NATURATURISMOA
EUSKADIKO EKOTURISMO-GIDA
Portada: Ataria (Vitoria-Gasteiz)
1. argitalpena:2019
Argitaratzailea:Eusko Jaurlaritzaren Turismo, Merkataritza etaKontsumo Saila.
Inprimaketa:-
Edukien koordinazioa:Basquetour Turismoaren Euskal Agentzia.
Diseinua:Leku Multimedia.
Argazkiak:Basquetourren irudi-bankua (zenbait egile).Euskadiko turismoko eskualde-erakundeak.
Kartografia:Lurralde Plangintza, Hirigintza etaHiri Berroneratze Zuzendaritza. Eusko Jaurlaritza.Hazi Fundazioa.
Eskubide guztiak erreserbaturik daude. Debekatuta dago gida honetan bildutako testu eta irudiak osorik eta/edo zatika erreproduzitzea erakunde argitaratzailearen eta egileen aldez aurreko baimenik gabe. Eskertuko genizuke gida honetan aurki ditzakezuen akats edo omisioak guri jakinaraztea, honako honetara idatziz: [email protected]
NATURATURISMOA
EUSKADIKO EKOTURISMO-GIDA
www.euskaditurismo.eus
EKOTURISMOA EUSKADI
EKOTURISMOA EUSKADI
Natura-eremu baterako bidaia da ekoturismoa, eremu hori ezagutu, interpretatu, gozatu eta
zeharkatzeko, eta aldi berean eremu hori balioesten du eta laguntza praktikoa ematen
du natura kontserbatzeko, ingurunearen gaineko inpakturik eragin gabe eta bertako
biztanlerian eragin positiboa izanda.
2016ko Daimielgo Deklarazioa
“Zer koloretakoa da Euskadi?” galdetuko balizute, seguruenik “Berdea” erantzungo zenuke, zalantzarik egin gabe. Euskadiko hirietako kulturak eta dinamismoak liluratuta uzten dute bisitaria, baina Euskadi, ororen gainetik, NATURA da. Natura hori batez ere paisaietan eta kolore bizietan geratzen da agerian.
Bertako ingurune berdeez gozatzeko eta horiekin elkarreragiteko aukerak ugariak eta askotarikoak dira, jarduerarik aktibo eta zirraragarrienekin hasi eta lasaienekin eta familia-giroan egiten direnekin amaitzeraino. Eskaintza zabal horretaz bakarrik, familiarekin edo lagunekin gozatu ahal izango duzu, eta paradisu natural ezezagun eta liluragarri batean murgilduko zara.
Ingurumen-balio handiko lurralde natural zabala du Euskadik: parke naturalak, Natura 2000 Sarea, Euskal Kostaldeko Geoparkea edo Urdaibaiko Erreserba, azalera osoaren % 23 izanik.
Ingurune horietan paseatu eta ingurune horietaz gozatzea edo leku paregabeetan hegaztiak behatzea izan daitezke gozatu ahalko dituzun proposamen iradokitzaileenen arteko batzuk Euskadi aukeratzen baduzu.
Hemen, naturarekin eta bertako kulturarekin konprometitzeko aukera izango duzu, naturguneetan arduratsua den turismo batean parte hartuz. Ekoturismoa da gure nortasun-ezaugarria.
Gujuliko ur jauzia (Araba/Álava)
EKOTURISMOA EUSKADI
6
EKOTURISMOA EUSKADI
7
AURKIBIDEAURDAIBAI 12
Urdaibai Biosfera Erreserba
GEOPARKEA 16
Euskal Kostaldeko Geoparkea
PARKE NATURALAK 20
Euskadiko Parke Naturalak
HEGAZTIEI BEHARTZEKO TOKIAK 40
Behartzeko tokiak-Ibilbide ornitologikoak-Zerbitzu enpresak
EKOETXEA 44
Ingurune-interpretazio guneak
ATARIA 46
Salburuko hezeguneen interpretazio zentroa, Vitoria-Gasteiz
LEITZARAN 47
Bisitarien Etxea
VALLE SALADO 48
Añanako Gatz Harana
ECOLABEL 50
Europako Etiketa Ekologikoa
KOKAPEN-MAPAEKOTURISMOA
MIRANDA DE EBRO
VITORIAGASTEIZ
ARABAKO HEGOALDEKO MENDILERROAK
URDAIBAIMEATZALDEAPEÑAS NEGRAS
GOROBEL MENDILERROA
VALDEREJO
ARMAÑÓN
ARMAÑONPARKE NATURALA
GORBEIAPARKE NATURALA
VALDEREJOPARKE NATURALA
AÑANAKO GATZ HARANA
8
ATARIASALBURUA
URKIOLAPARKE NATURALA
URDAIBAIBIOSFERA
ERRESERBABILBAO
PAMPLONA
LOGROÑO
DONOSTIASAN SEBASTIÁN
VITORIAGASTEIZ
URIBARRIGANBOA
ARABAKO HEGOALDEKO MENDILERROAK
LAGUARDIAKOAINTZIRAK
AZPEITIA
TXINGUDIGEOPARKEA
ARALARPARKE NATURALA
AIAKO HARRIAPARKE NATURALA
9
HEGAZTIEI BEHARTZEKO TOKIAK
GEOPARKEA
URDAIBAI Biosfera Erreserba
EKOETXEA
PARKE NATURALAK
PARKETXEAK
IZKIPARKE NATURALA
IZKI
URDAIBAIBIOSFERA
ERRESERBA
PAGOETAPARKE NATURALA
LEITZARANBisitarien Etxea
AIZKORRI ARATZPARKE NATURALA
EKOTURISMOA EUSKADI
10
EKOTURISMOA EUSKADI
11
EZ UTZI ARRASTORIK
Euskadin daukagun ikuspegiaren arabera, naturan barrena egiten dugun iraganbideak zure oroitzapenetan soilik utzi behar du aztarna. Hona hemen zenbait gomendio:
• Planifikatu eta prestatu. Turismo-bulegoen, interpretazio-zentroen eta ekoetxeen sare bat duzu zure eskueran.
• Ibili egokitutako ibilbideetatik. Aukeratu gehien gustatzen zaizun bidea eta gozatu.
• Utzi zaborra paperontzi eta edukiontzietan. Gogoratu naturguneetan zaudela eta kontserbatzea guztion lana dela.
• Utzi dena zegoen bezala. Naturan denak du bere funtzioa, hortaz, hobe ez ezer ukitzea.
• Minimizatu ingurumen-inpaktua. Baliabideak mugatuak dira eta asko gara.
• Errespetatu basa bizitza. Isiltasuna da aliaturik onena naturaz gozatzeko.
