1
Prof.drhab.inż.JacekSzołtysek,Prof.zw.UE Katowice,dnia08.08.2017r.KierownikKatedryLogistykiSpołecznejUniwersytetEkonomicznywKatowicach
RECENZJApracydoktorskiejmgrinż.WojciechaLUTKA
pt.:„Modyfikacjametodyki„NetReadiness”wdoskonaleniuprocesówlogistykizwrotnej”,
napisanejpodkierunkiemnaukowymdr.hab.ZbigniewaPastuszaka
orazpromotorapomocniczegodr.JarosławaBanasianaWydzialeOrganizacjiiZarządzaniaPolitechnikiŚląskiej
1. NiniejsząrecenzjęsporządziłemnazleceniePanaDziekanaWydziałuOrganizacji i
Zarządzania Politechniki Śląskiej, zgodnie z uchwałą RadyWydziału Organizacji i
Zarządzaniazdnia28czerwca2017roku,orazUstawązdnia14marca2003rokuo
stopniachnaukowychitytulenaukowymorazostopniachitytulewzakresiesztuki
(Dz.U. 2003 nr 65 poz.595). Rozprawa jest oceniana w zakresie spełnienia
wymogówart.13.1.wymienionejUstawy1.
2. Recenzowana rozprawa liczy 247 stron tekstu zwartego, na który składają się:
wstęp, 6 rozdziałów, zakończenie, dodatkowo - 3 załączniki, wykaz tabel i
rysunków oraz bibliografia obejmująca w sumie 340 pozycji, w tym 244 pozycje
literaturowe,pozatymaktyprawneizasobyinternetowe.
3. Problematykazwiązanazorganizacjąprzepływówzwrotnychwceluekonomizacji
ochrony środowiska oraz zmniejszania strat podmiotów gospodarujących,
związanych z koniecznością zagospodarowania odpadów (rozumianych zgodnie z
nowąustawaoodpadach2),wpisująca sięwkoncepcję zrównoważonego rozwoju,
wydaje się być ciągle aktualna w przypadku rozważań o funkcjonowaniu
tradycyjnegobiznesu.Dziejesiętaknietylkozewzględunakontrowersje,związane1Art.13.1.Rozprawadoktorska,przygotowywanapodopiekąpromotora,powinnastanowićoryginalnerozwiązanieproblemunaukowego lub oryginalne dokonanie artystyczne orazwykazywaćogólnąwiedzęteoretycznąkandydatawdanejdyscyplinienaukowej lubartystycznej, a takżeumiejętnośćsamodzielnegoprowadzeniapracynaukowejlubartystycznej.2Ustawiezdnia14grudnia2012roku–Dz.U.z2013r.,poz.21zpóźn.zmianami)-tokażdasubstancjalubprzedmiot,którychposiadacz,zewzględunaichnieprzydatnośćwmiejscuiwczasie,wktórychtadecyzjaoprzydatnościjestpodejmowana,pozbywasię,zamierzasiępozbyćlubdoktórychpozbyciasięjestobowiązany
2
z praktycznymi przejawami równoważenia w gospodarce, ale również – bardzo
często – z błędnym rozumieniem zasad logistyki zwrotnej. Do tego należy dodać
niepokojące trendy bagatelizowania znaczenia wpływu na środowisko ze strony
tzw. e-biznesu, jakoby w minimalnym stopniu negatywnie oddziaływującego na
środowisko naturalne. Dlatego podjętą w doktoracie tematykę należy uznać nie
tylko za wyjątkowo aktualną, ale też mogącą mieć znaczenie utylitarne. Takie
perspektywyzostałyprzedDoktorantemotwartepoprzezwybórtematyrozprawy.
4. Cel rozprawy został sformułowany trzykrotniew pracy, za każdym razem nieco
inaczej, przy czym różnice w tych sformułowaniach dotyczą zakresu
przedmiotowego badanej rzeczywistości. Otóż: dwukrotnie celem rozprawy jest
„adaptacja metodyki gotowości sieciowej przedsiębiorstw (Net Readiness, NR) do
procesów logistyki zwrotnej, tj. jej transformacji do postaci metodyki Gotowości do
ZarządzaniaSystememZagospodarowaniaOdpadów(GZSZO)oraz jejwykorzystanie
w realizacji procesów logistyki zwrotnej systemu zarządzania zagospodarowaniem
odpadów w Polsce.” [streszczenie i s.246 „Zakończenie”] – nazywam go celem
poszerzonym. Natomiast jeden raz – celem jest „modyfikacja iadaptacjametodyki
Net Readiness (NR) w doskonaleniu procesów logistyki zwrotnej wzarządzaniu
systemami zagospodarowania stałych odpadów komunalnych.) [str. 242 „Wnioski
ogólne”rozprawy]–nazywamgocelemzawężonym.Topoważnyproblemformalny
wocenierozprawy.Wzasadzietytułrozprawyidwukrotnieopisanycelzwiązanyz
odpadamiwPolscejesttuprzeważającyinależyoczekiwać,żeDoktorantrozprawi
się z problemem wszystkich odpadów. We wstępie do rozprawy Doktorant nie
dokonujeformalniezawężeniaobszarubadańdoodpadówkomunalnych,chociażto
może wynikać z kontekstu. W rezultacie należy przyjąć (i w takiej perspektywie
oceniam tę rozprawę), żedeklarowane „zarządzaniezagospodarowaniemodpadów
w Polsce” zostaje istotnie zawężone w pracy do: „zarządzania systemami
zagospodarowania stałych odpadów komunalnych”. Dla zobrazowania różnicy
międzytymipojęciamiwystarczywskazaćnadwafakty:pierwszy–potężnaróżnica
jakościowamiędzyodpadamigeneralnie ikomunalnymi,mającawpływnasposób
zagospodarowania, podmioty w ten proces zaangażowane i uwarunkowania
prawne,orazdrugi–skalęzjawiska,którąobrazujenastępującyfakt:w2015rokuw
Polscewytworzono łącznie142mln. tonodpadów, z czego zaledwie8% (11mln.
