Beleef’t verschilprojectverslag
gelijke kansen voor iedereen
op de arbeidsmarkt
Stichting Haags Kinderatelierook voor jongeren
07-08
Europees jaar van gelijke kansen
Creatieve blik op de toekomst
Eén wereld. Miljarden mensen. En een veelvoud aan talenten.
Maar… hoe zit het met de mogelijkheden? Hebben al die
mensen gelijke kansen? Mag die intelligente jonge vrouw
doorstuderen en dokter worden? Kan dat minder valide kind
een werkplek vinden die bij de interesses en talenten past? En
dat schattige donkere knulletje, heeft hij later net zoveel kans
op een baan, als dat leuke blonde ventje?
2007 Werd uitgeroepen tot het ‘Europese jaar van gelijke
kansen’. Overal in Europa stond het onderwerp fl ink in de
schijnwerpers, niet alleen door het in alle landen op de poli-
tieke agenda te plaatsen, maar ook en juist door er samen met
kinderen en jongeren aandacht aan te besteden.
Beleef ´t verschil
Ook in Nederland werd er veel aandacht besteed aan het ‘Eu-
ropese jaar van gelijke kansen voor iedereen’. Dankzij subsidie
van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
konden vele projecten in tientallen steden worden georga-
niseerd. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) gaf
hiertoe opdrachten aan vele lokale organisaties; zo kregen
in Den Haag verschillende culturele instellingen het verzoek
programma-onderdelen – onder de titel ‘Beleef ’t verschil’ – te
organiseren, rond het thema ‘gelijke kansen op de arbeids-
markt voor minderheidsgroeperingen’.
Het Haags Kinderatelier en Beleef ’t verschil
De Stichting Haags Kinderatelier ontwikkelde in het kader
van Beleef ’t verschil een bijzonder educatieproject voor tien
scholen uit het basis- en voortgezet onderwijs. Van mei tot en
met november 2007 namen 519 Haagse kinderen – in de leef-
tijd van negen tot veertien jaar – (gratis) deel aan dit project.
Kunstenaars van het Haags Kinderatelier bespraken met hen
de relatie tussen kunsten en kansen en de rol die creativiteit
kan spelen bij het vormgeven van standpunten en bij het
vinden van oplossingen voor maatschappelijke problemen.
De leerlingen toonden in gedichten en kunstwerkjes hun
vindingrijkheid. Het educatieproject werd afgesloten met
een tentoonstelling tijdens welke de kunstwerkjes aan 450
Europese congresgangers werden aangeboden. De meeste
congresgangers lieten op hun beurt persoonlijke souvenirs
voor de leerlingen achter.
2 Beleef’tverschil
Doel van het ‘Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen’
is het grote publiek attent te maken op de voordelen van een
rechtvaardige samenleving waarin mensen solidair met elkaar
zijn. Aan de hand van campagnes werden mensen bewust ge-
maakt van discriminerende gedragingen en houdingen en werd
voorlichting gegeven over wettelijke rechten en plichten. Het
Europees jaar maakt deel uit van een brede non-discriminatie-
aanpak, die op correcte en uniforme toepassing van de Europese
wetgeving in heel Europa gericht is. De belangrijkste beginselen
van die wetgeving werden voor het voetlicht gebracht. Daar-
naast is het grote publiek om actieve ondersteuning van de
wetgeving gevraagd.
3Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
voor iedereen
Het projec t
4
Dit boekje vormt het verslag van dit educatieproject van
Stichting Haags Kinderatelier, ook voor jongeren.
De tien deelnemende Haagse scholen aan ´Beleef ’t verschil´
Rosa basisschool groep 7a en groep 7b
bs Galvani groep 7 en groep 8
bs De Zonnebloem groep 7b en groep 8a
Segbroek College 1 klas 2 gym en 4 klassen 2 vwo
bs Comenius* groep 7 en groep 8
bs Max Velthuijs* groep 7
bs ’t Palet* 4 groepen 6
bs De Spiegel* groep 7 en groep 8
bs De Spoorzoeker* groep 8
vmbo SG Zuidwest* brugklas 1c en 1d
* scholen met overwegend leerlingen in achterstandssituaties
Betekenis en meerwaarde
De kracht van dit project is dat het thema werd verpakt in een
mix van politiek, literatuur en beeldende kunst. De tieners
hanteerden in hun gedichten verschillende invalshoeken. Zo
bedacht Linde op de Hoek hoe iemand met een zware licha-
melijke beperking liggend aan de slag zou kunnen met een
aangepaste werkplek bij de sterrenwacht “waar haar lichaam
zou kunnen rusten en haar verstand zou kunnen werken”. Ayse-
gul Celik schreef over een analfabeet: “Eerst dreven de letters
in het water en kon hij ze niet vangen” en sprak de verwachting
uit dat als de analfabeet zou leren lezen, hij veel meer kansen
zou hebben op de arbeidsmarkt. Busra Koc bedacht voor een
blinde: “Met een blindengeleide-speurhond kun je politie-agent
worden”. De tieners zijn zich niet alleen bewust geworden van
het feit dat niet iedereen dezelfde kansen heeft op de arbeids-
markt, maar ook van de mogelijkheid oplossingen te vinden
voor werkzoekende minderheden, werkgevers en beleids-
makers. Dit alles hebben ze onder leiding van kunstenaars
geuit in woord en beeld.
