PİYASA TÜRLERİTAM
REKABET
MUTLAK
MONOPOL
MONOPOLLÜ REKABET Oligopol Duopol Monopol
Tam Rekabet Piyasası
• ATOMİSİTE çok sayıda alıcı ve satıcı– hiç kimse tek başına fiyatı değiştiremez
• FİYAT ALICISI firmalar fiyatı veri alırlar– dolayısyla karşılaştıkları talep eğrisi yataydır
• HOMOJENLİK mallar homojendir• TAM BİLGİ alıcılar ve tüketiciler mükemmel bilgiye
sahiptir• MOBİLİTE firmaların piyasaya giriş ve çıkışı
serbest, kolay.
Özellikleri
ÜRETİM MALİYETLER GELİR VE KAR
Q P TR MR AR FC AFC TC ATC VC AVC MC KAR
0 5 0 5 15 15 15 - 0 0 0 -15,00
1 5 5 5 5 15 15,00 20 20 5 5 5 -15,00
2 5 10 5 5 15 7,50 24 12 8,5 4,3 4 -13,50
3 5 15 5 5 15 5,00 27 8,8 12 3,8 3 -11,50
4 5 20 5 5 15 3,75 29 7,3 14 3,5 3 -9,00
5 5 25 5 5 15 3,00 31 6,2 16 3,2 2 -6,00
6 5 30 5 5 15 2,50 33 5,4 18 2,9 2 -2,50
7 5 35 5 5 15 2,14 34 4,8 19 2,7 1 1,25
8 5 40 5 5 15 1,88 35 4,4 20 2,5 2 4,75
9 5 45 5 5 15 1,67 37 4,1 22 2,5 2 7,75
10 5 50 5 5 15 1,50 40 4 25 2,5 3 10,00
11 5 55 5 5 15 1,36 43 3,9 28 2,6 3 11,75
12 5 60 5 5 15 1,25 48 4 33 2,8 5 11,75
13 5 65 5 5 15 1,15 55 4,2 40 3 6 10,50
14 5 70 5 5 15 1,07 64 4,6 49 3,5 10 6,00
Arz
Talep
1,000 3,000
Fiyat$10
8
6
4
2
0Q
Piyasa Firma
Firmanın bireysel talep doğrusu
Toplam arz-talep ve firma talebi
10 20 30
Fiyat$10
8
6
4
2
0Q
C
AP = D = MR
C, R
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Miktar
60
50
40
30
20
10
0
B
MC
Marjinal maliyet, marjinal gelir, talep, miktar ve fiyat
0123456789
10
28.0020.0016.0014.0012.0017.0022.0030.0040.0054.0068.00
Fiyat = MR Miktar Marjinal maliyet
35.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.00
MR=MC
P Q TR MR AR P Q TR MR AR
2 1 2 2 2 8 0 - - -
2 2 4 2 2 7 1 7 7 7
2 3 6 2 2 6 2 12 5 6
2 4 8 2 2 5 3 15 3 5
2 5 10 2 2 4 4 16 1 4
2 6 12 2 2 3 5 15 -1 3
2 7 14 2 2 2 6 12 -3 2
2 8 16 2 2 1 7 7 -5 1
TAM REKABET MONOPOLTR=P.Q↑
TC=FC+VC
TR=P ↑ .Q↓
P=MR=AR P=AR>MR
P sabit ↓P↑ ↓Q↑
MRP=MR.MP
VMP=P.MP
VMP=MRP
VMP>MRP
VMP=Marjinal Ürünün Değeri
MRP=Marjinal Ürün Hasıla
↓Q↑
TR↑
TC↓
Kar (π)↑
TR↑
TC↓
Kar (π)↑
Q
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
FC
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
VC
0
5
8
10
11
13
16
20
25
31
38
46
TC
10
15
18
20
21
23
26
30
35
41
48
56
TC=FC+VC
MC
-
5
3
2
1
2
3
4
5
6
7
8
Q
TCMC
∆∆=
AFC
0
10
5
3,3
2,5
2
1,7
1,4
1,3
1,1
1
0,9
AVC
0
5
4
3,3
2,8
2,6
2,7
2,9
3,1
3,4
3,8
4,2
ATC
0
15
9
6,7
5,3
4,6
4,3
4,3
4,4
4,6
4,8
5,1
P
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
TR
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
TR=P x Q
MR
0
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Q
TRMR
∆∆=
KAR
-10
-10
-8
-5
-1
2
4
5
5
4
2
-1
π=TR - TC
Kar Max.
