02
mark jenkins • brainwash • broke art • berlijn
02 REFILL 02
03REFILL 02
VoorwoorDBeste lezer,
met trots presenteren we je de derde editie van REFILL. In deze
editie geven we je opnieuw een kijkje in de prachtige wereld van de
straatkunst.
Dat er ook een risico aan deze prachtige wereld kleefde bleek vorige
week, toen ik samen met streetartist Sale werd aangehouden in
Amsterdam. Ook voor Sale was dit nogal een schok, want hij was nog
niet eerder met de politie in aanraking gekomen. Ik was aanwezig als
beeldredacteur, om de foto’s en video’s te verzorgen. Zodoende werd ik
als ‘medeplichtige’ gearresteerd en werden al mijn spullen doorzocht
en werd ik grondig gefouilleerd. Jammer genoeg werd mijn camera ook
ingenomen en was het nog maar de vraag wat de officier van justitie
hiermee zou willen doen.
Tien minuten na de inname, kwam er een agent terug. “Waar is de
geheugenkaart?”, vroeg hij aan mij, terwijl zijn andere collega via een
tweede deur binnenkwam. “Weggegooid”, zei ik. Vervolgens vroegen
ze naar de exacte plek, maar die kon ik me jammer genoeg niet meer
‘herinneren’, dus gingen ze zelf maar kijken op de plaats waar we
waren aangehouden. Wat ze niet wisten was dat ik de geheugenkaart
al uit de camera had verwijderd op straat, na de aanhouding. Om te
voorkomen dat ze hem in handen zouden krijgen, verstopte ik hem aan
de binnenkant van het elastiek aan de bovenzijde van mijn boxershort.
Dat bleek achteraf een ideale plaats, want nadat ik de eerste fouillering
had overleefd, heb ik hem constant bij me kunnen houden. Ondanks dat
ik daarna nog tweemaal werd gefouilleerd en door een detectiepoortje
moest lopen, na overplaatsing naar een cellencomplex in de Bijlmer.
Een geluk bij een ongeluk zal ik het maar noemen. Want het had ervoor
kunnen zorgen dat de politie veel meer informatie over Sale had kunnen
krijgen uit het interview, dat ze beelden hadden van zijn daad en dat
ze duidelijk bewijs hadden dat hij assistentie kreeg. Gelukkig is dit
uiteindelijk niet gebeurd en hebben wij de vorige applicatie van REFILL
kunnen voorzien van 2 video’s.
Geniet van deze derde editie en vergeet de digitale applicatie niet te
checken, want ook dit keer kun je daar extra content vinden, die niet in
dit tijdschrift te zien zal zijn.
Luuk Simonse,
Hoofdredacteur
04 REFILL 02
12
06 10
05REFILL 02
inhoUD
HoofdredacteurLuuk Simonse
VormgevingRenée de JongLexington Baly
Digital publisherVishal Gangadin
BeeldredactieMischa LoppiesTjeerd de Jong
TekstredactieNick RensenGerben LofKris Androg
DrukkerResponse Network
UitgeverHogeschool Utrecht
Colofon
BROKE ARTHet verhaal over een jongen van de straat, die van zijn hobby als straatkunstenaar zijn beroep heeft weten te maken.
BERLIJNReis mee naar de grootste openlucht galerie ter wereld, waar we je de vetste spots, kunst en artiesten tonen.
06 18BRAINWASHHij wordt door sommigen de marionet van Banksy en Shepard Fairey genoemd. Maar wat is nu eigenlijk het verhaal van Mr. Brainwash?
INZENDINGENHier staat iedere uitgave door lezers ingezonden werk. Deze keer laten wij het werk zien van freehand kunstenaar SIL.
10 21MARK JENKINSHet werk van deze artiest staat, ligt of zit letterlijk op de straat. Je zal zeker raar opkijken als je zijn werk tegenkomt.
TECHNIEKIn deze REFILL laten wij je stap voor stap zien hoe je zelf door middel van wheatpasting de straat kunt verfraaien.
RECENSIEDe ongekroonde koning van de straatkunst toont zijn visie vanuit de regisseursstoel. Met een onverwachte twist.
MEDIAAls je alle straatkunst gezien denkt te hebben, dan komen wij hier met iets nieuws.Straatkunst in de media.
12
16
22
23
06 REFILL 02
Zijn eerste expositie bij ‘Henxs’, zijn favoriete graffitiwinkel in Amsterdam. (aangeleverd door BrokeArt)
07 REFILL 02
Van straatjoChie tot professioneel kUnstenaarBrokeArt is het bedrijf van voormalig streetartist Broke.
Wanneer hij in 2007 zijn studie tot grafisch vormgever heeft
afgerond vond hij het tijd om van zijn hobby zijn beroep te
maken. Hij begon samen met zijn vriendin een eigen bedrijf
genaamd BrokeArt waarmee zij zijn kunst op canvas en
t-shirt’s aan de man proberen te brengen.
Nadat wij door de fotostudio van zijn vriendin de weg zijn gewezen,
komen we aan in een ietwat rommelig atelier van de nu 26 jarige
Michiel Fook bekend onder de naam BrokeArt.
Het begon allemaal vele jaren geleden toen hij als 13 jarige jongen
op de vmbo van het Grafisch Lyceum Amsterdam zat. Samen met een
aantal vrienden was hij vaak op straat te vinden, waar zij hun tags
verspreidden. Veelal waren deze te vinden in de vorm van stickers.