ton) stanowiły odpady komunalne, a 92%, czyli 131mln. ton – odpady inne, niż
3
komunalne. Cel zawężony koreluje z przyjętą tezą, w myśl której adaptacja
metodyki gotowości sieciowej przedsiębiorstw (Net Readiness, NR) do procesów
logistyki zwrotnej w zarządzaniu systemem zagospodarowania odpadów
komunalnych pozwoli na podniesienie skuteczności zarządzania logistycznego
strumieniami powrotnymi. Teza to założenie, konkluzja lub twierdzenie, które w
procesie badawczym, na podstawie przyjętych założeń, należy udowodnić. Tak
sprecyzowana teza ma dwa elementy, których sprawdzenia jestem ciekaw: po
pierwsze–jakDoktorantwykażeokoliczności,opisanesłowem„pozwoli”(bowiem
zgodnie z definicjami, podanymi w Słowniku języka polskiego pozwolić oznacza
umożliwićcoś,dopuścićdoczegoś,nieprzeszkodzićczemuś,lubteżzgodzićsięnacoś
lub nie przeciwdziałać czemuś – a to są okoliczności mało ostre w zakresie
weryfikacji), czyli: jakie założeniamuszą być spełnione, lub też jakie okoliczności
przemawiają za zaistnieniemwarunku „umożliwić coś”, po drugie – jakDoktorant
rozprawi się z pojęciem skuteczności i jak wykaże, że nastąpi podniesienie
skuteczności (wolałbym raczej: zwiększenie skuteczności) zarządzania
logistycznego strumieniami zwrotnymi wskutek adaptacji metodyki. Warunkiem
precyzjiwpostępowaniubadawczymjestrównieżdokładnezdefiniowaniepojęć,do
którychDoktorantsięodnosi–wtymprzypadkubezwątpienianależyzdefiniować
pojęcie „zarządzanie logistyczne” oraz „skuteczność”. Piszą o tym praktycznie
wszyscy autorzy pracmetodologicznych. Niestetyw recenzowanym doktoracie te
pojęcia (jak wiele innych o istotnym znaczeniu dla rozważań) nie zostały
zdefiniowane, a to poważne uchybienie metodologiczne, w praktyce
uniemożliwiające stwierdzenie, czy teza, sformułowana przez Doktoranta, jest
słuszna,czynie.WprocesiebadawczymDoktorant,pozaprzeglądem literaturyz
obszaru określonego ramami koncepcyjnymi doktoratu, sięgnął po metodę
obserwacjistatystycznej,metodęilościową,wymagającądoprecyzowaniasposobu
doboru podmiotów do badań. Warto byłoby dowiedzieć się w trakcie publicznej
obrony jakie zasady przyświecały Doktorantowiwwyborze tych i ominięciu
innych prac publikowanych, dotyczących wielu wątków poruszonych w
doktoracie.Ponadto,wbrewzasadzieprecyzjiprowadzeniawywodu–nieokreślił
problematykiizakresupracy(czasowego,terytorialnego-przestrzennego),jedynie
nas.157zakreśliłprzedmiotipodmiotbadańwzakresiejednostekterytorialnych.
4
5. Rozdziałpierwszy,poświęconyzostałstosunkowodobrzerozpoznanejnagruncie
literatury przedmiotu problematyce istoty logistyki zwrotnej. Istota, zgodnie ze
Słownikiem językapolskiego jest tymcojestwczymśzasadnicze, zaśzasadniczeto
najważniejsze pod jakimśwzględem lub dotyczące podstawowych spraw, zagadnień
lub cech. Logistykę zwrotną (będącą przedmiotem rozważań w doktoracie) od
logistykimilitarnejdzielikilkawiekówhistoriiiłączywspólnanazwa„logistyka”.Z
tego faktu można wysnuć jakieś wnioski (np. co do niezmienności istoty,
paradygmatu,„filozofii”,zasadpostępowania),bądź–dlazwięzłościwywodu–ów
fakt pominąć. Taki zabiegmógłbywykazaćwiedzę ogólnąDoktoranta, oczytanie i
erudycję, w przeciwnym razie może być zwykłym wypełnianiem tekstem stron
rozprawy. Każdy wątek rozważań musi mieć swoje uzasadnienie w procesie
naukowym, jakim zajął się Doktorant. Taki pryzmat oceny części teoretycznej
również przyświeca procesowi recenzji. Doktorant rozpoczyna rozważania na
temat logistyki, wspominając Leontosa VI jako dowód na początki logistyki,
sięgającestarożytności,następnieopowiadawieleologistycegospodarczej,błędnie
wskazując na A. Jońca, który jakoby pierwszyw Polscew 1992 roku zdefiniował
logistykę (s.12), prezentuje chaotyczny przegląd różnych definicji i pojęć, lecz –
niestety –niewyciąga jakichkolwiekwnioskówz tegoprzeglądu (np.nie grupuje,
badafrekwencyjnościpoglądów,ewolucji)oraz–cogorsza–niedokonujeswojego
wyboru. Jaki był zatem cel tych zabiegów? Ponadto,w prowadzonej dyskusji nad
tympojęciemniezauważyłemnajnowszychpozycji(2012-206)poświęconychtemu
zagadnieniu – dlaczego zostały pominięte? Podobnie się ma rzecz z kwestiami
definiowania logistyki zwrotnej – tu Doktorant dokonał przeglądu znacznie
większej liczby definicji, zgromadził je w tabeli 1, lecz konsekwentnie ominął
dyskusję nad istotą tej logistyki 3 . Skąd zatem czytelnik ma wiedzieć, czy
prowadzone przez Doktoranta rozważania są logicznie poprawne? Nie za bardzo
zrozumiały jest rozdział 1.3. nie tylko z punktu widzenia logiki prezentowania
3Jeżelizabieg„wytłuszczenia”tzw.„definicji”podanejprzezRadęZarządzaniaLogistycznegow1992rokuuznać za wybór Doktoranta, to jest to wybór wyjątkowo nieszczęśliwy, gdyż ta „definicja” nie spełniawymogów stawianych przed definicjami, czyli –nie spełnia postulatów wymienionych przez T.Kotarbińskiego w dziele „Elementy teorii poznania logiki formalnej imetodologii nauk” – „otóż w składpoprawnej definicji danego terminu, wedle recepty klasycznej, nie mogą wchodzić ani przypadłości,inaczej: cechy przypadkowe, czyli przysługujące nie każdemu z desygnatów tego terminu, ani nawetosobliwości,inaczej:właściwości,jeszczeinaczej:właściwościswoistelubcechyswoiste,czylitakie,któreprzysługująwprawdziekażdemuztychdesygnatów,itowodróżnieniuodinnychprzedmiotów,leczniesą różnicami gatunkotwórczymi. Natomiast poprawna definicja, w rozumieniu klasycznym, musi sięskładaćzrodzajuiróżnicygatunkowej(definitiofitpergenusetdifferentiamspecificam)”
