ ตอ

มวลชนสวนใหญ เนนขาวสารเหตการณทเกดขนใหมๆ รวมทงสาระความรในเรองตางๆ

ทเปนประโยชน ใชการถายทอดสารสนเทศในรปของการกระจายเสยง ภาพและ

ตวอกษร โดยผานสอประเภท โทรทศน วทยและหนงสอพมพ รวมทง

ฐานขอมลขาวและขาวของหนงสอพมพบนอนเทอรเนต เชน รายการใจดสสอ ของ Thai PBS เปนตน

Page 23: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

4. แหลงสารสนเทศอนๆ ไดแก

4.1 สถาบนการศกษาทงภาครฐและเอกชน 4.2 หนวยงานภาครฐ 4.3 หนวยงานภาคเอกชน 4.4 สถานททเปนตนแหลงสารสนเทศ (เชน พพธภณฑ วดและศาสนสถาน) 4.5 อนเทอรเนต

Page 24: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

4. แหลงสารสนเทศอนๆ (ตอ)

4.1 สถาบนการศกษาทงภาครฐและเอกชน ไดแก - หนวยงานทท าหนาทดานการเรยนการสอน - หนวยงานทท าหนาทดานการวจยและกจกรรมทางวชาการ - หนวยงานบรการทางวชาการแกสงคม - หนวยงานจดพมพและจ าหนายสงพมพ

Page 25: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

4. แหลงสารสนเทศอนๆ (ตอ)

4.2 หนวยงานภาครฐ เปนหนวยงานทมกจกรรมการผลตและเผยแพรสารสนเทศ ตงแตหนวยงาน

ระดบกระทรวง กรม กอง รฐวสาหกจ องคการมหาชน องคการอสระ และองคการระหวางประเทศ

4.3 หนวยงานภาคเอกชน เปนหนวยงานประเภท สมาคมทางวชาชพและวชาการ มลนธ ธนาคาร

โรงพยาบาล บรษททท าธรกจสารสนเทศเชงพาณชย เปนตน

Page 26: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

4. แหลงสารสนเทศอนๆ (ตอ) 4.4 สถานททเปนตนแหลงสารสนเทศ เชน พพธภณฑ วดและศาสนสถาน โบราณสถาน อนสาวรย

อทยานแหงชาตตาง ๆ เชน พพธภณฑสถานแหงชาต

4.5 อนเทอรเนต เปนแหลงสารสนเทศทมความส าคญในปจจบน แตผทใชสารสนเทศบน

อนเทอรเนตตองทราบวธการคนหา และใหความส าคญกบการ ประเมนคณภาพของขอมลทเผยแพร

Page 27: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• ความหมาย

• ประเภทและประโยชน

• ทรพยากรสารสนเทศประเภทอางอง (Reference Resources) และการเลอกใช

Page 28: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• Information Resources

• บางครงเรยก “ทรพยากรหองสมด (Library Resources)” “วสดหองสมด (Library Materials)”

• คอ สอทใชในการบนทกความร เรองราวตางๆ หรอ

สอทใชในการบนทกสารสนเทศ หรอ วสดทบนทกสารสนเทศ ซงหองสมดจะจดหา จดเกบ ทรพยากรสารสนเทศประเภทตางๆ

เพอใหบรการแกผใชหองสมด

Page 29: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ

• แบงออกเปน 3 ประเภท คอ

1. ทรพยากรตพมพ (Printed Resources)

2. ทรพยากรไมตพมพ (Non-Printed Resources)

3. ทรพยากรอเลกทรอนกส (Electronic Resources)

Page 30: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• 1. ทรพยากรตพมพ (Printed Resources) 1.1 หนงสอ (Books)

1.1.1 หนงสอบนเทงคด (Fictions) 1.1.2 หนงสอสารคด (Non-Fictions) ก. หนงสอความรทวไป (general books)

ข. ต าราวชาการ (text books) ค. หนงสออางอง (reference books) หรอ

ทรพยากรสารสนเทศประเภทอางอง (Reference Resources)

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ (ตอ)

Page 31: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• 1. ทรพยากรตพมพ (Printed Resources) (ตอ) 1.1 หนงสอ (Books) (ตอ)

ค. ทรพยากรสารสนเทศประเภทอางอง (Reference Resources) 1) พจนานกรม (Dictionaries)

2) สารานกรม (Encyclopedias) 3) หนงสอรายป (Yearbook) 4) อกขรานกรมชวประวต (Bibliographic dictionaries) 5) นามานกรม (Directories) 6) แหลงสารสนเทศทางภมศาสตร (Geographic Sources) 7) หนงสอคมอ (Handbooks)

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ (ตอ)

Page 32: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

ความหมาย “ทรพยากรสารสนเทศประเภทอางอง (Reference Resources)” * ทรพยากรสารสนเทศ ทรวบรวมขอเทจจรงจากแหลงขอมลตาง ๆ