Op deze stickers stond een character waar hij later ook zijn logo van
heeft gemaakt. Één keer waren ze samen een piece aan het zetten
in een tunnel, toen plotseling meerdere politiewagens de uitgangen
blokkeerden. Ze probeerde nog te ontvluchten waarbij één agent een
maglite naar Michiel zijn hoofd toe wierp. Helaas werden zij alsnog
gepakt, met een straf van bureau halt als gevolg.
Op het moment dat hij op het MBO terecht kwam, werd hij al snel
volwassen en stelde hij andere prioriteiten,. “Rond mijn 18e was het
allemaal wel een beetje afgelopen, er was simpelweg geen tijd meer
voor.” Toch bleef het zijn hobby om te tekenen en kunst te maken.
Tijdens zijn studie had hij besloten kunstenaar te worden. Dit zou hij
doen onder Broke; zijn pseudoniem van die tijd toen. Maar wanneer hij
deze naam wilde gaan vastleggen kwam hij er al snel achter dat dit al
een bekend Italiaans kledingmerk was. Hij is toen hij uitgeweken naar
BrokeArt. Helaas was dit domein op internet ook al bezet. Op een dag
vertelde hij zijn plannen tegen een van zijn vrienden en liet hem zien
dat het domein al bezet was. Tot zijn verbazing was hij pas weer vrij
komen te staan, waarna hij deze meteen heeft vastgelegd. Nadat hij
zijn studie had afgerond, meldde hij zich meteen aan bij de Kamer van
Koophandel als kunstenaar. Zijn eerste echte project heette ‘art on the
run’ hierbij was het concept dat je een schilderij kreeg en een shirt met
dezelfde opdruk zodat wanneer je het huis uitging je toch nog gewoon
je kunt mee kon dragen.
Om dit te promoten heeft hij een expositie mogen houden bij de winkel
waar hij ook altijd zijn materialen vandaan haalde: Henxs (graffiti shop).
Hierbij heeft hij een muurschildering gemaakt en een aantal van zijn
schilderijen opgehangen. Op de foto links kun je hier goed het resultaat
van bekijken.
In 2010 heeft hij een jaar lang iedere dag online filmpjes gepost van de
kleine kunstwerkjes die hij met zijn character Deelie bedacht. Achteraf
kijkt hij terug naar een heel zwaar jaar waarbij hij niet echt rekening
had gehouden met ziektes en pijntjes. Zelfs op zijn vakantie naar
Barcelona werd er tijd vrijgemaakt om verder te gaan met zijn project.
BrokeArt’s deelie (daily) project, waar hij een jaar lang elke dag een schilderij maakte.(geschoten door Mischa Loppies)
08 REFILL 02
En alsof het allemaal nog niet zwaar genoeg was bleek zijn vriendin
ook nog in blije verwachting van zijn prachtige dochter Miley. Die naar
het einde van het project op de wereld werd gezet. Nachten lang niet
slapen om een kind te onderhouden en toch zijn werkzaamheden voort
zetten voor zijn project was vrijwel ondoenlijk, maar het is hem toch
gelukt. Het was een zeer grote opluchting toen toch eindelijk de laatste
Deelie was gepost. “Nooit
meer, 52 schilderijtjes
per jaar zou nog wel te
doen zijn maar 365, wat
bezielde me?” De filmpjes
werden van over de hele
wereld bekeken. Van Dubai tot de V.S. en bijna geheel Europa keek
mee hoe hij zijn kunstwerkjes maakte. Tot op heden heeft hij al bijna
de helft van zijn werken verkocht. Aan het begin van het project had hij
in gedachte dat 20 euro per week uiteindelijk wel wat zou opleveren
maar hij had nog niet bedacht wat voor werk het zou zijn om iedere dag
een kunstwerk te maken; deze op te nemen; en hiervan een filmpje te
monteren dat slechts 90 seconden duurt.
Momenteel richt hij zich op realistische kunst. Er hangt een groot
doek van 160 x 170 cm aan de muur waar hij mee bezig is. Helaas is
dit pas het eerste werk uit zijn nieuwe collectie en is het nog niet af.
Maar hij heeft ons op zijn computer een met Photoshop gemaakte
schets laten zien wat de uiteindelijke bedoeling zal gaan worden.
Hiervan zijn binnenkort foto’s te zien op zijn website www.brokeart.
com. Ook is hij met een vriend bezig een nieuw project van de grond
te krijgen, genaamd El Cubo, een nieuw character waarmee hij een
‘superheld’ comic wilt maken waarbij realistische tekeningen worden
samengevoegd met dit abstracte nieuwe character. We zijn benieuwd!
Voor meer werk en filmpjes van het Deelie project kun je
terecht op onze App.
Tekst: Gerben Lof
Beeld: Mischa Loppies
BrokeArt en zijn favoriete werk. (geschoten door Mischa Loppies)
BrokeArt aan het werk. (Geschoten door Mischa Loppies)
“ik DAcHT, ik HeB BesT Wel WAT TijD, lAAT ik elke DAg een scHilDerij mAken”
09 REFILL 0209
10 REFILL 0210
Veel mensen zeggen dat hij niet bestaat.