5
tematykiijejprzydatnościwaspekcierealizacjicelupracy,jakrównieżwzakresie
wymienionych w nim problemów. Przykładowo - co ma oznaczać i jakie ma
znaczenie dla logistyki zwrotnej to, jakoby w zarządzaniu zapasami w logistyce
zwrotnej mamy do czynienia z „ograniczoną dostępnością materiałów w
wystarczających ilościach,wewłaściwymmiejscu i czasie”? Proszę owyjaśnieniew
trakcie obrony o jakich zapasachmówimy, jakiema to znaczenie dla zarządzania
logistycznegowlogistycezwrotnej?Podobniemasięrzeczzkwestią„przejrzystości
procesów”, czy z „cyklem życia produktów”, na czym polega problem
„skomplikowania i zawiłości” tychże procesów w logistyce zwrotnej? Wreszcie
rozdział 1.4. „Modele logistyki zwrotnej”: po pierwsze – jest niezbędny, gdyby
realizowano poszerzony cel i bezzasadny, gdy realizujemy cel zawężony do
odpadów komunalnych. Po drugie - źle zostaływskazane źródła rysunków1-4.,
gdyżA.Sadowskiniejestautoremtychrysunków,ajedyniezaczerpnąłjezeźródła
zagranicznego 4 . Po trzecie – brak jakichkolwiek konkluzji w odniesieniu do
zaprezentowanychmodeli.Poczwarte–rysunek2mabłąd,aDoktoranttegobłędu
niezauważa,cooznacza,żealboDoktorantbezrefleksyjnieprzejął jakiśschematz
jakiegośźródła,alboczujerespektdoautora,odktóregozaczerpnął tenschemat i
boi sięwskazaćnabłąd.Tyle, żeobapodejścia sąniewłaściwezpunktuwidzenia
kanonu pracy naukowej. Rozdział 1.5. „Rodzaje logistyki zwrotnej” niewyczerpuje
wszystkich kategorii zwrotów (czyli wszystkich „rodzajów logistyki zwrotnej” –
brak w wykazie najistotniejszego strumienia zwrotnego, związanego z odpadami
komunalnymi,którymi–notabene–Doktorantzajmujesięwrozprawie.Zpunktu
widzeniagłównegonurturozprawytenrozdział jestmoimzdaniemniepotrzebny.
Rozdział1.6.dotyczykorzyścizwdrażanialogistykizwrotnej,natomiasttekorzyści
są wymienione głównie w rozdziale 1.8., w którym w istocie miały nastąpić
rozważaniaozwiązkach logistykizwrotnejzkoncepcjązrównoważonegorozwoju.
Skądtakibałagan?Skorowtymrozdziale(1.8)miałabyćdyskusjaowspomnianych
związkach to warto było zadeklarować czym jest koncepcja zrównoważonego
rozwoju. Niestety – definicja pojawia się dopiero 70 stron później - na s. 100 w
rozdziale 3.5.1.2. Reasumując rozważania drugiego, niezwykle (i niepotrzebnie)
rozbudowanegorozdziału:niewiemjakajest(zdaniemDoktoranta)istotalogistyki4D.F.Bloomberg,IntroductiontoManagementofReverseLogisticsandClosedLoopSupplyChainProcesses,CRCPress2005
6
zwrotnej (proszę, by Doktorant zwięźle ją zaprezentował w trakcie obrony) i
zaryzykujęstwierdzenie,żewświetlehipotezyiceluponadpołowapodanychtu–
nieuporządkowanych–informacjimogłabybyćztejpracyusuniętabezszkodydla
rozprawy Doktorskiej. W tym rozdziale Doktorant nie wykorzystał szansy na
wykazanie swojej erudycji badawczej w obszarze logistyki, w tym logistyki
zwrotnej.
6. Rozdziałdrugi,zatytułowany„Gospodarkaodpadami”,poświęconyzostałgłównie
kwestiomodpadówkomunalnych, codowodzi, żeDoktorantbędzie realizował cel
zawężony wyłącznie do tej kategorii odpadów, o istnieniu których zapominał w
rozdziale1.5.Doktorantw rozdziale2.1. zastanawia sięnad tymczymsąodpady,
prezentując rozmaite poglądy, porównując sformułowanie tego pojęcia w
ustawodawstwie krajowym i unijnym, jednak konstatuje, powołując się na
opracowaniez2000roku(sprzed17.lat)że„wszystkieprzytoczonedefinicjepojęcia
odpadyniemającharakterudeskryptywnego,czyliniedająodpowiedziwprost,cojest
odpadem lecz mają wymiar normatywny określający, czym w rozumieniu prawa
odpadpowinienbyć” (s. 41-42). Byćmoże ta konstatacjamiała sensw dniach 1-2
czerwca2000,gdybyłaprezentowanawramachPolskiegoKongresuLogistycznego
przez Andrzeja Korzeniowskiego i Mieczysława Skrzypka, ale nie ma zbytniego
sensuw2017rokuiodDoktoranta,któryrealizujeswójzamysłdoktorskiw2017
rokuw obszarze logistyki zwrotnej oczekiwałbym raczej zdecydowanego poglądu
na kwestie tego, czym są odpady. JeśliOnniewie, to jakmoże realizować zamiar
naukowy, polegający na sprawdzeniu prawdziwości sformułowanej przez siebie
tezy? Ponadto – uwaga o charakterze warsztatowym. Prowadząc badania stanu
wiedzy trzeba jednak orientować się nie tylko w zakresie tego, co już zostało
zbadane i zaprezentowane, nie tylko umieć rozróżniać rozmaite nurty i wiedzieć,
któresąsprzeczne,aktórenie,alerównieżrozumieć,żezczasemnastępujepostęp
wrozwojuteoriiinawet,gdypewnepomysłyprzeżywająswójnaukowyrenesans,
to informacje o tym znajdujemy również w publikacjach datowanych na ów
renesans. Innymi słowy – dobierając cytaty, należy po pierwszewiedzieć, jakiego
okresudotyczą,podrugie–umiećsiędonichodnieśćmerytorycznie.Rozdział2.2.
