Download pdf - On Iki Imam

Transcript
  • 1. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu TAKDM phesiz hamd yalnz Allah'adr. O'na hamdeder, O'ndan yardm ve mafiret dileriz. Nefislerimizin erlerinden, amellerimizin ktlklerinden Allah'a snrz. Allah'n hidayet verdiini kimse saptramaz. O'nun saptrdn da kimse doru yola iletemez. ehadet ederim ki, Allah'tan baka hibir ilh yoktur. O, bir ve tektir, O'nun orta yoktur. Yine ehadet ederim ki, Muhammed Allah'n kulu ve Rasldr. Bundan sonra; Muhakkak ki, szlerin en dorusu Allahn Kitab, yollarn en hayrls Efendimiz Muhammed Sallallahu aleyhi ve sellemin yoludur. lerin en erlisi sonradan ortaya karlan bidatlerdir. Her bidat, sapklktr, her sapklk ise atetedir. Ehli Beytin faziletine dair birka tane sahih rivayet vardr. ia ve Sufiyye on iki imam hakknda ar gidip, ia masumiyeti ve gaybdan haber vermeyi on iki imama izafe ederken, sufiler dier eyhlere de bunlar atfetmilerdir. iiler; mam ma'sum olmazsa, ma'sum olan bir imama muhta olur. Derlerken, Sufiler; eyh seyyid deilse, seyyid bir eyhe muhta olur demektedirler. iaya mahsus olan dier sapk itikadlar; takiyye(gerek itikadlarn gizleyerek yalan sylemek), Ebu Bekr ve mer radyallahu anhuma bata olmak zere baz sahabelere hakaret 2
  • 2. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu etmeleri ve dier baz itikadi ve siyasi meselelerdir. Hak yoldan sapmaktan, saptrmaktan ve saptrlmaktan Allaha snrz. iann sna Aeriyye kolunun On iki mam olarak inand zatlarn hayatn hepsini bir arada deerlendiren akademik bir alma yok gibidir. Ehli snnet peygamberlerden baka kimseyi masum kabul etmez, fakat hakk takdir edilmesi gereken imamlar da her hangi bir sayda snrlamaz. mamlar on iki says ile snrlmay gerektiren bir delil de yoktur. iann on iki imam olarak kabul ettii ahsiyetler hakknda, Ehli snnetin cahil kesimleri arasnda da batl bir takm inanlar yaylmaya alld iin, bu imamlarn hayatlar hakkndaki abartlara ve yalanlara dikkat ekip, gvenilir kaynaklardan derleyerek bir alma yapmak istedim. Naklettiklerimin kaynan gsterdim. Gemi ulemadan bize kalan, Muhammed Ali es Sabbann safur Raibin, Heyteminin es Savaikul Muhrika, iilerden; Molla Caminin evahidn Nbvve, eblencinin Nurul Ebsar, Hulvinin Lemazat, Sleyman brahim Kunduzinin Yenabil Mevedde, Hucvirinin Keful Mahcub gibi eserlerinde, On iki mamdan bahsedilmektedir. Bu kitaplarda pek ok aslsz, ia kaynakl rivayetler vardr. Ad geen eserlerden istifade etmekle beraber, ben, hadis ricali kitaplarn, Tasavvuf ve tarih kaynaklarn da inceleyerek bir nebze olsun, on iki imam hakknda, en salam rivayetleri semek suretiyle bu boluu doldurmaya gayret ettim. Kusurlarmn affn Allahtan dilerim. Ehl-i snnet kaynaklarda ehl-i beytin on iki imam hakknda sahih bir hadis rivayeti yoktur. Ancak Tabiinden Kabul Ahbarn yle dedii nakledilir; On iki Mehdi 3
  • 3. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu gelecektir. Sonra Ruhullah (sa A.s.) nzul edecek ve Deccali ldrecektir.1 Bu israiliyat trnden bir haberdir. Mesrukun rivayetine gre de, bir adam bni Mesud radyallahu anhn yanna gelip; Peygamberiniz, kendisinden sonra halifeliin ne kadar olacan anlatt m? diye sormu, o da yle cevap vermitir; Evet, o halifeler, Musa aleyhisselamn on iki nakibi gibi, seilmi ve temiz birka kii olacak.2 Cabir bn-i Semure Radyallahu anh diyor ki, Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellemin yle buyurduunu duydum: quot;Bu din, on iki halifenin elinde olduu srece aziz ve gl kalacaktr.quot; Cabir diyor ki: quot;Halk tekbir getirerek aladlar. Daha sonra Resulullah yavaa bir ey syledi. Dedim ki; ey baba, Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem ne syledi? Babam dedi ki, Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem; quot;Bu on iki imamn hepsi Kurey'tendirquot; buyurdu.quot;3 Bu on iki kiiden Rafz'lerin kastettikleri on iki imam anlamak doru deildir. nk, Rfizlerce imam kabul edilen bu on iki kiinin zamannda mslmanlarn ileri hibir zaman dzenli gitmedii gibi, zlim, hatta kafirler tarafndan zulme 1 bni Hacer el Askalani Fethul Bari(13/213) 2 Ahmed(1/398) Msedded Bin Mserhed, Bezzar(5/320) Nuaym Bin Hammad Fiten(1/95) bni Hacer Askalani Metalibu Aliye(2040) Busayri thaf(4933) Heysemi Mecmauz Zevaid(5/190) bni Kesir el Bidaye(6/340) bni Adiy el Kamil(3/15) Aie radyallahu anhadan; Mnavi Feyzul Kadir(2/458) 3 Buhari(ahkam 51) Mslim(3/1452) bni Hibban(15/43) Hakim(3/715) Taberani(1/283,2/195) bni Ebi Asm El Ahadu vel Mesani(3/126) Ebu Davud(4279) Tirmizi(2224) Deylemi(7562) Hatib Tarih(14/353) Ahmed(4/95) Ebu Yala Mucem(1/79) Ebu Yala Msned(13/456) Hallal Snnet(2/431) Ebu Avane(4/369) Fethul Bari(13/211) Ebu Amr ed Dani Snenl Varide(2/492) sahih. 4
  • 4. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu uramlardr. Buna karlk hak sahipleri olan mslmanlar yahudilerden daha gsz dmlerdir. Halbuki, Rfizlerce muntazar imamn velayeti kyamete kadardr.4 Dier baz rivayetler de u ekildedir; Mehdiden sonra on iki halife olacak, onlar ahir zamanda kacak5 bnul Mnadiden de bunun ayns nakledilmitir.6 Ehli Kitabn (israiliyat) bilgilerine sahip bulunan Ebu Celd dedi ki; Aralarnda on iki halife kncaya kadar bu mmet helak olmayacaktr. Halifelerin hepsi de hidayet ve hak din ile amel edeceklerdir. Bu halifelerden ikisi Ehl-i Beyttendir. Bunlardan biri krk sene, dieri otuz sene yaayacaktr.7 Kabul Ahbar dedi ki; Dorusu Allah Teala, smail Aleyhisselama kendi soyundan on iki kayym bahetti ki, bunlarn en faziletlisi; Ebu Bekr, mer ve Osman radyallahu anhumdur.8 Bu da israiliyat trndendir. Huzeyfe radyallahu anh dedi ki; Osman radyallahu anhten sonra, Emevilerden on iki hkmdar gelecektir. Dediler ki; Halifeler mi gelecek? Huzeyfe R.a.; Hayr, hkmdarlar! dedi.9 Beyhaki ve Ebu Nuaymn bni Amr Radyallahu anhumadan u rivayeti isnad zayf olmakla birlikte- ilgintir; 4 Bkz. bni Kesir el Bidaye(6/339) 5 Fethul Bari(13/213) Feyzul Kadir(2/459) 6 Fethul Bari(13/211) 7 Hatib Tarihul Badat(4/37) ed Dani Snenl Varide(2/490) Fethul Bari(13/213) bni Kesir el Bidaye(6/342) Metalibu Aliye(4552) 8 Nuaym Bin Hammad Fiten(1/96) bni Kesir el Bidaye(6/343) 9 Nuaym Bin Hammad Fiten(1/96,135) bni Kesir el Bidaye(6/342) 5
  • 5. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; inizde on iki halife kacak. Benden sonra Ebu Bekir ok az kalacak! Arab yurdunun deirmeninin sahibi vlm olarak yayacak, ehit olarak lecektir! O kimdir, ey Allahn Rasul! diye sorduklarnda; mer Bin el Hattab! buyurdu. Sonra Osman Radyallahu anha dnerek; Sana gelince, insanlar senden Allahn giydirdii gmlei karman isteyecekler. Beni hak ile gnderene yemin ederim ki, eer onu karrsan, deve ine deliine girinceye kadar cennete giremezsin!10 mam Celaluddin Suyuti: On iki imamdan maksat, slam yaad mddete, yani kyamete kadar gelip hak ile amel edecek olanlardr. Bunlarn birbiri ardnca gelmesinin zarureti yoktur demekte ve szlerine unlar eklemektedir: Bu on iki kiiden sekiz kiisi unlardr: Drt halife, Hasan, Muaviye, bn-i Zbeyr ve mer b. Abdulaziz... Abbasi halifesi Mehdide bunlardan biri olabilir. Zira o da Abbasiler arasnda Emevilerin arasnda yer alan mer b. Abdulaziz gibidir. Adaleti sebebiyle Abbasi halifesi Tahir de bunlardan biri olabilir. Ayrca iki kiinin de bunlardan olmas muhtemeldir ki bu iki kiiden biri Ehl-i Beytin Mehdisidir.11 ia kaynaklarda ise u ekilde aslsz hadisler nakledilir; Ehli Beytimden olan on iki imama, Allah, benim anlay, ilim ve hikmetimi vermitir. Onlar benim 10 bni Ebi eybe(6/363) Taberani(1/54,90) Taberani Evsat(8/319) bni Ebi Asm es Snnet(2/548) Mecmauz Zevaid(5/178) Zehebi Siyeri Alam(10/411) bnl Cevzi Safvetus Safve(1/236) Muhibbt Taberi Ryadun Nadra(1/290) Suyuti Hasais(s.712) Kenzul Ummal(33065) zayf. 11 Suyuti Tarihul Hulefa(s.12) bkz.: bni Hacer Fethul Bari(13/212) 6
  • 6. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu tynetimden yaratmtr. Onlara kar kibirlenene ve akrabalk bam kesene efaatim ulamaz. 12 Benden sonra imamlar on iki kiidir. Ey Ali! lkleri sen, sonlar ise Kaim(Mehdi)dir. Allah onun eliyle yeryznn dou ve batsn fethedecektir.13 Bu hadisin ikinci ksm Ehli Snnet hadis kaynaklarnda varid olmutur. lk ksm ise, gvenilir bir kaynak saylmayan, uydurmalarla dolu olan Yenabil Meveddede geer.14 Ayrca akidelerini uydurma rivayetlere dayayan Sufiyye frkasndan smail Hakk Bursevinin u sz ile mutabktr; Ruhlarn velayet cihetinden evveli Ali Radyallahu anh, sonu Mehdi aleyhis selamdr.15 Uydurma bir rivayette Enes r.a.n Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemden yle naklettii geer; Ben peygamberlerin sonuncusuyum, ey Ali sen de velilerin sonuncususun.16 Her halukarda, ehli beytin on iki imamndan bir ka, zamanlarnda hidayet imamlar olmulardr. Nitekim sahih hadislerde belirtildii gibi, hakiki hilafet zahiri ynetimden ayrlm, drt halifeden sonra src sultanlk balam, Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellemin hilafeti ise, ilim 12 el htisas(s.204) Muhammed Bakr el Meclisi Biharul Envar(36/243 no; 52) 13 bni Babeveyh el Kummi Uyunu Ahbarir Rza(1/53) 14 Sleyman brahim Yenabil Mevedde(s.91) 15 Bursevi Silsilename-i Celvetiyye(s.57) mam Rabbani der ki; Ali Radyallahu anh velayet yolunun nderidir. bkz.: Mektubat Rabbani(Osmanlca tercemesi;3/123) mam Rabbani yine burada der ki; Velayet yolunda vasta lazmdr ki, bu vasta on iki imamdr. Ondan sonra velayet yolunun merkezi Abdulkadir Geylani(K.S) olmutur. Mektubat(3/123) 16 Hatib Tarih(10/356) Tenzihu eria(1/321) Fevaidul Mecmua(320) Hatib der ki; bunu mer Bin Vasl uydurmutur. 7