0
10
20
30
40
50
60
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
FC VC
TC
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
MC AFC
AVC ATC
TAM REKABETTE TOPLAM GELİR DOĞRUSU
05
1015
2025
3035
4045
5055
0
10
20
30
40
50
60
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
TR
0
10
20
30
40
50
60
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
TC TR
TAM REKABETTE TOPLAM GELİR DOĞRUSU VE
TOPLAM MALİYET EĞRİSİ
TR>TC kar Maksim
um
MR=MC
KISA DÖNEM DENGE
MR=MC
KAR MAKSİMUM
TR
ve
TC
TOPLAM GELİR, TOPLAM MALİYETE GÖRE FİRMA DENGESİ
Q
TR
TC
FC
2 5
a
b
0
60
4
40
10
MR=MC
Zarar
Kar
Zarar
P=
Q=
AR=
MR=
AC=
AVC=
AFC=
15
415
15
10
7.5
2.5
TR=
TFC=
TVC=
TC=
Kar-zarar=
60
10
30
40
20
Tam Rekabette firmanın
Normalüstü karı=20
a ve b noktası
Başabaş noktasıdır.
TR TC
Q
TR
TC
FC
2 5
a
b
0
60
4
40
10
MR=MC
Zarar
Kar
Zarar
Kar Zarar
Q
2
0
4 5 Kar-zarar eğrisi
20
-10
TR
ve
TC
TAM REKABETTETOPLAM GELİR, TOPLAM MALİYETE GÖRE FİRMA DENGESİ
Q
TR
TC
FC
a
0 4
40
10
MR=MC
Zarar
Zarar
P=
Q=
AR=
MR=
AC=
AVC=
AFC=
10
410
10
10
7.5
2.5
TR=
TFC=
TVC=
TC=
Kar-zarar=
40
10
30
40
0
Normalüstü karı=0
Normal kar>0
C v
e R
(00
)TAM REKABETTE FİRMA DENGESİ (TR, TC)
Q (00)
TR
TC
FC
a
0 2
30
10MR=MC
Zarar
Zarar
P=
Q=
AR=
MR=
AC=
AVC=
AFC=
10
210
10
15
10
5
TR=
TFC=
TVC=
TC=
Kar-zarar=
20
10
20
30
-10
Normalüstü karı=0
Normal zarar=-10
b20
Q=0 ise zarar=-10
Q=2 ise zarar=-10
Firma faaliyete devam konusunda KARARSIZ
bölgededir.
Kar=TVC
Kapanma noktası (Kararsız Nokta)
Copyright © 2006 South-Western/Thomson Learning. All rights reserved.
0 Q
P, C
P1 P1
P2 P2
P3 P3
AVC AC MC
B A
Tam rekabet altında arz eğrisi
– her fiyat seviyesinde firmanın ne kadar üreteceğini gösterir.
P1
TL
Çıktı
SAVC
SMC
Q1
SATC
P3
A
C
Q3
• SAVC’nin üstünde kalan SMC eğrisinin firmanın KISA-DÖNEM ARZ EĞRİSİNİ temsil eder
KPSS 20038. Tam rekabet koşullarında çalışan bir firmanın kısa dönem arz eğrisi aşağıdakilerden hangisidir?A) Ortalama toplam maliyet eğrisinin yükselen kısmıB) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama toplam maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmıC) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama sabit maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmı D) Ortalama değişken maliyet eğrisinin yükselen kısmı E) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama değişken maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmı
E) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama değişken maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmı
KİK 200688. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firma için talep eğrisinin eğimi ve esnekliği kaçtır?