„Klasyfikacjaodpadów”wydajesiębyćzbędnymgdychodziorealizacjęzawężonego
doodpadówkomunalnychcelu.Ponadto,wpracydoktorskiejznajdujesięrysunek
5, podpisany: „Opracowane na podstawie http://www.eko-logis.com.pl, [Data
7
pobrania: 21.03.2017]”. Słownik j. polskiego uznaje, że „opracować” oznacza
„pracującnadczymś,nadaćtemuokreślonąformę”.Jako„opracowanie”–wdomyśle
–„własne”możnawskazywaćtylkotesytuacje,wktórychautorwsposóbznaczący
dokonałmodyfikacji rysunku czy tabeliw stosunku do źródła. Przeniesienie słów
„Tak” i „Nie” z tzw. „dymków” na strzałki oraz pozbawienie rysunku kolorów w
żadnejmierze nie spełnia cech opracowania, tymbardziejw rozprawie naukowej
(patrzrys.1.niniejszejrecenzji).Rozdział2.2.3poświęconoodpadomkomunalnym.
WpierwszymzdaniuAutorwskazuje,że„wPolsceprodukowanychjestokoło10mln
ton odpadów komunalnych, i chociaż stanowią one mniej niż 10% łącznej ilości
wszystkichwytwarzanychodpadów, to zewzględuna swojewłaściwości, składoraz
ilośćstanowiądużąuciążliwośćzarównodlaczłowiekajakiśrodowiska”.Popierwsze
– nie „produkuje”, gdyż „produkować” oznacza „wytwarzać jakiś towar”, lub
„wydzielaćalbo formować” (gdymowa o organizmie żywym), lecz „wytwarza”, po
drugie–jakiegorokudotyczytaliczba?Tuwracamydokwestiiprecyzjiwypowiedzi
oraz zasygnalizowanejuprzednio chronologii czasowej rozważań.W2015 rokuw
Polscewytworzonook.11mln.tonodpadów,w2014–ok.10,9mln.ton.Otóż–te
dane Doktorant zaczerpnął z artykułu opublikowanego w 2010 roku, zatem
zapewne dotyczą roku 2009 (jeśli jeszcze niewcześniejszego), zaś rok,w którym
doktoratzostałprzedłożonyrecenzentomiRadzieWydziałujesto8latpóźniejszy.
Zdecydowanymplusem tej części rozważań jest zasugerowanie przezDoktoranta,
że definicja, jaką Doktorant uznaje za właściwą w zastosowaniu do odpadów
komunalnychwPolsce jest ta,którazostaławskazanawUstawiednia14grudnia
2012 r. o odpadach. Niestety – nie za bardzo się do niej przywiązuje, bądź o niej
kilka stron dalej zapomina. Na s. 52 wskazuje, że odpady komunalne co prawda
powstająwgospodarstwachdomowych, aleniewłączająwswój zakrespojazdów
wycofanych z eksploatacji, a także odpadów niebezpiecznych (pod pewnymi
uwarunkowaniami), a cztery strony dalej (s.56) wskazuje na „zróżnicowaną
strukturę ilościową i jakościową odpadów komunalnych”, a w tej strukturze
wskazuje na: „odpady wielkogabarytowe (wraki samochodów, pralki, lodówki,
meble itd.)”. Dlaczego?Wielemiejscaw tym rozdziale poświęca się klasyfikacjom
odpadówkomunalnych.Czytentekstjestniezbędnydlarealizacjiceluiweryfikacji
tezy?
8
Start
Odpadyzgrup:1-12lub17-20
Odpadyzgrup:13,14,15Nie
Odpadyzpodgrup:00yy00
Odpadyzpodgrup:16yy?
Nie
TakTak
Nie
Możnazastosowaćkod?(nieliczącxxyy99)
Nie
Tak
Koniec
Tak
Wybierzkodwformaciexxyy99zgrup:1-13,16,19,20
Nie
Rysunekzdoktoratu(Rysunek1.Schemat
klasyfikacjiodpadów)Rysunek oryginalny ze strony http://www.eko-logis.com.pl
Rysunek1.Porównanierysunku5zdoktoratuzoryginałem
7. Rozdział trzeci poświęcony został „Logistyce zwrotnej w gospodarce odpadami”.
SwojerozważaniawtymzakresieDoktorantrozpoczynaodkwestiimetodykioceny
cyklużyciaproduktu,akoniecznośćowejmetodykiwynikaztego,że:„obowiązujący
do 1 lipca 2013 r. nie przyniósł oczekiwanych efektów”, więc „zdecydowano się
przeprowadzić reformę systemu gospodarki odpadami komunalnymi” i „1 lipca
2011r. została uchwalona ustawa o zmianie ustawy outrzymaniu czystości i
porządku w gminach” (s.63). Czyżby nastąpiły działania proaktywne? Takie
nieporozumienia, bądź zbieg błędów powoduje, że rozważania tracą elementy
logiki.Ponadto„zachodzipotrzebaopracowaniaiwdrożenia,odpowiedniegosystemu
kosztów dla poszczególnych procesów gospodarki odpadami w Polsce” , a „system
kosztówpowinienuwzględniaćkosztywystępującewcałymcyklużycia”(s.64),czyli
trzebaopanować„analizęopłacalnościprzedsięwzięćinwestycyjnychzjednoczesnym
zwróceniemuwagi na zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko”
(s.64).Dlategopotrzebnajestodpowiedniametodyka.„Metodyka”towg.Słownika
języka polskiego „zbiór zasad dotyczących sposobów wykonywania jakiejś pracy”,
zatemDoktorantwskazujena4-punktowąmetodykę,składającąsięz:1.określenia
celu i zakresu badań, 2. analizy zbioru wejść i wyjść, 3. oceny wpływu na
9
środowisko, oraz: 4. interpretacji. I te cztery punktyw zasadziewyczerpują treść
rozdziału3.1.–2stronyinnychrozważańmożnabyśmiałousunąć.Wrozdziale3.2.
„Zadania logistyki zwrotnej w systemach gospodarki odpadami komunalnymi”
niepotrzebnieDoktorantpowracadodefiniowanialogistyki,wprowadzającpojęcie
„systemu”,analizujerozmaite(niewieleróżniącesięmiędzysobą)definicjesystemu,
by następnie konstatować, że istnieją dwa modele systemu gospodarowania
odpadami komunalnymi: statyczny i dynamiczny. Takie same systemy (z nazwy)
istniejąw teorii logistyki idotycząkształtowaniazapasówwprocesie logistycznej
obsługi klienta. W trakcie obrony proszę o porównanie tych podejść i
rozstrzygnięcie wątpliwości w zakresie nazewnictwa stosowanego w tym
przypadku. Autor zapowiedział, że w tym rozdziale opisze „zadania”, tymczasem
okazuje się, żemamydo czynienia z jednymzadaniem: „zagłównezadanienależy
uznaćintegracjęwszystkichpodsystemówwramachprojektowanegosystemu”(s.69).