  • 7. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu meclislerinde, peygamber varisi olan hadis alimleriyle devam etmitir. Bizlere de Kurann, Snnetin ve bunlara muvafk olduklar mddete Ehli Beytin tarafnda bulunmak, onlara sayg ve ihtiramda bulunmak, onlarn yolunu tutmak, onlarn ahlakyla ahlaklanmak, bunda da haddi amamak, Kitap ve snnetin snrlarn gememek der. Tevfik Allahtandr. Ebu Muaz Seyfullah Erdomu ubuk/Ankara 2003 8
  • 8. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu EHL BEYTN FAZLET Ehlibeyt; genel anlamda btn takva sahibi Mslmanlar, zelde ise kendilerine sadaka haram olan kimselerdir. Bunlar da Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin hanmlar, ocuklar, torunlar ve Abdulmuttalib oullarndan mslman olanlardr. Allah Teala buyuruyor ki; Ey Ehli Beyt! Allah, muhakkak ki sizden eksiklii gidermek ve sizi tertemiz klmak ister. (Ahzab; 33) Allah sizden eksiklii (kiri) gidermek ister cmlesinin manas; maddi kirlerden, ve sizi tertemiz klmak ister. fadesi de manevi kirlerden arndrlmas demektir.17 Zeyd Bin Erkam radyallahu anh naklediyor; Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem hutbesinde buyurdu ki; Ben size iki arlk brakyorum; biri Allahn Kitabdr ki, onda hidayet ve nur vardr. Allahn Kitabna tutunun ve ona smsk sarln. kincisi de Ehli Beytimdir. Size Ehli Beytimi hatrlatrm, Size Ehli Beytimi hatrlatrm, Size Ehli Beytimi hatrlatrm! Zeyd Bin Erkam r.a.e ehlibeytin kimler olduu sorulduunda; kendilerine sadakann haram olduu kimselerdir. Demitir. 18 bni Ebi Muleykeden; Halid Bin Said, Aie r.a.ya sadaka malndan bir sr gndermiti. Onu reddetti ve dedi 17 Safvetut Tefasir(5/83) Fahreddin Razi Mefatihul Gayb(terc.:18/260) 18 Mslim(Fazailus Sahabe 36) Ahmed(3/14) Deylemi(194) bni Asakir(5/439) Tirmizi(menakb 31) Ceml Fevaid(9015) safur Raibin(s.119) Camis Sair(2361) Ramuzl Ehadis(144/5) 9
  • 9. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu ki; Biz ehli beytiz, bize sadaka helal deildir.19 Burada Aie r.a.nn da ehlibeyte dahil olduunu reniyoruz. Ebu Hureyre Radyallahu anhden; Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; Sizin en hayrlnz Benden sonra ehli beytime en hayrl olannzdr.20 Abbas radyallahu anhden; Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; Vallahi kii, ehli beytimi bana olan akrabalklar sebebiyle sevmedike, kalbine iman girmez!21 mam Zehebinin, el-Munteka adl eserinde yle bir blm geer; Rfiz yle diyor: Onuncu delil cumhurun rivayet ettii u hadistir: Ben size kendilerine smsk sarldnz mddete saptmayacanz iki ey braktm: Allahn kitab ve benim soyumdan gelenler. Her ikisi havuz bana gelinceye kadar birbirinden ayrlmayacaklar. Baka bir hadiste de: Ehl-i Beytim, Nuh'un gemisi gibi aranzda bulunuyorlar. Bu gemiye binen kurtulur. Ondan ayrlan batar buyururlar. Ehl-i Beytinin efendisi de Ali olduuna gre, herkesin Ona itaat etmesi vaciptir. Binaenaleyh imam Ali olmaldr. 19 bni Ebi eybe Musannef(3/214) sahih isnadla rivayet etti. 20 Hakim(3/311) Ebu Yala(10/5924) bni Ebi Asm es Snne(2/616) Hatib Tarih(7/277) Heysemi Maksadul Ali(1357) Mecmauz Zevaid(9/174) Busayri thaf(7544) safur Raibin(s.120) hasendir. 21 Tirmizi(3758) Hakim(4/85) Ziyaul Makdisi Muhtare(8/382,389) Ahmed(1/207) Ahmed Fadailus Sahabe(2/926,940,943) bni Mace(140) Misbahuz Zcace(1/21) Deylemi(6350) Taberani(11/433,20/285) bni Ebi eybe Musannef(6/382) Hatibul Badadi Tarih(3/376) bni Kani Mucemus Sahabe(2/194) Ceml Fevaid(8767) Savaikul Muhrika(s.228 terc.s.385) safur Raibin(s.122) Yenabil Mevedde(s.62,102) sahihtir. 10
  • 10. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Ey Rfiz! Mslimde bulunan ve Zeyd b. Erkam'n rivayet ettii hadisin lafz yledir: Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) adir Hum'da bize hitab ederek yle buyurdular: Ben size, kendisine smsk sarldnz mddete saptmyacanz birey braktm. O da Allah'n kitabdr. (Muvatta, Kader: 3). Soyumdan gelenler mnsndaki tret lafz ise Tirmiz'de mevcuttur. Tirmiz'deki hadisi yalnz Zeyd b. Hasan el-Enmt rivayet etmitir ki, Ebu Hatim, bu ztn mnkerl hadis olduunu sylemitir. Tirmizdeki hadis, bn-i Fudayl, A'me, Hubeyb b. Ebi Sabit, Zeyd b. Erkan, Atiyye, ve Ebu Sad tarikiyle rivayet edilmitir. yle ki: Ebu Said yle der: Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) yle buyurdu: Ben size kendilerine smsk sarldnz mddete benden sonra asla saptmyacanz iki ey braktm. Biri dierinden de daha byktr. Bunlardan biri Allah'n kitabdr ki, semadan yeryzne sarktlan Allah'n ipidir. Dieri de, soyumdan gelenlerdir. Bu ikisi havuz bana gelinceye kadar birbirinden ayrlmayacaklar. Dikkatli olunuz, nasl olur da bu iki konuda bana muhalefet edersiniz? (Tirmizi Menakb: 77). Tirmiz, bu hadis iin hasendir, demitir. Gemiden bahseden hadis ise sahih deildir. Mutemed kitaplardan hibirinde de mevcud deildir. Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in: Soyumdan gelenlerle, Allah'n kitab birbirinden ayrlmayacaklar eklindeki beyanlar ise, bunlarn icm'larnn hccet olduuna dellet eder. Baz limlerimiz de bu grtedirler. Kad, El-Mu'temed adl eserinde yle diyor: 11
  • 11. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Hadiste geen tret kelimesinin muluna btn him oullar girer. Bunlar, Ali, Abbas ve Haris b. Abdlmuttalip'in evladdr. Bunlarn efendisi de Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'dir. bn-i Abbas da, peygamber ailesinin en fakhi idi. Birok meselede Ali'ye (r.a.) muhalefet etmitir. Ali (r.a.) de, fetva verdii hususlarda hi kimsenin kendisine itaat etmesini vcip klmamtr. Kald ki, itre (Haimoullar), ne Ali (r.a.)' nin imameti ve ne de stnl zerinde ittifak etmilerdir. Aksine bn-i Abbas ile bizzat Ali (r.a.) yle diyorlard: mmetin en stn Ebubekir sonra mer'dir. Her ikisinin hilafeti haktr. Hatta Abbasiler, Ali taraftarlarnn ou, Hasan ile Hseyin, Ali b. Hseyin, Onun olu ile torunu Ca'fer es- Sdk'n ayn grte olduklar hususunda mtevtir nakiller vardr. Sonra mmetin cma' da itirazsz olarak hccettir. Bunlarn da en stn Ebubekir (r.a.) olduuna gre icma' hccet olan mmetin en stnne ittiba etmek vaciptir. Bunu da kabul etmiyorsanz Ali'nin (r.a.) imametiyle ilgili olarak zikrettikleriniz de tamamen hkmszdr. 12
  • 12. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu EHL- BEYT SEVGSN STSMAR EDENLER Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem Ali Radyallahu anhe buyurdu ki; Ya Ali! phesiz sen ve seni sevenler cennettesiniz. Fakat bir gruh insan seni sevdiklerini iddia edecekler, fakat slam kmseyecekler, onu terk edip bir tarafa atacaklar, slamdan okun yaydan kt gibi kacaklardr. Onlara Rafza denilecektir. Eer onlarla karlarsan, onlarla sava! Zira onlar mriktirler. Ali Radyallahu anhn bu rivayetin ardndan yle dedi; Bizleri, Ehli beyti sevdiklerini syleyecekler, lakin byle deildir. Onlarn alameti Ebubekr ve mer radyallahu anhumaya svmeleridir. 22 Darekutni bu hadisi bir ok tarikleri ile Msnedi Fatma adl eserinde kaydettiini belirtir. 22 Ebu eyh Tabakat(2/74, 4/122) Taberani(1/319) Abdullah Bin Ahmed es Snne(2/548) Deylemi(8301) Mecmauz Zevaid(9/131, 10/22) Zehebi Mizanul tidal(7/171) Allame ed Dani Snenl Varide Fil Fiten(3/616) bni Adiy el Kamil(7/213) Muhibbut Taberi Ryadun Nadra(1/363,385) Metalibu Aliye(2974) Kenzul Ummal(36360) Heytemi Savaik(s.364) Berzenci el aa(s.89) safur Raibin(s.129) Ramuzl Ehadis(1748) 13
  • 13. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu mm Seleme radyallahu anha dedi ki; Bir gece Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem yanmda iken Fatma ile beraber Ali (radyallahu anhuma) geldi. Ali radyallahu anhe buyurdu ki; Sen ve arkadalarn cennettesiniz. Sen ve seni sevenler cennettesiniz. Dikkat et! Seni seven bir kavim dilleri ile syledikleri eyler sebebiyle slamdan dar frlayacaklar. Okuduklar Kuran boyunlarndan aa gemeyecek. Onlar Rafza diye isimlendirecekler. Onlarla karlatn zaman, onlarla mcadele et. Zira onlar mriklerdir. Dedim ki; Ey Allahn Rasul! Onlarn alameti nedir? buyurdu; Cumay ve Cemaati terk edecekler ve (sahabeler ve tabiinden ibaret olan) selefe hakaret edecekler.23 Dier bir rivayette alametleri hakknda yle buyrulur; Onlar sende olmayan eyle seni verler. Dier sahabelerime ise dil uzatr ve sverler.24 Ebu Sleyman el Hemedani rivayet ediyor; Ali radyallahu anh dedi ki; Bizden sonra bir kavim gelecek, sevgimizi istismar ederek yolumuzu bozacaklar. Zira onlar Ebu Bekr ile mer radyallahu anhumaya sveceklerdir. Onlarn rafza diye lakaplar vardr. Bize bal olduklarn syleseler de bizden deildirler!25 23 Taberani Evsat(6/335) bni Ebi Asm esSnne(2/475) Hatib Tarihul Badat(12/358) Muhibbut Taberi Ryadun Nadra(1/364) Mecmauz Zevaid(10/21) Savaik(s.364) safur Raibin(s.129) Berzenci el aa(s.89) 24 bni Ebi Asm es Snne(2/475) Bezzar(2/139) Ahmed(1/103) Berzenci el aa(s.89) bni Ahmed es Snne(2/546) Yenabil Mevedde(s.24) 25 Abdullah Bin Ahmed es Snne(1/441) bnl Cevzi Telbisu blis(s.145) Berzenci el aa(s.90) Yenabil Mevedde(s.23) 14