Dat hij een marionet is van Banksy en
shepard Fairey. sommigen beweren
dat hij wel degelijk bestaat en noemen
hem Banksy’s protegé. Weer anderen
noemen hem talentloos en zijn van
mening dat hij zijn roem alleen aan
Banksy te danken heeft. maar hoe je
het ook went of keert, mr. Brainwash en
Banksy zijn met elkaar verbonden. Hoog
tijd dus dat deze man en zijn verhaal
eens wat beter bekeken worden.
Mr. Brainwash is het pseudoniem van Thierry
Guetta. Een Fransman uit Los Angeles met
een obsessie voor het filmen. Tijdens een
familiebezoek in Frankrijk ontdekt hij bij toeval
dat zijn neef mozaïektegeltjes maakt met
al het filmmateriaal. Hij geeft aan bezig te
zijn met een documentaire over straatkunst.
De waarheid is echter dat alle volgeschoten
tapes in plastic bakken belanden die
vervolgens weggestopt worden op zolder.
Thierry besluit zelf ook te experimenteren met
het maken van straatkunst. Hij ontwerpt een
kleine sticker van zichzelf met een camera in
zijn hand en deze plaatst hij op willekeurige
plekken in L.A. Maar Thierry wil meer. Hij
merkt dat hij niet meer genoeg voldoening
haalt uit zijn stickers en de nachtelijke
avonturen met zijn nieuwe vrienden. Dan
hoort hij over Banksy, de ongekroonde koning
van de straatkunst. Thierry wil koste wat het
kost in contact komen met Banksy en dat lukt.
Bij toeval wordt hij aangesteld om Banksy te
begeleiden bij het zetten van een piece in L.A.
en zo begint Thierry de vooralsnog ongefilmde
kunstenaar vast te leggen op tape. Banksy
raakt gefascineerd door het idee van een
documentaire over straatkunst. Volgens hem
is het de perfecte manier om mensen meer
inzicht te geven in de wereld van straatkunst.
En dus begint Thierry eindelijk aan de
documentaire waar hij al jaren voor aan het
filmen is.
CommerCieel Vs. illeGaal
karakters uit het computerspel Space Invaders
erop. Zijn neef blijkt straatkunstenaar Invader
te zijn.
Thierry raakt gefascineerd door het werk
van zijn neef en besluit met hem mee op
pad te gaan om hem te filmen. Zo komt hij in
aanraking met andere artiesten uit de scene
en ontmoet hij onder andere Monsieur André
en Zevs, twee grote namen in de Franse
straatkunst. Invader reist samen met Thierry
terug naar L.A. om ook hier een paar pieces
te zetten. Invader heeft een flinke reputatie
opgebouwd en komt dus al snel in contact
met grote namen uit Amerika. En Thierry, die
blijft alles braaf filmen.
Invader stelt Thierry voor aan Shepard
Fairey. De man achter de OBEY posters en de
HOPE posters van Obama. Als Invader weer
vertrokken is besluit Fairey om Thierry ook
mee te nemen als cameraman en uitkijkpost.
Wederom komt Thierry weer in aanraking met
een hoop grote namen zoals Swoon, Borf,
Neck Face en Buffmonster. Na verloop van tijd
kijkt niemand meer op van de kleine Fransman
die altijd met zijn camera rondloopt. Toch
begint hij langzaamaan steeds meer vragen
te krijgen wat hij nu eigenlijk van plan is met
Een werk van Mr. Brainwash en Warhol geïnspireerd door Jackass (according2g.com)
Mr. Brainwash (according2g.com)
11 REFILL 0211
Het resultaat is ‘Life Remote Control’. Een
aaneenschakeling van flitsen die vergelijkbaar
is met het zappen langs honderden kanalen
met een afstandbediening. Als Thierry
het resultaat aan Banksy toont is deze zo
teleurgesteld dat hij een ruil voorstelt. Banksy
neemt Thierry’s rol over als regisseur en laat
hem zelf straatkunst maken om een kleine
tentoonstelling mee te houden.
Maar Thierry heeft andere plannen. Hij wil
geschiedenis schrijven en dat kan niet met
een kleine tentoonstelling. Hij neemt de naam
Mr. Brainwash aan en trommelt een legertje
kunstenaars op om op grote schaal kunst te
maken. Brainwash laat zich inspireren door
het werk van vrienden en door grote namen
uit de geschiedenis zoals Andy Warhol.
Zo maakt hij een spraycan van Warhol’s
bekende soepblik van Campbell. Ook maakt
hij gebruik van Warhol’s portret van Monroe
door bekende mensen op dezelfde manier
af te beelden. Hij huurt een studio en bouwt
de ruimte om voor zijn tentoonstelling ‘Life
Is Beautiful’. Het is een groot succes en hij
verkoopt zijn werk voor veel geld.
In Londen heeft Banksy ondertussen het doel
van de documentaire aangepast. Het gaat niet
meer over hardwerkende straatkunstenaars
maar over hoe iemand zonder al te veel
talent, toch door kan breken met werken
die geïnspireerd zijn op het werk van echte
kunstenaars. De hoofdrol in de documentaire
is weggelegd voor niemand anders dan Mr.
Brainwash. Banksy vindt dat Brainwash zich
onterecht een kunstenaar noemt en geeft
aan spijt te hebben dat hij Thierry heeft
aangemoedigd om eigen werk te maken.