• Begirunetsua izan tokiko biztanleekin eta beste bisitariekin. Besoak zabalik hartuko zaitugu.
Urkiola Parke Naturala
1212
URDAIBAIBIOSFERA ERRESERBA
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau. www.turismourdaibai.com
Urdaibai Biosfera Erreserba ingurumen- eta kultura-interes handiko naturagunea da, eta UNESCOk hala deklaratu zuen 1984. urtean.
Urdaibai Biosfera Erreserba Euskadiko paisaia- eta ekologia-dibertsitate handieneko lekuetako bat da, eta egundoko balioa duten zenbait sistema biltzen ditu, besteak beste estuarioak eta ibaiak, sistema karstikoa, artadi kantauriarrarekin, eta kostaldea, guztiak ere Europar Batasunak sustatutako Natura 2000 sare ekologikoaren barruan.
Padurak, labarrak, basoak, hondartzak, historia, kultura eta tradizioa, Bizkaiko golkoaren ur geldi hauetara datozen guztiek horiek eta beste hainbat altxor aurkituko dituzte.
Bertako inguru guztiak izango dira bisitaren protagonistak. Euskadik eskaintzen dituen esperientzia xarmagarrienetako batzuekin gozatzeko aukera izango duzu: leku honetako hegazti ugariak ikusi eta dibertsitate handi horretatik ikasi; kostaldeetako izurde bihurriekin jolastu eta gozatu; Laga hondartzako dunen ondoan paseatu; Gaztelugatxeko San Joanen ikusmira miretsi; bertako pilotaleku esanguratsuenetako batean pilotan jolastu edota piraguismoan trebatu.
EKOTURISMOA EUSKADI
13
EKOTURISMOA EUSKADI
4,3 km
INTERES OROKORREKO GUNEAKUrdaibaiko Biosferaren Erreserbak ezinbestez bisitatu beharreko 12 puntu eskainiko dizkizu:
Erreserbaren bihotza eta ardatz egituratzailea1. Estuarioa
Matxitxako lurmuturra eta Gaztelugatxeko San Joan2. Matxitxako / Gaztelugatxe
Izaro uhartea, inguru babestu kaltebera3. Izaro
Ogoño eta Laga hondartza4. Ogoño / Laga
Mundaka eta haren ezker olatua5. Mundaka
Bermeoko portua eta alde zaharra6. Bermeo
Hirigune historikoa eta arrantzale-portua7. Elantxobe
Benetako dokumental bat zuzen-zuzenean8. Urdaibai Bird Center
Ekoetxea eta Euskadiko Biodibertsitate Zentroa9. Madariaga Dorretxea Ikusi 30. or.
Omako basoa eta Santimamiñeko kobazuloa10. Oña / Santimamiñe
Ereñozarreko artadia eta Erdi Aroko gailurra11. Ereñozar
Gernikako Batzar Etxea eta Zuhaitza12. Gernika
13
14
D D
ED
D
V
V
DD
D
D
D
Arbo
liz2
74
3
1
Bolu
nzul
o
Izar
o
San
Juan
de
Gaz
telu
gatx
e
Mat
xitx
ako
4
1 2
7
3
8
Laga
Ogo
ño
Atxa
rre31
2
Sant
imam
iñe
Sollu
be68
5
BI-
3224
14
OINEZKO BIDEAKEskaneatu QR kode hauBIDEEN informazio gehiago izateko:
KANT
AURI
ITSA
SOA
URDAIBAIINTERES OROKORREKO GUNEAK
15
D
D
D
D
D
D
D D
VD
8
10
10
5
6
Bolu
nzul
o
Elex
alde
-Arra
tzu
Goi
kole
a
99
9
5
6
10 Atxe
li38
1
Elex
alde
BI-
635
15
EKOTURISMOA EUSKADI
16
Euskal Kostaldeko Geoparkea Zumaia, Deba eta Mutrikuko udalerriek osatzen dute eta Kantauri itsasoaren eta euskal mendien artean dago kokatua. 2010az geroztik, Europako eta Munduko Geoparkeen Sareko kide da, UNESCOk babestua.
Geologia da paisaia honetako egiazko protagonista, Lurraren historiako pasarte zirraragarrienak gordetzen baititu. Geoparkeko 13 kilometroko itsaslabarrek haitz-geruzek osatutako formazio ikusgarria gordetzen dute, Flysch izenekoa. Entziklopedia baten antzera, Lurraren historiaren 60 milioi
urte baino gehiago irakur daitezke bertan.
Kostaldetik barrualdera joanda, Karstaren mundua aurkituko dugu. Bertan, Europako herri zaharrenetakoaren kultura eta ohiturak ezagutu ahal izango ditugu.
Euskal Kostaldeko Geoparkeak liluratu egingo zaitu. Hemen denbora, lurra, bizitza eta gure espezie propioa dira protagonista.
GEOPARKEAEUSKAL KOSTALDEKO
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau. www.geoparkea.eus
Flysch
17
INTERES OROKORREKO GUNEAKEuskal Kostaldeko Geoparkera hurbiltzen bazara, ezinbestez ezagutu beharreko honako 12 puntu hauek dituzu:
Xarma handiko kostaldeko herri bat1. Zumaia
Geoparkeko santutegi geologikoa2. Itzurun-Algorri
Dunak, padurak eta artadiak3. Urola
Itsaslabar itzelak eta zelai zoragarriak4. Elorriaga
Geologiako museo zirraragarria5. Sakoneta
Milaka urteko historia6. Deba
Euskal kostaldeko altxorra7. Mutriku
Flysch beltzeko hondartza ezkutua8. Saturraran
Oso esperientzia tentagarria9. Olatz
Geoparkeko piramide estaliak10. Arno
Geoparkeko haran itxia11. Lastur
Gizadiaren Ondare12. Ekain
EKOTURISMOA EUSKADI
6
4
5
6
4
5
AP-8
AP-8
N-634
GI-638
Deba
Mutriku
Olatz
Erbera
Ondarroa
Erribera
Laranga
Galdona
Mijoa
ArtzainerrekaMizkia
Larruskain-Amalloa
AulestiGalartza
Unamuntzaga
Saturraran
Ibiri
Astigarribia
Garagaltza
Altzola
Aiastia (San Migel)
Idotorbe (San Pedro)
Azkue (San Roke)Elgoibar
Mendaro
Artibai
Amalloaerrekea
Kataolatzaerreka
18
OINEZKO BIDEAKEskaneatu QR kode hauBIDEEN informazio gehiago izateko:
GEOPARKEAINTERES OROKORREKO GUNEAK
2
6
1
33
3
6 2
1
Ekain
ItziarN-634
N-634
GI-3210
GI-631
Itsaspe
Deba
Elorriaga
Zumaia
Aizarnazabal
Zestoa
Getaria
Errotaberri
Endoia
Artadi
Oikia
MeagaEitzaga
Etxabe
Saiatz Elkano
Urdaneta
Aizarna
Lasao
Etxezarreta
IraetaArroa Goia
Askizu
San Prudentzio
Lastur
KANTAURI ITSASOA
Deba eta Zumaia arteko itsasertzeko Babestutako Biotopoa
Urol
a
Sastarrain
Lasao
Goltz
ibar
Kataolatzaerreka
19
20
PARKENATURALAK
EUSKADIKO
EKOTURISMOA EUSKADI
Euskadin, natura espazio bakoitzak bere nortasuna du.Aurkitu itzazu guztiak!