Beleef’tverschil
De Haagse wethouder Rabin Baldewsingh onthulde begin 2007
een beeld van kunstenaar Erik van Spronsen (1948), dat werd ge-
plaatst in opdracht van de VNG als een symbolisch startsein voor
de manifestatie ‘Experience the Diversity/Beleef ’t verschil’. Van
Spronsen defi nieert zijn beeld ‘Doorboord’ (101x101x101 cm) als:
“Een kubus die uit een doorboorde staalmassa ‘gebeeldhouwd’
is. Dit beeld staat symbool voor de ruimte: voor ‘grijp die ruimte
die vol kansen is’. Het beeld was ooit één kubus, maar er werden
zeven gigantische gaten in geboord; nu is het een ‘stapeling
gaten’, een ‘stapeling kansen’.”
De Stichting Haags Kinderatelier, ook voor jongeren, ontwikkelt
projecten, excursies en workshops op het gebied van beeldende
kunsten, mode, design, architectuur en stedenbouw. Kunste-
naars en architecten geven bij de uitvoering hiervan les aan
kinderen en jongeren tot achttien jaar op verschillende, inspi-
rerende locaties in Den Haag.
5Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
De praktijk
Het educatieproject ´Beleef ’t verschil´ bestond voor alle
leerlingen uit een introductieles en een dubbele workshop
poëzie in hun eigen klaslokalen, een workshop beeldende
kunst in de werkplaats van het Haags Kinderatelier, een ge-
zamenlijke slotmanifestatie met de tentoonstelling van de
bijna zeshonderd gemaakte kunstwerkjes en een concert van
het Residentieorkest in het World Forum Convention Center
(WFCC, het voormalige Congresgebouw).
Tieners uit 23 groepen zes, zeven en acht van het basisonder-
wijs en de eerste en tweede klas van het voortgezet onderwijs
bedachten gedurende het hele project oplossingen om te ko-
men tot een grotere gelijkheid van kansen op de arbeidsmarkt
voor minderheidsgroepen.
Debbie Coninck Westenberg van basisschool Het Palet heeft de
deelnemers aan ‘Beleef ’t verschil’ – de leerlingen van groep zes
– gevraagd naar hun mening over het project. Ze vertelden dat
ze het een leuk project vonden en dat ze vooral het maken van
de kubus in de werkplaats van het Haags Kinderatelier als heel
bijzonder hebben ervaren. De kinderen hebben goed de essentie
van het project begrepen: het is moeilijker om een baan te vin-
den, als je tot een minderheidsgroep behoort en gelijke kansen
voor iedereen is geen vanzelfsprekendheid. Ook de leerkrachten
van basisschool 4 Palet vonden ‘Beleef ’t verschil´ allemaal bij-
zonder goed en ‘strak’ georganiseerd en noemden het project
zeker voor herhaling vatbaar!
6 Beleef’tverschil
23 O r i ë n t e r e n d e k r i n g g e s p r e k k e n
Na een korte uitleg over functies en projecten van het
Europese parlement, werden tijdens kringgesprekken in
elke klas zes minderheidsgroepen benoemd en hun eigen-
schappen, maatschappelijke en culturele context en (on)
mogelijkheden besproken. Aan de orde kwamen godsdienst
of levensovertuiging, leeftijd, sexuele geaardheid, lichame-
lijke of verstandelijke beperking, geslacht, en ras of etnische
achtergrond.