De documentaire is een hit maar heeft als
gevolg dat veel mensen zich gaan afvragen
hoe echt het verhaal van Mr. Brainwash nou
eigenlijk echt is. Sommigen denken zelfs dat
Thierry eigenlijk Banksy zelf is omdat het werk
van Brainwash erg dicht in de buurt komt van
het werk van Banksy. Thierry maakt echter
slim gebruik van al deze speculatie door
altijd vage antwoorden te geven als er naar
gevraagd wordt in interviews. Dit zorgt ervoor
dat het mysterie rond Mr. Brainwash groeit en
zijn werk snel populair wordt.
Brainwash wordt regelmatig door
artiesten gevraagd om wat te ontwerpen.
Zo heeft hij voor Madonna de cover van
haar verzamelalbum ontworpen en is hij
momenteel bezig voor de Red Hot Chili
Peppers. Recent heeft hij een limited edition
fles ontworpen voor wodkamerk Absolut.
Ook komt zijn werk regelmatig in het nieuws
doordat hij een guerrilla-achtige methode
hanteert waarbij hij plotseling op grote schaal
zijn werk uitvoert. Een voorbeeld hiervan is
het spektakel ‘Under Construction’. In het
centrum van Miami plaatste hij een monster
gemaakt van afzettingsmateriaal omringt
door Storm Troopers. Op de vraag of hij een
echte artiest is antwoord hij dat tijd het zal
aantonen. Een ding is zeker, mede door alle
commotie en de vraag of hij nu wel of niet
oprecht is, Mr. Brainwash is een fenomeen en
zal nog vaak van zich laten horen.
Tekst: Nick Rensen
Charlie Chaplin afgebeeld als straatkunstenaar, gemaakt door Mr. Brainwash (according2g.com)
Jack Nicholson portret (flickr.com)
12 REFILL 02
mark jenkins
xmarkjenkinsx.com
13 REFILL 02
14 REFILL 02
De straat is zijn poDiUmAls de meeste mensen aan straatkunst denken, is graffiti het
eerste wat er bij ze opkomt.
natuurlijk weten jullie als lezers van reFill onderhand wel
beter dat het niet alleen om tags en pieces gaat in de wereld
van straatkunst. een artiest die een totaal andere vorm van
straatkunst beoefend is de 3D straat artiest, mark jenkins.
een beroemd artiest, wereldwijd bekend.
Als je in Amerika woont en dan met name in Washington D.C., heb je
vast wel eens van deze man gehoord.
Er is dan zelfs een grote kans dat je het werk gezien hebt van Mark
Jenkins, een groot straatkunstenaar die wereldberoemd is. Mark
groeit op in Alexandria (Virginia) in de jaren ’70 en ontwikkeld zich
daar tot straatkunstenaar. Echte bekendheid krijgt hij echter pas als
hij naar Washington verhuist. In 2001 bezoekt hij daar een 3D kunst
expositie van Juan Muñoz waardoor hij zo geïnspireerd raakt om zelf
ook 3 dimensionaal aan de slag te gaan. De straat is het podium, de
voorbijgangers de acteurs. Hij zegt dan ook: ”A good live show for me
is a lot like my street work in that it causes people to react, interact, or
even get on stage”.
Toen Mark in Washington kwam als beginnende artiest zag hij dat de
stad saai was, de mensen er als ‘zombies’ bij liepen en de straten kaal
waren. De mensen die hij sprak hadden het gevoel dat ze in een ‘klein
dorpje’ leefden terwijl de stad de hoofdstad is van de Verenigde Staten.
Dat was iets wat hij met zijn werk wilde veranderen.
Hij wist dat het opvallend moest zijn om de aandacht te trekken en dat
is hem meer dan goed gelukt.
Hij begint levensgrote poppen te maken die geheel uit plakband
bestaan en deze plaatst hij vervolgens op straat. Voor de poppen
gebruikt hij zijn eigen lichaam en hij noemt het werk “an out of the
body experience”.
Mark wilde natuurlijk dat het aansloeg bij de ‘acteurs’ in Washington,
dus probeerde hij het eerst in een geheel ander continent, Zuid
Amerika. In Rio de Janeiro plaatst hij de ‘tapepoppen’ van zichzelf en
kijkt toe hoe het publiek reageert. Als reacties lovend zijn besluit hij
terug te gaan naar D.C. Ook hier plaatst hij de sculpturen van tape op
de straten en wederom bewijzen de geschrokken reacties het succes.
Op een gegeven moment komt hij in aanraking met straatkunstenares
Sandra Fernandez, ook gespecialiseerd in 3D straatkunst, en samen
Het werk van Mark Jenkins is vaak shockerend, zo ook dit kunstwerk. (flickr.com)
15REFILL 02
bedelend voor geld, head-first in de vuilnisbak
of ingepakt in vuilniszakken met alleen hun
benen eruit. Dit zorgde natuurlijk voor een
grote oproer onder de mensen. De politie
werd constant gebeld door het publiek op
straat dat dacht dat het echte mensen waren.
De overheid stak hier snel een stokje voor
omdat het voor een kleine chaos zorgde in
Washington. En dus werden de kunstwerken
weggehaald waarbij de grootste shockfactor
zat. Door deze projecten heeft Jenkins
wereldwijde bekendheid gekregen en heeft
hij zijn doel bereikt om de straten van onder
komen ze tot een nieuw project: ‘Het Storker
Project’.
In dit project hebben de twee artiesten
beelden van baby’s ontworpen, uiteraard
van tape, en op schokkende plekken in D.C.
gedropt. Dit waren soms haast onmogelijke
plekken waar je als voorbijganger erg van
zou kunnen schrikken als je daar een baby
zou zien. Dit project was een hit en werd ook
in andere steden zoals Lissabon en Tokyo
uitgevoerd.