  • 14. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu bni Abbas radyallahu anhumadan; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; Ahir zamanda Rafza diye anlan, slam terk eden bir grup zuhur edecek. Onlar grdnzde onlarla savan. Zira onlar mriktir.26 Ali radyallahu anh buyurdu ki; Bizim urumuzda iki frka helak olacak; birisi bizi ar derecede sevenler, dieri de bize iftirada bulunanlardr.27 Muhammed Bin Suka radyallahu anh naklediyor; Ali Kerremallahu vecheh dedi ki; Bu mmet yetmi frkaya 26 Ebu Yala(4/459,12/116) Taberani(12/242) Heysemi Maksadul Ali(1456) Buyetul Bahis(2/945) Mecmauz Zevaid(10/22) Metalibu Aliye(2973) bni Ebi Asm es Snne(2/475) Haris Bin Ebi same Msned(1043) Abd Bin Humeyd(1/232) Ebu Nuaym Hilye(4/95) bnl Cevzi lel(1/160) Berzenci el aa(s.90) Muhibbut Taberi Ryadun Nadra(1/364) hasendir. 27 Ahmed(1/160) Ebu Yala(1/534) bni Ebi Asm es Snne(2/476) Mecmauz Zevaid(9/133) Mikat(9063) Maksadul Ali(1319) Suyuti Hasais(2/283) Berzenci el aa(s.90) Busayri thaf(7470) Metalibu Aliye(3970-71) Bursevi Silsilename(s.196) hasendir. 15
  • 15. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu ayrlacak, en ktleri de bizi sevdiklerini iddia edip te yolumuzdan ayrlanlar olacak.28 EHL BEYT SEVENLERN ALAMETLER mam Musa Rza radyallahu anh dedi ki; Bizim sevdiklerimiz o kimselerdir ki, Allah ve Rasulne itaat ederler ve bizim gibi amelde bulunurlar.29 Ali radyallahu anh dedi ki; Bana olan sevgi ile Ebu bekr ve mer radyallahu anhumaya olan kin bir mminin kalbinde bir arada olamaz.30 Cndeb Bin Nasr ile Hemmam Bin Ubbad Bin Heysem anlatyorlar; Bir gn imam Ali radyallahu anh mescide kmt. Bir kavim gelip kendisine selam verdiler. Selamlarn aldktan sonra, onlarn kim olduklarn sordu. Onlar da; Seni sevenleriz dediler. Onlara dedi ki; Bu gzel bir ey ama neden bize olan muhabbetinizin alametini sizlerde gremiyorum? Bunu duyunca mahcup oldular. Cndeb dedi ki; Sizi seven ianzn alameti nedir ey mminlerin emiri! Ali radyallahu anh cevap vermedi. badete daha dkn olan Hemmam ayn soruyu tekrarlaynca, Ali radyallahu anh, elini Hemmamn omzuna koydu ve dedi ki; Bizim cemaatimiz Allah bilirler, emirlerini yerine getirirler, fazilet ve ahlak sahibidirler. Onlar hep doruyu sylerler. Yedikleri ancak ihtiya kadardr. Giydikleri 28 Bursevi Silsilename(s.197) Berzenci el aa(s.91) 29 bni Hacer el Heytemi esSavaik(s.364) Bursevi Silsilename(s.197) Berzenci el aa(s.91) bkz.: Ebu Nuaym Hilye(3/184) 30 Kenzul Ummal(13/245) Keful Hafa(2/371) Molla Cami evahidun Nbvve(s.275) Safuri Mehasinul Mctemea(s.208) bnl Cevzi Telbisu blis(s.143) safur Raibin(s.129) Savaikul Muhrika(s.160) Berzenci el aa(s.92) 16
  • 16. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu sradan, normal elbiselerdir. Mtevaz bir ekilde yrrler. Kendilerini Allaha adamlardr. Ona kulluk etmek zere boyun emi, haram kld eylere gzlerini yummulardr. Onlar kulaklarn, dinlerini renmek iin iyi amtr. Allahtan gelen her eye raz olurlar. Bela ve musibetler karsnda mitsizlie dmezler. Eer Allah onlarn mrlerine bir ecel takdir buyurmasayd, Allaha kavumak iin, ruhlar bir gz krpmas kadar bile durmaz. Gzlerinde yce Allah bytrler, Ondan bakasna nem vermezler. Onlar cenneti dndkleri zaman ierisinde nimetlenir gibi, cehennemi dndkleri zaman iine dm gibi azab hissederler. Zorluklar karsnda bir mddet sabredip, sonra rahat ederler. Dnya onlar aldatmak ister, fakat onlar dnyaya yz vermezler. Onu yenmek isteyince hemen yere alarlar. Geceleri namaz iin kyamda durur, uzun uzun Kuran okurlar. Kurann tlerinden faydalanr, hastalklarna onunla ifa isterler. Bazen da Allah korkusundan gzlerinden yalar boanr. Onlar gndzleri alim, hikmet sahibi, zne szne sadk kiiler olarak dolarlar. Allahtan o derece korkarlar ki, yzlerine baktn zaman onlar hasta zannedersin. nsanlara karm gezerler lakin, Rablerinin azametinden o derece ekinirler ki, onlara dikkatle baktn zaman bambaka kiiler olduklarn anlamakta glk ekmezsin. Bu vecd hallerinden ayldklarnda, hemen temiz ve ihlasl amellerle Allaha koarlar, az amele raz olmazlar. Ne kadar ok amel ederlerse etsinler, yine de bir ey yapmadklarna inanrlar. Her zaman kendi nefislerini sularlar. yiliklerini anmaktan ve gstermekten korkarlar. Onlar dinde kuvvetli, yumuak huylulukta kararl, ilme dkn, din hkmlerini anlayan, bildiklerinde dikkatli olan, aratran, orta yoldan ayrlmayan, mevcudu israf etmeyen, iddet karsnda sabreden, ibadette huu zere bulunan, 17
  • 17. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu her zaman hakka teslim olan, doru yoldan ayrlmayan, Hakk tutan kimseler olarak grrsn. O, bilmiyorum diye kendini salvermez, ok iyi i yaptm diye kendini brakvermez, Salih amelinden dolay; Acaba bir ey yapabildim mi? diye korku iindedir. Sabah akam zikre devam eder, gaflete dalmamak iin geceleri krle geirir, sabah olunca; Allahn rahmet ve affna nail oldum diye sevinir, ilmi amelle, hkm ilimle tamasn bilmitir. O, her zaman canl ve hareketlidir. Tembellikten son derece nefret eder. Emeli; yakine ermek, kalbi korku iinde Rabbini zikrederek, dilini koruyarak, fkesini yutarak ecelini beklemektir. Onun yanlmas azdr. Komusu kendisinden emindir. Herkese kar yumuaktr. Kibri yoktur. Sabr meydandadr. Zikri oktur, ameline riya karmamtr. nsanlardan utand iin ameli de terk etmez. te bizim adamlarmz, sevdiklerimiz, iamz, bunlardr. Bu gibileri bizdendir ve bizimledir. Hemmam bu szleri vecd iinde dinledikten sonra avaz kt kadar haykrd ve ruhunu teslim etti. Ali radyallahu anh onu ykad, kefenledi ve yanndakilerle birlikte cenaze namazn kld.31 31 bnu Kuteybe Tevilu Muhtelefil Hadis(s.446) Heytemi es Savaik(s.152 terc.s.349) Berzenci el-aa(s.93) Bursevi Silsilename(s.199) Yenabil Mevedde(s.209) Benzeri iin bkz.: Cz' bn Mahled (no:12) bn Asakir Tarihu Dmek (62/304-306) Ebu Nuaym Hilye (8/53) 18
  • 18. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu EHL BEYTE ZEL BR LM VERLM MDR? eyhul slam bni Teymiye rahimehullah diyor ki; Rafziler, iiler ve ilimlerini bunlardan alan kimselerin, Ehli Beytten aldklarn iddia ettikleri ya dini ilimlerle ya da tabii ilimlerle ilgili bir takm srlar ve hakikatlara muttali olduklarn iddia ettiklerini grrsn. Onlar byle bir iddiay, gizlenmesinin tlenmesi ve hakikat bilinemeyen bu srlara iman edilmesi gerekli bir takm hususlardan dolay ileri srmektedirler. Halbuki iddialarnn tamam uydurulmu bir yalan ve atlm bir iftiradr. Bu Rafziler, eitli gruplar iinde en ok yalan uyduran ve en ok gizli ilim iddiasnda bulunanlardr. Bu sebeple Batniler ve karmatiler de Rafzi saylmlardr. Rafziler, ilk olarak Emirl Mminin Ali radyallahu anh dneminde kmlar ve Ali radyallahu anhn zel olarak baz ilimlere ait srlara ve vasiyete sahip olduu iddiasnda bulunmaya balamlardr. Bunun zerine Ali r.a. n ileri gelen yaknlar ona byle bir eyin olup olmadn sormular, Ali r.a. de, byle bir eyin olmadn bildirmiti. Daha sonra evrede byle bir szn sylendiini renen Ali r.a. halka bir konuma yapm ve kendisinin byle bir srra ve vasiyete sahip olmadn aklamt32 Cafer es Sadktan geldiini iddia ettikleri srlar ve yalanlara gelince, bunlar en byk yalanlardr. Hatta yle denebilir; Cafer es Sadk ra. a atfen yalan uydurulduu ve iftira edildii kadar, baka hi kimseye iftirada bulunulmamtr. Ona nispet edilen hususlardan birisi Kitabul Cefrdir. Ki bunlar, mam Caferin bu kitapta baz olaylar, olacak 32 bkz.: Buhari(cihad 171, Diyat 24,31, Cizye 17, Fadailu Medine 4) Mslim(man 131, Hacc 464, Itk 20) 19
  • 19. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu eyleri yazdn iddia ederler. Cefr, kei yavrusu, olak anlamna gelmektedir. Bunlarn iddiasna gre mam Cafer bu hususlar bir olak derisi zerine yazmtr. mam Cafere atfen uydurulan Kitabul Heft, hilal ile ilgili olan Kitabul Cedvel, Marib lkelerinden bnul Hlli ve benzerlerinin iddia ettii Kitabul Bitaka ve Kuran tefsiriyle ilgili bir ok nakiller ve benzeri hususlarda da durum ayndr33 On iki imamlarna bu imamlarn dahi kabul etmeyecei sfatlar uyduran ii'ler bir taraftan imamlarn beeriyyetin stnde bir mertebede olduunu iddia ederken te yandan Resulullah (SAV)'n Allah'n vahyettii gklerin yaratlmas, cennet ve cehennemin vasflar gibi gayba dair haberlerini inkar ediyorlar. Kahire'de yaklatrma merkezinin kard Risaletul - slam dergisi drdnc senesi drdnc say 368 inci sayfasnda Lbnan'daki ii yksek mahkeme reisinin kalemiyle bu inkarlarn tescil etmilerdir. Bu asrn byk alimlerinden olduunu kabul ettikleri bu zat quot;Imamiyye ias itihadlarndanquot; ad al tnda bir makale yazm ve orada mtehitlerinden Muhammed Hasan El-itiyani'den quot;Bahrul - Fevaidquot; kitabnn 267 inci sayfasnda yle dediini nakletmitir: quot;Peygamber; abdesti bozanlar, hayz ve nifas ahkam gibi er'i hkmleri haber verirse onu tasdik etmek ve haber verdiiyle amel etmek vaciptir. Eer gklerin ve yerin yaratlmas, huriler, kkler gibi gayba ait eylerden haber verirse (bu haberin Peygamberden sadr olduunun shhati) zan yoluyla deil kesin olarak bilinse dahi ona inanmak vacip deildir.quot; Ne garip deil mi? imamlarna iftira ederek subutu kesin olmad halde imamlarnn gayb bildiine iman 33 bni Teymiye Mecmuul Fetava(4/80 v.d.) 20