* จดท าขนเพอคนหาขอเทจจรงบางเรองทตองการ ไมมงหมายจะอาน/ใชเนอหาทงหมดท ม จะอานเฉพาะสวน หรอ ตอนทตอบค าถามเทานน

* ตวอยางเชน อยากทราบความหมายของค าวา “เบญจางคประดษฐ” กจะเปด พจนานกรมไทยดท ค าวา “เบญจางคประดษฐ” เทานน โดยไมเปดดความหมาย ของศพทอน ๆ

* จดเรยงเนอหาอยางเปนระบบ เพอสะดวกในการคนหาขอมล * จดท าทงในรปของทรพยากรตพมพ และทรพยากรอเลกทรอนกส * ถาเปนหนงสออางอง (ในรปเลมหนงสอ) ไมอนญาต

ใหยมออกนอกหองสมด

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ (ตอ)

Page 33: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

1. พจนานกรม (Dictionaries) รวบรวมค าตามล าดบอกษรและใหขอมลเกยวกบค า : - ตวสะกด - วธอานค าทถกตอง - ชนดของค า - ประวตทมาของค า - ความหมายของค าในภาษาเดยวกน - ความหมายของค าจากภาษาหนงไปอก ภาษาหนง

Page 34: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

1. พจนานกรม (Dictionaries) (ตอ) เชน

New Model English-Thai Dictionary

พจนานกรมญปน-ไทย-องกฤษ Merriam-Webster Dictionary

(http://www.merriam-webster.com)

พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 (http://rirs3.royin.go.th/dictionary.asp)

LEXITRON: Thai-English Electronic Dictionary (http://lexitron.nectec.or.th/2009_1/)

Page 35: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2. สารานกรม (Encyclopedias)

• ใหสารสนเทศสารพดอยางในรปของบทความ • ครอบคลมเนอหาสาระในสาขาวชาตาง ๆ และเรองราวทนาสนใจ

อยางกวางขวางตงแตอดตจนถงปจจบน • มการจดเรยงเนอหาอยางมระบบ ซงมกเรยงตามล าดบอกษรของ

หวขอวชา • มดรรชนชวยคนเรองอยางละเอยด • เชน

Page 36: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2. สารานกรม (Encyclopedias) (ตอ) Encyclopedia.com (http://www.encyclopedia.com) Grolier Online (http://go-passport.grolier.com) วกพเดย สารานกรมเสร (http://th.wikipedia.org/wiki/Main_Page) สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคใน พระบาทสมเดจพระเจาอยหว(http://kanchanapisek.or.th/kp6/GENERAL/encyclopedia/saranugrom.htm)

Page 37: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

3. หนงสอรายป (Yearbook) * มก าหนดออกเปนรายป * ใหสารสนเทศใหมๆ ทเกดขนในรอบปทผานมา * เปนขอเทจจรง สถต ขาวสารความเคลอนไหว แนวโนม ใน สาขาวชา ประเทศ องคกร/ หนวยงาน เชน รายงานประจ าป (Annual Report) จดท าขนเพอรายงานผลการปฏบตงาน และรายงานความกาวหนาของการด าเนนงานในรอบปทผานมาของหนวยงานตางๆ

Page 38: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

3. หนงสอรายป (Yearbook) (ตอ) ตวอยางหนงสอรายป รายงานประจ าปของธนาคารไทยพาณชย (http://www.scb.co.th/th/getfile/14/annual)

Information Please Almanac (http://www.infoplease.com/almanacs.html)

Page 39: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

4. อกขรานกรมชวประวต (Bibliographic dictionaries)

รวบรวมประวตบคคลส าคญหลายคนไวในชอเรองเดยวกน

+ บคคลทท าคณประโยชนตอสงคมดานตางๆ เชน ผน าประเทศ/ทหาร/ศาสนา นกวทยาศาสตร นกสงคมสงเคราะห ฯลฯ

+ บคคลในสงคมชนสง เชน กษตรย ราชน พระบรมวงศานวงศ ขนนาง ฯลฯ

* รายละเอยด: ปเกด-ปตาย สถานทเกด การศกษา สถานภาพการสมรส อาชพ ผลงานดเดน หนาทการงาน

เชน biography.com (http://www.biography.com/)

Page 40: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

5. นามานกรม (Directories) * อาจเรยกวา ท าเนยบนาม หรอนามสงเคราะห * รวบรวมรายชอบคคล ชอสถาบน หนวยงาน องคการ หางราน * ใชประโยชนในการหาชอหนวยงานและสถานทตดตอ * เชน นามสงเคราะหสวนราชการไทย 2556 (http://gphone.prd.go.th/) TOT Phonebook (http://phonebook.tot.co.th/wss/)