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau. www.turismoa.euskadi.eus/eu/parke_naturalak/
21
Urkiola
EKOTURISMOA EUSKADI
Euskadiko Parke Naturaletara hurbiltzea Euskadiko ondarea ezagutuz gozatzea da. Natura eta kultura neurri berean eskaintzen duten parke natural horiek Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako lurralde historikoetako naturaturismoaren erreferentzia dira.
Bakoitzak bere paisaia berezia du, eta bisitarientzako ekipamendu- eta zerbitzu-eskaintza handia dute guztiek. Era horretan, bidaiaririk zorrotzena ere pozik uzteko moduko kalitateko eskaintza bat osatzen da.
Euskadiko eskualderik urrunenetan kokatuta dauden parke horiek aire
zabaleko jarduera fisiko ugari egiteko aukera eskaintzen dute: natura interpretatzeko bisitaldi gidatuak, senderismoa, bizikleta- edo zaldi-ibilbideak, turismo ornitologikoa, piknika eta abar.
Bisitarien zentroek edo Parketxeek informazio mota oro ematen diete bisitariei, bisitaldia erosotasunez planifikatu ahal izan dezaten. Gainera, zentro horietara joatea beti lagungarria izaten da bisitatu nahi den lurraldea hobeto ezagutzeko.
EKOTURISMOA EUSKADI
Bizkaiko mendebaldeko muturrean, Kantabriarekiko mugan, mendigune bat dago Enkarterriko paisaiaren barruan: Armañongo Parke Naturala. Bertan, landa-izaerako lur muinotar eta menditsuak aurkituko dituzu. Horien artean, Armañon, Ranero, Surbias eta Los Jorrios mendietako tontorrak nabarmentzen dira.
Parkeko zorupean, balio handiko 200 kobazulo eta leize baino gehiago daude. Horien artean, ezinbestekoa da Pozalaguako Kobazuloa bisitatzea, oso gomendagarria baita. Izan ere, formazio ikusgarriak ikusteko aukera ematen du (estalaktita eszentrikoak, bereziki).
Pozalaguako Kobazuloaren inguruetan, Parke Naturalari eta ondoan dagoen Ordunteko eremu menditsuari buruzko informazio gehiago lortu ahal izango duzu; Ordunteko eremua, Armañon bezalaxe, Natura 2000 Sarean sartuta dago.
Landa-izaerako lurralde horretan, eta aziendari dagokionez, bertako
hainbat arrazak diraute oraindik, eta erraz ezagut daitezke Parkeko ingurunera egiten den bisitaldian. Horien artean, Karrantzako ardia (muturgorria eta muturbeltza), Enkarterriko txakur billanoa eta behi montxinoa aipa daitezke, besteak beste.
22
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK9 Parke Natural daude Euskadin. Hurbildu Parketxeetara eta ezagutu hainbat paisaia, bide eta abar.
ARMAÑONPARKE NATURALA
1. Parkeko begiratokia 2. Armañon Parke Naturala
1
EKOTURISMOA EUSKADI
23
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
PARKETXEARanero, Karrantza (Bizkaia)T. 688 884 330 • E. [email protected]
Hedadura: 2.985 ha Altitudea: Armañon (854 m) · Los Jorrios (847 m)
EKOTURISMOA EUSKADI
24
Senderismoa atsegin baduzu, leku aproposera iritsi zara. Valderejo haran zabala da, harkaitzetan amaitzen diren mendi-hegal piko batzuez inguratua eta bederatzi bidexkaz zeharkatua. Bidexka horien artean, Parkeko altxor paisajistikoa den Purón ibaiaren haitzarte ederra nabarmentzen da.
Valderejon, askotariko fauna eta flora aurkituko duzu. Bertako balio ornitologikoak
bereziki deigarriak dira, eta bertako harkaitzen artean, Euskadiko sai arrearen koloniarik handiena bizi da.
Lalastran (Valderejoko bihotzean), ibilbide eta zerbitzuei buruzko informazioa ematen duen Parketxea edo Parkeko Harrera Zentroa, eta haraneko historiaren eta ohituren berri ematen duen Landa Interpretazioko Zentroa ditugu.
Familiarekin etortzen bazara, haurrentzako ekipamendua eta piknika egiteko aukera eskaintzen duen atseden-eremu bat duzu.
Handik oso hurbil, Lahoz, Villamardones eta Ribera daude. Azken biak abandonatuta daude, eta interesgarria da barruan ibiltzea. Inguruan, halaber, erromatarren garaiko galtzada baten aztarnak, monumentu megalitikoak (San Lorentzo tumulua eta Leron mendiko monolitoa) eta hainbat garaitako ermitak daude.
1
VALDEREJOPARKE NATURALA
1. Purón bidezidorra, haitzartea 2. Panoramika Carriaseko tontorretik (1.128m)
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
2
25
EKOTURISMOA EUSKADI
PARKETXEALalastra (Araba/Álava) T. 945 353 146 • E. [email protected]
Hedadura: 3.496 ha Altitudea: Recuenco (1.240 m)
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
EKOTURISMOA EUSKADI
26
GORBEIAPARKE NATURALA
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
1. Gorbeia mendiko tontorra 2. Gorbeia Parke Naturaleko basoa
Gorbeiako Parke Naturala euskal mendizaletasunaren ohiko erreferentziagunea da. Bertako gailurrak (1.482 m) Bizkaiaren eta Arabaren arteko muga ezartzen du, eta bertan dago Gorbeiako Gurutze ospetsua.
Gorbeian, oso paisaia desberdinak ditugu: harri malkartsuak, larredi leunak, pagadi eta hariztiak eta abar. Eta, hori guztia, 500 barrunbe katalogatuta dituen multzo karstiko batean.
Gainera, Itxinako Biotopo Babestua eta 100 metrotik gorako Goiuriko urjauzia ere oso paisaia-elementu azpimarragarriak dira.