  • 20. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu ediyorlar ve delaleti kesin olan ayet ve sahih hadislerle sabit olan gklerin yaratlmas, cennet ve cehennemin evsaf gibi Resulullah (SAV)'dan sahih olarak gelen gayba dair haberlere inanmamay kendilerine mubah sayyorlar. Halbuki Resulullah (SAV)'n kendi heva ve hevesinden konumayaca ayetlerle sabittir. Resulullah (SAV)'den sahih olarak gelen gaybiyyat ile imamlarna nispet ettiklerini mukayese eden kimse Resulullah'dan Kur'an'da ve mtevatir hadislerde sabit olanlarn iilerin imamlar hakknda inandklarnn bir kk parasna dahi yetiemeyeceini apak anlar. Gayb haberlerini rivayet eden iiler ehli snnet Cerh ve Tadil ulemas nezdinde yalanc olarak bilinmektedir. Fakat iiler buna hi aldr etmez ve onlarn imamlardan rivayet ettiklerini tasdik ederler. Yaklatrma merkezinin kard Risalet-l-slam dergisi, Lbnan ii Yksek mahkemesi reisi ve mctehidleri Muhammed Hasen el-ltibani Resulullah'dan sahih rivayetlerle sabit olan gayb haberlerine inanmann vacip olmad davasn alklyor ve Peygamberlik grevini abdest hayz nifas ve benzeri fkhi meselelere hasretmeyi istiyorlar. bni Abbas r.a.den rivayet edilen hadiste buyrulur ki; Yldzlara bakan ve ebced harfleriyle uraan kimselerin Allah katnda hibir nasibi yoktur.34 Yine bni Abbas r.a.n rivayet ettii merfu hadiste buyrulur ki; Kim yldzlardan bir ilim elde ederse, sihirden bir ube elde etmitir.35 34 sahihtir. bni Ebi eybe(6/129) Fethul Bari(11/351) Suyuti tkan(2/26) merfuan zayf senedle; Taberani(11/41) Deylemi(3250) Camis Sair(4408) Kenzul Ummal(29154) ancak bu rivayetin de ahitleri vardr. 21
  • 21. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Cifr, ebced, cmmel vs. gibi adlar verilen rakam deerli harf sistemiyle olaylarn zamann, yerini, durumunu, srrn kefetmek iin yaplan bu hurfecilik ilemine hurflik adn verebiliriz. Tarihte bu adla nlenmi bir ekol de bulunmaktadr. ranl Fazlullah Hurf (. 1394) adl bir eyhin kurduu bu tarikatta, grlmeyen gleri harekete geirmek ve tabiat st kuvvetleri kullanmak iin birtakm harf, rakam ve ekillere zel anlamlar yklenir. mam atbi r.a. diyor ki; Bir ok insan Kuran zerindeki iddialarnda snr amlar ve ona tabiat ilimleri, matematik, mantk, ilm-i huruf gibi ncekilerin sonrakilerin btn ilimlerini yklemilerdir. Bu iddia yanltr. Kald ki, sahabe, tabiun ve selefi Salihin, Kuran ve Kuran ilimlerini, Kuranda bulunan esrar en iyi bilen kimselerdi. Bununla birlikte onlardan hi kimsenin bu iddia dorultusunda sz ettii bize gelmemitir. Onlar, Kurandan sadece tevhid delilleri, teklifi hkmler, ahiretle ilgili hkmler ve bunlarla ilgili konularn ispatna almlardr. Eer onlarn bu iddia dorultusunda abalar olsayd meselenin esasna delalet edecek eyler mutlaka bize ulard. Byle bir ey ulamadna gre bu iddiann onlarda mevcut olmad anlalr. Bu da Kuranda onlarn iddia ettii gibi btn ilimlerin esaslarnn bulunmadna bir delildir. Evet Kuran baz ilimleri iermektedir, ancak bunlar Araplarn bildikleri ilimlerdir. Yahut onlarn bildikleri ilimler zerine kurulu olan ve akl sahiplerinin taaccp ettii, iaretleri gsterilmedike yollar aydnlatlmadka stn akl sahiplerinin dahi kavrayamayaca trdendir. Kurnda bunlarn dnda baka bir eyin bulunmas noktasnda ise cevap; hayr olacaktr. 35 Sahihtir. bni Ebi eybe(6/129) Elbani Sahiha(793) Ebu Davud(3905) bni Mace(3726) Ahmed(1/227,311) Harbi Garibul Hadis(5/195) 22
  • 22. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu ddia sahipleri muhtemelen kendilerine u ayetleri delil getirirler; Sana; her eyi aklayan, hidayet ve rahmet, mslmanlara da bir mjde olan kitab indirdik.(Nahl 89) Biz, kitabta hibir eyi eksik brakmadk.(Enam 38) Ayrca onlar surelerin banda bulunan harfleri ki bunlar Araplarn yabanc olduklar eylerdi zellikle Ali r.a. olmak zere seleften bazlarndan nakledilen szleri delil getirmektedirler. Delil olarak kullandklar ayetlerden maksat, mfessirlere gre ykmllk ve Allaha kar kulluk icrasnda gerekli olan hususlarla ilgili eylerdir. kinci ayette ise levhi mahfuzdan bahsedilir Sure balarndaki harflere gelince, alimler bunlar hakknda Araplarn bilgisi bulunduunu gerektirecek ekilde aklamalar getirmilerdir. Mesela bunlara siyer melliflerine gre, Araplarn ehli kitaptan rendikleri cmmel hesab gibi yorumlar yaplmtr. Yahut bunlarn Allahtan baka kimsenin bilemeyecei mteabihattan olduu sylenmitir. Bunlar Araplarn hi bilmedii eklindeki yorumlara gelince, bu asla caiz deildir ve seleften hi kimse byle bir iddiada bulunmamtr. Dolaysyla iddiaclarn elinde kendi davalarna delalet edecek hibir delilleri yoktur. Ali r.a.den ve bakalarndan nakledilen eyler sabit deildir. Kurann gerektirdii eylerin inkar caiz olmad gibi, ona onun gerektirmedii eylerin nispeti de caiz deildir. Dolaysyla onu anlamak iin zellikle Araplara nispet edilen ilimlerle yetinmek gerekir. Kurandaki hkmlere ancak bu yolla ulalr. Kuran anlamak iin bundan baka yollar arayanlar, onu asla anlayamayacaklar, Allah ve Rasulne kasdetmedikleri anlamlar nisbet edecekler, onlara sylemediklerini syleteceklerdir.36 36 atbi Muvafakat(2/77-79) 23
  • 23. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Bazlarna gre sure balarndaki bu harflerden maksat, bu mmetin ecelini belirleyen say remizleridir.(cifir hesab gibi) bu iddiann dikkate alnabilmesi iin, Kuran indii srada araplarn harflere belli saylar ykleyerek tarih drme ya da zaman belirleme gibi bir usul bildikleri sabit olmaldr. Halbuki onlarn byle bir ey bildikleri asla sabit deildir. Bunun asl, siyer melliflerinin dedii gibi Yahudilere dayanmaktadr lme intisap ettiklerini, hatta eyann hakikatine keif yoluyla vakf olduklarn syleyen baz kimseler, bu grleri Kuran hakknda ileri srdkleri iddialarna hccet kabul etmiler ve bunlardan bir ksmn da Ali r.a.a isnad etmilerdir. Bunlar, sz edilen yorumlar, ilimlerin asl, dnya ve ahiret hallerine mkaefe yoluyla vakf olabilmenin kayna sanmlardr. Gariptir ki bu kimseler, bu konuda hibirey bilmeyen mmi arap halkna ynelik olan ilahi hitaptan Allahn muradnn bunlar olduunu iddia etmilerdir. Haydi diyelim ki onlar, ksmen sure balarnda murad olsun, peki onlarn eitli ekillerde terkip edilmesi ve birbiri ile arplmas yoluyla her hal ve durum zerine delalet ettiklerine, onlarn drt tabiata nispetine ve varlk aleminde etkin olduuna, her mufassaln z, her mevcudun unsuru olduuna delil nerede? Onlar bu konuda eitli tertipler yapmaktadrlar ve onlarn hepsi de keif ve gayba ttla esas zerine dayandrlmaktadr. Keif iddias, eri konularda kesin olarak bir delil deildir. Kald ki eriat dnda dier hususlarda da delil saylmamaktadr.37 rnek verecek olursak; bazlar kyametin anszn manasna gelen kelimesinin ebced deeri olan 1407 hicri ylnda kopacan sylemiler, fakat kyamet bu tarihte kopmamtr. ayet insanlar ebced ve cifir hesabn delil kabul edip Kuran kyametin 1407 ylnda kopacan belirtiyor diye iddia etselerdi, bu tarihte de kyamet 37 atbi Muvafakat(3/383-384) 24
  • 24. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu kopmaynca Kuran yalanlansayd kopacak fitne akla hayale gelmezdi. Yine Muhyiddin Arabi getikten sonra mehdi kar demi, bunun ebced deeri olan h.683 ylndan beri mehdi kmamtr. arani de mehdinin h.1255 yl aban aynda kacan sylemi, tarih aksini gstermitir. Cifir yoluyla haber verilen baz eylerin km olmas, cifrin hak olduunu gstermez. nk bir kimse, olmas muhtemel olan pek ok eyi haber verirse, phesiz bunlarn bazs doru kar. Eer cifir hak olsayd, bu yolla verilen her haberin doru kmas gerekirdi. Allah Teala buyurur ki; Onlar, ancak zanna uyarlar ve yalnz yalan syleyip dururlar. (Enam 116) De ki: Rabbm, ayla, gizlisiyle tm hayaszlklar, gnah, Allah'a irk komanz ve Allah'a kar bilmediiniz eyleri sylemenizi haram klmtr.(Araf 33) Hakknda bilgin olmad ey zerinde durma. nk kulak da, gz de, kalb de btn bunlar ondan sorumludurlar.(sra 36) Rabbndan apak bir burhan zerinde bulunan kimse; iledii ktlkleri kendisine gzel gsterilen ve heveslerine uyanlar gibi midir?(Muhammed 14) eytanlarn kime indiini size bildireyim mi? Onlar, 'gerei ters yz eden,' gnaha dkn olan her yalancya inerler.(uara 221-222) Bununla beraber onlarn ou, sadece bir zan peinde gider, ama zan gerek adna hibir ey ifade 25
  • 25. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu etmez! phesiz Allah onlarn ne yaptklarn ok iyi biliyor.(Yunus 36) Sana kitab indiren O'dur. O'nun baz ayetleri muhkemdir ki bunlar; kitabn anasdr. Dier bir ksm da mteabihlerdir. te kalblerinde erilik bulunanlar; fitne karmak ve te'vile yeltenmek iin mteabih olanlara uyarlar. Halbuki onun gerek te'vilini, ancak Allah bilir. limde derinlemi olanlar: Biz ona inandk, hepsi Rabbmzn katndadr, derler. Ancak akl sahibleri dnebilirler.(Ali mran 7) Acaba gaybn bilgisine sahiptir de o alemin srlarn m gryor?(Necm 35) Halbuki onlarn bu hususta bilgileri yoktur. Onlar, sadece zanna uyarlar. Zan ise hi phesiz gerekten bir ey ifade etmez.(Necm 28) Eslem Bin Sehl el Vastinin38; Hasen Bin ebib bin Raid39 Muhammed bin Ziyad40 Furat bin Ebi Furat41 Muaviye bin Kurre babas merfuan isnadyla naklettii uydurma hadiste; Ebcedin tefsirini renin. Onun tefsirini bilmeyen alime yazklar olsun diye geer. 42 Ancak bu tr aslsz rivayetlerde bile ebcedin tefsiri; matematik deerler deil, baz kelimelerin ba harfleri olarak ifade edilir. 38 hicri 292de vefat etmitir. Hadiste zayftr. 39 Batl hadisler rivayet etmekle bilinir. 40 Hadis uydurucudur. 41 Zayftr. 42 Eslem bin Sehl Tarihu Vast(s.206) benzer bir uydurma hadis iin bkz. Deylemi(2247) 26
  • 26. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu A ilik bid'at:43 nceleri ilik yani Hz. Ali taraftarl gayet mutedil ve normal idi. Nitekim sahabe arasnda bile halifelik noktasnda Hz. Ali'yi Hz. Osman'a takdim eden, ona ncelik verenler bulunuyordu. Fakat bu Kimseler, yine de Hz. Ali'den nceki halifelere herhangi bir saldrda bulunmuyor ve dil uzatmyorlard. bn Teymiye (r. a.) bu noktada yle diyor: Ali (r.a.)'dan tevatrle gelen haberde quot;Hz. Peygamber (s.a.v.)'den sonra bu mmetin en hayrls Hz. Ebu Bekir ile Hz. mer r.a.dr. diyor. Nitekim iin bu yn tm eski iler arasnda ittifakla kabul edilmektedir. nceki iler'in tm Hz. Ebu Bekir ile Hz. mer'i stn kabul ediyorlard. Tartma sadece Hz. Ali ile Hz. Osman'n halifelii noktasnda meydana gelmitir. Buda her ikisinin farkl farkl taraftarlar olmas yznden domutur. Hz. Ebu Bekir ile Hz. mer'e gelince, her ikisinin de Hz. Osman ile Hz. Ali anlamnda bir taraftarlar olmamtr. Aksine mmetin tm hatta Haricler bile, her ikisinin halifeliinde ittifak halindedirler.quot;44 43 Bir kimsenin ias demek, o kimsenin yardmclar ve taraftarlar demektir. quot;iaquot; ad Hz. Ali taraftar olan, ona yardm eden ve onunla birlikte hareket eden ve onu savunanlara verilmektedir. Bunlar Hz. Ali'yi Hz Osman'a takdim ederler. Sonradan kabuk deitirerek byk bir topluluk oluturdular. Kendilerine gre inanlar, farkl metodlar vardr. Bk. Makalt: 1/165, el-Farku Beyne'l-Firak: 21-29; el-Milel: 1/146. 44 Bk. en-Nbvvt: 132. 27