Jakie są zatem inne (poza głównym) zadania? Rozdział 3.3 „Procesy logistycznew
systemiegospodarowaniaodpadamikomunalnymi” rozpoczynasięodwymienienia,
a następnie opisania podstawowych podsystemów systemu gospodarowania
odpadamikomunalnymi.W trakcieobronychciałbymusłyszećodDoktoranta, czy
procesy:gromadzeniaodpadów,zbieraniaitransportu,magazynowania(czymoże
raczej składowania), przetwarzania oraz odzyskiwania, wreszcie –
unieszkodliwiana, to pojęcia tożsame procesom logistycznym, czy też się różnią.
Opis wymienionych procesów jest dokonany w poprawny sposób, niekiedy być
możeniepotrzebnieszczegółowy.Czytenpoziomszczegółowościjestniezbędnydo
adaptacjimetodykiNetReadinessnapotrzebyokreślonewtejrozprawie?Rozdział
3.4. „Modele gospodarowania odpadami” zawiera informacje absolutnie zbędne z
punktu widzenia realizacji celu i weryfikacji tezy, chociaż ciekawe z punktu
widzenia oczytania z tematyką. Model gospodarowania odpadami z czasów
Gomułkowskich,przejściowyz lat90.ub.wieku,wolnorynkowy ipodatkowyz lat
2000. (i kolejnych) daje wyobrażenie o tym, jak zmieniają się zachowania ludzi i
podmiotów gospodarujących pod wpływem ideologii, znajdującej swój wymiar w
obowiązującym systemie prawa. Rozdział 3.5. „Organizacja systemu
zagospodarowania odpadów” obejmuje problematykę systemu zagospodarowania
odpadów w Unii Europejskiej (aspekty prawne, problematyka zrównoważonego
10
rozwoju5 ) oraz nadmiernie rozbudowaną historię z nim związaną, koncepcję
zielonej gospodarki (a o green logistics ani słowa) – również niepotrzebnie tu
rozdętej do dyskusji o gospodarce zielonej i brązowej i koncepcję gospodarki o
obiegu zamkniętym. To informacje, które – jeżeli Doktorant czuł taką potrzebę –
należałoby umieścić w początkowych rozdziałach pracy, chociaż żadne z tych
uwarunkowań nie ma silnego wpływu bezpośrednio na problematykę
zagospodarowania odpadów komunalnych6. Następnie zostały opisane systemy
odbioruodpadówkomunalnychwUniiEuropejskiej,i„nowymodelgospodarowania
odpadami”(rozdział3.5.2.–nawiasemmówiącwartobyłobywtytulezaznaczyć,że
chodzi o Polskę). Tu szczegółowo omówione zostały obowiązki i uprawnienia
różnych podmiotów zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi, obowiązującymiw
Polsce.Odnoszęwrażenie,żetychinformacjijestzbytwielewstosunkudopotrzeb
procesu dowodzenia słuszności sformułowanej tezy oraz realizacji wyznaczonego
celu w doktoracie. Generalnie rozdział jest zbyt rozbudowany, zawiera w dużej
części informacji nieprzydatne w postępowaniu weryfikacyjnym i – co
najważniejsze–niedajemożliwościzweryfikowaniawiedzyzobszaruzarządzania.
Większośćtreścipowiązanajestalbozproblemamiuwarunkowańprawnych,alboz
problemaminaturyrynkowymi.
8. Rozdział czwarty: „Charakterystyka metodyki Net Readiness”. Rozdział
rozpoczynają szeroko zarysowane rozważania dotyczące nowej gospodarki (new
economy).Częstotopojęciejestutożsamianeznowymsposobemgospodarowania,
charakteryzującym się triadą warunków: sprawiedliwość, zrównoważenie,
demokracja. Z tej nadziei współcześnie pozostały jedynie korzyści płynące z
trwającego nadal szybkiego postępu technologicznego, napędzanego innowacjami
informatykiitelekomunikacji.W.Kołodkowjednejzeswoichksiążekwspomina,że
nowa gospodarka nie jest już alternatywą „starej”, a jest po prostu częścią całej
gospodarki,którawnaturalnysposóbprzeplata„stare”z„nowym”,„starego”ubywa
a „nowego” wciąż przybywa. Doktorant przyjął, że nowa gospodarka to e-
gospodarka i od razu przytacza mnóstwo definicji e-gospodarki, niestety nie
opowiadając się jasnozażadnąznich inieproponując swojego rozumienia istoty
takiego „nowego” sposobu gospodarowania. Toma swoje istotnewady, o których5dopierotuznajdujemydefinicjęzrównoważonegorozwoju(!),6chyba,żepotraktujemytąproblematykęproaktywnieiideologicznie(np.marketingowowkształtowaniuzachowańkonsumentów)
11
wspominałem uprzednio, gdyż Doktorant uparcie stara się ukryć swoje poglądy
(bądźMu ichpoprostubrakuje),awarstwaocenywiedzyogólnejDoktoranta jest
wymogiem nie tylko sprecyzowanym w piśmie skierowanym do mnie przez
Dziekana Wydziału Zarządzania Politechniki Śląskiej, ale również wymogiem
Ustawy, do której odniosłem się we wstępie tej recenzji. Rozdział 4.2. „Modele
biznesowe w nowej gospodarce”. Mimo, że zostały podane szczątkowe informacje
dotyczące modeli biznesu jako takich, to nie dowiedziałem się z tego rozdziału
jakieżtomodelebiznesusąrekomendowane(bądźistnieją)w„nowejgospodarce”,
czyli jak konfigurować zasoby i kompetencje w unikatowy sposób, by podmiot
„nowej gospodarki” osiągał sukces w ramach danego biznesu. Informacje o
charakterzewyrywkowym,klasyfikacje,typologieczyoderwaneodgłównegonurtu
narracji myśli związane z e-biznesem nie spełniają moich oczekiwań w zakresie,
który Doktorant zakreślił tematem tego rozdziału. Rozdział 4.3. „Genezametodyki
NetReadiness”. Samo uzasadnienie dla tego rozdziału jest jasne i logiczne – jeżeli
podmiot, nie działający dotychczas w nowej gospodarce chce w niej zaistnieć i
odnosićsukces,tomusizmienićswójmodelbiznesu,dostosowującgodowymogów
środowiska elektronicznego. Dlatego w 1999 roku powstała metodyka Net
Readinesspozwalającaprzedsiębiorstwunaocenęgotowościdofunkcjonowaniaw
sieci i inicjowania procesów biznesowych bazujących na technologiach
internetowych. Ta metodyka obejmuje cztery grupy problemowe: przywództwo,
zarządzanie, technologia i kompetencje i posługuje się trzema grupami narzędzi:
kartąocenygotowościdofunkcjonowaniawsieci,siatkąwrażliwości internetowej
firmy oraz testem zaawansowania. W swojej filozofii ta metodyka przypomina
niecokoncepcjęlogistykochłonnności.Zgodniezzapisem,jakiodnalazłemnas.146-
147: „termin e-readiness odnosi się do poziomu makroekonomicznego i opisuje
procesy analizujące gotowość sieciową całej gospodarki (kraju), natomiast drugi
termine-readydotyczygotowości sieciowejkonkretnegoprzedsiębiorstwa” refleksje
Doktorantapowinnydotyczyćraczejskalimakro,niżmikro,aprzecieżbadaniasą
prowadzonewskalimezo.