Parkeko paisaiaren kalitatea eta Parkeak euskal herritarrentzat duen esanahi kultural eta afektiboa direla-eta, jarduera ugariren gune bihurtu da eremua: senderismoa, mendia, mendiko bizikletaz eta zaldiz egiteko ibilbideak, espeleologia eta abar.
Jolas-ekipamenduz hornitutako hainbat eremu eta bisitarientzako bi zentro daude: Parketxe bat Araban, Sarrian hain zuzen ere (Baiako Zentralaren inguruan), eta beste Parketxe bat Bizkaian, Areatzan hain zuzen ere.
1
PARKETXEASarria (Araba/Álava) • T. 945 430 709 • E. [email protected] (Bizkaia) • T. 946 739 279 • E. [email protected]
Hedadura: 20.016 ha Altitudea: Gorbeia (1.482 m) · Ziorraga, Areatza (300 m aprox.)
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
27
EKOTURISMOA EUSKADI
EKOTURISMOA EUSKADI
28
URKIOLAPARKE NATURALA
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
1. Parketxea. Toki Alai Interpretazio Zentroa. 2. Urkiolako santutegia
1Urkiolako Parke Naturalak Aramotzeko mendilerroko lurrik garaienak biltzen ditu, eta kareharrizko hesi handi bat osatzen du Bizkaiko Arratiako eskualde eta Durangaldearen eta Arabako Aramaioko haranaren artean. Halaber, Kantauri Itsasoko eta Mediterraneoko arroak bereizten ditu. Paisaia malkartsuak atsegin badituzu, hauxe da zurea.
Parkeak hainbat mendilerro, kareharrizko haitz, sakan eta haran sakon ditu, eta bertako gailurrek mendirako eta senderismorako zaletasun handia sorrarazi dute.
Tontorrik garaiena Anboto mendikoa da, eta jende asko igotzen da bertara. Gainera, bertan dagoen Mariren kobazuloa erreferentzia mitologikoa da.
Parke Naturalak San Antonio Abadearen eta San Antonio Paduakoaren omenez eraikitako santutegitik hartu du izena. Urkiolako Santutegiaren aurrean, harri sinboliko bat aurkituko duzu: bikotekidea aurkitu nahi
dutenentzako erromesaldi-lekua da. Kondairaren arabera, hiru buelta baino ez zaizkio eman behar harriari bikotekidea lortzeko.
Urkiolako mendatean, Toki Alai aurkituko duzu (Parke Naturaleko Parketxea edo bisitarien zentroa).
29
EKOTURISMOA EUSKADI
PARKETXEAToki Alai Interpretazio Zentroa · Urkiola auzoa, Abadiño (Bizkaia)T. 946 814 155 • E. [email protected]
Hedadura: 5.955 ha Altitudea: Anboto (1.330 m)
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
1. Begiratokia. Antoñana bidezidorra 2. Izki Parke Naturalaren panoramika
1
Izkiko Parke Naturala Gasteiztik 31 kilometrora dago, eta Izki ibaiak zeharkatzen duen eta mendiek inguratzen duten baso-eremu handi bat da. Kotarik garaiena Kapildui mendia da (1.176 m).
Bazter aproposa da turismo ornitologikoa, ibilaldiak eta txangoak egiteko (oinez, bizikletaz edo zaldiz).
Izkin, Quercus pyrenaica zuhaitz-espeziearen Europako erreserba dago, eta kontserbatzea eta ezagutzea merezi duen landa-kultura berezi bat garatu da bertan.
Korrestik Izkiko sakana zeharkatu eta Bujandara iristeko aukera dago. Izki ibaiaren arroila ikusgarriak eta atseden-eremu zabal batek bakarrik edo familiarekin gozatzeko aukera emango dizute.
Inguruan, oso deigarriak egingo zaizkizu Laño, Faido eta Markinezko eremutarren kobak, Arluzeako arroila eta harkaitzak, eta Urizaharreko hiribildua.
Golfa edo BTTa gustuko badituzu, Urturin turismo-zerbitzu paregabeak aurkituko dituzu bi kirol-modalitate horietarako.
Korresko Parketxean, Izkiko ibilbideei eta beste berezitasun batzuei buruzko informazioa emango dizute.
EKOTURISMOA EUSKADI
30
IZKIPARKE NATURALA
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
Hedadura: 9.143 ha Altitudea: Kapildui (1.180 m)
PARKETXEAKorres (Araba/Álava) T. 945 410 502 • E. [email protected]
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
31
EKOTURISMOA EUSKADI
1. Aizkorriko mendilerroa 2. Oñati inguruko paisaia
Gipuzkoako sai arreen koloniarik handienera hurbildu, Arrikrutzeko kobazuloa bisitatu, Iturrigorriko pagadi izugarria zeharkatu edota Euskadiko gailurrik ezagunenetako batzuetan zehar latxa ardiengandik hurbil ibili; hori guztia egin dezakezu Parke honetan. Bertako mendilerroa erreferentzia da euskal mendizaleentzat, eta benetako mendi-harresi bat da Gipuzkoaren eta Arabaren artean.
Euskadiko mendikaterik garaiena izateaz gain, Aizkorri-Aratzeko Parke Naturaleko kultura-ondarea oso aipagarria
da: trikuharriak, antzinako kobazuloak eta erromatarren garaiko galtzadak daude bertan.
Oso ezaguna da Gipuzkoaren eta Arabaren artean dagoen San Adriango tunela, errege-bide eta Done Jakue bide izan zen antzinako galtzadak zeharkatzen duen tunela.
Arantzazuko ingurunea ere nabarmendu egiten da bere erlijio- eta kultura-tradizioagatik, eta aukera paregabea eskaintzen du santutegiko espiritualtasunaz gozatzeko.
1
EKOTURISMOA EUSKADI
32
AIZKORRI-ARATZPARKE NATURALA
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
Hedadura: 15.919 ha Altitudea: Aketegi (1.551 m)
PARKETXEAArantzazu, Oñati (Gipuzkoa)T. 943 782 894 • E. [email protected]
Araia (Araba/Álava)T. 646 478 812 • E. [email protected]
Zegama (Gipuzkoa)T. 943 802 187 • E. [email protected]
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
33
EKOTURISMOA EUSKADI
1. Parketxe Interpretazio Zentroa 2. Parketxetik gertuko bidezidorra
Zarautzetik hurbil, landazabaleko eta baserrietako paisaia humanizatu bat duzu aurrez aurre. Erdigunea Pagoeta mendia da, Aia eta Laurgain (Gipuzkoa) landaguneen gainean kokatua.