Eğim EsneklikA) -1 0B) 0 ∞C) ∞ ∞D) ∞ 0E) 0 0
Eğim EsneklikB) 0 ∞
(a) Ekonomik kar (b) Normal kar (c) Zarar
ORTALAMA GELİR-ORTALAMA MALİYETE GÖRE FİRMA DENGESİ
Q Q Q
Fiyat65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10
5 0
65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10
5 01 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12
d
MC
a P = MR
b ATCAVC
e
Kar
c
MC
ATC
AVC
MC
ATC
AVC
Zarar
65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 910 12
P = MRP = MR
Fiyat Fiyat
TAM REKABET PİYASASIAŞIRI ZARAR
C, R
Miktar
P = MR = AR
MCAC
10
AVC8
5
TFC
TR<TC
6
TVC
ToplamZarar
P=
Q=
AR=
MR=
AC=
AVC=
AFC=
5
105
5
8
6
2
TR=
TFC=
TVC=
TC=
Kar-zarar=
50
20
60
80
-30
Aşırı zarar
Q=10 ise zarar=-30
Q=0 ise zarar=TFC=20
Firma faaliyetini durdurur
AR=ACAR=ACToplam Kar=0Toplam Kar=0
AR = MR
MC50
40
30
20
10
0 10 20 30 40 50 60
Q
PCR
a
AC
C
R
P
Q
P=D=MR=AR
MC
Q=10
6
ATC
TFC
4
MR=MC
AVC
TFC
TVC TC=TR
TR=60
TC= 60
Kar=0
AR=6
AC= 6
Ortalama
Kar= 0
AFC= 2
AVC=4
Ekonomik rant=0
Normal kar>0A
rz E
ğris
i
TAM REKABETTE NORMAL KAR
C
R
P
Q
P=D=MR=AR
MC
Q=10
P=6
ATC
Normalüstü karP=4
TR= 60
TC= 40
Kar=20
AR=6
AC= 4
Ortalama
Kar= 2
MR=MC
P>ATC ise kısa dönemde NORMAL ÜSTÜ (AŞIRI) kar
TR>TC ise kısa dönemde NORMAL ÜSTÜ (AŞIRI) kar
P=ATC ise kısa dönemde NORMAL kar
TR=TC ise kısa dönemde NORMAL kar
P<ATC ise kısa dönemde ZARAR
TR<TC ise kısa dönemde ZARAR
P=AVC ise kısa dönemde ÜRETİP-ÜRETMEDE KARARSIZ
KAPANMA NOKTASI
P<AVC ise kısa dönemde ZARAR Firma Geçici olarak kapanır
SAYIŞTAY-2007
Marjinal hasılat (gelir) eğrisi firmaya ait aşağıdaki fonksiyonların
hangisinden türetmek mümkündür?
A) Arz
B) Talep
C) Üretim
D) Marjinal maliyet
E) Ortalama değişken maliyet
TR=P.QB) Talep
İDARİ YARGI 2001
Tam rekabetçi firmanın marjinal geliri nasıldır?A) Ürettiği malın fiyatına eşittirB) Ürettiği malın fiyatından düşüktürC) Ürettiği malın fiyatından fazladırD) Malın talep esnekliği birden büyükse o malın fiyatından fazladırE) Malın talep esnekliği birden büyükse o malın fiyatından düşüktür
A) Ürettiği malın fiyatına eşittir P=MR
Qd=10-P (Talep denklemi)
P=10-Q (Ters talep denklemi)
TR=Q(10-Q)=10Q-Q2
MR=10-2Q
O
PC
(b) Firma
Q (bin)
O
(a) Piyasa
P
Q (milyon)
S
D
Pe
MC
ARD = AR
= MR
Qe
AC
AC
TAM REKABETTE KISA DÖNEMDE PİYASA (ENDÜSTRİ) VE FİRMA DENGESİ
Qe
P1
D1 = AR1
= MR1
AR1
O O
(a) Piyasa
P PC
Q (milyon)
S
D
(b) Firma
MC AC
AC
Q (bin)
Tam Rekabette Kısa Dönemde Zarar Eden Firma
D2
Tam Rekabette Aşırı Zarar ve Üretimi Durdurma
O O
(a) Piyasa
P P
P2
Q (milyon)
S
(b) Firma
AR2
D2 = AR2
= MR2
MC AC
AVC
Q (bin)
Tam Rekabet Piyasası• Kısa Dönemde
– Firmanın Kısa Dönem Arz Eğrisi Aynı Zamanda MC eğrisi ile özdeştir
• Piyasanın Kısa Dönem Arz Eğrisi
– Firmaların Arz Eğrilerinin Yatay Toplamıdır
• Uzun dönemde piyasaya giriş devam eder ve normal üstü kar ortadan kalkar
• uzun dönem dengede sadece normal kar vardır.• Firma dengesi
LRAC=AC=MC=MR=AR eşitliği sağlanır.