9. Rozdział piąty: „Możliwości modyfikacji i aplikacji metodyki Net Readiness w
logistycezwrotnej” prawdopodobnie jest jednym z dwóch kluczowych rozdziałów,
decydujących o ogólnej ocenie rozprawy doktorskiej. Dostosowanie imodyfikacja
znanej metodyki do potrzeb logistyki zwrotnej wynikały, zdaniem Doktoranta, z
12
wymagań i specyfiki jednostek samorządu terytorialnego (s.152). Doktorant
skonstruowałnarzędziebadawcze,składającesięztrzechczęści,bazującnakarcie
oceny gotowości do prowadzenia systemu gospodarki odpadami komunalnymi,
testu zaawansowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi oraz
merytorycznej oceny funkcjonowania gminnych systemów gospodarki odpadami
komunalnymi po zmianach ustawowych w 2013 roku. Zaproponował model
zarządzania systemami zagospodarowania odpadów w Polsce (rysunek 14 na s.
154), chociażniewyposażyłgow legendę, zktórejwynikałobyczymsąkwadraty
opisane T1-T-4, P1-P5, Z1-Z5, K1-K5 (można się domyślać że K dotyczy
kompetencji,Z–styluzarządzania,T-technologiiaP–przywództwa,aledlaczego
P,ZiKjestwpięciuodmianachaTtylkowczterech,idlaczegowłaściwie4albo5a
nie15?).Jakzrozumiałem,chodzituowymiaryzaproponowanewczęści3–karcie
ocenygotowości,aleprzecieżnienależywykluczać,żejesteśmywstaniedokładniej
opisaćposzczególneczynniki(T,P,Z,K).Nadto–jeżelitenmodeldotyczyPolski,anie
pojedynczej gminy, czy gmin sąsiadujących i ma być propozycją autorską, to
powinien być bardziej szczegółowo opisany. Zmodyfikowana przez Doktoranta
metodyka otrzymała nazwę: metodyka gotowości do zarządzania systemem
zagospodarowania odpadów (GZSZO), zaś sama „gotowość odpadowa” to
subiektywnakombinacjawymienionychczynników:T,P,Z,K.Doktorantwprowadza
też dwa pojęcia, pozwalające na różnicowanie poszczególnych jednostek
terytorialnych. „W przypadku, gdy jednostka wykazuje się zdolnością w czterech
obszarach, można określić ją mianem Waste Ready (dobrze przygotowanej do
realizacjigospodarkiodpadami).WasteReadiness jestmiarąstopniaprzygotowania
JST dowykorzystywaniamożliwości i szans, jakie daje im znowelizowana ustawa o
gospodarceodpadami” (s.155). Ten rozdziałma potencjał intelektualny iwreszcie
wykazuje, że w tym obszarze Doktorant czuje się zdecydowanie pewniej, niż w
obszarzeteorii,zaprezentowanejwpoprzednichrozdziałach.
10. Rozdział szósty: „Merytoryczna ocena funkcjonowania gminnych systemów
gospodarkiodpadamikomunalnymipo1lipca2013r.” toczęśćbadawczapracy.Na
początek uwaga dotycząca tego tytułu. Ponieważ nie spodziewam się treści
pozamerytorycznychwrozprawachdoktorskich,słowo„merytoryczna”wydajesię
tu zbędnym. Dobrze opisane zostały: podmiot i przedmiot badań, przy czym do
przedmiotubadańniezaliczałbymbudowymodeluzagospodarowaniaodpadówza
13
pomocąnarzędzimetodykigotowościdozarządzaniasystememzagospodarowania
odpadami,gdyż„badać”zgodniezeSłownikiemj.polskiegooznacza:„poznawaćcoś
zapomocąanalizynaukowej”lub„obserwująccoś,staraćsiętosprawdzić,poznać”,a
zatem jest to krok poprzedzający badania. Nie zaliczyłbym też do tej grupy
formułowaniarekomendacjiirozwiązańmodelowych,gdyżtojestkroknastępujący
pobadaniach.Dobrzezarysowanoczęśćdiagnostycznąiprognostycznąwfazieich
zapowiedzi(rozdział6.1.1.s.158).Wrozprawiewskazanonazwrotnośćankiet,nie
wskazanonatomiastsposobudoborupróbybadawczej.JakwynikazdanychGUSw
Polsce,wedługstanuna1stycznia2017rokuistniało2476gmin,wtym1555gmin
wiejskich, 621 gmin miejsko-wiejskich oraz 302 gminy miejskie, w tym 66 gmin
będących jednocześniemiastaminaprawachpowiatu.Czyzwrotnośćnapoziomie
285 ankiet dotyczyła nieco ponad 10% gmin, czy większej grupy ale spośród
mniejszej liczby adresatów, których wybrano do badania. Jeżeli tak, to na jakiej
zasadzie byli oni dobrani?Tabela20wskazujena charakter jednostek samorządu
terytorialnegowpodzialenagminywiejskie,miejsko-wiejskieimiejskie,przyczym
struktura otrzymanaw badaniu odbiega od strukturyw skali Polski –w badaniu
Doktoranta mamy nadreprezentację gmin wiejskich (o 9%) i niedoszacowanie
miejsko-wiejskich (o 7,2%) oraz miejskich (o 3%). Czy taka struktura nie
zniekształca obrazu budowanego dla Polski? Dlaczegow doktoracie struktura, do
której łatwo dotrzeć w bieżących statystykach GUS jest z 2015 roku (s.160), i
dlaczegoDoktorantnieskomentowałrozbieżnościwstrukturzepróbybadawczej?