  • 27. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Daha sonra ortalarda Abdullah b. Sebe adnda bir Yahudi belirdi.45 Mslman olduunu ileri sryor ve kendisince Ehl-i Beyti sevdiini iddia ederek, Hz. Ali noktasnda arla gidiyordu. Hz. Ali'nn halifelii konusunda bir vasiyyetin varln savunuyordu. Sonralar ise Hz. Ali'yi ilahlk derecesine karmtr. Badadi, bu konuda unlar sylyor: quot;Sebeiyye: Hz. Ali ile ilgili olarak ok ar hareket eden ve arla sapan Abdullah b. Sebe'in taraftarlarna denir. Abdullah b. Sebe'nin o derece arlklar olmutur ki, Hz. Ali'nin peygamber olduunu, hatta daha da ileri giderek, onun bir ilah olduunu ileri srmtr.quot; Ebu'l-Ferac el-Bagdad devamla der ki: quot;bn Sevda yada baka bir ifadeyle bn Sebeh esasen Hireli bir Yahudi'dir. Gya mslman olduunu sylemi bylece Kufeliler katnda bir yeri ve mevkii olsun istemitir. Onun hakknda anlatlanlara gre, kendisi gya Tevrat'a her peygamberin bir vasisinin olduunu, Hz. Muhammed (s.a.v.)'in de vasisinin Hz. Ali olduunu, okuduunu belirtmitir.quot;46 Baz iiler bni Sebe diye birisinin gerekte yaamadn, hayal rn bir ahsiyet olduunu, onun hakkndaki btn rivayetlerin zayf bir ravi olan Seyf bin mer vastasyla geldiini iddia etmektedirler.47 Lakin bu iddiann elle tutulur bir taraf yoktur. Nitekim bni Asakirin 45 Abdullah b. Sebe' Yemen'in San'a blgesinden bir Yahudi olup, srf slm' bozmak iin Hz Osman dneminde mslman olduunu sylemi, asl amacn gizlemitir. Buna yalnzca iler uymulardr. Yce Allah, Ehl-i Snnet eliyle dinini bundan korumutur. 46 Bk. el-Farku Beyne'l Firak(235). 47 Bkz.: Murtaza el-Asker Abdullah Bin Saba Masal Terc.: Abdulbaki Glpnarl 28
  • 28. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Tarihu Dmekinde ve baka kaynaklarda Seyf dnda baka raviler yoluyla da bni Sebeden bahsedilmitir.48 ehristani'nin belirttiine gre de: quot;bn Sebe, Hz. Ali'nin imametine ilikin olarak ilk sz syleyen kimsedir.quot; Yine onun anlattna gre Sebeiyye: quot;Frka olarak ilk kez tevakkuf, gaybet (kaybolan imam) ve ric'at (imamn bir gn geri dnecei) grn ileri srendir,quot;49 Sebeiyye'nin ihtilafna ve farkl farkl frkalara blnmesine ramen bir zaman sonra onlarn bu grlerine ia sahiplendi. ia bundan byle Hz. Ali'nin imametine ve halifeliine sahip km ve bunu savunur olmutur. Bununla ilgili olarak kendilerince nass (delil) sunmular ve vasiyyetin varln ileri srmlerdir. Bu grler de aslnda bn Sebe'n geriye brakt grlerdi.50 Daha sonralar ialk birbirinden olduka farkl onlarca frkalara ayrlmtr. te bylece ia vasiyyet, ricat, gaybet ve hatta daha da ileri giderek imamlarn ilahlklarn bile ortaya atan bir bid'at meydana getirmitir.51 meyye isyanlarna kar Kufe Hilafetine destek veren Mslmanlarn bir ksm meyye'nin saltanat yllarnda da muhalefetini srdrd. Hseyn radyallahu anh'in Kerbela'da ehadetinden (.680) sonra devrimci izgi bir sre ie kapand. Peygamber soyunun yaayan bykleri etrafnda bir sevgi halkas, karizma, belki batni bir ekicilik grlmeye balad. mamlarda batni bilgi, bir nevi vahyin devam demektir. Ama bu eriat getiren zahiri deitiren bir vahy deil. el-Gazali yapt tartmada bu tr bilginin Ali radyallahu anh'e has olmad, Ebu Bekr, mer radyallahu anhuma gibi isimleri de sayarak Sufilie vurgu 48 bni Asakir Tarihu Dmek(29/3-10) 49 Bk. el-Milel: 1/174. 50 Bk. el-Milel:1/146; Makalatu'l-slmiyyn: 1/65-89. 51 Bk. Usl'l-Kf, 3/240-271. 29
  • 29. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu yapar. Bylece tasavvuf iilikten etkilenerek bir ok sapkla kap am, kimileri vahdeti vcuda, kimileri ittihad ve hulul kfrne, eyhleri hakknda; onlar mahfuzdur, eyhine kalben bile itiraz eden iflah olmaz diyerek masumiyet atfetmeye, mzii ve raks caiz grmeye ve daha bir ok sapklklara dmlerdir. Gneydou Asya, ran ve Irak'ta yaygnlk kazanan iilik Yunan, ran, Hint kltrel ikliminde geliti. Ali-Hasan hilafeti ve Hseyni imamet muhalefi, ia olarak adlandrlacak okullamay dourdu. Ali'nin nass ile tayinine inanlyordu. Ali sahabenin en stn idi. Emeviler bu devrik hanedan mmetin vicdannda mahkum etmeyi baaramadlar. Kufe'deki deiik ia muhalefeti u tr ilkeler zerinde younlamaya balad: 1- mamet, mmetin seimine braklan bir kurum deildir. Tayin Peygamberin mutlaka yapmas gereken bir grevi idi.52 Ve Ali, talimatla seilen ilk mamdr. Her imam bir sonrakini tayin eder.53 mamlar Ali'nin soyundan gelmelidir.54 2- mam, byk ve kk gnahlardan masumdur. Dolaysyla icraatlar kutsaldr. quot;Eer Ali r.a., onlardan honutsuzluunu ifade etmi ve hilafetlerini meru olarak tanmay reddetmise, Ali'den nce halifelikte bulunmu Ebu Bekr, mer ve Osman da bu hkme dahildir. O'nun doru olarak grd eyleri biz istisna kabul edemeyiz. Ali r.a. ve Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem arasnda, ikincisinin Peygamberlie 52 bnu Haldun/ Mukaddime , ehristani/ Kitab el-Milel ve'l- Nihal(1/162) 53 E'ari/ Makalat el-slamiyyin(s.6 ve devam) 54 ehristani/ Kitab el-Milel ve'l-Nihal(1/163) 30
  • 30. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu muhatap olmas istisnas dnda bir ayrlk gzetmeyiz; geriye kalanlar iinse Ali, Peygamber gibi ayn derecede saygya deerdir.quot;55 R. Strothman56 Arapa ve Farsca el-yazmas katologlardan ve Brockelmann, GAL' den yararlanarak konuyla ilgili zengin bir literatr sunar. 57 55 E'ari/ Makalat el-slamiyyin(s.6 ve devam) 56 slam Ansiklopedisi, 1993, st, MEB C.11 57 E.G.Browne / A History of Persian Liretature in modern Times (1924) s.353, v.dd. (burada ii hal tercmeleri ve bibliyografyas deerlendirilmitir) Ignaz Goldziher/ Vorlesungen (nr.Babinger), Heidelberg, 1925, s.196 v.dd. Gobineau/ Les religions et les philosophies dans l'Ase centrale (Paris, 1866) s.63, v.dd. Mez/ Die Renaissance des Islams (Heidelberg, 1922) s.55 v.dd.; Babinger, ZDMG, LXXVI, 126 v.dd., Nldeke, Isl, XIII, 70 v.dd. Andrae/ Die Person Muhammeds in Lehre und Glauben seimer Gemeinde (1918), bk.fihrist Buhl/Alidernes Stilling til de Shi'tiske Vevaegelser under Umajjaderne, Kgl. Danske Vidensk. Selshabs Forhandlinger (1910 nr.5). al-Navbahti/ Firak al-i'a, nr.Ritter= Bibliotheca Islamica,4 Muhammed b.Omar al-Kai /Ma'rifat ahbar al-rical (eyh Tusi semeleri, Bombay, 1317) al-Nacai (.450=1058) /Marifat ilm al-Rical (Bombay 1317) al-Tusi /Asma al-rical (Tahran 1271) ve Fihrist kutub al-ia (nr.Sprenger ve Mawlawy Abd al-Haqq) Kalkute, 1853-1855 bn ahraub (.588=11929/ Maalim al-ulama (nr.Abbas Eghbal), Tahran 1353/1934 bn al-Mutahhar al-Hilli /Hulasat al-Makal (K.al-Rical d,ye de bilinir), Tahran 1310 Mirza Muhammed b.Ali al-Astarabadi (.1028/1619) / Manhac al-Makal (Tahran 1307) Muhammed b.Ali al-Hurr al-Amili /Amal al-amil fi zikr ulama Cabal Amil (Tahran, 1307) 31
  • 31. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu R.Strothman58 Kerbela'dan sonra Ali evladnda ortaya kan quot;passionquot; zdrap ekme dncesinin abartldn, Hz. Hasan, Cafer es-Sadk'n hayatlarnn zehirletilerek nihayetlendiine inanmak istediklerini syler. Nitekim almamzn metninde grlecei gibi, iiler her imam hakknda zehirletildii ya da ldrld yolunda rivayetler kaydetmiler, Snni literatre de bu haberler szmtr. Hvandemir /Habib al-Siyar (Farsca te'lif tarihi 929/ 1523), Bombay, 1273 tr.yer al-Tafrii/ Nakd al-Rical (telifi 1015/ 1606), Tahran, 1318 Yusuf b. Ahmed al-Bahrani (.1187/1773) /Lu'luat al-Bahreyn (Tahran 1269, Bombay ts.) Muhammed Bakir al-Hvansari/ Ravzat al-Cannat (telifi 1287/ 1870) Tahran 1306 Muhammed b. Sadk b. Mahdi /Nucum al-sama (Farsca), Laknav, 1313 Husayn al-Kenturi (.1286/ 1870) / Kaf al-Hucub va'l- Astar, nr. Hidayet Husayn, kalkute, 1912-1914 mamlar Hakknda: Abu'l-Farac al-sbahani / Makatl al-Talibiyyin (Tahran 1307), bu eserin ilk yars Fahr al-Din Ahmed b.Ali al-Nacafi/ al-Muntahab fi'l- Marai va'l-Hutab, Bombay, 1314) in haiyesinde Ahmed b. Ali b. Muhanna (.828/1424) / Umdat al-Talib fi Ansab Al Abi Talib (Bombay, 1318) Abd Allah b.Nur Allah /telif tarihi 1240/1824-25) /Makal al- Avalim (tab.1295) Hadisler Yahya b.al-Hasan b. al-Birtik (.600/1204) /Hasais vahy al-Mubin fi Manakb Amir al-Mu'minin (tab 1311) ayn mll/ al-Umda fi Uyun sihat al-ahbar (Bonbay 1309) Nur Akidesi zerine Yeni Eserler: al-Husayn b.Murtaza'l-Yazdi al-Tabatabai/ al-Rakk al- Mansur va lavami al-Zuhur (Bombay 1303) Mahmud ukri al-Alusi (.1270/1853) /Muhtasar al-Tuhfat al- sna Aeriya (Tab. 1301, yeri belli deil) R.Strothmann /Die Zwlfer-Schia (Leipzig, 1926) Duvight M.Donaldson/ The Shi'ite Religion (London 1933) 58 slam Ansiklopedisi, 1993, st, MEB C.11 32