Na deze brede oriëntatie ‘specialiseerde’ elke klas zich in één
minderheidsgroep. De leerlingen dachten na over opleiding,
politieke besluiten, maatschappijke beeldvorming en prak-
tische aanpassingen en verplaatsten zich in de situaties van
zowel de werkzoekenden, als de werkgevers. Naar aanleiding
hiervan bedachten ze initiatieven voor beide partijen om
mogelijkheden te vergroten en hindernissen weg te nemen
bij het vinden en uitvoeren van passend werk op het juiste
niveau.
Het project bestond uit een boeiende mix van politiek,
literatuur en beeldende kunst.
Boet Bruijniks en Sanne Visser waren ambassadeur voor groep
zeven van de Galvanischool. We vragen hen naar hun mening
over het project. Ze vertellen: “We vonden het een heel leerzaam
project en het was heel bijzonder dat mensen van over de hele
wereld naar ons werk kwamen kijken tijdens de tentoonstel-
ling. We hebben tijdens het project geleerd dat mensen met een
handicap ook normaal kunnen werken en vaak slimmer zijn dan
ze lijken (hun groep hield zich bezig met ‘mensen met een ver-
standelijke beperking’).” Op de vraag of ze nu anders aankijken
tegen het vinden van een baan, antwoorden ze: “Ja, het moet
niet zo moeilijk zijn.” Tegen andere kinderen, die niet aan het
project hebben deelgenomen, willen Sanne en Boet zeggen, dat
ze over mensen die anders zijn niet moeten denken dat die er
niet bij horen. En voor de grote mensen die zich met ‘werk’ of
met mensen die ‘anders zijn’ bezighouden, is hun boodschap:
“Jullie zijn goed bezig en moeten vooral zo doorgaan!”
7
O p b e z o e k b i j i n s t e l l i n g e n
Elke klas wees twee ‘ambassadeurs’ aan, die met een docent
van het Haags Kinderatelier op bezoek gingen bij of contact
legden met een ‘passende’ organisatie, zoals het COC (vereni-
ging voor belangenbehartiging van homosexuelen), Amnesty
International, Eskalibur (theatergezelschap van mensen met en
zonder verstandelijke beperking), Bureau Discriminatie zaken, of
E-Quality for all. Bij deze laatste instelling bijvoorbeeld werden
leerlingen van de Galvanischool – Sanne, Boet, Nick en Maxime
– rondgeleid door mevrouw El Batoel Zembib. De leerlingen
stelden haar vragen en kregen uitleg over de doelstellingen.
Naar aanleiding van al deze contacten, vatten de klasse-
ambassadeurs hun bevindingen samen in kern woorden, die
naast de samenvattingen van de kring gesprekken en debatten
de uitgangspunten vormden voor het schrijven van gedichten.
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
Je moet over iemand die anders is,
8
3 2 Wo r k s h o p s p o ë z i e - t h e o r i e ,
d e r e l a t i e t u s s e n k u n s t e n e n k a n s e n
Tijdens de workshops poëzie werd gesproken over de eigen-
schappen van poëzie, de relatie tussen poëzie en beeldende
kunst, en de rol die dichters/beeldend kunstenaars kunnen
spelen bij het vragen van aandacht voor (mis)standen en het
vormgeven van politieke en maatschappelijke standpunten.
Beleef’tverschil
Kort gezegd, is de relatie tussen kunsten en kansen in deze
workshops duidelijk gemaakt. Voorbeelden en fragmenten
van maatschappijkritisch werk van Nederlandse dichters/
kunstenaars zoals Lucebert, Armando en het ‘duo’ Bert Schier-
beek/Jef Diederen werden besproken en vergeleken met werk
van ‘dissidente’ buitenlandse dichters als Sohrab Sepehri,
N. Najafi en A. Bahmanipour.
Aandacht, concentratie en participatie in de lessen over minderheden, poëzie en kunst.
niet denken dat ie er niet bijhoort.
9
3 2 Wo r k s h o p s p o ë z i e - p ra k t i j k
Het schrijven van rijmpjes valt voor velen al niet mee, maar
in een uur tijd echte poëzie uit je mouw schudden, dàt is pas
een uitdaging! Toch zijn, mede dankzij de intensieve voor-
bereiding en begeleiding, de resultaten van de leerlingen
verrassend en origineel. De kernwoorden waarmee de ambas-
sadeurs hun bezoek aan de instellingen hadden samengevat
en die tijdens de kringgesprekken in de klassen naar voren
kwamen, vormden de uitgangspunten voor de gedichten. Elke
klas besteedde aandacht aan één minderheids(deel)groep:
alle leerlingen schreven over deze specifi eke groep met groot
inlevingsvermogen een gedicht met soms een illustratie. Per
klas namen we enkele gedichten in dit boekje op. Helaas kon-
den we niet alle zeshonderd gedichten opnemen.