Pagoetako Parke Naturalak interes handiko prestakuntza- eta jolas-funtzio bat betetzen du. Iturraran Parketxearen zabalkunde-eskaintza naturaren eskolak eta bisitarien zentroak osatzen dute, XV. mendeko baserri paregabe batean. Halaber, oso interesgarriak dira baserrietako bizitzari buruzko erakusketa etnografikoa eta inguruko lorategi botaniko handia.
Pagoetako beste elementu interesgarri bat Agorregiko burdinola da, XV. mendekoa. Baita hotz bidezko kontserbazio-teknika zaharren erakusgarri diren elurzuloak ere.
Historia atsegin dutenek, bestalde, Parkeko historiaurreko aztarna garrantzitsuak ikusi ahal izango dituzte: trikuharriak (Otagain, Olarteta, Zaingo),
tumuluak (Muzin, Arreta...) eta kobetako aztarnategiak (Erratia eta Amalda Alzoralas haranean).
Aziendari dagokionez, bertako arrazek ere balio berezia dute (hala nola betizuak eta pottokak).
1
EKOTURISMOA EUSKADI
34
PAGOETAPARKE NATURALA
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
PARKETXEAIturraran · Aia (Gipuzkoa)T. 943 835 389 • E. [email protected]
Hedadura: 1.335 ha Altitudea: Cruz de Pagoeta (704 m)
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
35
EKOTURISMOA EUSKADI
Abaltzisketa eta Ataun dira Parke honetan sartzeko bi ateak. Euskadiko mendi-eremurik garrantzitsuenetako bat da azalerari, altitudeari, lurzoruaren erabilerei eta balio naturalei dagokienez. Halaber, jende gehien erakartzen duenetako bat da. Goierri eta Tolosaldeko eskualdeen artean kokatuta dago, eta lehen mailako paisaia-erreferentzia da, Txindoki (Larrunarri) mendiko tontor enblematikoarekin.
Ingurunea aproposa da baserri bat hurbil-hurbiletik ezagutzeko, Idiazabal gazta eta familiako upeltegi bateko sagardoa dastatzeko, mendiko bizikleta batean ibiltzeko, zaldiz ibiltzeko eta monumentu megalitikoak ikusteko: hogeita hamar bat trikuharri, tumuluak, monolitoak, aztarnategiak (kobazuloan eta aire zabalean), bi harrespil… Horri guztiari lotuta, Ataungo Barandiaran Museoa azpimarratu beharra dago. Museoak, gainera, Parkearen inguruko informazio- eta interpretazio-zerbitzuak eskaintzen ditu.
Bestalde, mendi-ibilbide txiki eta handi batzuk daude balizatuta, eta oinezkoentzako konexioak daude jolas-ekipamenduz hornitutako eremuen artean. Lizarrustiko mendatean, beste informaziogune bat duzu (aterpetxea eta jatetxea ere bada).
1. Parke naturalaren baso tipikoa 2. Txindoki mendia
1
EKOTURISMOA EUSKADI
36
ARALARPARKE NATURALA
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
Hedadura: 10.971 ha Altitudea: Irumugarrieta (1.426 m), Gambo (1.417 m), Txindoki (1.340 m)
PARKETXEALizarrusti, Ataun (Gipuzkoa)T. 943 582 069 • E. [email protected] Museoa, Ataun (Gipuzkoa)T. 943 180 335 • E. [email protected]
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
37
EKOTURISMOA EUSKADI
1. Erreka baten ondoko ibilaldia 2. Aiako Harriko panoramika
Edertasun paregabeko leku hau Pirinioen inguruko mendietan kokatuta dago, Gipuzkoako ekialdeko muturrean.
Hiru tontor nagusiak Irumugarrieta, Txurrumurru eta Erroilbide dira, eta ongi seinaleztatutako hainbat ibilbide daude igotzeko.
Aiako Harritik, Txingudiko Badia, Hondarribia, Irun eta Hendaiako herriak, Jaizkibel mendia eta Oiartzungo harana ikusiko dituzu. Aiztondoko sakanak 100 metroko ur-jauzi bat du, eta oso paisaia berezia eskaintzen du.
Aiako Harriko harri-masaren barruan, meatzeetako hamarka putzu eta galeria daude. Arditurriko meatzean (Oiartzunen), oso bisitaldi interesgarria egin daiteke Parke Naturaleko Parketxetik. Zentro hori meatzeetako laborategia izan zen bere garaian. Bisitaldian, erromanizazioaren garaitik 1984ra arte iraun zuen meatze-ustiategia ikusi ahal izango duzu.
Frantziako mugarekiko hurbiltasuna dela-eta, ingeniari militarrek inguruko mendi-goraguneak aukeratu zituzten egungo Parkearen lurraldean gotorleku batzuk egiteko (erraz bisitatzeko modukoak dira).
1
EKOTURISMOA EUSKADI
38
AIAKO HARRIAPARKE NATURALA
PARKE NATURALAK ETA PARKETXEAK
Hedadura: 6.913 ha Altitudea: Txurrumurru (821m), Erroilbide (843m)
PARKETXEAArditurriko meatzegunea · Oiartzun (Gipuzkoa)T. 943 495 069 • E. [email protected]
2
Eskaneatu QR kode hau informazio gehiago edukitzeko
2
39
EKOTURISMOA EUSKADI
EKOTURISMOA EUSKADI
40
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau. www.birdingeuskadi.eus
HEGAZTIEIBEHARTZEKOTOKIAK
Euskad iko hegazt iak ezagutzera gonbidatzen zaitu, informazio-bulegoz hornitutako 10 behaketa-eremutan eta 25 ibilbide ornitologikotan barrena.
Txikia bada ere, Euskadik baliabide interesgarriak ditu hegaztiak ikusi nahi dituztenen eskura jartzeko: 50 kilometro baino gutxiagoko tarte batean, hiru eremu bioklimatiko dauzka, ongi bereiziak: atlantikoa, mediterraneoa eta bien arteko trantsizio-eremua. Espezie iberikoen % 60k baino
gehiagok Euskadiko zelai eta zeruak zeharkatzen ditu urteko uneren batean, eta zenbait espeziek, sai arreek edo sai zuriek esaterako, Europako populaziorik onenetako batzuk dauzkate gurean.
Natura 2000 Europako sareak Euskadiko lurraldeko % 20 baino gehiago hartzen du, eta Naturagune Babestuen Sare oparo batek (parke naturalak, biotopo babestuak eta zuhaitz bereziak), nazioarteko garrantzia duten zazpi Ramsar hezegunek eta Biosferaren Erreserba batek, besteak beste, gure lurraldeko ingurune naturalaren aberastasuna bermatzen dute.
