Taller sobre l’ús de les bases de dades i Taller sobre l’ús de les bases de dades i fonts d´informació farmacoterapèutica fonts d´informació farmacoterapèutica
disponibles a les Illes Balearsdisponibles a les Illes Balears
Palma de MallorcaPalma de Mallorca
Centre de Salut Arquitecte BennàssarCentre de Salut Arquitecte Bennàssar
16 i 17 de juny de 2008.16 i 17 de juny de 2008.
Francesc Puigventós*, Cecilia Calvo**Francesc Puigventós*, Cecilia Calvo** *Centre d´Informació del Medicament Hospital U Son Dureta*Centre d´Informació del Medicament Hospital U Son Dureta **Serveis Centrals IB Salut **Serveis Centrals IB Salut
ProgramaPrograma
¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?
¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y RECURSOS DE INFORMACIÓN DISPONEMOS? ¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y RECURSOS DE INFORMACIÓN DISPONEMOS?
Necesidades del profesional médico y del medicamento
¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?
¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS? ¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS?
Necesidades del profesional médico y del medicamento
Podemos clasificar estas necesidades de información en Podemos clasificar estas necesidades de información en
tres grandes áreas:tres grandes áreas:
a) Clínica o asistenciala) Clínica o asistencial..
b)b) Producción de documentosProducción de documentos..
c) Investigación y docencia.c) Investigación y docencia.
AREA CLINICA o ASISTENCIAL
Información orientada a la terapéutica
– Elección de un medicamento para un paciente concreto– Resolución de problemas clínicos– Interacciones– Reacciones adversas– Otros: Medicamentos y embarazo, pediatría, geriatría,..
Información orientada al medicamento
– Identificación– Disponibilidad, presentación– Dosificación– Administración del medicamento
¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?
¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS? ¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS?
Necesidades del profesional médico y del medicamento
AREA DE PRODUCCION O INFORMACION ACTIVA
Información de utilidad para elaborar recomendaciones a diferentes niveles
– Guías terapéuticas, protocolos clínicos, PITs,…– Guías de administración de fármacos– Guías de interacciones, de ayuda a la prescripción,…
Información de utilidad en el área de evaluación de medicamentos
– Redacción de un informe– Posicionamiento terapéutico
¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?
¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS? ¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS?
Necesidades del profesional médico y del medicamento
INVESTIGACIÓN
Realización estudios propio de investigación: Realización estudios propio de investigación: comunicaciones científicas en congresos, comunicaciones científicas en congresos, artículos de revistas, artículos de revistas, tesis doctorales, tesis doctorales,
DOCENCIA
Revisiones bibliográficasRevisiones bibliográficasSesiones de revisiónSesiones de revisiónCasos clínicosCasos clínicosCursos,..Cursos,..
¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?¿CÓMO BUSCAR INFORMACIÓN EN INTERNET?
¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS? ¿QUÉ BASES BIOMÉDICAS Y PORTALES DE INFORMACIÓN DISPONEMOS?
Necesidades del profesional médico y del medicamento
Como orientarnos: ¿Mapa?Como orientarnos: ¿Mapa?
Como orientarnos: ¿Mapa?Como orientarnos: ¿Mapa?
??
HaynesHaynes
HaynesHaynes
Podemos clasificar las fuentes de información farmacoterapéutica a partir del modelo piramidal de las “5S” de Haynes (Studies, Syntheses, Synopses, Summaries y Systems),
En este esquema, partiendo desde el nivel inferior encontraríamos:
Estudios. Se incluyen aquí los estudios originales: ensayos clínicos y artículos originales.
Síntesis. Revisiones sistemáticas y metanálisis.
Sinopsis. Resúmenes estructurados de artículos originales
Compendios (Summaries). Resumen colectivo de varios estudios sobre un tema y guías de práctica clínica.
Sistemas. Sistemas de ayuda en la toma de decisiones.
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
Compendios
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
Compendios
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
Compendios
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
RESUMENES ESTRUCTURADOS DE ARTICULOS ORIGINALES
RESUMENES ESTRUCTURADOS DE ARTICULOS ORIGINALES
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
Compendios
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
Recursos de información científica “Pirámide de Haynes las 5 S”
RESUMENES ESTRUCTURADOS DE ARTICULOS ORIGINALES
RESUMENES ESTRUCTURADOS DE ARTICULOS ORIGINALES
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
CompendiosGUIAS TERAPEUTICAS, GPC,
FUENTES 2as DE MBE, PUBLICACIONES INDEPENDIENTES, ...
GUIAS TERAPEUTICAS, GPC, FUENTES 2as DE MBE,
PUBLICACIONES INDEPENDIENTES, ...
Recursos de información en terapéutica“Pirámide de Haynes las 5 S”
Recursos de información en terapéutica“Pirámide de Haynes las 5 S”
SISTEMAS Y APLICACIONES DE AYUDA A LA TOMA DE DECISIONES
SISTEMAS Y APLICACIONES DE AYUDA A LA TOMA DE DECISIONES
RESUMENES ESTRUCTURADOS DE ARTICULOS ORIGINALES
RESUMENES ESTRUCTURADOS DE ARTICULOS ORIGINALES
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
CompendiosGUIAS TERAPEUTICAS, GPC,
FUENTES 2as DE MBE, PUBLICACIONES INDEPENDIENTES, ...
GUIAS TERAPEUTICAS, GPC, FUENTES 2as DE MBE,
PUBLICACIONES INDEPENDIENTES, ...