Met het Storker project wordt Mark in een
klap wereldberoemd. Maar hij wil nog een
stap verder om de straten in een podium te
veranderen waarbij de ‘acteurs’ reageren
op de door de artiest gecreëerde situatie.
Daarom komt hij in 2006 met een nieuwe
serie poppen genaamd de ‘Embed Series’.
De poppen zijn levensgroot en gekleed als
echte mensen. Deze ‘mensen’ kleedt hij
als zwervers of mensen met casual kleding
waarbij het gezicht verborgen is door een
pruik of capuchon. Hij plaatst ze op plekken
zoals randen van gebouwen, op de grond
andere D.C. zijn theater te maken en het
publiek te laten reageren op zijn kunst. Hij wil
het publiek laten lachen en zich beter laten
voelen op straat.
Zijn werk heeft soms ook een achterliggende
gedachte maar het merendeel van zijn werk is
vooral voor een lach op de straten van D.C.
Momenteel is Jenkins vooral bezig met
workshops geven in steden rond de wereld
hoe zij tapepoppen kunnen maken en zelf
aan de slag kunnen met de aparte techniek.
Zijn eigen kunst blijft uiteraard wel op straat
staan, hoewel er vaak iets meegenomen
wordt als het binnen handbereik is. De kunst
buiten handbereik blijft zonder meer nog lang
te bekijken, want als een plastic flesje al
duizend jaar nodig heeft voordat het vergaat,
dan heeft het werk van Mark Jenkins ook nog
wel even te gaan.
Voor meer werk van mark jenkins,
check de reFill App!
Tekst: Kris Androg
Drie kinderen vermaken zich prima met een kunstwerk van Jenkins. (flickr.com)
Een van Jenkins zijn werken van het project ‘Embed series’. (flickr.com)
De oVerHeiD sTAk Hier een sTokje Voor, omDAT HeT Voor een kleine cHAos zorgDe in WAsHingTon
16 REFILL 02
teChniek
Maak de afbeelding vrijstaand met gebruik van Photoshop. Je
kunt alles gaan gummen maar meestal is het veel makkelijker een
knipmasker aan te maken.
Wanneer je hiermee klaar bent kun je wanneer gewenst de afbeelding
bewerken. Bij deze afbeelding zijn enkele filters toegepast en hebben
we het contrast nog stevig omhoog gegooid.
stap 2stap 1Maak een afbeelding naar keuze, dit kun je doen door digitaal een
afbeelding te maken of te bewerken met bijvoorbeeld Illustrator of
Photoshop. Zelf handmatig met bijvoorbeeld verf een poster maken
is ook een optie. Wij hebben er voor gekozen om een afbeelding te
bewerken met Photoshop.
Bij wheatpasting (ook wel poster bombing, postering of street poster art genoemd) verfraait men de straten met art door posters
aan te brengen in de openbare ruimte. Hiervoor kun je eerst zelf handmatig op een vel kunst maken.
ook kun je een afbeelding bewerken op je computer en deze vervolgens printen. Deze breng je dan aan met behulp van lijm. De
meeste straatkunst artiesten maken deze lijm zelf, dit is erg gemakkelijk en bespaart bovendien geld.
stap 3Op de website blockposters.com kun je in drie zeer eenvoudige stappen
je afbeelding afdrukken over verschillende pagina’s, Deze kun je later
weer aan elkaar plakken. 1: Upload je art. 2: Stel de uiteindelijke
grootte van je poster in. 3: Maak een pdf. Deze zal in een volgorde van
linksboven naar rechtsonder de afbeelding de pagina’s aanmaken.
how to wheatpaste
17REFILL 02
Wanneer je gebruik maakt van een vrijstaande afbeelding is het
natuurlijk wel de bedoeling dat je deze uitsnijdt en of knipt. Let er wel
op dat de pagina’s in de juiste volgorde blijven liggen het zou natuurlijk
erg vervelend zijn als je een uur loopt te kloten wanneer je op de
locatie bent waar je de piece gaat bomben.
Je kunt natuurlijk behanglijm kopen in de winkel, maar het is makkelijk
zelf te maken. 1: Breng 1 glas (250 ml) water aan de kook. 2: Vermeng
3 eetlepels bloem en 0,5 glas (125 ml) koud water tot de klontjes eruit
zijn. 3: Voeg de mix toe bij het verwarmde water. Breng dit samen al
roerend aan de kook. 4: Om het geheel niet te laten schiften voeg je
nog een bindmiddel toe, bijvoorbeeld maizena of suiker.
Zoek een spot waar iedereen jouw art kan aanschouwen! Breng hier de
lijm aan. Plak vervolgens stuk voor stuk je pagina’s van linksboven naar
rechtsonder aan elkaar. Maak het geheel weerbestendig door het nog
een keer goed met de lijm in te smeren. En je kunstwerk hangt.
Tekst en beeld: Gerben Lof
stap 5
stap 6
stap 4
18 REFILL 0218
nog niet zo heel lang geleden was straatkunst al in volle gang in new York. langzaam waaide het over naar europa waar het
vooral in Berlijn razendsnel populair werd. met straatkunst kregen mensen een anonieme stem om hun ontevredenheid te tonen.
een immense muur die de stad in tweeën splitste was daarvoor het perfecte canvas van gewapend beton.