O O
P RCP
Q (milyon)
S1
D
LRAC
PL
P1
q2
Se
AR1 D1
ARL DL
Q (bin)
Tam Rekabette Uzun Dönem DengesiYeni firma girişi Normal üstü kar
Aşırı kar normal Kara düşer
(a) Piyasa (b) Firma
Piyas
aG
eniş
liyor
q1 q2
Piyasa genişledikçe artan rekabet P, AR, MR azalır ortalama maliyeti düşük firmalar piyasada kalmaya devam eder.
KPSS 2009
Bir endüstride iktisadi karın varlığını aşağıdakilerden hangisi gösterir?A) Tüketici talebini daha fazla karşılamak için endüstrinin genişlemesi gerektiğiB) Ürün fiyatını artırarak endüstrinin daha fazla kar edebileceğiniC) Endüstrinin üretken kapasite fazlalığına sahip olduğunuD) Endüstrinin tüketicinin arzuladığı büyüklükte olduğunuE) Endüstrinin optimum büyüklükte üretimi gerçekleştirdiğini
A) Tüketici talebini daha fazla karşılamak için endüstrinin genişlemesi gerektiği
KPSS-200214. Rekabetçi bir endüstride önemli ölçüde iktisadi kâr gerçekleştiriliyorsa,aşağıdakilerden hangisi meydana gelir?A) Üretim ve ürün fiyatı düşer, iktisadi kâr yok olma eğilimine girer,B) Üretim düşer, ürün fiyatı yükselir ve iktisadi kâr yok olma eğilimine girer,C) Üretim artar, ürün fiyatı düşer ve iktisadi kâr yok olma eğilimine girer.D) Üretim ve ürün fiyatı artar, iktisadi kâr yok olma eğilimine girer.E) Üretim artar, ürün fîyata düşer ve iktisadi kâr yükselme eğilimine girer.
C) Üretim artar, ürün fiyatı düşer ve iktisadi kâr yok olma eğilimine girer.
CRP
Q O
SAC
SMC
LRAC
AR = MR
D=
LRAC = SAC = SMC = MR = AR
TAM REKABETTE UZUN DÖNEMDE DENGE
LMC
KPSS 200310. Tam rekabetçi bir firmanın faaliyet karının sıfır olması durumunda aşağıdakilerden hangisi ortaya çıkar?A) Toplam Hasılat=Toplam MaliyetB) Toplam Hasılat>Toplam Değişken MaliyetC) Toplam Hasılat=Toplam Değişken MaliyetD) Toplam Hasılat<Toplam Değişken MaliyetE) Toplam Hasılat-Toplam Sabit Maliyet>Toplam Değişken maliyet
A) Toplam Hasılat=Toplam Maliyet
KPSS 200510. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren ve kısa dönemde pozitif ekonomik kar elde eden bir firma ortalama toplam maliyet eğrisinin hangi bölgesinde üretim yapmaktadır?A) Eğrinin üstünde kalan alandaB) Eğrinin altında kalan alandaC) Eğrinin pozitif eğime sahip olduğu kısımdaD) Eğrinin negatif eğime sahip olduğu kısımdaE) Eğrinin minimum kısmında
C) Eğrinin pozitif eğime sahip olduğu kısımda
KAYMAKAMLIK 2009
132. Herhangi bir piyasadaki talep fazlasını ortadankaldırmak ve piyasanın etkinliğini bozmamak içinhükûmet hangi politikayı uygulamalıdır?A) Söz konusu mal için miktar tayınlamasına giderek fiyatı yükseltmelidir.B) Tüketimden alınan vergileri azaltarak fiyatların düşmesini sağlamalıdır.C) Firmalardan alınan vergileri azaltarak arzın artmasını sağlamalıdır.D) Fiyat kontrollerini benimseyerek fiyatı düşürmelidir.E) Piyasada ortaya çıkan fiyat artışı talep fazlasınıortadan kaldıracağından herhangi bir şey yapmaya gerek yoktur.
E) Piyasada ortaya çıkan fiyat artışı talep fazlasınıortadan kaldıracağından herhangi bir şey yapmaya gerek yoktur.
KAYMAKAMLIK 2009135. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet ve tekelcirekabet modellerinin her ikisi için de doğrudur?A) Firmalar farklılaştırılmış bir ürünü üretirler.B) Firmalar negatif eğimli bir talep eğrisine sahiptirler.C) Firmalar homojen bir ürünü üretirler.D) Uzun dönemde piyasaya giriş ve piyasadan çıkış serbestisi vardır.E) Piyasaya giriş ve piyasadan çıkış önündeki engeller firmaların uzun dönemde dahi pozitif kârlar elde etmelerini sağlar.