Matxitxako
EKOTURISMOA EUSKADI
41
HEGAZTIEI BEHARTZEKO TOKIAK ETAIBILBIDE ORNITOLOGIKOAKHEGAZTIEI
BEHARTZEKOTOKIAK
1. TXINGUDI Ikusi 30. orria Irún (Gipuzkoa)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Jaitzubiako Padura I Jaitzubia-Aparkalekua, Irún (Gipuzkoa)
Plaiaundi I Txingudi Ekoetxea Interpretazio Zentroa, Irún (Gipuzkoa)
5,2 Km.
2,7 Km.
2. URDAIBAI Ikusi 30. orria Gautegiz Arteaga (Bizkaia)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
San Kristobal I San Kristobal Auzoa, Busturia (Bizkaia)
Urdaibai Bird Center I Orueta Auzoa, Zelaieta (Bizkaia)
Urdaibaiko Goi-Padura I Tren Geltokia, Forua (Bizkaia)
Matxitxako I Parking Lurgorri, Ctra. BI-3101 Bermeo-Bakio (Bizkaia)
1,9 Km.
3,3 Km.
7,5 Km.
3,1 Km.
3. GOROBEL MENDILERROA Orduña (Bizkaia) Amurrio (Araba/Álava)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Delikako ur-jauzia I Delika (Araba/Álava)
Txarlazo I Orduña (Bizkaia)
6,6 Km.
8,8 Km.
4. ARMAÑON Ikusi 22. orria Karrantza (Bizkaia)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Sopeñako artadia I El Suceso (Bizkaia)
Pozalaguako ingurunea I Parketxe, Armañon (Bizkaia)
11,3 Km.
1,6 Km.
5. VALDEREJO Ikusi 24. orria Lalastra (Araba/Álava)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
San Lorentzorako igoera I Lalastra (Araba/Álava)
Purón ibaiaren arroila I Lalastra (Araba/Álava)
7 Km.
5,9 Km.
EKOTURISMOA EUSKADI
42
6. SALBURUA Ikusi ATARIA 32. orria Vitoria-Gasteiz (Araba/Álava)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Arkautiko Urmaela I ATARIA, Vitoria-Gasteiz (Araba/Álava)
Betoñuko Urmaela I ATARIA, Vitoria-Gasteiz (Araba/Álava)
5,4 Km.
3,1 Km.
7. ULLIBARRI-GANBOAKO URTEGIA Garaio (Araba/Álava)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Mendixurreko Parke Ornitologikoa Mendixurreko Parke Ornitologikoa, Aparkalekua (Araba/Álava)
Uribarri-Ganboako Urtegiko bira Garaioko Parke Probintziala (Araba/Álava)
3,5 Km.
44 Km.
8. IZKI Ikusi 24. orria Korres (Araba/Álava)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Izkiko Erreka-zuloak I Korres (Araba/Álava)
Ameztiko Ibilbidea I Korres (Araba/Álava)
Izkiko Urmaelak I Urturi (Araba/Álava)
5,5 Km.
14,1 Km.
6,1 Km.
9. ARABAKO HEGOALDEKO MENDILERROAK Korres (Araba/Álava)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Kontrastako Erreka-zuloak I Kontrasta (Araba/Álava)
Ioar Zidorra I Sta. Cruz de Campezo (Araba/Álava)
Zezenaren Mendatea I Lagrán (Araba/Álava)
Lobera Pasabidea I Salinillas de Buradón (Araba/Álava)
8,8 Km.
13,4 Km.
11,1 Km.
5 Km.
10. LAGUARDIAKO AINTZIRAK Laguardia (Araba/Álava)
IBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
Laguardiako Aintzirak I Laguardia (Araba/Álava)
Prao de la Paul Urtegiko Bira I Laguardia (Araba/Álava)
8,7 Km.
3,7 Km.
HEGAZTIEI BEHARTZEKO TOKIAK ETAIBILBIDE ORNITOLOGIKOAK
43
ZERBITZU ENPRESAK
EKOTURISMOA EUSKADI
NATURA-GIDARIAK
Bodegas Casa Primicia www.bodegascasaprimicia.com
Carrantia www.carrantia.com
Cooltoure www.cooltoure.com
Equinoccio Natura www.equinoccionatura.com
Enoaventura www.enoaventura.com
Natouring www.natouring.net
Wilextours www.wilextours.com
ARGAZKIA ETA INTERPRETAZIOA
Augur Nature [email protected]
Elai Etxea Birding House www.elaietxea.com
Fauneando www.fauneando.com
Northides [email protected]
Urdaihide www.urdaibaibasatiexperience.com
BIDAIA-AGENTZIA ESPEZIALIZATUA
Agrotravel www.greeneuskadi.com
Naturzoom www.naturzoom.co.uk/en
44
Eusko Jaurlaritzak kudeatutako ekipamendu-sarea dauka Euskadik, Ekoetxea, ingurumen-interpretaziora eta ingurunea eta gure lurraldeak gordetzen duen aberastasun natural ugaria zaintzeko eta kontserbatzeko herritarren sentsibilizaziora bideratutako ekipamenduekin.
Ingurumena interpretatzeko zentro horiek 100.000 mila pertsonaren eta 25.000 eskola-ikasleren bisita izaten dute urtero, eta horiek guztiek bertan esperimentatu dezakete zer den ingurumena eta zer balio duen euren bizitzan, zentro horietan urte osoan antolatzen diren jarduera ugariei esker.
Ezagutu eta gozatu ezazu Euskadiren aberastasun naturala, bere kostaldean, bere ibaietan, bere mendietan eta bere paisaietan. Hori guztia zugandik oso gertu.
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau.
www.ekoetxea.eus
AUKERA EZAZU EUSKADIKO INGURUMENAREKIN IZAN NAHI DUZUN BIZIPENA
EKOETXEA
EKOTURISMOA EUSKADI
Madariaga Dorretxea (Ekoetxea Urdaibai)
EKOTURISMOA EUSKADI
45
30 urtetik gorako historiarekin, Bizkaiko Meatzealdearen erdigunean dago kokatuta, Ortuellan, eta gune paregabea da giza jardunaren eraginez inguruneak izan duen eraldaketa ikusteko.
Carretera Forestal. La Arboleda, Muskiz I 48530 Ortuella (Bizkaia)T. 946 338 097 E. [email protected]
Madariaga Dorretxea. Urdaibai Ekoetxeak erakusketa-eremu iraunkor bat, aldi baterako erakusketaesparru bat eta padura ikusteko behatoki bat ditu. Urtean 55.000 pertsonak bisitatzen dute, eta horietatik 12.000 eskola-ikasleak dira. Gainera, Biosfera Erreserbaren Interpretazio Zentroa hartzen du.