4 6 Wo r k s h o p s b e e l d e n d ,
d r i e d i m e n s i o n a l e v o r m g e v i n g va n g e d i c h t e n
Na de twee workshops poëzie werden alle 23 klassen in tweeën
gedeeld voor een workshop beeldende vorming van een
halve dag in Atelier van Speijk van het Haags Kinderatelier.
Alle deelnemers kregen een frame in de vorm van een open
kubus, waarin zij de ideeën en oplossingen uit hun gedichten
vorm gaven. Om dit te bereiken is er miniatuur geschilderd,
gebouwd, gebonden, geplakt, gestoken, geboetseerd, enzo-
voort. De driedimensionale werkstukjes van 12x12x12 cm wer-
den aangeboden als cadeautjes aan de circa 450 gasten van de
‘Europese Conferentie over Gelijke Kansen voor minderheden’
die plaatsvond op 28 en 29 november 2007 in het WFCC en
Madurodam.
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
Gedichten ‘vertalen’ naar driedimensionele kunstwerkjes.
Kinderen zoeken en vinden creatief perspectief.
Roza Bahrami draagt een gedicht voor in het Farsisch.
10
P o ë z i e v o o r d ra c h t t i j d e n s d e t e n t o o n s t e l l i n g
In de ochtend van 28 november vond de slotbijeenkomst
plaats in het WFCC. Ruim de helft van de deelnemers kwam
de bijna zeshonderd tentoongestelde kubussen bekijken. Op
het podium vertelden de leerling-ambassadeurs over hun
ervaringen en droegen 25 geselecteerde vertegenwoordigers
(uit de circa 520 inzendingen van 23 klassen) hun gedicht
voor. Ook liet kunstenaar Roza Bahrami een gedicht horen in
haar moeder taal het Farsich. Aansluitend speelden de musici
Richard van Duinen en Victor Snijtsheuvel experimentele mu-
ziek met etnische invloeden, terwijl de leerlingen schilderijen
bekeken van zestien volwassen kunstenaars van ‘The Spiritual
in Art, een ander onderdeel van ‘Beleef ’t verschil’.
P r i j s u i t r e i k i n g p o ë z i e e n co n ce r t R e s i d e n t i e o r k e s t
Alle deelnemers aan het project en de betrokken mede werkers
van de tien scholen kregen vrijkaartjes aangeboden voor het
concert van het Residentieorkest, dat ’s avonds plaatsvond in
de volle Alexanderzaal. In totaal hebben 178 kinderen (met
familieleden en medewerkers erbij 375 mensen) daarvan via
het Haags Kinderatelier gebruik gemaakt. Als voorprogramma
van dit concert reikte Lenia Samuel van de Europese Commis-
sie de prijzen – voor elke school een boekenbon van vijftien
euro – uit aan de elf leerlingen die hun gedicht eerder die dag
hadden voorgedragen.
Beleef’tverschil
11
U i t w i s s e l i n g va n c a d e a u t j e s t i j d e n s t e n t o o n s t e l l i n g
De Europese congresgangers hadden het verzoek gekregen
een ‘souvenir’ uit hun eigen huis mee te nemen voor de
deelnemers aan educatieproject. 285 Congresgangers gaven
hieraan gehoor; hun souvenirs zijn tijdens de conferentie
door het Haags Kinderatelier tentoongesteld in een stellage
van dezelfde kubussen, als die van de tienerkunstwerkjes er
tegenover. Vrijwel alle congresgangers toonden zich blij ver-
rast over dat werk en kozen zorgvuldig en met veel plezier een
poëtische kubus uit in ruil voor hun souvenir. Deze souvenirs
uit tientallen verschillende landen zijn na afl oop van de ten-
toonstelling door het Haags Kinderatelier geselecteerd op
geschiktheid voor leeftijd, aangevuld met cadeautjes van par-
ticuliere sponsors en vervolgens verdeeld over de leerlingen
van de deelnemende scholen.