D) Uzun dönemde piyasaya giriş ve piyasadan çıkış serbestisi vardır.
134. Hem ürün hem de emek piyasasında fiyat alıcıkonumunda olan bir firmayla ilgili aşağıdaki ifadelerdenhangisi doğrudur?A) Kısa dönemde iktisadi kârı sıfırdır.B) Emeğin marjinal verimliliği sıfır olana kadar iş gücü talebinde bulunur.C) Emeğin marjinal verimliliği ürün fiyatına eşit olana kadar iş gücü talebinde bulunur.D) Emeğin marjinal ürün hasılatı ürün fiyatına eşit olana kadar iş gücü talebinde bulunur.E) Emeğin marjinal ürün hasılatı nominal ücrete eşit olana kadar iş gücü talebinde bulunur.
E) MRP=w
MRP=w. MP
SAYIŞTAY-2008120. Firmanın kâr maksimizasyonunu sağladığı noktada aşağıdakilerden hangisi söz konusudur?A) Toplam maliyet sıfıra eşit olurB) Marjinal maliyet sıfıra eşit olurC) Marjinal hasılat sıfıra eşit olurD) Marjinal hasılat ile marjinal maliyet arasındaki fark sıfıra eşit olurE) Toplam hasılat ile toplam maliyet arasındaki fark sıfıra eşit olur
D) Marjinal hasılat ile marjinal maliyet arasındaki fark sıfıra eşit olur
MALİYE BAKANLIĞI MALİ HİZ. UZM. YRD. -200815. Bir tam rekabet firması marjinal maliyetin azalmakta olduğu bölgede ve fiyatınmarjinal maliyete eşit olduğu noktada üretim yapıyorsa firma ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?A) Maliyet minimizasyonu gerçekleşmiştirB) Firma üretimini artırırsa kârı azalırC) Firma üretimini azaltırsa kârı artarD) Kâr maksimizasyonu gerçekleşmiştirE) Kâr minimizasyonu gerçekleşmiştir
E) Kâr minimizasyonu gerçekleşmiştir
KPSS 20069. Kısa dönem dengesinde zarar eden tam rekabetçi bir firma nasıl davranır?A) Fiyat ortalama değişken maliyetten küçükse üretimi sürdürür.B) Optimumdan küçük ölçekte bir tesisle çalışıyorsa üretimi sürdürür.C) Toplam zararı toplam sabit maliyetten büyükse üretimi sürdürür.D) Başabaş noktasına kadar üretimi sürdürür.E) Fiyat ortalama değişken maliyete eşit veya ondan büyükse üretimi sürdürür.
E) Fiyat ortalama değişken maliyete eşit veya ondan büyükse üretimi sürdürür.
KPSS 200910. Bir tam rekabet firması, kâr maksimizasyonunu sağlayan üretim düzeyinden daha büyük bir üretim gerçekleştiriyorsa firma ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.B) Marjinal hasılat marjinal maliyetten büyüktür.C) Fiyat marjinal hasılattan büyüktür.D) Marjinal hasılat fiyattan büyüktür.E) Marjinal maliyet negatiftir.
A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.
ZIRAAT BANKASI SINAVI-2008115. Tam rekabet piyasasında marjinal maliyeti 4 TL olan bir firma, fiyat 3 TL iken kısa dönemde kaç birim üretim yapar?A) 0 B) 1 C) 3 D) 4 E) 12
A) 0
SAYIŞTAY-2008119. Bir firma kısa dönemde kapanma noktasında üretim yapıyorsa bu durum ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) Firmanın toplam hasılatı ve sabit maliyetleri sıfırdırB) Firmanın toplam hasılatı ile toplam değişken maliyetleri sıfırdırC) Firma, yalnızca normal kâr elde ederD) Firma, elde ettiği hasılatla yalnızca sabit maliyetlerini karşılayabilirE) Firma, elde ettiği hasılatla yalnızca değişken maliyetlerini karşılayabilir
E) Firma, elde ettiği hasılatla yalnızca değişken maliyetlerini karşılayabilir
KPSS 2007Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firmanın kullandığı girdilerin fiyatlarının artması sonucu marjinal maliyet eğrisi ve üretim miktarı nasıl değişir?