  • 32. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Hseyn ve mam Zeyd destekilerinin ihanetine uramlard. Muhammed ibnu Hanefiyye, Muhtar es- Sakafi, Muhammed ibnu Tabataba ve Muhammed ibnu Zeyd, Ebu's-Saraya tarafndan isyana tevik edildiler. Zeynelabidin ve Muhammed Bakr'a ilk Medinelilerle birlikte I. Akabe'de bey'at eden Cabir ibnu Abdullah el- Ensari yanamt. O, gen Ali oullarna, Muhammed el- Bakr'a Cafer es-Sadk ve Musa Kazm'a Maherde efaat edeceine dair teminat almt. Cabir ibnu Yezid el-Cufi, Hiam ibnu el-Hakem, eski bir harp esiri olan Hiam ibnu Salim el-Cavaliki ve el-Yaktin ibnu Musa'nn mevlas Yunus ibnu Abdurrahman gibi din alimleri intisab etmilerdi. Yunus ayn zamanda Ali Rza'nn byk evresine de mensuptu. nanlarn Hadislerle belgelediler. Gadir el-Hum rivayetinde geer: quot;Ali, Harun'dur, Ali, Allah ve Muhammed tarafndan tayin edilen vasidir, mevladrquot; quot;Ehli Beyt, Nuh'un gemisidir. Ehi Beyt ve Kur'an dnyann iki hazinesidir. Muhammed, Ali, Fatma, Hasan ve Huseyn be brde ashabdr.quot; sa'nn hayatna benzer bir tasavvur geliti. Acy Hseyin ekti, gaybeti 12. evlat yaad. Kimi iiler de ricat inanc geliti. Kusayyir(.105/723) Muhammed ibnu Hanefiyye'nin ricatn bekliyordu. Kumayt(.126/743) Adem vastasyla Muhammed zerinden mukaddes aileye intikal eden nuru terennm eder. Seyyid el-Himyeri neidelerini bu sevgiye tahsis eder. Dabel, Hseyn'in ehadetine ait bir kasidesinde Kaim'i beklemektedir: quot;Eer bugn veya yarn tahakkuk edeceini umduum ey olmasayd, kalbim acdan paralanrd: Hi phesiz huruc edecek bir mamn hurucu, Allah'n adna ve saadetle zuhur etmesi..quot; 33
  • 33. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Tecelli ve imamn efaati hakkndaki dnceleri bnu shak'a gre, daha bir ka ilk islami devre airinin Peygamber'in ahsna baladklar benzer tasavvurlarn ne lde dorudan doruya devam olduu bilinmez. Yani 632 den ne kadar sonra dodu? bnu Sebe'de bu tr temayller grlr. Sffn'de Ali tarafnda savam olan Ebu'l-Esved ed-Deli quot;Ebu'l-Huseyn'in yzne baktmda, seyredenlerin kalbini hrmet telkin eden bir hayranlkla dolduran bir dolunay gryordum. imdi Kureyliler nerede bulunurlarsa bulunsunlar senin din ve dine hizmet bakmndan hepsinin en asili olduunu bilirler.quot; der. mamiler iin mam, bir insan olarak kalmakla beraber onun iinde ilahi bir nur cevheri vardr. Drziler indinde, ilahlatrlm olan varln sadece bir kendinden geii demek olan mam'n lm, mamilerce lmeyi sevinle telakki etmek iin de dini bir kuvvet olmaktadr. mam ihtiyaryla lm seer, tpk Hseyinin Kerbelada lm meleine, Rabbinin huzuruna gitme dileini bildirmesi gibi. mamilerde Vakfya, Kttiya( Katiya) Kuram: Vakfyya mam'n lmnden phe etme temayldr. En mehuru Caferiyye'dir. Ayrca Musaviyye, Rzaiyye'den de bahsedilir. Katyye ise 11.mamdan sonra vakfetti. Muhammed Huccetullah'n lmediine inanlr. mamilerden Hiam ibnu Salim el-Cevaliki tecessde inanyordu. Dnemin kelam tartmalar ia iinde mamlarn kanaatlarna dayanlarak sona erdiriliyordu. rnein Kur'an hakknda Cafer'den menkul szler: quot; Kur'an ne yaratcdr, ne de yaratlmtr, o yaratann kelamdr.quot; ia iinde zahiri lafzclndan Hanefi usulcle dein deiik tonlar grmek mmkn. Kabirlere peresti yaygn bir halk iasdr. rann ialamas ok sonradr. Erken dnem iileri Gney Araplardr (Yunus, iki 34
  • 34. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Hiam, Dabel gibi). ki asr sonra bile Mufid quot;Arabca konuan ilk insan olan Yektanquot; dan neet etmekle nmektedir. Gulat bir ok frka retti. Karmatiler, smaililer, Drziler, Nusayriler ve Aliallahiler. Keysaniye frkas Peygamber soyundan olmayan Muhammed ibnu el- Hanifiye'yi mam tandlar. Hasan'n soyundan I.dris ibnu Abdullah 171 de Fas'ta ynetime geldi. Bu bir ia doktrinine dayanmaz. Ge Dnem: 297/ 909 da Afrika'da smaili Fatm devleti teekkl etmi ve ayn sralarda da Karmati zmreleri Kuzeydou ve Gney Arabistan'da toplanmaya balamlardr. Irak ahalisinden yarsndan fazlas ve dank ii zmreleri dnda Hindistan ve Suriye' deki byk ii cemaatleri mami'dir. Cafer es Sadk ve Ali el-Rza'ya atfedilen bir takm vukela (vekiller)in sahihlii tartmaya aktr. mamlar tagayyub ettiklerinde Sefirlerin durumu nem kazanyordu. 260/873 senesinden sonra 4 Sefir geldi. 4. sefir olan Ali ibnu Muhammed es-Sammuri 329/940 ylnda lnce Gaybeti Sura bitti. Bu dnemde Safevilerin dini devletleri iin bir eyhulislam tayin etmelerinden nce bir ok kitap yazld. Horasan'n smail tarafndan zapt 290/903 de gereklemiti. Musul ve Haleb Hamdanileri 317/929 dan itibaren ia iin rahatlama yllar oldu. ii Bveyholu Ahmed Muizzd-Devle 334/945 de Badad'a girdiinde burada uzun zamandan beri oturan ve mesela Kerh mahallesini igal eden Hilafet payitahtnn iileri iin de 35
  • 35. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu byk bir devir balam oldu. Muteber hadis kitaplar yazld. ii Edebiyat 1. Kuleyninin (.328-29 / 939-40) el-Kafi'si 59 usul ve furu blmlerindeki 16.000'den fazla hadisden, sonralar 5072 si sahih, 140 hasen, 1118 i musned, 302 si kuvvetli ve 9288 i zayf addolunmutur. 60 Makbul erhi, Halil ibnu Gazi el-Kazvini'nin yazd el-Safi'dir. 1057/1647 de Mekke'de telifine balanlm ve el-Safi nvan ile yazar tarafndan farsca olarak kaleme alnmtr. 2.Muahhar bnu Babuya (.382/991-2) nin Man la yazhuruhu'l-fakih 61 Hacim bakmndan el-Kafi'den kktr. 6000 kadar hadisten takriben 4000'i mselsel isnad'a sahiptir. Bu mecmua son zamanlarda Bihar el-Envar mellifinin babas Muhammed Taki el-Meclisi tarafndan, arapas Ravzat el-Muttakn ve Farscas Lavami i Sahib Kirmani adlar ile bir arada tab ve erholunmutur. Buna karn, 1135/ 1722-23 de len Abdullah ibnu Salih el-Samahici'nin Man la yahzuruhu'l-Nakih nvanl erhi tamamlanamad. ii Fihrist'in mehur mellifi Ebu Cafer Muhammed ibnu Hasan et-Tusi'nin eseri olup her ikisi de aslnda 413 /1022'de len Mufid'in el-Muknia fi'l-Fkh'na erh olarak tasarlanm; 62 3- el-stibsar fi mahtulifa min el ahbar ve daha hacimli olan; 59 Tahran bas. 1312-1318 60 R.Strothman/slam Ansiklopedisi, 1993, st, MEB C.11 61 Tahran bas. 1324 36
  • 36. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu 4- Tahzib el-Ahkam . 63 Her iki eserde pek muazzam olan rivayet malzemesini tanzim ve tasnif gayretini gdlmekte olup bu da tabiatyla tenkidi olarak deil, muteber ve mer'i akde ile tevafuk derecesine gre yaplmtr. Tehzib, 381 /991-2 de len Muhammed ibnu Ahmed ibnu el-Cuneyd el-skafi'nin, kyas gerektiinden ok kullanld iin bir kenara braklm olan fkh kitab Tehzib el-ia ile kartrlmamaldr. bnu Babuya'nn, daha byk olan mecmuas Medinat al-lm sadece nadiren 5.Kitap olarak kabul edilir. al-Saduk olarak anlan Muhammed ibnu Ali ibn Babuya, babasnn ricas zerine quot;gizliquot; 12. imamn efaati sayesinde domu olduunu iddia ettii sylenir. Bu zat 2. asrda bile iddetli ii taraftar olup, 300 yllarn ilerine kadar hala ounluu snni olan ran iinde istisna tekil eden ehirlerden Kum iilerinin eyhi idi. Eserlerinden oluna hitaben kaleme ald Risala fi'l-erai'den, olu quot;Man la yahzuruhu'l-fakh' e istifade etmitir. Badad'da oul bnu Babuya, mami akdesini siyasi gayeleri iin kullanabilecek olan Bveyholu Rukneddevle' ye intisab etti. Muahhar bnu Babuya'nn tilmizleri arasnda Necai'nin babas da bulunuyordu. Oul bnu Babuya'nn 300 eserinden, gz dolduran bir miktar, bu arada iyi ve kt hasletlere dair olan el- Hisal64, lal el-arai ve Mehdi'nin gizlendiine dair Kemaled- din vetemamel-Ni'me65 basld. Onun Mecalis ve zellikle 62 Luknov, tarihsiz 63 Tahran, 1314 64 Tahran 1302 65 Tahran 1301, bu eser iin kr. E.Mller, Beitraege zur Mahdilehre des Islam, Heidelberg, 1901 37
  • 37. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Uyunu Ahbar el-Rza66 adl eserleri pek maruftur. Bu kitaplarn ilahiyata, menkbevi-ahlaki unsurlara ve ahsi mnakaalara ynelik zellikler yannda bir ok fkhi meseleleri de iermesine karn zel ve hacimli bir Fkh al- Rda67 da el-Mufid Muhammed ibnu Muhammed ibnu el- Numan ibnu Abdusselam el-Ukbari el-Arabi tarafndan vucuda getirildi. Sahip olduu Araplk gururu bu zat Bveyhoullarndan zzuddevle'ye intisabtan alkoyamamtr. ldnde 413/1022 cenazesini erif Murtaza Alemelhuda Ebu'l-Kasm Ali ibnu el-Hseyin kldrd. erif el-Murtaza ile Badad ias en yksek noktasna erimiti. Musa Kazm'n dorudan doruya neslinden olan bu zat, resmi nakip sfatyla Alioullarnn herkese tannm mmessili olup ii ba vasilii ve hac emirlii yapt. Haiz olduu nufuz, gerek zel meclislerde ve gerekse hilafet sarayna vaki ziyaretlerine byk dini ve siyasi nem verilmesine neden oldu. Devaml ve canl bir muhabere onu Musul, Deylem , Crcan ile Haleb ve Trabluam'a kadar Suriye ilerinde bulunan Sadk taraftarlarna balamakta idi. Trablusam, ayn zamanda yaayan Nasr Husrev 68 in tanklna gre, tamamiyle ii idi. Mekke'de yaplan Haccn menzillerinde, tilmizleri ile akdettii meclislere dair Gurar al-Favaid ve Durar al-Kalaid basld 69. Vezir Amideddin'e ithaf olunan ntiar' 70, Amali'si 71 de baslmtr. lk 3 halifeye kar mcadelesini, erif el- Murtaza el-Safi 72 adl eserinde yrtr. Ecdadnn meftun 66 Tahran 1317 67 2 cilt, Tebriz, 1274 68 Safarname, nr. Schefer, s.12 69 Tahran,1312 70 Tahran,1315 71 Kahire, 1325 72 Tahran 1301 38