Nie wiemy również w jaki sposób otrzymano wyniki. Co wynika z
przeprowadzonych badań? Znany jest typ zabudowy w badanych jednostkach
terytorialnych, systemy grzewcze (nie wiem po co ta informacja w aspekcie
odpadów komunalnych), infrastruktura drogowa, deklaratywniewiemy, że ponad
80% gmin prowadzi edukację ekologiczną, przy czym ponad 48% tą edukacją
zajmujesięodponad5lat(anowaustawaweszławżycie4latatemu),między83%
a 93% gmin ma do dyspozycji komórki organizacyjna zajmujące się gospodarką
odpadami, 56% gmin czyniło nakłady inwestycyjne na gospodarkę odpadami
jeszcze za czasów poprzedniej ustawy i jedynie co czwarta gmina w tym celu
korzystała ze środków pomocowych lub funduszy unijnych. Uzyskane zostały też
szczegółowe informacje o stanie systemu zbierania i transportu odpadów
komunalnych, podmiotach odpowiedzialnych za zbiórkę i wyposażanie w
14
pojemniki,morfologięodpadów, częstotliwość zbiórki, sposobyzagospodarowania
odpadóworazoperspektywachdalszegofunkcjonowaniaskładowiskajakrównież
metodach zagospodarowania odpadów komunalnych. Zbadano konkurencję,
inwestycje oraz konsekwencje finansowe, czynniki wpływające na możliwość
osiągnięciacelów.Zapytano,czygminymająplantaktycznyzwiązanyzwdrożeniem
systemugospodarkiodpadamikomunalnymi.Wreszcie–wrozdziale6.4.nastąpiła
ocena gotowości do wprowadzenia systemu gospodarki odpadami komunalnymi.
Ocenę dokonano w kategoriach: przywództwo, styl zarządzania, kompetencje i
technologiewpodzialena trzygrupygmin.Wnioski, jakiewyciągnąłz tychbadań
Doktorant, sprowadzają się do słownego zaprezentowania tego, co widzimy na
rysunkach czy w tabelach. Brak głębszych refleksji. Zbadany też został poziom
zaawansowania systemów gospodarki odpadami w ankietowanych jednostkach.
Doktorantpodzieliłankietowanegminyna3kategorie,zktórychpierwsząnazwał
„agnostykiem” i określił, że „agnostyk to zwolennik agnostycyzmu” (s.236). Mam
poważnewątpliwościcodotrafnościtakiegooznaczeniagrupypostaw,dotyczących
zachowania gmin, które jednocześnie „ani nie zaprzeczają, ani nie potwierdzają
istnieniaBoga”.Innymisłowy–sąneutralne,znajdującsięmiędzywiarąaniewiarą.
Tuniechodziopoglądzwiązanyzpojęciemagnostycyzmu,leczowyjaśnienie,jakie
Doktorant tej grupie przypisał. Pozostałe to „Świadomy to dobrze zorientowanyw
swojejdziedzinieipodejmującyprzemyślanedecyzjeidziałania” i „Lider”.Zbadania
wynika, że prawie połowa gmin to właśnie agnostycy i na podobnym poziomie -
świadomi, a co dziesiąta gmina ma cechy lidera. Oceniona została gotowość do
prowadzeniasystemugospodarkiodpadamikomunalnymiibezzaskoczeniamożna
się przekonać, że agnostycy są najmniej przygotowani do wdrażania takich
systemów.W zakresie wniosków do tego rozdziału znajdujemy przegląd działań,
jakiepodjąłDoktorantwtejczęściorazrekomendacjegeneralneiszczegółowe. 11. Zakończenie – w tej części Doktorant odniósł się do celów teoretyczno -
poznawczych i opisał zalety i możliwości zmodyfikowanej i zaadoptowanej do
potrzeb logistyki zwrotnejmetodykiNetReadniess. Bezwątpienia tametodykana
gruncie logistyki zwrotnej jest nowym narzędziem, dającym (pod warunkiem
rzetelności przeprowadzenia wywiadów) wiele korzyści w zakresie nie tylko
diagnozy,alerównieżwyznaczaniadziałań,któresąniezbędnebyfunkcjonowanie
15
systemu zagospodarowania odpadów komunalnych spełniało oczekiwania.
Faktycznieudało sięuzyskać szereg interesujących informacjina tematgotowości
gmin do poprawy gospodarki odpadami. Na podstawie przeprowadzonych badań
udałosięDoktorantowisformułowaćciekawerekomendacjedlagmin.Niestetynie
w pełni podzielam dobre samopoczucie Doktoranta w zakresie deklaracji o
realizacjicelów.Cel Samoocena
DoktorantaOcenarecenzenta
celgłówny,którystanowiła:modyfikacjaiadaptacjametodykiNetReadiness(NR)wdoskonaleniuprocesówlogistykizwrotnej,transformacjadopostacimetodykiGotowościdoZarządzaniaSystememZagospodarowaniaOdpadów(GZSZO)orazjejwykorzystaniewrealizacjiprocesówlogistykizwrotnejsystemuzarządzaniazagospodarowaniemodpadówwPolsce
Zrealizowany
Zrealizowany częściowo – wzakresie „wykorzystania wrealizacji procesów logistykizwrotnej systemu zarządzaniazagospodarowaniemodpadówwPolsce” nie zidentyfikowałemdowodównarealizacjętejczęści
celepoznawcze
syntezadorobkuliteraturyświatowejikrajowejwobszarzelogistykiizagospodarowaniaodpadów
Zrealizowany
Niezrealizowano-dokonanyprzeglądjestchaotycznyinieznalazłemsymptomówsyntezy–piszeotymkilkukrotniewrecenzji
identyfikacjakluczowychczynnikówwpływającychnakształtowanieiefektywnośćfunkcjonowaniaprocesówlogistykizwrotnejisystemówzagospodarowaniaodpadów(SZO)
Zrealizowany
Wniewielkimzakresie–technologiczny-s.78,79,121,122,145modelowy–s.95,96,regulacyjny–s.103,144Czynnikiniezostałynazwanewpracy
identyfikacjaiopisaktualnegostanurozwojuSZOwPolsce
Zrealizowany Zrealizowany
identyfikacjaróżnicwpostrzeganiujakościipoziomurozwojuSZOwujęciuwielokryterialnym,wynikającychzzastosowanejmetodywarstwowaniapróbybadawczej
Zrealizowany
Zrealizowany
celeutylitarne
wdrożenienarzędziaumożliwiającegodoskonalenieprocesówlogistykizwrotnejprzezbezpośredniąanalizębieżącegostopniarozwojusystemuzarządzaniaprocesamizagospodarowaniaodpadówwdowolnejjednostceterytorialnejluborganizacyjnej
Zrealizowany
Jeżeliuznaćbadaniezawdrożenietozrealizowano
porównanieindywidualnegostopniarozwojutegosystemuzinnymipodmiotaminarynkuizrozwiązaniamiwzorcowymi
Zrealizowany
Zrealizowanyztym,żezawzorcowyuznanozgodnyzprzyjętymizapisamiustawowymi,conieoznacza,żeefektywnyekonomicznie
sformułowanierekomendacjiumożliwiającychzainteresowanympodmiotompodejmowanie
Zrealizowany
Zrealizowany
16
optymalnychdecyzjirozwojowych,ocharakterzestrategicznym,przyczyniającychsiędowzrostuefektywnościekonomicznejrealizowanychprocesówlogistycznychzagospodarowaniaodpadów
W zakończeniu Doktorant zapomniał odnieść się do kwestii zweryfikowania
prawdziwości tezy, która zakładała, że adaptacja metodyki gotowości sieciowej
przedsiębiorstw (Net Readiness, NR) do procesów logistyki zwrotnej w zarządzaniu
systemem zagospodarowania odpadów komunalnych pozwoli na podniesienie
skutecznościzarządzanialogistycznegostrumieniamipowrotnymi.Pozakilkomaluźnymi
uwagami, że zmiany mogą poprawić skuteczność działań, nie znalazłem ani jednej
informacji, która by ową skuteczność określała i następnie wykazała, że stworzony
model „podniesie skuteczność” działań. Zatem w zakresie sformułowanej tezy nie
zostałajejsłuszność(prawdziwość)wykazana.