Marjinal Maliyet Üretim MiktarıA) Yukarı kayar Artar B) Yukarı kayar AzalırC) Aşağı kayar ArtarD) Aşağı kayar AzalırE) Aşağı kayar Değişmez
B) Yukarı kayar Azalır
KPSS 2007Rekabetçi bir firmanın toplam maliyet fonksiyonu TC=20+0.2Y2 dir.Piyasa fiyatı P=20 ise firmanın karı kaçtır?A) -20 B) 60 C) 120 D) 240 E)480
MC= 0.4Y MC=MR P=MR MC=P MC=20
20=0.4Y Y=50 TR=P.Q TR=20(50)=1000 TC=20+0.2(50)2=520
Kar=TR-TC=π= 1000-520 =480 E) 480
KPSS-2004
3.Kısa dönem toplam maliyet fonksiyonu
olan bir tam rekabet firmasının normal kâr
sağlamasına neden olacak veri piyasa fiyatı kaçtır?
A) 57 B) 25 C) 6,5 D) 5 E) 0
50Q10QATC
Q50Q10QSTC2
23
+−=+−= 50)5(105AC 2 +−=
QQQSTC 5010 23 +−=
5Q
010Q2dQ
dTC
=
=−= 25PAC
25505025AC
===+−=
SAYIŞTAY-2006122. Tam rekabet piyasasında bulunan bir firma, aşağıdaki durumların hangisinde kısa dönemde üretim faaliyetini durdurma kararı alır?A) Toplam sabit maliyetler çok fazlaysaB) Toplam hasıla sabit maliyetleri karşılamıyorsaC) Toplam hasıla toplam maliyetleri karşılamıyorsaD) Toplam hasıla değişken maliyetleri karşılamıyorsaE) Firma pozitif kâr elde edemiyorsa
D) Toplam hasıla değişken maliyetleri karşılamıyorsa
2007 KAYMAKAMLIK122. Marjinal maliyet eğrisi U şeklinde olan bir firmanın kârını maksimize eden üretim düzeyiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) Her zaman pozitif ekonomik kâr anlamına gelir.B) Her zaman pozitif üretici artığı anlamına gelir.C) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin azaldığı yerdedir.D) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin arttığı yerdedir.E) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin sabit olduğu yerdedir.
D) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin arttığı yerdedir.
KPSS-20079. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firmanın kullandığı girdilerin fiyatlarının artması sonucu marjinal maliyet eğrisi ve üretim miktarı nasıl değişir?
Marjinal maliyet eğrisi Üretim miktarı A) Yukarı kayar Artar B) Yukarı kayar Azalır C) Aşağı kayar Artar D) Aşağı kayar Azalır E) Aşağı kayar Değişmez
B) Yukarı kayar Azalır
KPSS 200910. Bir tam rekabet firması, kâr maksimizasyonunu sağlayan üretim düzeyindendaha büyük bir üretim gerçekleştiriyorsa firma ile ilgili olarak aşağıdakilerdenhangisi söylenebilir?A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.B) Marjinal hasılat marjinal maliyetten büyüktür.C) Fiyat marjinal hasılattan büyüktür.D) Marjinal hasılat fiyattan büyüktür.E) Marjinal maliyet negatiftir.
A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.
SAYIŞTAY-2006121. Rekabetçi bir endüstride firmaların ortalama ve marjinal maliyet eğrilerinin U
şeklinde olduğu varsayıldığında, kısa dönem kâr maksimizasyonunun gerçekleştiği üretim düzeyiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Marjinal maliyet, marjinal hasılata eşittir ve marjinal maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden büyüktür.
B) Marjinal maliyet, marjinal hasılata eşittir ve marjinal maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden küçüktür.
C) Marjinal maliyet, marjinal hasılata eşittir ve marjinal maliyet eğrisi, marjinal hasılat eğrisini üstten keser.
D) Ortalama maliyet, marjinal hasılata eşittir ve ortalama maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden büyüktür.
E) Ortalama maliyet, marjinal hasılata eşittir ve ortalama maliyet eğrisi, marjinal hasılat eğrisini alttan keser.
D) Ortalama maliyet, marjinal hasılata eşittir ve ortalama maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden büyüktür.