  • 38. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu bulunduu Kazimeyn Kabristannda defninden nce cenazesini Nacai ykamt. 80 yldan fazla yaayan Murtaza yannda, O'nun ve Mufid'in talebesi Tusi Ebu Cafer Muhammed ibnu Hasan quot;eyhquot; daha 28 yl sreyle Badad'da bulundu. Turul Bey 447/1055'de Badad'a girince ia'nn durumu gleti. Necef'e hicret etti. 458-60 /1065-68 de vefat etti. Bu eserlerde imamet, en eski Halifelerin, Cemel ve Sffn savalarnda kar tarafta bulunanlarn dini-hukuki durumu, gayba ve ihtilaf eden imamla ilgili her husus, muta nikah temettu ile birlikte ifade eden mut'ata, Kur'an tefsirleri yannda 42/22 33/33 24/35 ayetlerinin zel tefsirleri, ia ii muhalefet ilendi. Muahhar bnu Babuya, Peygamberler ve mamlarn tali meselelerinde sahve yaplabileceklerini kabul ve hatta bunun aksine dnmeyi guluva atlacak il adm addetmiti. O'nun bu fikrine kar, sonralar bu meseleye sk sk temas edilmi olmasna mukabil, dierleri arasnda Mufid, bir zel risale ile Peygamber ve imamlarn kaytsz artsz hatadan salim olduklarn savundu. smaililerin ana eseri Daaim el-slam uzun mddet itibarn korudu. Bunun mellifi Numan ibnu Muhammed ibnu Mansur ibnu Hayyan (.363/973-74) her ne kadar Cafer es-Sadk'dan daha muahhar hibir sened zikretmez ise de, muahharlarn bu ekilde eksiklii Seb'iye'nin zel imam da eksik olduuna gre, Kahire'nin bu Fatmi kadsnn szde takiyesine atfederek mazur grlmtr. Bununla beraber 588/1192 de len bnu Sahrasub el- Mezandarani kesin olarak quot;o, imami deildirquot; hkmn vermi ve Tafrisi gibi daha muahhar olanlarda onun hkmne uymulardr. Ebu Ali el Fazl et-Tabersi (.548-52/ 1153-58) nin Tahran'da baslan Mecma el-Beyan ve Cami el-Cevami 39
  • 39. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu tefsirleri daha el-Kuleyni' nin yaad sralarda kaleme alnm olan, ok mcmel ve ii zellikleri kesif bir ekilde zetleyen bir eser, el-Kummi Ali ibnu brahim ibnu Haim'in Tefsir73 i hala kullanlmaktadr. Bizzat ok mellif yetitirmi bir aileye mensup olan Fazl, Tus'ta, dier kimseler meyannda bnu ahrasub'un ve emsali ok olan bir ii Kitab el-Fazail ve'l-Menakb 74 mellifi bulunan Ebu'l- Fazl azan ibnu Cibril'in de dahil olduklar bir ii ilim evresinin merkezi idi. ia'nn ran'da yaylmasna ve kuvvetlenmesine Fazl, Sabzavar'a hicretiyle hizmet etti. Tus'da Rza'nn mehedine defnolundu. el-Muhakkik Ca'fer ibnu el-Hasan ibnu Ya'kub ibnu Said el-Hlli (.676/1277). O'nun Badad'daki nufuzu, son Abbasi halifesi Mu'tasm'n en yakn evresine kadar uzanmt. Te'lifat bakmndan da ok canl bir Seyyid ailesi olan Beni Taus'tan bir ok kimse de O'nun evresine mensuptu. Beni Taus, bugun bile ok tutulan el-Muctena min el-Dua 75 ve el-kbal 76 gibi dua, fal ve nsha kitaplarnn mellifi, o zamanki nakib Ebu'l-Kasm Ali ibnu Musa'l-Tusi'nin de mensup olduu ayn ailedir. Bugnk ia srekli Arapa ve Farsca erhleri yazlan en kullanl el kitaplarndan arai'l-slam77 Cafer el-Hlli'ye medyundur. Cafer el-Hlli'ye nasl bu furu eseri devaml bir nem salam ise, onun ksaca el-Allama diye anlan Hasan ibnu Yusuf ibnu Mutahhar el-Hilli de bilhassa byk bir usul alimi olarak tannmaktadr. Bu sfatla daha nce bu zatn babas, Ca'fer'in de hazr bulunduu bir mecliste filozof, riyazeci, astronom olan Nasruddin Tusi (.672/1274) ye Hulagu'nun bu mutemed adam, eskiden beri koyu ii olan Hilla (Babil yaknlarnda) ile temasa 73 Tahran 1301 74 Tebriz 1302 75 Bombay, 1317 76 Tahran 1314 77 Kalkuta, 1839, Tahran 1274, I.ksm, nr ve trc. Kasemburg, Petersburg, 1862 40
  • 40. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu getiinde, takdim olunmutu. Bizzat Nasruddin'e, Hraca'ye gelince, o pek de kolay anlalr eyler olmad halde, bugn bile iilerce okunan dini yazlar ile itihar etmi deildir. Hahailer'in kaleleri olan Alamut ve Maymunidiz'in Moul Han'nn eline gemesine yardm ve O'nun ordusuyla Badad seferine itirak ederek putperest hkmdar, son Abbasi Halifesini idama tevik ve tahrik etmitir. Bu sebeple Nasruddin Tusi, bugnk ia'nn gznde hala, iki byk dman, Gulat' ve Abbasileri, imha etmi olmak erefini tayor. O, i iin msbet anlamda gelitirdii ihtimam be ilgiyi, O'nun araclyla Han ailesi ile temasa geen ve sonralar iilerin reisi sfatyla Olcaytu Han'a intisap eden ibnu el-Mutahhar'a intikal ettirmitir. ii nanc, ami ifadesini, ehid menkbeleri, makatil, hacc takvimleri, cennete'l-huld ve kendine eza ve cefa, taziyelerde bulmaktadr. Bunlarn uydurmalar da pek oktur. Aslnda btn islam aleminde sevilen, sk sk tab ve erh olunan Ali'nin iirleri ve hikmetleri78 ile erif Murtaza'nn kardelerinden birisi olan Muhammed el- Rza'nn Nehc el-Belaa'snda toplanm olan Ali'ye ait hikmetler bu cmleden deildir; buna mukabil Ali Zeynelabidin ve mam Ali Rza'nn bir ok sahifesi byledir. Buna ek olarak Ali'nin Hadisi Kudsi'si ve nihayet, mutahhar ibnu Babuya'nn istimalinde mazhar grmedii, buna mukabil baz sonrakilerce haklarnda kuku duyulan Cafer Sadk adna veya Tefsir el-Askeri nvan ile 11.mam adna ortaya atlan Kur'an tefsirleri saylabilir. lszler iinde nceki Halifeleri lanetleyenler, belki Ali'nin uluhiyetine kail olanlar da kmtr. ia iinde zgn bir tezi Zeyd'in izleyicileri oluturdular. 78 kr. Fleischer, Alis 100 Sprche..., 1837) 41
  • 41. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Mslmanlar dnce, kanaat ve gayelerinde bir araya getirip birletirmek slam'n en byk hedeflerinden biri olduu gibi, slam'n kuvvetlenmesini, kalknmasn ve ilerlemesini salayan nemli bir faktrdr. Ayn zamanda bu yaklama her yerde ve her zaman mslman topluluklarnn yararlarnadr. Bu yaklamaya yaplan ar, baz art niyetlerden uzak ise ve bu yaklamadan hasl olacak fayday, ortaya kan zarar kapatmyorsa hi phesiz her mslmann bu arya komas ve bu yaklamann baars iin almas gerekir. Son senelerde bu ar hakknda sylenenler o kadar artt ki, bu ar ve hakknda sylenenler, drt mezhep bals Ehl-i Snnet'in en byk merkezi olan Ezher'i dahi etkiledi. Salahaddin Eyyubi'den beri takip ettii sistemi aan bir tavrla bu mevzuyu ele ald. Bata mamiyye ias olmak zere drt mezhebin dndaki mezhepleri tanma iine koyularak onlara yaklama iini balatp yllardr takip ettii izgiden kt Onun iin bu tehlikeli mevzu; meseleyi, doacak aksaklklar ve neticeleri mdrik kimselerin aratrma, inceleme ve tartmasna muhtatr. htilaf mevzuu dini meselelerin hallinde doru szl, ileri grl ve istikamet sahibi olmak gerekir. Bu meseleleri aratrmaya teebbs edenler de meselelere sokuturulan eyleri ok iyi bilmesi, Allah iin samimi olarak almas, aratrma ve hkmde insafl olmas gerekir ki almann gayesi gereklesin ve faydal neticeler elde edilsin inaallah. Baar sebeplerinin en kuvvetlisi iki taraf veya mevzuyla ilgili taraflar arasnda karlkl anlay bu konuda -ve bu konuyla ilgili her hususta- mlahaza ettiimiz ilk eydir. Bu mlahazaya Ehli Snnet ve ia'y yaklatrma meselesinden bir misal verelim : 42
  • 42. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu ia ve Ehli Snnet'i yaklatrmak iin ii bir devletin resmi btesiyle Msr'da bir merkez at grld. Bu cmert ii devleti bu gibi merkezi kendi propaganda ve yaylma yerleri olan Tahran, Kum, Necef, Cebel Amil veya benzeri merkezlerinde deil Ehli Snnet merkezinde aarak kendi mezhep mntesiplerine gstermedii cmertlii bize gstermi oldu. Bu cmertlik bir defa deil muhtelif asrlarda tekrar etmitir. Bu gayeyle gnderdikleri davetiler mezhepler aras birleme ve yaknlamay salamaya deil kendi mezheplerini yaymaya almlardr. Bu almalar neticesinde Irak'ta ii'ler aznlkta Snni'ler ounlukta iken ii'ler ounlukta Snni'ler aznlkta kalmlardr. Celal Es- Suyuti zamannda bu maksatla ran'dan Msr'a bir daveti gelmitir ki Suyuti bu daveti sebebiyle quot;Miftah ul-Cenneti fil-i'tsam bis-Snnetiquot; (Cennetin Anahtar Snnete Balanmakladr) isimli risalesini yazmtr, quot;EI-Havi lil- Fetavaquot; isimli kitabnda bu davetiye iaret etmitir79 Yukarda ismi geen ii propaganda merkezlerinden son senelerde yaklama fikrini ykc, engelleyici kitaplar kmtr. Misal olarak Necef ulemasnn u cz halinde nerettikleri quot;Zehraquot; isimli kitab zikredebiliriz. Bu kitapta Mminlerin Emiri Hz. mer b. Hattab'n erkek suyundan baka ifas olmayan bir hastala mptela olduunu yazmlardr Bunu Cezayir ulemas bakan olan El-Beir El-brahim Irak'a yapt ilk ziyaretinde grmtr. Bu misli mezhep taassubuyla hareket eden kirli ruhlar yaklama fikrine bizden daha ziyade muhtatrlar Yok eer Ehli Beyt'e onlar daha ziyade bal -iddialarna gre - olduklarn ileri srerek aramzdaki esas ayrlma noktasnn Ehli Beyt'e olan sevgileri ise nasl oluyor da slam'n omuzlarnda ykseldii Ashab Kiram hakknda bu derece kin besliyorlar ve Hz mer hakknda bu kirli szleri syleyebiliyorlar. 79 (Mniriyye Matbaas Cilt: 1. Sh. 330). 43
  • 43. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Mezhepleri yaklatrma mealesinde nce ia'nn slam'n ilk bykleri hakkndaki kinlerini hafifleterek ve Ehli Snnet'in, Ehli Beyt'e gsterdii sevgiye, onlara kar sayg grevlerinde kusur etmemelerine teekkr ederek balamalar gerekirdi. Ehli Snnetin su kadar kusuru var ki, bizler; Ehli Beyt'i Allah'n yan sra ilah edinmemi onlara tapnmamzdr. Kendilerinin bu katlklar karsnda bizden yumuama bekleyerek yaklamamz istiyorlar. Yaklama ve anlamas istenen noktada iki tarafn da anlay gstermesi arttr. Yoksa zt kutuplarn bir araya gelmesiyle anlay gereklemez. Ve bu ar, ar olmaktan ve bugn olduu gibi iki tarafn deil bir tarafn bu ii gerekletirmesi iin alm olmasndan teye geemez. Yaklatrma merkezinin propagandas ii merkezlerinde kurulmadan sadece Ehli Snnet'in merkezi olan Msr'da kurulamayaca gibi, mezhepleri yaklatrma dersi u okullarnda okutulmadka Ehli Snnet okullarnda da okutulsun denemez Yok eer imdi olduu gibi bunu btn taraflar deil de sadece bir taraf yaparsa bundan baar beklenemez. Tabii bundan hite iyi olmayan baz aksulameller ortaya kmazsa Bu yaklama meselesinin en gln taraf da esas brakp teferruat ile ise balanmasdr slam Hukuku Ehli Snnet ve ia nezdinde iki tarafn mtereken kabul ettii esaslara dayanmamaktadr. ia'nn hukukta kabul ettii esaslar Ehli Snnet imamlarnn kabul ettii esaslar deildir. Teferruata gitmeden nce her iki taraf arasnda bu esaslar zerinde anlama salanmadka, her iki taraf ilmi messeselerinde bu esaslar ve usul hakknda gerekli birletirici almalar yapmadka teferruatla vakit ldrmekte hi bir fayda yoktur. Usul derken Fkh usuln (asllarn) deil her iki tarafa kabul edilen dinin temel esaslarn kastediyoruz. 44