Recursos de información en terapéutica “Pirámide de Haynes de las 4 Slas 4 S”
Recursos de información en terapéutica “Pirámide de Haynes de las 4 Slas 4 S”
SISTEMAS Y APLICACIONES DE AYUDA A LA TOMA DE DECISIONES
SISTEMAS Y APLICACIONES DE AYUDA A LA TOMA DE DECISIONES
GUÍAS DE PRÁCTICA CLÍNICA, FUENTES SECUNDARIAS DE MBE,
PUBLICACIONES INDEPENDIENTES, ...
GUÍAS DE PRÁCTICA CLÍNICA, FUENTES SECUNDARIAS DE MBE,
PUBLICACIONES INDEPENDIENTES, ...
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
REVISIONES SISTEMATICAS, METANALISIS (Cochrane, ...)
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis de referencia
Sistemas
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
ESTUDIOS ORIGINALES (ENSAYOS CLINICOS)
Sinopsis propiasGUIAS FARMACOTERAPEUTICAS
Y PROTOCOLOS GLINICOS DE ELABORACION PROPIA
GUIAS FARMACOTERAPEUTICAS Y PROTOCOLOS GLINICOS DE ELABORACION PROPIA
Recursos de información en terapéutica “Pirámide de Haynes de las 4 Slas 4 S”
Recursos de información en terapéutica “Pirámide de Haynes de las 4 Slas 4 S”
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
Parte alta de la pirámide
Eficiencia alta
Recursos de información en terapéutica “Pirámide de Haynes de las 4 Slas 4 S”
Recursos de información en terapéutica “Pirámide de Haynes de las 4 Slas 4 S”
Estudios
Síntesis
Sinopsis
Sistemas
Parte alta de la pirámide
Eficiencia alta
Como orientarnos en Baleares: Como orientarnos en Baleares: ¿Mapa?¿Mapa?
SistemasSistemasPrescripción Electrónica Prescripción Electrónica AsistidaAsistida
Sinopsis propiasSinopsis propiasEl comprimido.comEl comprimido.comIntranet hospitalesIntranet hospitales
Sinopsis de referenciaSinopsis de referenciaBiblioteca Virtual IBBiblioteca Virtual IBInternet: Agencias y Internet: Agencias y Fuentes IndependientesFuentes Independientes
SíntesisSíntesisBiblioteca Virtual IBBiblioteca Virtual IB
Estudios Estudios Biblioteca Virtual IBBiblioteca Virtual IB
Como orientarnos en Baleares: Como orientarnos en Baleares: ¿Mapa?¿Mapa?
SistemasSistemasPrescripción Electrónica Prescripción Electrónica AsistidaAsistida
Sinopsis propiasSinopsis propiasEl comprimido.comEl comprimido.comIntranet hospitales, ...Intranet hospitales, ...
Sinopsis de referenciaSinopsis de referenciaBiblioteca Virtual IBBiblioteca Virtual IBInternet: Agencias y Internet: Agencias y Fuentes IndependientesFuentes Independientes
SíntesisSíntesisBiblioteca Virtual IBBiblioteca Virtual IB
Estudios Estudios Biblioteca Virtual IBBiblioteca Virtual IB
¿Donde encontrar la información?¿Donde encontrar la información?
Estudios: Fuentes Primarias
Síntesis
Sinopsis
SistemasParte alta de la pirámide:
El comprimido, Metabuscadores, Biblio Virtual IB,...
Parte baja de la pirámide:
Biblio Virtual IB
Búsquedas de información farmacoterapéutica Búsquedas de información farmacoterapéutica elaborada elaborada
(sinopsis y compendios)
Disponibles en Disponibles en internet (“evidencia internet (“evidencia gris”)gris”)
Guías Guías FarmacoterapeuticasFarmacoterapeuticasGuías TerapéuticasGuías TerapéuticasGuías de Intercambio Guías de Intercambio TerapéuticoTerapéuticoInformes de Informes de evaluación de evaluación de MedicamentosMedicamentosBoletinesBoletinesBlogsBlogs......
Biblioteca virtual IBBiblioteca virtual IB
UPTODATEUPTODATE y Lexi- y Lexi-InteractInteract
i-MEDICINASi-MEDICINAS ( (Stockley, Stockley, MartindaleMartindale))
BOTBOT
Fisterra-eFisterra-e
BMJBMJ Clinical EvidencClinical Evidenc
HARRISON ON- LINEHARRISON ON- LINEMicromedeMicromedeLIBROSLIBROS
Sinopsis y Compendios (evidencia gris)Sinopsis y Compendios (evidencia gris)
Elaborados por los servicios médicos, las comisiones clínicas de los hospitales, los grupos de trabajo de centros de Atención Primaria (AP).
Producidas en la estructuras del sistema público de salud de las diferentes comunidades autónomas, tanto a nivel de sus servicios centrales como en sus centros asistenciales.
Estos documentos de “elaboración propia”, tienen algunas ventajas. – su aplicabilidad a las condiciones y medios concretos
asistenciales, – la participación de los expertos del sistema que luego tienen
que aplicarlos, y – la agilidad en la evaluación y el posicionamiento de las
novedades terapéuticas.
Ejemplos de “evidencia gris”Ejemplos de “evidencia gris”disponible en internetdisponible en internet
Guías Clínicas, Guías Terapéuticas, Guías Guías Clínicas, Guías Terapéuticas, Guías de Intercambio Terapéutico,...de Intercambio Terapéutico,...
Informes de evaluación de nuevos fármacosInformes de evaluación de nuevos fármacos
Informes de evaluación de nuevos Informes de evaluación de nuevos medicamentos de hospitales y CCAAmedicamentos de hospitales y CCAA
Guías de Práctica ClínicaGuías de Práctica Clínica
¿Cómo encontrarlos?¿Cómo encontrarlos?
1-Elcomprimido.com1-Elcomprimido.com
2-Motores de Búsqueda2-Motores de Búsqueda