P r i n s Co n s ta n t i j n o p d e t e n t o o n s t e l l i n g
Zijne koninklijke hoogheid prins Constantijn bezocht op don-
derdag 29 november de conferentie en de tentoonstelling in
het WFCC, waarbij een cadeautjesruil plaatsvond. Lisa Zwiep
en Kathleen Cullen, twee leerlingen van het Haagse Segbroek
College kozen de twee kubussen uit van Sharwan Ramoediet
uit groep 6b van basisschool ’t Palet en van Teun Mulder uit
2vh4 van hun eigen school. Zij gaven deze twee kunstwerkjes
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
In een krantenartikel in Haags Westnieuws, schrijft Jan
Pieter Tensen van het Segbroekcollege dat het project ‘Be-
leef ‘t verschil’ aanslaat bij Segbroekers van vwo en havo.
“Ze leerden het verschil tussen rijmen en dichten en de
mogelijkheden die kunst kan bieden aan de maatschap-
pij. Twee leerlingen van het Segbroekcollege, Lisa Zwiep en
Kathleen Cullen, die tijdens de tentoonstelling een ontmoeting
hadden met de prins, kweten zich met verve van hun taak om de
prins te informeren over het project. Segbroekleerlingen uit de
VH-klassen kunnen terugzien op een zeer leerzaam project met
dank aan initiatiefneemster Fré Beijerling!”
Meer dan 500 kubusjes voor de congresgangers.
Mevrouw Samuel van de Europese Commissie heeft
12
met mondelinge uitleg aan de prins, die hun in ruil het boek
‘De geschiedenis van Europa’ overhandigde. Daarna voerde
de prins een kort gesprek met Fré Beijerling, directeur van
het Haags Kinderatelier over het educatieproject ‘Beleef ’t
verschil’.
Behalve de prins en meer dan driehonderd congresleden
bezochten ook vele familieleden van de leerlingen de ten-
toonstelling. Tenslotte heeft ook nog een fl ink deel van de
twaalfhonderd concertbezoekers voor en na het concert en
tijdens de pauze de tentoonstelling bekeken.
Informatiemarkt in Madurodam
Eveneens op 29 november was door de VNG een informatie-
markt georganiseerd in Madurodam, waar deelnemende or-
ganisaties vanuit het hele land zich met hun eigen projecten
presenteerden. Het Haags Kinderatelier vertegenwoordigde
‘Beleef ’t verschil’ (op de arbeidsmarkt) voor de gemeente
Den Haag. Directeur Fré Beijerling ontving er leden van ge-
meenteraden, medewerkers van ministeries, gemeenten en
maatschappelijke organisaties uit heel Nederland.
Daniël Kruithof van de Vereniging Nederlandse Gemeenten gaf
onder andere aan het Haags Kinderatelier de opdracht een pro-
ject te organiseren rond het Europese jaar van ‘Gelijke kansen
voor iedereen’. Hij vertelde naar aanleiding van het project van
het Haags Kinderatelier:
“Ik heb het een heel uitdagend en interessant project gevonden
en ik vind dat het Haags Kinderatelier een ontzettend leuk ant-
woord heeft gevonden op de vraag die wij ze stelden, namelijk
‘bedenk een project waarin kinderen worden gestimuleerd mee
te denken over het creëren van gelijke kansen voor minderhe-
den’. De kinderen werden zich tijdens het project bewust van de
haken en ogen aan arbeidsparticipatie van minderheidsgroe-
pen, maar ze kregen ook inzicht in mogelijke oplossingen. En
bovendien merkten ze dat ze ook zèlf oplossingen konden be-
denken. Het is heel belangrijk om met dit soort denkprocessen
al bij kinderen te beginnen! Wat ik verder heb gezien, is dat de
congresgangers zeer geïnteresseerd de tentoonstelling bezoch-
ten en dat zijne koninklijke hoogheid prins Constantijn en de
heren Deetman en Lubbers hun cadeautjes met veel plezier in
ontvangst hebben genomen.
Beleef’tverschil
een kubus op haar bureau staan.
13
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
Mevrouw Samuel overhandigt de boekenbonnen aan de vertegenwoordigers van de tien scholen
14
Bloemlezing
Beleef’tverschil
15Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
o n d e r w e r p : a n a l f a b e t i s m e
19 september 2007
BS ’t Palet, groep 6C
Murat Tuzlacik
WAT I K G A K I E Z E N
IJs verkopen zonder letters.
Samen een boek leren lezen,
naar de tandarts gaan,
buiten spelen,
taart bakken,
iets moois maken
of een restaurant bouwen,
reclame maken.
Fietsen, motoren of auto’s verkopen,
of een dichter worden.