2006 KAYMAKAMLIK121. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firma kısa dönemde dengedeyse, bu firma için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) Zarar etmiyor demektir.B) Kârı sıfıra eşittir.C) Piyasadaki diğer firmaların müşterilerini kendine çekmesi muhtemeldir.D) Sabit maliyetlerindeki bir artış, kârı üzerinde bir etkide bulunmayacaktır.E) Sabit maliyetlerindeki bir artış, üretimi üzerinde bir etkide bulunmayacaktır.
2006 KAYMAKAMLIK122. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren ve kâr maksimizasyonunu sağlayan üretim düzeyini gerçekleştiren bir firmanın, üretimini artırması durumunda aşağıdakilerden hangisi ortaya çıkar?A) Toplam hasılat artar, toplam değişken maliyetler daha az artar.B) Toplam hasılat azalır, toplam değişken maliyetler artar.C) Toplam hasılat artar, toplam değişken maliyetler daha çok artar.D) Toplam hasılat azalır, toplam değişken maliyetler daha az azalır.E) Kâr maksimizasyonu sağlanmış olduğundan toplam hasılatta ve toplam değişken maliyetlerde bir değişme olmaz.
E) Sabit maliyetlerindeki bir artış, üretimi üzerinde bir etkide bulunmayacaktır.
C) Toplam hasılat artar, toplam değişken maliyetler daha çok artar
2007 KAYMAKAMLIK121. Tam rekabetçi bir firma için kâr maksimizasyonunun sağlandığı üretim düzeyinde, toplam hasılat (TR) ve toplam maliyet (TC) eğrileriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) TC eğrisi TR eğrisini alttan keser.B) TC eğrisi TR eğrisini yukarıdan keser.C) Aynı eğime sahiptirler.D) Birbirlerine daima teğet olurlar.E) Birbirlerine teğet olamazlar.
2007 KAYMAKAMLIK123. Tam rekabetçi bir firmanın ekonomik kârıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) Toplam hasılatından büyüktür.B) Toplam hasılatına eşittir.C) Toplam hasılatından küçüktür.D) Arz eğrisinin esnekliği düşük ise toplam hasılatından küçüktür.E) Arz eğrisinin esnekliği yüksek ise toplam hasılatından büyüktür.
C) Aynı eğime sahiptirler.
C) Toplam hasılatından küçüktür.
TC: Toplam Maliyet Fonksiyonu:
10Q10Q4QTC 23 ++−=
Firmanın kapanma noktasındaki üretim miktarı nedir? (kararsız nokta)
Kapanma noktasında P=AVC
Q10Q4QTVC 23 +−=
Q
Q10Q4QAVC
23 +−=
10Q4QAVC 2 +−=
04Q2dQ
dAVC =−=
2Q =
100TFC =
AVC’nin minimum olduğu nokta
C, P
Q
MC
AVC
P=AVC a
2610)2(42AVC 2 =+−=
6
TC: Toplam Maliyet Fonksiyonu:
36QTC 2 +=
Uzun dönemde bu ürünün fiyatı nedir?
Uzun dönemde P=AC
36QTC 2 +=Q
36QAC
2 +=Q
36QAC += 1Q36QAC −+=
0Q361dQ
dAC 2 =−= −
AC’nin minimum olduğu nokta
0Q
361
2=−=
36Q2 = 6Q =
126
366
Q
36QAC
=+=
+=
C, P
Q
MCATC
P=AVC a
2
6P=MR=AR=AC
Uzun dönemde P=AC
Normal kar ile çalışan firma
Tam rekabet piyasasında firmanın toplam maliyet eğrisi TC=Q2+36 ise uzun dönem piyasa fiyatı nedir?A) 35 B) 8 C) 16 D) 12 E) 0
B) P=12
MC=MR=AR=AC=P Uzun dönemde sadece normal kar var
AC=Q+36/Q
MC=2Q
AC nerede minimum MC=AC Q+36/Q=2Q
Q
36Q
dQ
dAC += 1Q36Q −+= 2Q361 −−=
0Q
361
2=−=
2Q
361 = 36Q2 = Q=6 AC=6+36/6=12
AC=P P=12
FİRMA SAYISININ ARTMASI
(1,600 firma)
S1
S1
80 72
2.25
Q
Fiy
at
3.00
50
(1,000 firma)
S0
S0
F
D
D
A
E
ARTAN FİRMA SAYISIFİRMA VE ENDÜSTRİ DENGESİ
Copyright © 2006 South-Western/Thomson Learning. All rights reserved.