12. Ocenacałościowapracy:
• Napoczątkupowinienempodkreślić,żestandardowosprawdzanatriada:temat
pracy –cel – tezy / hipotezy – wymaga krytycznej oceny. Temat pracy
„Modyfikacja metodyki „Net Readiness” w doskonaleniu procesów logistyki
zwrotnej” nie odpowiada jej zawartości – brak elementówpracy związanych z
doskonaleniem procesów logistyki zwrotnej, mamy za to próby w zakresie
doskonalenia funkcjonowania systemów zagospodarowania odpadów w
gminach. Prawdopodobnie temat winien być sformułowany w następujący
sposób: „Modyfikacjametodyki „Net Readiness”w doskonaleniu funkcjonowania
systemówgospodarowaniaodpadamikomunalnymiwgminach”.Podobniemasię
rzecz z układem celów oraz z tezą. Cele nie wszystkie zostały zrealizowane,
natomiasttezaniezostałapoddanapróbienajejprawdziwość.
• Wzakresiemetodologii zauważalne są brakiwarsztatowe,wyszczególnionew
recenzji – w tym nieścisłości, niedefiniowanie podstawowych pojęć, brak
precyzjiwywodów,brakpróbsyntezyisamodzielnegownioskowania.
• W zakresie analizy literatury przedmiotu – brak wiedzy na temat sposobu
doboru źródeł literatury do rozważanej tematyki co skutkowało bałaganemw
prowadzeniunarracjiibrakiemnależytejrefleksjinaukowej.
17
• W zakresie badań prowadzonych metodą obserwacji statystycznej brak
podstawowych danych odnośnie do sposobu doboru próby, sposobu
prowadzenia badań, testu rzetelności Alfa Cronbacha i adekwatności
Kołmogorowa Smirnowa, jednak zakładam, że te testy zostały pomyślnie
zweryfikowaneiDoktorantzaprezentowałwynikibadańwsposóbrzetelny.
• W zakresie ogólnej wiedzy w obszarze zarządzania i logistyki, wykazanej w
rozdziałach teoretycznych Doktorant nie okazał się erudytą – w trakcie
publicznejobronyzamierzamsprawdzićpoziomwiedzyDoktorantawobszarze
logistyki i zarządzania. Odnoszę wrażenie, że Doktorant nie przemyślał istoty
zarządzaniawwystarczającym stopniu, by samodzielnie dokonywaćwyborów
pomiędzy niekiedy sprzecznymi informacjami, oraz że obdarza każdą osobę,
której udało się opublikować cokolwiek, jednakowym szacunkiem i wiarą w
nieomylnośćopublikowanychsądów.
• NakorzyśćDoktoranta,ajednocześniewzakresiezmniejszeniakrytycznejoceny
wzakresieustrukturalizowaniawiedzyzarządzeniowejmożnapodnieśćcałkiem
udaną konstrukcję modelu zagospodarowania odpadów za pomocą narzędzi
metodykigotowościdozarządzaniasystememzagospodarowaniaodpadami.
• W zakresie wyników badań (poza wymienionymi uchybieniami) należy
stwierdzić, że otrzymane wyniki są interesujące a zaproponowany model
stwarza nowe szanse dla teoretyków i praktyków związanych z
zagospodarowaniem odpadów w zakresie doskonalenia funkcjonowania
systemówzagospodarowaniaodpadów.
Konkluzja:
OdnoszącsiędowymogówUstawyzdnia14marca2003rokuostopniachnaukowychi
tytulenaukowymorazostopniachitytulewzakresiesztuki(Dz.U.2003nr65poz.595).
stwierdzam,że:
1.recenzowanarozprawastanowioryginalnerozwiązanieproblemunaukowego.
2.wzakresieogólnejwiedzyteoretycznejDoktorantawdyscyplinienaukozarządzaniu
Doktorantspełniamojeoczekiwaniawminimalnym,leczakceptowalnymstopniu.
3. w zakresie umiejętności samodzielnego prowadzenia pracy naukowej Doktorant
wykazał szereg uchybień, niemniej jednak Jego wysiłki zakończyły się częściowym
sukcesem.
18
Recenzowana rozprawa spełnia w wystarczającym stopniu wymogi stawiane
rozprawomdoktorskimUstawą z dnia 14marca 2003 roku o stopniach naukowych i
tytulenaukowymorazostopniachitytulewzakresiesztuki(Dz.U.2003nr65poz.595).
Dlatego wnoszę do Rady Wydziału Zarządzania Politechniki Śląskiej w Gliwicach o
dopuszczenieDoktorantadopublicznejobrony.