Het liefst wil ik een restaurant
kunnen bouwen.
o n d e r w e r p : a n a l f a b e t i s m e
21 september 2007
BS ’t Palet, groep 6B
Aysegul Celik
D E L E T T E R S KO M E N
In Amerika kon ik niets.
De letters dreven in het water,
maar ik kon ze niet vangen,
totdat ik in Nederland kwam.
Toen ving ik de letters.
Nu ben ik erg blij.
Ik kan nu schrijven, lezen
en nog veel meer.
(een waar gebeurd verhaal)
o n d e r w e r p : blind 0f slecht ziend zijn
20 september 2007
BS ’t Palet, groep 6A
Busra Koc
VO E L M A A R
Met een blindengeleide-speurhond
kun je politieagent worden.
Met die speurhond kun je boeven vangen.
Als we samenwerken gaat het goed.
Ik zou wel blij zijn,
want ik vind politieagenten heel lief
en honden ook,
want ik hou van dieren.
MENSEN ME T EEN BEPERKING
16 Beleef’tverschil
o n d e r w e r p : fysieke beperking
24 september 2007
Galvanischool, groep 7
Linde op de Hoek
WAT I K W É L K A N
Ik ben goed in sterrenkunde,
maar niemand gelooft mij.
Ik maak een afspraak
met de sterrenwacht,
want ik wil werken,
stiekem in de nacht.
Ik heb een speciale stoel
om half in te liggen.
Rechtop zitten kan ik niet,
wel informatie opschrijven,
door de stethoscoop kijken
en mijn verstand laten blijken.
o n d e r w e r p : fysieke beperking
27 september 2007
Rosaschool groep 7a
Danny Almeida
PA R A LY M P I C S
Een sport voor gehandicapten.
Een sport voor mij.
Wat zij kunnen,
geldt ook voor mij.
Alle handen
uit alle landen
laten de bal stuiteren over het veld.
o n d e r w e r p : verstandelijke beperking
24 september 2007
Galvanischool, groep 7
Isa Olgers
M E T D I E R E N P R AT E N
Met dieren kunnen praten.
Snap je wat ze zeggen?
Ik doe mijn werk als de anderen,
maar ze moeten het me tien keer
uitleggen.
Ik sprak met m’n huisdieren;
dat lukte meteen,
maar anderen begrijp ik niet zo goed.
Bij de dokter was ik verstandelijk
gehandicapt.
MENSEN ME T EEN BEPERKING
17
o n d e r w e r p : doofheid, slecht horen
26 september 2007
BS De Spiegel groep 8
Lonnie Zeller
R O M A N T I S C H
Mijn hoofd zit vol verhalen.
Ik wil ze kwijt.
De stilte bijt.
Ik schrijf ze in een boek zo even.
Wil iemand dat uitgeven?
Mijn boek ligt nu in de winkel.
En ik hoor er helemaal bij.
o n d e r w e r p : doofheid, slecht horen
26 s e p t e m b e r 2 0 07
BS De Spiegel groep 8
Ali Ozcan
M I J N O G E N Z I E N A L L E E N
Het is heel stil.
Niemand doet iets.
Ze spelen, lachen en gieren.
Alleen één iemand praat niet.
Mijn ogen zien alleen.
Ik versta haar wel.
Ik schrijf mooie gedichten.
o n d e r w e r p : emotionele stoornis
22 november 2007
Segbroekcollege, groep 2VH3
Sjoerd Beijer
U I T D E WO L K E N
Wanneer ik in de wolken kijk
zie ik mijn beste vrienden.
Zij laten mijn emoties zien
in beelden en vormen.
Dan komt het moment
dat ik vrienden moet maken
met wie ik kan spelen,
die ik aan kan raken.
Van mijn ouders
moet ik op toneel
om alles te tonen.
Mij gaat het lukken
met echte vrienden
met wie ik lief en leed kan delen.
En die wolken
kunnen me niets meer schelen.
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
18 Beleef’tverschil
o n d e r w e r p : ras
22 november 2007
Segbroekcollege, groep 2VH5
Willem Wilke
G E S T I P T E K AT
Een gestipte kat
vaart over vele zeeën
zoekend naar een nieuwe plek.
In het andere land
wordt zij niet verwelkomd.
Nieuwe gezichten
met jaloerse roodheid.
Ze duikt in verf
en verlost zichzelf
van haar stippen.