S1
(1,600 firma) S1
D1
Endüstri
Q
D
D S0
(1,000 firma) S0
72 50
A
E
Fiy
at
Q45 40 50
D0
AC
Firma
MC
2.25 2.25
3.00
P,
C
3.00 e
a
b
Uzun Dönemde Firma ve Endüstri Dengesi
Copyright © 2006 South-Western/Thomson Learning. All rights reserved.
D
D
Fiy
at
1.87
Q 83
AC
EndüstriFirmaMC P
, C
1.87
(Q40
(2,075 firma)
S2
S2
D2 m M
KİK-20097. Tam rekabetin Pareto etkin noktada olduğunungöstergesi aşağıdakilerden hangisidir?A) Üretici ve tüketici artıklarının eşit büyüklükte olmasıB) Her zaman için üretici artığının maksimum, tüketici artığının sıfır olmasıC) Her zaman için tüketici artığının maksimum, üretici artığının sıfır olmasıD) Üretimi artırarak bir kişinin durumunu iyileştirmenin, ancak başka bir kişinin durumunu kötüleştirerek mümkün olmasıE) Üretimi artırarak bir kişinin durumunu iyileştirmenin, başka bir kişinin durumunu da iyileştirerek sağlanabilecek olması
D) Üretimi artırarak bir kişinin durumunu iyileştirmenin, ancak başka bir kişinin durumunu kötüleştirerek mümkün olması
KPSS 201012. Rekabetçi bir piyasada 20 özdeş firma yer almaktadır. Her bir firmanın arz eğrisi q = 2P olarak verilmektedir. Piyasa talep eğrisi Q = 200 - 2P fonksiyonu ile temsil edilmektedir. Piyasada faaliyet gösteren temsili bir firma için artık talep aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) 200 - 2P B) 200 - 38PC) 200 - 40P D) 10 - 0,1PE) 180 - 1,8P
KAYMAKAMLIK 2010
135. Bir malın piyasa fiyatının iki katına çıkması durumunda, rekabetçi bir
firma ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Firma uzun dönemde ekonomik kâr elde eder.
B) Kârı maksimize eden üretim düzeyi iki katına çıkar.
C) Kârı maksimize eden yeni üretim düzeyinde fiyat marjinal maliyetten
daha çok yükselir.
D) Kârı maksimize eden yeni üretim düzeyinde fiyat marjinal hasılattan daha
çok yükselir.
E) Marjinal hasılat iki katına çıkar.
C) Kârı maksimize eden yeni üretim düzeyinde fiyat marjinal
maliyetten daha çok yükselir.
KAYMAKAMLIK-2011 (s.134) Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir
firmanın toplam maliyet fonksiyonu TC = 10 + 0,1Q2 şeklindedir ve ürün fiyatı
10’dur.
Bu durumda firmanın maksimum kârı kaçtır?
A) 10 B) 50 C) 240 D) 250 E) 260
MCMR =Kar Maksimizasyon Kuralı
21010 Q,TC += Q,Q
TCMC 20=
∂∂=
MRP =Tam Rekabette P=AR=MR MRMC = 1020 =Q, 5020
10 ==,
Q
PxQTR = 5005010 == xTR 2501010 )(,TC += 26025010 =+=TC
240260500 =−=−=π TCTR)(Kar C) 240
MERKEZ BANKASI UZMAN YRD. 2006
Rekabetçi bir piyasada toplam maliyet fonksiyonu ve talep fonksiyonu olarak veriliyor
a) Endüstri arz eğrisinin denklemi nedir ?
b) Piyasa denge fiyatı, miktarı nedir? Piyasadaki firma sayısı kaçtır ?
QQQC 84 23 +−= PQd 1002000 −=
842 +−= QQAC 883 2 +−= QQMC
Tam rekabette arz doğrusunun ortalama değişir maliyetlerin üzerinde kalan kısmı aynı zamanda marjinal maliyet doğrusudur
Tam rekabette piyasa denge fiyatı marjinal gelire eşittir MR=MC=P=AR
dQ,P 01020 −=
ACMCP == 042 =−= QdQ
dAC
Tam rekabette piyasasında uzun dönemde normal kar vardır ve firma ortalama maliyetin minimum olduğu yerde faaliyette bulunur.
2=Q MC=3(4)-8(2)+8=12-16-8=4 P=4
160041002000 =−= )(Qd P=4 ve 1 firmanın üretimi Q=2 ise
Firma sayısı=1600/2=800