Vooral het Oosten van Berlijn is bedekt met
teksten en afbeeldingen die laten zien wat de
mensen van Berlijn wilden, vrijheid. Sinds de
val van de muur is straatkunst niet meer te
stoppen. En vandaag de dag is het nou juist
deze kunstvorm die de stad zo kenmerkend
maakt als een bruisende metropool.
Toch is er wel wat veranderd in de afgelopen
jaren. Het gaat nu minder om de drang naar
vrijheid en meer om het individu en hoe deze
zich onderscheidt van de samenleving. Als het
ware een zichtbaar commentaar op de huidige
maatschappij. Iets wat erg kenmerkend is
voor het nog steeds duidelijk armere Oosten.
In het Westen zijn de straten schoner omdat
straatkunst hier wordt verwijderd. Het
Westen is rijker en hier bevinden zich de grote
bedrijven en multinationals. En die moeten
niks hebben van al die verf en plakkaten op
hun panden. En dus laten we het Westen even
voor wat het is en pakken we de U-bahn naar
het Oosten.
Waar kunnen we nou beter onze zoektocht
naar kunst beginnen dan in de wijk Kreuzberg.
Deze wijk wordt als alternatief beschouwt
omdat er veel kunstenaars wonen. Maar wij
zijn er met een andere reden, de East Side
Gallery. Met een lengte van meer dan 1,3
km is dit het langste en bekendste stuk van
de Berlijnse muur dat nog overeind staat.
Er is geen kale spot te ontdekken aangezien
de muur helemaal bedekt is met stencils en
graffiti. Deze laten de over het algemeen
politieke meningen van de kunstenaars uit de
jaren 90 zien. Helaas blijft er steeds minder
over van de originele werken op de muur
omdat veel nieuwe artiesten en amateurs over
elkaars werk heen blijven spuiten. En toch
geeft ook dit weer een stukje extra sfeer aan
de muur. Veel vette afbeeldingen en harde
teksten waar elke keer weer een nieuwe laag
geschiedenis overheen wordt geplakt.
We trekken wat dieper het Oosten in. Wat
opvalt is de hoeveelheid oude kantoorpanden
en huizen die leeg staan en helemaal bedekt
zijn met graffiti. Toch zijn deze panden niet
totaal verlaten. Ze worden opnieuw bevolkt
door kunstenaars met allerlei verschillende
passies, van filmmakers tot straatkunstenaars
en van interieurdesigners tot muzikanten. De
panden worden door de stad aangeboden
zodat de kunstenaars er voor langere tijd,
De Grootste kUnstGalerij Van De berlijn
werelD
East Side Gallery. (wikimedia.org)
19REFILL 02
goedkoop kunnen wonen en werken. Vandaar
dat vooral het Oosten zo bekend staat om z’n
creativiteit. Een van de bekendste panden
is het Tacheles. De muren en trappen van
het pand zijn volledig bedekt met vele lagen
graffiti. Het staat vooral bekend als een
cultureel centrum voor kunstenaars die er hun
nieuwe werken komen maken en verspreiden.
Het bijzondere aan deze plek is dat het open
is voor toeristen. Het komt dan dus ook
regelmatig voor dat een kunstenaar opeens
wordt gefotografeerd terwijl hij aan het werk
is.
Het is duidelijk dat het niveau van de
kunstenaars bijzonder hoog ligt in Berlijn.
Ze zijn vooral grafisch erg sterk ontwikkeld,
maken gebruik van zoveel mogelijk technieken
en lijken elkaar onderling naar een hoger
niveau te tillen. Op de vloeren van het
Tacheles zijn een hoop inspirerende teksten
geschreven. Een hiervan is: “Broeders en
zusters, het is hier waar wij beginnen met het
persoonlijk herontwerpen van de stad.”
Panden als het Tacheles zijn een broedplaats
voor talent. Vele kunstenaars in Berlijn zijn op
dat soort plekken begonnen. We gaan terug
de straat op om wat vette kunst te spotten. Al
snel valt ons op dat er bij verschillende pieces
steeds X’en en O’s terug te zien zijn. De artiest
verantwoordelijk noemt zichzelf XOOOOX
(spreek uit als Koeks). Voor zijn werk gebruikt
hij stencils van modellen uit tijdschriften. De
dames zijn dan ook door de hele stad terug
te vinden. XOOOOX beschouwt zijn werk als
een hommage aan vrouwen en de strijd die ze
elke dag aangaan met zichzelf om de perfecte
outfit aan te trekken. In het verleden werkte
hij met de plaatjes die hij uit de tijdschriften
had geknipt. Tegenwoordig werkt hij met
stencils zodat hij sneller kan werken en de
pieces langer blijven hangen.
“HeT is Hier WAAr Wij Beginnen meT HeT persoonlijk HeronTWerpen VAn De sTAD”
Kunsthaus Tachales, een huis vol met werken van verschillende kunstenaars. (writingthroughthefog.com)
Eén van de werken van XOOOOX met de welbekende X en O. (circleculture-magazine.com)
20 REFILL 0220
Een andere opvallende artiest is EVOL.
Zijn werkwijze bestaat voornamelijk uit het
werken met karton en stencils. Hij maakt
miniaturen van flatgebouwen en plaatst
deze door de stand heen. Het begon als een
soort van grap waarbij hij perspectieven
fotografeerde maar al snel begon hij groter
te denken. Zo begon hij elektriciteitskasten
en bloembakken in miniatuurgebouwen te
veranderen. Compleet met mini formaat
graffiti op de muren.