Welkom, welkom.
o n d e r w e r p : identiteit
19 september 2007
BS ’t Palet, groep 6D
Cengizhan Kandirmaz
ZO R G E N VO O R M I J
Ismail Yk en Cankan,
mijn zangers.
Hala, Darwish en rap,
mijn Turkse dansen.
Galatasa ray,
mijn team.
Kuran,
mijn boek.
En brood bakken,
mijn werk, mijn geld.
o n d e r w e r p : cultuur
26 september 2007
BS De Spiegel groep 7
Kolja Koopmans
P O L E N , M I J N L A N D
In Polen is pijn,
ik weet het zeker
met koffi e uit een Nederlandse beker.
Ik zag de armoede, maar
er was geen toekomst daar.
De reden wist ik niet.
Ik dacht: het parlement,
de rechten en nog meer.
R AS OF ETNISCHE AFSTAMMING
19
o n d e r w e r p : cultuur
26 september 2007
BS De Spiegel groep 7
Eldridge Curiël
N O O I T A L L E E N
Ik praat Spaans,
maar kom niet uit Spanje.
Daar zijn Matadores
die met torros vechten.
Spaans is overal
in mijn rugzak vol met talen.
Hola, me tengo que ie, adios.
Ik ben nooit alleen,
maar altijd met iemand
in het Nederland van mijn dromen.
o n d e r w e r p : cultuur en talent
29 oktober 2007
Zonnebloemschool, groep 8a
Julian van Ginneken
R I J K E , I N D I S C H E G E DAC H T E N
Indische gedachten
op mijn Nederlandse doek.
Vorm en kleuren stralen.
In de Nederlandse woonkamers
maken mijn gedachten mij rijk.
De vreemde toekomst is al begonnen.
o n d e r w e r p : cultuur en talent
29 oktober 2007
Zonnebloemschool, groep 8a
Tim van Spanning
E E N N I E U W B E G I N
Een muzikaal talent,
een bekend orkest
en één immigrant.
Twaalf mensen uit Den Haag.
Eén straatmuzikant uit Hong Kong,
een nieuwe aanwinst voor het orkest.
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
2020 Beleef’tverschil
24 september 2007
Galvanischool, groep 8
Wiep van der Toorn
A L L E S I S A N D E R S
Verschillende smaken
op kleding of eten.
Verschillende taken.
Alles is anders.
Verschillende wensen.
Verschillende keuzes,
kortom, verschillende mensen.
Alles is anders,
hetzelfde bestaat niet.
Van buiten misschien,
van binnen echt niet.
Anders is leuk.
o n d e r w e r p : vooroordeel
24 september 2007
Galvanischool, groep 8
Imtiaaz Joemmambabs
G E V E N E N N E M E N
Ik met mijn roze stretchpakje
wil toch graag een stoere danser zijn.
Maar de R&B-jongens
vinden me vies en klein,
dus ging ik maar op ballet.
Eigenlijk wil ik toch op R&B,
dus moet ik naar Bz.
Hij zegt: “Je moet andere kleren aan”.
Pas als hij aardig is, doe ik het.
LEEF TIJD
o n d e r w e r p : ouderen
27 september 2007
Rosaschool groep 7b
Dylan Divimeenzo
D O O R G A A N
De haken hebben mijn vingerafdruk.
De vloer heeft mijn voetstappen.
Ik ben niet de jongste,
maar wil toch blijven werken.
Alleen de dood kan mij doen stoppen.
en verder alleen mijn wil.
Die boom, daar ben ik aan gehecht
en de kinderen kennen mij.
De spullen kennen mij.
Niets kan mij doen stoppen.
SE XUELE GE A ARDHEID
o n d e r w e r p : diversiteit
2121
o n d e r w e r p : jongeren
9 oktober 2007
BS Max Velthuijs, groep 7
Karima el Allali
É É N
Heerlijke geuren, mooie zee.
Eén schooltje met één lokaal.
Veel kinderen met niks.
Eén boot.
Iedereen wil mee naar de overkant
naar een mooie school.
Ook ik wil daar leren
en later leuk en mooi werk hebben.
o n d e r w e r p : jong en oud
9 november 2007
SG Den Haag Zuid-West
Shiraaz Enait (M)
S TO KO U D E N R E C H T
Je bent zo oud als een stok.
Je wilt een rechte zijn.
Een die goed denkt.