Crta. Bermeo-Gernika. Bº San Bartolomé, 34 I 48350 Busturia (Bizkaia)T. 946 870 402 E. [email protected]
Xaguxatar Parkea hartzen du Azpeitiak, 1.800 m²-ko azalera eta 6 atal biltzen dituen parkea, atal horien bidez –eta ikuspegi ludiko eta interaktibo batetik betiere– saguzarren ohitura, ezaugarri eta habitatei buruzko informazioa ematen delarik. Ingurumenaren balioa ulertzeko eta ezagutzeko erakusketa zabal bat ere eskaintzen du horrekin batera.
Loiola auzoa 1 I 20730 Azpeitia (Gipuzkoa)T. 943 812 448 E. [email protected]
15.000 pertsonaren bisita izaten du urtean; gainera, pertsona horiek parte hartzen dute Txingudiko badiari eta padurari lotuta antolatzen diren jardueretan; izan ere, eremu hori atsedenleku garrantzitsua da hegazti askorentzat, Europako iparraldetik Afrikarantz eramaten dituen migrazioan.
Pierre Loti Ibilbidea I 20304 Irun (Gipuzkoa)T. 943 619 389 E. [email protected]
EKOTURISMOA EUSKADI
46
Jendeari zabaldutako gunea da Ataria, eta baliabide eta zerbitzuen kopuru handi batekin (erakusketagunea, gelak, behatokia,...), edozein motatako jarduerak hartzen ditu: aisialdi eta entretenimenduzkoak, interpretazioa, dibulgazioa eta komunikazioa, biodibertsitatearen inguruko azterketa eta ikerketa. Hezeguneen ezagutza
bultzatzea eta hezegune horien balioak erakustea da ekipamendu horren helburua, eta, horrekin batera, biodibertsitatearen eta natura-ondarearen garrantzia ere erakustea. Gasteizko Ingurugiro Gaietarako Zentroaren (IGZ) mendekoa.
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau.www.vitoria-gasteiz.org
SALBURUKO HEZEGUNEEN INTERPRETAZIO ZENTROA. VITORIA-GASTEIZ
ATARIA
Ataria-Begiratokia
47
Sorgin-zubi
Leitzarango Bisitarien Arloak Uraren Interpretazio Zentroa eta bere inguruko jardueren eskaintza bat biltzen ditu. Leitzaran ibaiaren ibarreko balio natural eta kulturalak erakutsi nahi dizkie bisitariei Uraren Interpretazio Zentroak, horretako erakusketagune bat eta bideo-areto bat dituelarik, beste zenbait instalazioren artean.Natura eta kultura-ondarea interpretatzeko bisita gidatuak (oinez edo bizikletaz), mendiko bizikletak (haur eta helduentzat) alokatzeko zerbitzua, orgak, haurtxoak eramateko aulkitxoak eta beste osagarri batzuk, heriotzarik gabeko arrantzaren praktika gidatua, enpresentzako esperientziak, taldeak, eskola-ikasleak... horiexek Leitzaran Bisitareien Etxeak Andoainen eskaintzen dituen jardueretako batzuk dira.
BISITARIEN ETXEALEITZARAN
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau
www.leitzaran-andoain.eus
EKOTURISMOA EUSKADI
EKOTURISMOA EUSKADI
48
AÑANAKO GATZ HARANA
Gatz Harana
Zatoz Gatz Haranera, Gesaltza-Añana herri arabarrean (Euskal Herria), eta konpara ezinezko esperientzia bat gozatuko duzu: munduko multzo arkitektoniko, arkeologiko eta historiko bitxienetako bat bisitatzea eta ezagutzea.
Gatz Haranean publikoari irekitako berreskurapen proiektuan parte hartu ahal izango duzu, gauzatzen ari dena 7.000 urte baino gehiagoko historia duen eta gatza ekoizteko milaka plataformak osatzen duten gatz-ustiategia berriz ere goieneko mailara eramateko.
Gatz Haranerako bisita gidatuan, aukera izango duzu:Bere historia eta erromatarren garaitik harri, buztin eta zurez eraikitako larrain-terrazek osaturiko bertako arkitektura bitxiaren berreskurapen prozesua ezagutu.Leku honetan gatza zergatik dagoen ulertu.
Bertako zidorretatik paseatu eta iturburuetako ur gazia 120.000m2-tan zehar banatzen duten ehunka zurezko ubideren trazadura jarraitu.
Gatz-egilearen lanbidea ikasi eta goi-sukaldaritzan erruz estimatutako eta kalitate handiko gatz-barietate ezberdinak ekoizten ikasi eta dastatu.
Oinak eta eskuak Spa Gaziko ur hipergazietan sartu eta osasunerako dituen onurez gozatu.
Paisaia honetako fauna eta flora bereziak ezagutu.
Añanako Gatz Harana ezagutu errealitate birtualeko esperientzia sinestezin batekin.
49
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau www.vallesalado.eus
EZAGUTU GEHIAGO AÑANAKO GATZ-HARANARI BURUZ
50
Ingurumen-arloan zenbait eskakizun betetzen dituzten produktu eta zerbitzuei Europako Batzordeak ematen dien ziurtagiri bat da Europako Etiketa Ekologikoa.
Zehazki, bada horri lotutako arau bat, alojamendu turistikorako EBren etiketa ekologikoaren irizpideen ezarpenari buruzko 2017ko urtarrilaren 25eko 2017/175 ERABAKIA (EB).
Ingurumen-arloko lege-betetzea eskatzen du arau horrek, eta irizpideak ezartzen ditu energia-efizientziaren arloan, ur-horniduraren kudeaketaren eta hondakin-uren isurketaren kontrolaren arloan, hondakinen kudeaketaren arloan, produktu berde eta jasangarrien erosketaren arloan, laburbilduta, ingurumen-alderdi guztien kontrolaren arloan kutsadura eta klima-aldaketa prebenitzeko.