ALIAS is een artiest die vooral in Berlijn wat
commerciëler bekend is. Zijn werk is namelijk
niet alleen op gebouwen en de Berlijnse muur
te zien. Samen met een handjevol andere
artiesten stelt hij, onder de naam 500GODZ,
zijn ontwerpen beschikbaar voor T-shirts.
Voor zijn werk maakt hij gebruik van eigen
foto’s, afbeeldingen van films en soms een
plaatje van het internet. Vervolgens bewerkt
hij ze, maakt hij er een stencil van en die
verspreidt hij door de stad. Zijn werk valt op
doordat hij gebruik maakt van een afwisseling
van scherpe humor en confronterende
boodschappen. Als laatste bezoeken we de
overblijfselen van twee bijzondere werken.
IEPE is een van oorsprong Nederlandse
artiest met een voorliefde voor Berlijn en
hij is er dan ook regelmatig te vinden. Voor
zijn werk ‘Painting Reality’ heeft hij op een
druk kruispunt grote bakken verf geleegd
en de auto’s als het ware laten verven. De
meeste verf is al verdwenen maar hier en
daar zijn nog resten te zien. Een ander werk
is de installatie ‘Miracle Tree’. Dit kunstwerk
verschijnt en verdwijnt om de zoveel tijd op
willekeurige plekken in de stad en reist zelfs
de wereld over. Wat dit werk zo bijzonder
maakt is dat het een boom is waarbij er regen
uit de bladeren valt.
Berlijn is zo’n stad die je tenminste een
keer gezien moet hebben. Zo’n stad die
voor iedereen wel wat te bieden heeft en
waarvan geen enkele straat hetzelfde is.
Je kan er letterlijk de hoek omlopen en je
opeens in een hele andere wereld bevinden
door het verschil tussen het Westen en het
Oosten. Elke liefhebber van straatkunst moet
tenminste een keer in zijn leven de straten
van Oost-Berlijn hebben bewandeld. “Durf te
dwalen, het zijn de verborgen plekken die je
het meest zullen verbazen”, aldus de vloer van
het Tacheles.
kijk voor nog meer vette Berlijnse
straatkunst op de reFill App!
Tekst: Nick Rensen
Een werk van Evol; van beton blokken maakt hij een stad. (flickr.com)
Baghead van ALIAS. (cultureaddicts.com) Painting Reality van IEPE. (flickr.com)
HeT gAAT nU minDer om De DrAng nAAr VrijHeiD en meer om HeT inDiViDU
21REFILL 02
Yo REFILLers! Ik ben een beginnende freehand graffiti artiest onder de
naam SIL. De afgelopen jaren heb ik al her en der wat pieces gezet. De
piece waar ik persoonlijk het meest trots op ben, is tevens mijn laatste
werk. Een soort huilende poppetjes. Dit werk is geïspireerd op de
poppetjes van de artiest Broke tegenwoordig bekend als de kunstenaar
BrokeArt.
Mijn pieces verschillen allemaal behoorlijk van stijl. Ik haal mijn
inspiratie dan ook eigenlijk overal vandaan. Ik kijk naar werken van
anderen en vind zo nu en dan wat leuks in boeken of kom toevallig wat
tegen op internet.
Momenteel ben ik bezig met het ontwerpen van mijn nieuwste piece.
Het is bijna af en vroeg mij af wat jullie ervan vinden? Zelf zat ik nog
een beetje te dubben met het hoorntje. Wat vinden jullie hiervan?
Hebben jullie misschien tips om dit te verbeteren?
inzenDinGen
Als REFILL magazine willen we jou graag inspireren om zelf ook
straatkunst te gaan maken. Maar hoe krijgen wij jou daar nog meer bij
betrokken? Inzendingen!
Je kunt je eigen werk naar ons opsturen en wij zullen op onze beurt
dan weer jouw werk in ons magazine zetten. Naast dat jouw werk
vereeuwigd zal worden in het magazine komt jouw werk ook in de
galerij te staan die te vinden is in onze iPad app. Zo kan je er dus voor
zorgen dat jouw werk door veel verschillende mensen wordt gezien.
Er is ook een mogelijkheid voor feedback, als je dat natuurlijk wilt
ontvangen.
Bekijk de werken van veel verschillende talenten. Heb je geen werk dat
je wilt delen maar zoek je juist die ene stijl? Die bepaalde kleurstelling?
Of advies over welke techniek je het beste zou kunnen gebruiken? Dan
kan je ook hier terecht!
Je kunt jouw werk opsturen naar:
Heb je feedback? Stuur ons dan gerust een mailtje met vermelding van
de desbetreffende artiest.
wil jij ook je werk showen?
22 REFILL 02
exit throUGh the Gift shop
Door: BanksyDuur: 97 min.
De documentaire vertelt het verhaal van Fransman Thierry Guetta die
bij toeval in de wereld van straatkunst terecht komt. Hij komt in contact
met de grote namen en hij legt alles vast met zijn camera. Als mensen
vragen waarom hij filmt zegt hij bezig te zijn met een documentaire over
straatkunst. De waarheid is echter net even anders. Na maanden van
filmen heeft Thierry bakken met volgeschoten tapes thuis liggen waar
vervolgens niets mee gedaan wordt.