Een die jong lijkt
en lang en gelukkig leeft
met werk.
o n d e r w e r p : jong en oud
9 november 2007
SG Den Haag Zuid-West, groep 1B1
Yeknur Kaya (V)
M E -V R O U W
Zo klein en net gezaaid,
groeide uit tot een fl inke zonnebloem.
Kon lopen, praten, horen.
Kon alles, een gezond mens.
Werd dapper en sterk,
zoals een ME’er.
Wérd ook een ME’er
tot de laatste dag van haar leven.
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
2222
GE SL ACHT
o n d e r w e r p : positieve discriminatie
19 oktober 2007
Comeniusschool, groep 8
Dick Jurriaan Nicolay
E E N V R E E M D E W E G
Raar.
Nooit geholpen.
Nooit verzet.
Hoe terug te geven?
Diep gekwetst.
Soms met ogen dicht
van afschuw.
Eff e uit het zicht.
Ben bang,
loop door de lange gang
naar het licht.
Ga mee in wanhoop
naar de onbekende weg.
Doe het goede.
Doe het werk.
Niet meer naar.
Bijna klaar
en aan de top.
o n d e r w e r p : positieve discriminatie
29 oktober 2007
Zonnebloemschool, groep 7b
Samuel Middendorp
U I T D E C H AO S
Gevoelens stapelen zich op.
Buiten die prachtige zon.
Voor het eerst in haar leven
loopt ze naar het licht.
Haar leven is nu echt begonnen.
Ze zoekt naar werk en
zet de stap naar het geluk.
LE VENSOVERTUIGING
o n d e r w e r p : het geloof
9 oktober 2007
BS De Spoorzoeker, groep 7/8
Jaya Laloe
N A D E B R U I LO F T W E E R N A A R S C H O O L
Mooie, witte jurk.
Mensen, feest, muziek.
Niet het einde,
maar het begin.
Medicijnen studeren
en dokter worden.
In deze cultuur
mag ze na het trouwen
gewoon blijven werken.
Beleef’tverschil
2323223
o n d e r w e r p : het geloof
9 oktober 2007
BS De Spoorzoeker, groep 7/8
Rachel Baran
D E L A N G E S JA A L
De lange sjaal van het meisje
achter de balie is mooi,
maar past niet goed
bij het uniform van haar beroep.
Toeristen komen langs
om de kamers te zien.
“Is dat meisje gelovig misschien?”
De kamersleutels zijn nu belangrijk,
maar ze zet zichzelf te kijk.
o n d e r w e r p : tradities
9 oktober 2007
BS De Spoorzoeker, groep 7/8
Enes Yildiz
E V E N W E N N E N
Mensen komen naar ons land
en zien politie op het strand
met petten met een harde rand.
Tulband af bij die politie
Onbedekt hoofd, zonder traditie.
o n d e r w e r p : tradities
9 oktober 2007
BS De Spoorzoeker, groep 7/8
Phelina Kofi Boakye
G E VO E L E N K U N S T
Een vrouw die altijd klaarstaat
en alles voor me doet.
Haar liefde en aandacht zijn goed.
Gevoel en kunst gaan bij haar samen,
ook nadat er kinderen kwamen.
Europees jaar van gelijke kansen voor iedereen
Projectinformatie ‘Beleef ’tverschil’
Opdrachtgever
Daniël Kruithof, VNG
Idee en ontwikkeling
Fré Beijerling, artistieke leiding
Uitvoering op tien scholen
Fré Beijerling
Coördinatie uitvoering Atelier van Speijk
Magdeleen Douw, Carin Hack en andere kunstenaars
Tentoonstelling
Bart Groenewegen, Bas de Boer
Colofon
Tekst en redactie
Fré Beijerling, Anja Jager
Fotografi e
Foto Formidable, Fré Beijerling, Morten de Boer (omslag)
Vormgeving
De Boer & van Teylingen
Druk
Den Haag off set
Nominatie Movisie diversiteitsprijs
Het Haags Kinderatelier werd met het educatieproject in het
kader van ‘Beleef ’t verschil’ genomineerd voor de landelijke
´Movisie diversiteitsprijs . Deze prijs is bestemd voor een project
dat lokaal een positieve invulling geeft aan diversiteit in de
samenleving, in de vorm van bijvoorbeeld etniciteit, sekse, leef-
tijd, sociale klasse, gezondheid of seksuele voorkeur. Via de prijs
wordt het belang van diversiteit in de samenleving zichtbaar
gemaakt en worden waardevolle ideeën verzameld om ze ook
voor andere plaatsen en gebieden toepasbaar te maken.