Page 41: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

6. แหลงสารสนเทศทางภมศาสตร (Geographic Sources) ใชคนหารายละเอยดพอสงเขปเกยวกบชอและสถานททางภมศาสตรทวโลก ทงทเปนสถานทเกดเองตามธรรมชาต (เชน น าตก ภเขา) และสถานททมนษยเปนผสราง (เชน พพธภณฑ สวนสาธารณะ) ตวอยางค าถาม เชน ความยาวของแมน าไนล หรอ หอไอเฟลอยในประเทศใด สงเทาไหร มประวตความเปนมาอยางไร หรอขอมลตางๆ ทมประโยชนตอการทองเทยว หรอต าแหนงทตงของชอทางภมศาสตร แสดงอาณาเขตของประเทศและเมอง ลกษณะทางกายภาพของสวนตาง ๆ ของโลก เปนตน

เชน อกขรานกรมภมศาสตรไทย (ฉบบราชบณฑตยสถาน) (http://www.royin.go.th/akara/home/index.php)

การทองเทยวแหงประเทศไทย (http://thai.tourismthailand.org/)

Page 42: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

7. หนงสอคมอ (Handbooks) * รวบรวมสารสนเทศและความรเบดเตลดตาง ๆ ในเรองใดเรองหนง หรอสาขาใดสาขาหนง * ใหสารสนเทศอยางสนกะทดรด สามารถใชตอบค าถามไดทนท หรอ น าความรเหลานนไปใชเปนประโยชนในทางปฏบตได * เชน

Guinness Book of Records (http://www.guinnessworldrecords.com/) Familiar Quotations (http://www.bartleby.com/100)

Page 43: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• 1. ทรพยากรตพมพ (Printed Resources) (ตอ)

1.2 สงพมพตอเนอง (Serials) 1.2.1 วารสาร (journals/periodicals) 1.2.2 นตยสาร (Magazines) 1.2.3 หนงสอพมพ (Newspapers) 1.2.4 หนงสอรายป (Yearbooks)

1.3 จลสาร (Pamphlets)

1.4 กฤตภาค (Clippings)

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ (ตอ)

Page 44: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

• 1. ทรพยากรตพมพ (Printed Resources) (ตอ)

1.5 รายงานการวจย (Research Reports)

1.6 วทยานพนธ (Theses or Dissertations)

1.7 สงพมพรฐบาล (Government Publications)

1.8 รายงานการประชมทางวชาการ (Conference Reports or Conference Proceedings)

1.9 สงพมพอน ๆ อาท หนงสอตวเขยน สทธบตร มาตรฐาน ฯลฯ

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ (ตอ)

Page 45: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

2. ทรพยากรไมตพมพ (Non-Printed Resources) 2.1 โสตวสด (Audio Materials)

2.2 ทศนวสด (Visual Materials) 1) วสดกราฟก (Graphic Materials) 2) วสด 3 มต (Three-Dimension Materials) 3) วสดโปรงแสงและทบแสง 4) วสดยอสวน (Microforms)

2.3 โสตทศนวสด (Audiovisual Materials)

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ (ตอ)

Page 46: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

3. ทรพยากรอเลกทรอนกส (Electronic Resources) 3.1 หนงสออเลกทรอนกส (e-books) 3.2 วารสารอเลกทรอนกส (e-journals/e-magazines) 3.3 หนงสอพมพอเลกทรอนกส (e-newspapers) 3.4 ฐานขอมลออนไลน (Online Database)

1. ฐานขอมลรายการบรรณานกรมออนไลน (OPAC : Online Public Access Catalog)

2. ฐานขอมลออนไลน (Online Database) 3. ฐานขอมลซดรอม (CD-ROM database) 4. อนเทอรเนต (Internet)

1. ซดรอม 2. ฐานขอมล

ออนไลน 3. สงพมพ

อเลกทรอนกส (e-Book

e-Journal e-Newspaper)

ประเภทและประโยชนทรพยากรสารสนเทศ (ตอ)

Page 47: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

1. มความสะดวกในการเขาใช 2. เปนแหลงทมความนาเชอถอ ถาเปนทรพยากรสารสนเทศ

ดทผเขยน/ผจดท า/ผผลต 3. เนอหามความครบถวน สมบรณ ถกตอง ชดเจน และทนสมย 4. มความสอดคลองกบลกษณะของเนอหาสารสนเทศทตองการ

*******************

Page 48: หน่วยที่  4 การเลือกแหล่งสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศ

บรรณานกรม

รตรตน มหาทรพย. (ม.ป.ป.). เอกสารประกอบการสอน เรองแหลงสารสนเทศ และการ เลอกใช. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยหอการคาไทย. (เอกสารอด ส าเนา).

ศรอร เจนประภาพงศ. (2555). เอกสารค าสอนวชาทรพยากรสารสนเทศ ประเภทอางอง. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยหอการคาไทย. (เอกสารอด ส าเนา).

อาภากร ธาตโลหะ. (2551). ทรพยากรสารสนเทศเพอการคนควา (พมพครงท 2). ชลบร: พ. เค. กราฟฟค.