Als hij bij toeval in contact komt met Banksy wordt hij de eerste
persoon ooit die Banksy tijdens het werk mag filmen. Banksy stemt
hiermee in omdat hij de documentaire als een perfect middel ziet om
een andere kant van straatkunst te tonen aan de wereld. Hij zorgt er
dan ook voor dat Thierry eindelijk al zijn geschoten materiaal in elkaar
gaat zetten tot een waardige documentaire. Maar als Thierry het
resultaat aan Banksy laat zien valt het zo tegen dat Banksy besluit te
ruilen met Thierry. Banksy maakt de documentaire en Thierry wordt
straatkunstenaar.
Enthousiast doopt Thierry zichzelf om tot Mr. Brainwash en gaat aan
de slag. Banksy gebruikt dit moment om het doel van de documentaire
te veranderen. Hij toont aan hoe belangrijk ‘echt talent’ is omdat het
zonde is dat zelfs mensen met amper talent een hype kunnen worden.
En zo zet hij Mr. Brainwash plotseling neer als een nepkunstenaar
wiens werk een slap aftreksel is van het werk van echte artiesten.
Er gaan veel geruchten over de documentaire. Zo zou het allemaal in
scene zijn gezet door Banksy zelf. Maar hoe je het ook went of keert,
het is een super vette documentaire geworden vol met de vetste
artiesten en de hardste werken.
Ook beschikt de schijf nog over wat vette features. Een stukje van de
oorspronkelijke documentaire ‘Life Remote Control’, een korte film over
Banksy zelf en een komische video waarin Mr. Brainwash onbedoeld
alle aandacht op eist tijdens een tentoonstelling van grote artiesten
waar hij alleen mocht komen filmen.
Een absolute must-see voor elke liefhebber van straatkunst!
Tekst: Nick Rensen
reCensie
Schermafbeelding van Exit through the gift shop.
Een werk van Bansky op Alcatraz. (kylelester)
23REFILL 02
meDia
TAlking WAllsTalking Walls is een serie van zestien
afleveringen over straatkunst artiesten in
Argentinië, Brazilië en Mexico. Het geeft
je een kijkje in het dagelijks leven van de
kunstenaars, zoals zijn huis, familie, studio en
natuurlijk het leven op de straat.
Er komen erg veel beginnende artiesten
in voor, maar ook ervaren artiesten die
statements maken op het ‘stadscanvas’ in hun
eigen stad. De serie is te zien op Vimeo en is
ook te downloaden op het web.
grAFFiTi WorlDDit boek Graffiti World staat vol met
straatkunst, in de vorm van graffiti, vanuit
de hele wereld. De vele stijlen die gebruikt
worden met graffiti worden er ook in
uitgelegd. Meer dan 2000 afbeeldingen van
werken van meer dan 150 artiesten rond de
hele wereld staan in dit boek. Je kijkt je ogen
uit.
Graffiti World: Street Art from five continents
– Nicholas Ganz. € 19,99
sTreeT ArT WAlking ToUrsAls je de beste straatkunst van Londen wilt
zien, wanneer je er bijvoorbeeld op vakantie
bent, kun je een tour nemen langs de
straatkunst van Londen. Je kunt een tour van
twee of van vier uur nemen, wat dan 10 of 15
pond kost. Natuurlijk kun je niet heel Londen
doorlopen dus krijg je maar een paar buurten
te zien. Je kunt ook met de fiets de tour doen,
waarbij je een fiets krijgt en geheel Oost-
Londen ziet. Voor meer informatie ga naar:
www.streetartlondon.co.uk/tours/bookings/
THe sTreeT ArT BlogDeze website is een blog waar je overspoeld
wordt met straatkunst van uit de hele wereld.
Alle bekende straatkunst artiesten die je maar
kunt bedenken, staan op deze site met een
groot deel van hun werk, info en links naar
hun websites. Het is oorspronkelijk een Franse
site, maar er wordt in het Engels gepost. Met
deze site zit je uren achter je beeldscherm.
Dus ga snel naar:
http://www.thestreetartblog.net
opening eXposiTie VAnDAl ArTDe expositie Vandal Art wordt gehouden
in een bibliotheek genaamd Dommeldal
in Mierlo. In deze expositie laten bekende
Nederlandse artiesten zoals Lempke, Space 3,
LukeDaDuke, ByteDust, Sapo, Nol, Earworm
en een paar artiesten uit het buitenland hun
werk zien en maken ze samen nieuwe pieces
om aan het publiek de samenwerking te laten
zien. De expo is geopend van 8 januari t/m 15
februari.
BAnksY - locATions AppDe Banksy-Locations app is een applicatie
voor de iPhone waarbij je makkelijker langs de
kunstwerken van Banksy geleid kan worden.
Het laat een kaart zien, waar de werken van
hem staan en als je liever thuis wilt blijven
zitten, staan er ook nog talloze filmpjes (Ik
heb geen filmpje gezien) en foto’s op van zijn
werken.
De app kost € 0,79 en is te downloaden in de
Apple App Store.
(smosh.com)
streetartlondon.co.uk) (theshemanfoundation)
straatkunst valt niet altijd even goed op, heel af en toe komt er iets over op de tv of
is er iets in de krant te lezen. op internet daarentegen is hier wel erg veel over te
vinden. onze media pagina geeft een overzicht hiervan.
(fotolog.com) (thestreetartblog.net)
Under any circumstance.VANS ERA