EUROPAKO ETIKETA EKOLOGIKOAECOLABEL
EKOTURISMOA EUSKADI
EKOTURISMOA EUSKADI
51
ZIURTAGIRIDUN ALOJAMENDUAKOndoren, Europako Etiketa Ekologikoaren ziurtagiria lortu duten Euskadiko alojamenduen zerrenda.
www.casalafuente.com
Casa Lafuente Landa Apartamentuak Lukiano-Zuia (Araba/Álava)
www.hotelatxurra.com
Atxurra Landa Hotel Apartamentua Urdaibai (Bizkaia)
HBI01223
www.agroturismoarkaia.com
Arkaia Nekazalturismoa Arkaia (Araba/Álava)
KVI00057
www.casaruraletxegorri.com
Etxegorri Orozko (Bizkaia)
XBI00052
www.iabiti.com
Iabiti Zamudio (Bizkaia)
KBI00064
www.amalurra.com
Amalurra Artzentales (Bizkaia)
HBI01146
www.lurdeia.com
Lurdeia Nekazalturismoa Urdaibai (Bizkaia)
KBI00087
www.amarita.net
Las Casas de Amárita Amárita (Araba/Álava)
TVI00003
www.nekatur.net/bisalde
Bisalde Bakio (Bizkaia)
KBI00049
www.astei.net
Ea Astei Ea (Bizkaia)
XBI00017
TVI00015
www.gorosarri.com
Gorosarri Eskoriatza (Gipuzkoa)
XSS00107
52
ZIURTAGIRIDUN ALOJAMENDUAK
EKOTURISMOA EUSKADI
www.hotelarbe.com
Arbe Hotela Mutriku (Gipuzkoa)
HSS00697
www.arrizurieta.es
Arrizurieta Landetxea Bermeo (Bizkaia)
XBI00072
ww.errota-barri.com
Errotabarri Landetxea Mungia (Bizkaia)
XBI00071
www.urunehotela.com
Urune Hotela Muxika (Bizkaia)
HBI01214
www.etxegana.com
Etxegana Hotela Zeanuri (Bizkaia)
HBI01183
www.zadorraetxea.com
Zadorra Etxea Salvatierra-Agurain (Araba/Álava)
XVI00037
www.madarian.com
Madarian Nekazalturismoa Lezama (Bizkaia)
KBI00088
www.abaienea.es
Abaienea Apartamentu Turistikoak Ariñez (Araba/Álava)
KVI00047
www.hotelimaz.com
Imaz Hotela Segura (Gipuzkoa)
HSS00788
www.legaireetxea.comLegaire Etxea
Ibarguren (Araba/Álava)
XVI00040
www.lapikurutza.com
La Pikurutza Bernedo (Araba/Álava)
TVI00016
EKOTURISMOA EUSKADI
ZIURTAGIRIDUN ALOJAMENDUAK
www.azala.es
Azala Lasierra (Araba/Álava)
TVI00013
www.lacasademadera.wordpress.com
La Casa de Madera Arrieta (Bizkaia)
XBI00107
www.campingelrobleverde.com
El Roble Verde Kanpina Nuvilla (Araba/Álava)
PVI00003
www.hoteldolarea.com
Dolarea Hotela Beasain (Gipuzkoa)
HSS00718
www.campingzumaia.com
Zumaia Kanpina Zumaia (Gipuzkoa)
PSS00021
www.urresillolandetxea.com
Urresillo Landetxea Meñaka (Bizkaia)
XBI00101
53
EUSKADI BIZIKLETAN gidak Euskadik pedal-kolpeka ezagutzeko hainbat ibilbide erakargarri biltzen ditu. Ibilbideak Euskal Autonomia Erkidegoko hiru hiriburuetatik eta haien aldirietatik, distantzia handieneko bide berdeetako batzuk, Euskadiko BTT zentroak edo Arabako Lautadako bide zikloturista handia dira gida berri honetan aurkitu ahalko dituzun proposamenetako batzuk.
Bizikleta bat eta gozatzeko eta txoko zoragarriak ezagutzeko gogoa, hori baino ez du beharko bidaiariak Euskadi bizikletan ezagutzeko abenturari ekiteko garaian.
54
Garaioko Parke Probintziala (Araba/Álava)
EUSKADIBIZIKLETAZ
EKOTURISMOA EUSKADI
55
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau:
www.euskaditurismo.eus
EKOTURISMOA EUSKADI
LORTU EUSKADI BIZIKLETAN GIDA ETA EZAGUTU LURRALDE BAKOITZAPEDAL-KOLPEKA
EKOTURISMOA EUSKADI
56
Donejakue Bidea
EUSKADIOINEZ
EUSKADI OINEZ gidak interes eta edertasun handiko balizatutako bidezidorren multzoa biltzen du. Familian egiteko paseo txikiak dira. Hona hemen alternatibetako batzuk: balizatutako bidezidorrak bederatzi parke naturaletan, Urdaibaiko Biosferaren Erreserban edo Euskal Kostaldeko Geoparkean. Zenbait jardunalditako zeharkaldien zaleentzat bidezidor luze eta ezagunenetako batzuk erakusten dira, hala nola Done Jakue Bidea, Inaziotar Bidea, GR 283 edo GR 38 ibilbideak.
Geografia askotariko eta ederra, Euskadin bisita bat egitea merezi duten ingurumen-balio handiko mota guztietako bidezidor, baso, labar eta naturguneak uztartzen dituena.
EKOTURISMOA EUSKADI
57
INFORMAZIO GEHIAGOEskaneatu QR kode hau:
www.euskaditurismo.eus
ESPLORATU EUSKADI OINEZ GIDAREKIN EUSKADIKO TXOKO BAKOITZA EUSKAL LURRALDEKO SEINALEZTATUTAKO BIDE GUZTIETAN BARRENA IBILIZ
JARDUERAKNATURAN
www.aktiba.info
Aurkitu Euskadiko zure ekoturismo-jarduera Aktiba Euskadiko turismo aktiboko elkartearen
webgune-atariaren bidez.
58
LANDA-OSTATUAKNekatur ostatu eskaintzen dizu Euskadiko Agroturismo
eta Landetxeetan.Zatoz Euskadi ezagutzera eta ostatu hartu Nekaturrek zure esku jartzen dituen landa-ostatu xarmagarrietako batean.
Etxe osoak, gelak, apartamentuak, etab.Preziorik onena bermatuta.
Deskontuak Euskadiko Baliabide Turistikoetan.
Bonuak eta Opari-Txekeak
59
ERRESERBATU KOMISIORIK
GABE, PREZIORIK ONENEKIN ETA
KUDEAKETAKARGURIK GABE.
www.nekatur.net
60
www.soyecoturista.com
*Espainiako Ekoturismo Elkartea.
Espainiako Club Ecoturismo elkarteak hainbat jomuga eta enpresa biltzen ditu, zenbait eskakizunen bidez kontserbazioarekin eta toki-garapenarekin duten konpromisoa bermatzen dutenak. Horregatik sortu ditu “soy ecoturista” marka eta www.soyecoturista.com ataria, non dagozkion esperientzia eta jarduerak garatzen diren guneen zaintzarekin konprometitutako esperientzia eta jarduerak aurkitu ahalko dituzun.*
ETA ZU… EKOTU R I STA ZARA?