  • 44. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Takyye: Samimi olarak karlkl anlamann ilk engeli quot;Takyyequot; diye isimlendirdikleri inanlardr. Zira bu dini inan onlara inanmadklar eylere inanm gibi grnmelerini mubah klmaktadr. Anlama istemedikleri halde istiyormu gibi grnmeleri bizim saf kalblilerimizi aldatabilir nk onlar anlamaya raz olmadklar gibi bu anlamay kendi saflarna katlmakta olduunu grrler ve zerre kadar kendi taassuplarndan vazgemezler Takyye ocaklar temsilcileri bizleri anlamaya doru adm attklarna ikna etseler dahi ia taifesinin hepsi, st tabaka olsun, avam tabakas olsun bu glne oyunun temsilcilerinden ayr kalacak ve onlarn kendileri namna konumalarn kabul etmeyeceklerdir Kuran hakknda iftiralar: Birlie yaklama hususunda onlarn ve bizim ortak kaynamz olmas gereken Kur'an- Kerim'i dahi kabul ettikleri din esaslarna gre, Sahabe (RA)'n Peygamber (SAV)'den anladnn tam tersine yorumlamakta ve ayetlerin manalarn saptrmaktadrlar. Bunun da tesinde Necef ulemasnn byklerinden birisi olan Hac Mirza Hseyin b Muhammed Takyyin-Nuri Et-Tabersi ki ia bu alime ok sayg duyar ve severdi. Hatta ldnde(1320) onu Necef'te en mukaddes saydklar El-Mehed el- Murtazavi binasnda Sultan Nasr Lidinillah kz Banu el- Uzma'nn odasna defnetmilerdir. te bu Necefli alm 1292 senesinde imam Ali'ye nispet ettikleri kabrin yan banda quot;Fasl-ul-Htab fi ispati Tahrifi Kitab-i Rabbil-Erbabquot; (Rabler Rabbinin Kitabn Tahrifi ispatta Son Sz) isimli kitab telif etmitir. Bu kitapta eitli asrlarda yaam ia ulema ve mtehidlerinin Kur'an- Kerim'in eksiltildiine, baz ayetlerin karlp baz ilaveler yapldna dair yzlerce nass ve delillerini zikretmitir. Bu kitap ran'da basldnda grlt koparmlard nk onlar Kur'an hakkndaki bu pheye 45
  • 45. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu drc inanlarnn kendi st tabakalarnda ve muteber kitaplarnda dank olarak kalmasn istiyorlard. Bu inanlarn ortaya koyan delilerin bir kitapta toplanp binlerce baslarak hasmlarnn eline gemesini ve aleyhlerinde delil olmasn istemiyorlard. ia ileri gelenleri bu dncelerini aklaynca mellif lmeden iki sene nce kitabn mdafaa iin bir reddiye kitap daha yazd ve quot;Reddu Ba'z -buhat an Fasl-l- Htab fi ispat Tahrifi Kitab Rabbil-Erbabquot; (Rabbler Rabbinin Kitabn Tahrifi ispatta Son Sz Kitab zerindeki phelerin Bazlarna Cevap) diye isimlendirdi. Bu Kur'an'n muhraref olduunu ispat eden almasna mkafat olarak onu Necef'deki (kendilerince) mukaddes mekana defnettiler Bu Necefli alimin Kur'an'da noksanlk olduunu beyanlarndan birisi quot;Velayet Siresiquot; ismini verdikleri surenin Kur'an'da bulunmamasdr. Bu surede Hz Ali'nin velayeti zikredilmektedir Surenin ba ksmndaki ayet: quot;Ey sizleri doru yola gtrsn diye size gnderdiimiz Peygamber ve veliye inananlar., vs.quot;80 Msr Adalet Bakanl uzmanlarndan Muhammed Ali Suudi buna muttali olmutur Muhammed Abduh'un ileri gelen talebelerinden biri de, Msterik Brayn, ran basml bir mushafta ayn sureyi grmtr Bu mushafta ayetlerin zerine Fars'a tercme yaplmtr. Kur'an'da tahrif olduunu Tabersi mehur kitabnda yazd gibi, ayn iddia Muhsin Fani El-Kemiri'nin farsa yazd quot;Debistan Mezahibquot; isimli kitabnda da vardr.81 80 Sayfa : 180. 81 Bu kitap ran'da defaatla baslmtr. Bu uydurma sureyi Msterik Noldke quot;Tarihul-Masahfquot; isimli kitabnda (cilt: 2. Sh : 102) Debistan Mezahib'den nakletmitir Ve EI-Asyaviyye el-Fransiyye gazetesi de 1342 senesinde 431-439 saylarnda neretmitir. 46
  • 46. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Necef'li alim Kur'an'n muharref olduunu Velayet suresinin karldyla ispat ederken quot;El-Kafiquot;82 isimli kitaplarnn 289 uncu sayfasndaki (1278 ran bask) u satrlar nakletmitir: quot;Bizimkilerden birka Sehl b. Ziyad'dan. o da Muhammed b. Sleyman'dan, o da baz arkadalarndan, onlar da Ebul-Hasan (A.S.)'dan (Yani ikinci Ebul Hasan 206 senesinde vefat eden Ali b. Musa Er-Rza) yle dediini rivayet etmilerdir: quot;Ona, sana canm feda olsun, bizler Kur'an'da yle ayetler iitiyoruz ki bizde iittiklerimiz gibi deil ve sizden bize ulat gibi de okuyamyoruz. Bunun iin gnahkar olur muyuz? Dedi ki: Hayr, nasl rendiyseniz yle okuyun. Zira size onu reten birisi gelecektir.quot; Bu sz ia'nn, imamlar Ali b. Musa Rzaya uydurduklar bir ey olduunda phe yoktur. Fakat bunun manas onlara gre Osman mushafndan renilip okunmasnn gnah olmadna dair bir fetvadr. Soma ia'nn ileri gelenleri birbirlerine hangi ksmn kand imamlarnca var olduunu, hangi ksmn karldn reteceklerdir. ia'nn Takyye inancna gre gizledikleri Kur'an'lar ile Mslmanlar arasnda yaygn olan Hz. Osman Mushaf'nn farkn beyan etmek iin Tabersi yukarda ismi geen kitabn yazmtr. Yine ia Takyye inanc gerei bu kitab kabul etmediklerini syleseler de, bu kitap muteber kitaplarndaki alimlerinin yzlerce grn topladndan onlarn Kur'an' m tahrif edildii inanlarn ispat etmektedir. Kur'an hakkndaki bu inanlarn yaylarak aleyhlerinde kullanlmasn istememektedirler. 82 Kafi kitab ia'nn muteber hadis kitabdr. Bizdeki Buhari'ye olan itimadmz onlarda bu kitabadr. 47
  • 47. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Onlara gre iki Kur'an vardr. Birisi ortada yaygn olan dieri ise gizli olan hususi Kur'an ite bu gizli Kur'an Velayet suresini de iine almaktadr Bu gizli Kur'an imamlar Al b. Musa Rza'ya isnat ederek uydurduklar quot;Nasl rendiyseniz yle okuyun Zira size onu reten birisi gelecektirquot; sznden karyorlar. ia'nn iddialarndan biri de, inirah suresinden quot;ve caalna Alyyen shrakequot; (Ali'yi sana damat kldk) diye uydurduklar bir ayetin karlddr inirah suresinden byle bir ayetin karldn iddia ederken bu surenin Mekki surelerden olduunu, Hz Ali'nin ise Mekke'de iken Peygamberimiz'e damat olmadn bildikleri halde utanmadan bu iddiay srdrrler Mekke'de Peygamberimizin tek damad El-As b. er-Rab' el-Emevi'dir. Resulullah (SAV); Hz. Ali. Ebu Cehil'in kzyla evlenmek istediinde Hz. Fatma babasna (SAV) ikayet etmiti de Resulullah (SAV) de Medine'deki mescidinin minberinde As b Rab' methetmiti Hz Ali Resulullah'n bir kzn almsa Hz Osman iki kzn almak suretiyle Resulullah'a (SAV) yaklamtr. Hatta ikincisi de vefat edince Resulullah (SAV) ona quot;Eer bir nc (kzmz) olsayd seni onunla evlendirirdikquot; buyurmutur. ii alimlerinden Ebu Mansur Ahmed b Ali b Ebi Talb Et-Tabersi (588 senesinde vefat eden bnu ehr ub'un hocalarndan bindir) quot;hticac ala Ehli-Lucacquot; isimli kitabnda Hz Ali'nin zndklardan birine (ismini zikretmiyor) yle dediini sylyor : Senin bana isyann, kar gelmen quot;Vein hftum ella tuksitu flyetama fenkhu ma tabe lekum mnennisaquot; (Himayeniz altndaki yetim kzlarla evlendiinizde onlara hakszlk yapmaktan korkarsanz hounuza giden baka kadnlarla iki. ve drde kadar evlenebilirsiniz) ayetine aykrdr Yetim kzlara adaletli davranmak baka kadnlarla evlenmeye benzemez. Btn kadnlar da yetim deildir. Daha nce sylediim gibi o ayetteki quot;filyetamaquot; kelimesi ile quot;fenkihuquot; kelimesi arasnda 48
  • 48. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu Kur'an'n te birinden fazlasna denk miktarda ayet mnafklar tarafndan Kur'an'dan karlm. Ebu Mansur burada mnafklar szyle Resulullah'n (SAV) ashabn kastetmektedir. Bu ashab Kur'an' toplam ve Osman mushafnn yazmasyla bizzat Ali b Ebi Talb halifeliinde uramtr quot;El-ihticac ala Ehli Lcacquot; isimli kitapta Hz Ali'ye nispet edilen bu uydurma sz hakikaten Hz. Ali'den sadr olsa bu onun slam'a ihaneti demektir Kur'an'n te biri gibi bir blmn saklyor. En azndan halifelii zamannda sakl olan ksm insanlara tebli etmiyor ve onunla ameli terk ediyor demektir Halbuki halifelii zamannda onun nnde bunlar yapmakta hibir engel yoktu. Kur'an'dan bu miktar ayetleri kendi rzas ile isteyerek saklamas (haa) nifak demektir. Hz Ali'ye bu szleri isnat eden Ebu Mansur et- Tabers bu kitabyla aslnda Hz Ali'ye ihanet ve kfr damgas vurarak btn ashab kiram mnafklkla sulamaktadr. Yukardaki iddia Hz Ali'nin halifelii boyunca elinde imkan olduu halde Kur'an'dan karldn iddia ettikleri ksm aklamamas ve onunla insanlar amel etmeye davet etmemesi iftirasnn delilidir. quot;Fasl-ul-Htab fi spati Tahrifi Kitabi Rabbi-l-Erbabquot; isimli kitap Iran, Necef ve dier blgelerde yaynlandnda Hristiyan misyonerler bu kitabn nerine sevinerek kendi dillerine evirdiler. nk bu kitap Kur'an'n muharref olduunu beyan ediyordu Bu da misyonerlerin tam arzulad bir eydi.83 83 Bu durumu Muhammed Mehdi isfahani el-Kazm quot;Ahsenul-Vediaquot; isimli (Ravzatul Cennat isimli kitabn zeylidir) kitabnn ikinci cild sh. 90'da zikretmitir 49
  • 49. EHL SNNET VE ON K MAM Ebu Muaz Seyfullah Erdomu ia'nn Buhari'si El-Kafi (1278 ran bask sh 54) de iki sarih nass vardr. yle : quot;Cabir El-Ca'fi'nin yle dedii rivayet olunur: Ebu Cafer (Aleyhisselam)' yle derken iittim: KUR'AN'IN NDRLD EKLDE TOPLANDIINI YALANCILARDAN BAKASI DDA ETMEMTR. ONU NDRLD GB AL B EB TALB VE ONDAN SONRAK MAMLARDAN BAKASI HIFZ EDP TOPLAMAMITIR.quot; ia nezdinde bizdeki Sahihi Buhari kadar deerli olan bu Kafi kitabn her ii okur ve bu nassa da iman eder. Biz de deriz ki: ia kesin olarak Ebu Cafer'e iftira etmektedir Zira Hz. Ali (RA) Kufe'deki hilafeti mddetince Hz Osman

Recommended